Chú Giải Tạng Luật – Phẩm Pārājika – Chương Ưng Xả Đối Trị

4. Nissaggiyakaṇḍaṃ

4. Chương Ưng Xả Đối Trị

1. Cīvaravaggo

1. Phần về Y

1. Paṭhamakathinasikkhāpadavaṇṇanā

1. Giải thích học giới Kaṭhina thứ nhất

Tiṃsa nissaggiyā dhammā, ye vuttā samitāvinā;
Ba mươi pháp từ bỏ, đã được bậc Tịch Tịnh thuyết giảng;

Tesaṃ dāni karissāmi, apubbapadavaṇṇanaṃ.
Nay tôi sẽ giải thích, những từ ngữ chưa từng được luận giải.

459. Tena samayena buddho bhagavā vesāliyaṃ viharati gotamake cetiye. Tena kho pana samayena bhagavatā bhikkhūnaṃ ticīvaraṃ anuññātaṃ hotīti ettha ticīvaranti antaravāsako uttarāsaṅgo saṅghāṭīti idaṃ cīvarattayaṃ paribhuñjituṃ anuññātaṃ hoti. Yattha panetaṃ anuññātaṃ, yadā ca anuññātaṃ, yena ca kāraṇena anuññātaṃ, taṃ sabbaṃ cīvarakkhandhake jīvakavatthusmiṃ (mahāva. 326 ādayo) āgatameva. Aññeneva ticīvarena gāmaṃ pavisantīti yena vihāre acchanti nhānañca otaranti, tato aññena, evaṃ divase divase nava cīvarāni dhārenti.
459. Vào thời điểm đó, Đức Phật, Đấng Thế Tôn, đang trú tại Vesāli, ở Gotamaka Cetiya. Lúc bấy giờ, Đấng Thế Tôn đã cho phép các Tỳ khưu dùng ba y. Ở đây, ba y có nghĩa là y nội, y vai trái và y tăng-già-lê; ba loại y này được phép sử dụng. Nơi mà điều này được cho phép, khi nào được cho phép, và vì lý do gì được cho phép, tất cả những điều đó đã được trình bày trong Phẩm Y, trong câu chuyện về Jīvaka (Mahāvagga 326 trở đi). Vào làng với ba y khác có nghĩa là những y mà họ mặc trong tu viện và khi đi tắm thì khác với những y này; cứ như vậy, mỗi ngày họ mặc chín bộ y mới.

460.Uppannaṃ hotīti anupaññattiyā dvāraṃ dadamānaṃ paṭilābhavasena uppannaṃ hoti, no nipphattivasena.
460.Đã phát sinh có nghĩa là, tạo cơ hội cho một sự chế định bổ sung, nó đã phát sinh do sự thọ nhận, chứ không phải do sự hoàn thành.

Āyasmato sāriputtassa dātukāmo hotīti āyasmā kira ānando bhagavantaṃ ṭhapetvā añño evarūpo guṇavisiṭṭho puggalo natthīti guṇabahumānena āyasmantaṃ sāriputtaṃ atimamāyati. So sadāpi manāpaṃ cīvaraṃ labhitvā rajitvā kappabinduṃ datvā therasseva deti, purebhatte paṇītaṃ yāgukhajjakaṃ vā piṇḍapātaṃ vā labhitvāpi therasseva deti, pacchābhatte madhuphāṇitādīni labhitvāpi therasseva deti, upaṭṭhākakulehi dārake nikkhāmetvā pabbājetvāpi therassa santike upajjhaṃ gāhāpetvā sayaṃ anusāvanakammaṃ karoti. Āyasmāpi sāriputto ‘‘pitu kattabbakiccaṃ nāma jeṭṭhaputtassa bhāro, taṃ mayā bhagavato kattabbaṃ kiccaṃ ānando karoti, ahaṃ ānandaṃ nissāya appossukko viharituṃ labhāmī’’ti āyasmantaṃ ānandaṃ ativiya mamāyati, sopi manāpaṃ cīvaraṃ labhitvā ānandattherasseva detīti sabbaṃ purimasadisameva . Evaṃ guṇabahumānena mamāyanto tadā uppannampi taṃ cīvaraṃ āyasmato sāriputtassa dātukāmo hotīti veditabbo.
Muốn dâng lên Tôn giả Sāriputta có nghĩa là Tôn giả Ānanda, ngoại trừ Đấng Thế Tôn, không có cá nhân nào có đức hạnh cao quý như vậy, nên do lòng kính trọng đức hạnh mà vô cùng quý mến Tôn giả Sāriputta. Vì vậy, mỗi khi nhận được y tốt, ngài nhuộm, chấm dấu duyệt rồi dâng lên Trưởng lão; buổi sáng, khi nhận được cháo, bánh hoặc vật thực khất thực ngon, ngài cũng dâng lên Trưởng lão; sau bữa ăn, khi nhận được mật ong, đường phèn, v.v., ngài cũng dâng lên Trưởng lão; khi đưa các cậu bé từ các gia đình hộ pháp đi xuất gia, ngài cũng cho họ thọ giới với Trưởng lão làm thầy tế độ, còn mình thì làm phận sự giáo giới. Tôn giả Sāriputta cũng vô cùng quý mến Tôn giả Ānanda, nghĩ rằng: “Việc mà người cha phải làm thì con trưởng gánh vác, việc mà ta phải làm cho Đấng Thế Tôn thì Ānanda làm, nhờ Ānanda mà ta được sống ít bận rộn”. Do đó, khi nhận được y tốt, ngài cũng dâng cho Tôn giả Ānanda, mọi việc đều giống như trước. Cần hiểu rằng, do lòng kính trọng đức hạnh mà quý mến như vậy, nên khi y đó phát sinh, ngài muốn dâng lên Tôn giả Sāriputta.

Navamaṃ vā bhagavā divasaṃ dasamaṃ vāti ettha pana sace bhaveyya ‘‘kathaṃ thero jānātī’’ti? Bahūhi kāraṇehi jānāti. Sāriputtatthero kira janapadacārikaṃ pakkamanto ānandattheraṃ āpucchitvāva pakkamati ‘‘ahaṃ ettakena nāma kālena āgacchissāmi, etthantare bhagavantaṃ mā pamajjī’’ti. Sace sammukhā na āpucchati, bhikkhū pesetvāpi āpucchitvāva gacchati. Sace aññattha vassaṃ vasati, ye paṭhamataraṃ bhikkhū āgacchanti, te evaṃ pahiṇati ‘‘mama vacanena bhagavato ca pāde sirasā vandatha, ānandassa ca ārogyaṃ vatvā maṃ ‘asukadivase nāma āgamissatī’ti vadathā’’ti sadā ca yathāparicchinnadivaseyeva eti. Apicāyasmā ānando anumānenapi jānāti ‘‘ettake divase bhagavatā viyogaṃ sahanto adhivāsento āyasmā sāriputto vasi, ito dāni paṭṭhāya asukaṃ nāma divasaṃ na atikkamissati addhā āgamissatī’’ti. Yesaṃ yesañhi paññā mahatī tesaṃ tesaṃ bhagavati pemañca gāravo ca mahā hotīti iminā nayenāpi jānāti. Evaṃ bahūhi kāraṇehi jānāti. Tenāha – ‘‘navamaṃ vā bhagavā divasaṃ dasamaṃ vā’’ti. Evaṃ vutte yasmā idaṃ sikkhāpadaṃ paṇṇattivajjaṃ, na lokavajjaṃ; tasmā āyasmatā ānandena vuttasadisameva paricchedaṃ karonto ‘‘atha kho bhagavā…pe… dhāretu’’nti. Sace pana therena addhamāso vā māso vā uddiṭṭho abhavissa, sopi bhagavatā anuññāto assa.
Vào ngày thứ chín hoặc ngày thứ mười, bạch Thế Tôn. Ở đây, nếu có câu hỏi: “Làm sao Trưởng lão biết được?” Ngài biết được do nhiều lý do. Tôn giả Sāriputta, khi đi du hành trong xứ, thường từ biệt Tôn giả Ānanda rồi mới đi: “Tôi sẽ trở về trong khoảng thời gian này, trong thời gian đó, xin đừng lơ là với Đấng Thế Tôn.” Nếu không từ biệt trực tiếp, ngài cũng cử Tỳ khưu đến từ biệt rồi mới đi. Nếu ngài an cư mùa mưa ở nơi khác, những Tỳ khưu đến trước, ngài dặn dò họ: “Nhân danh tôi, hãy đảnh lễ chân Đức Thế Tôn, và nói với Ānanda về sức khỏe của tôi, rồi nói rằng tôi sẽ đến vào ngày kia.” Và ngài luôn đến đúng ngày đã định. Hơn nữa, Tôn giả Ānanda cũng biết được bằng cách suy đoán: “Tôn giả Sāriputta đã sống, chịu đựng sự xa cách Đấng Thế Tôn trong từng ấy ngày, từ nay trở đi, chắc chắn ngài sẽ không quá ngày kia mà trở về.” Những ai có trí tuệ lớn thì lòng yêu kính và tôn trọng đối với Đấng Thế Tôn cũng lớn lao, ngài cũng biết được theo cách này. Do đó, ngài biết được nhờ nhiều lý do. Cho nên ngài nói: “Vào ngày thứ chín hoặc ngày thứ mười, bạch Thế Tôn.” Khi nói như vậy, vì học giới này là tội do chế định, không phải tội thế gian; do đó, làm theo đúng sự phân định mà Tôn giả Ānanda đã nói: “Khi ấy, Đấng Thế Tôn… hãy giữ lại.” Nếu Trưởng lão đã ấn định nửa tháng hoặc một tháng, thì điều đó cũng được Đấng Thế Tôn cho phép.

462-3.Niṭṭhitacīvarasminti yena kenaci niṭṭhānena niṭṭhite cīvarasmiṃ. Yasmā pana taṃ cīvaraṃ karaṇenapi niṭṭhitaṃ hoti, nassanādīhipi tasmāssa padabhājane atthamattameva dassetuṃ bhikkhuno cīvaraṃ kataṃ vā hotītiādi vuttaṃ. Tattha katanti sūcikammapariyosānena kataṃ, sūcikammapariyosānaṃ nāma yaṃkiñci sūciyā kattabbaṃ pāsapaṭṭagaṇṭhikapaṭṭapariyosānaṃ katvā sūciyā paṭisāmanaṃ. Naṭṭhanti corādīhi haṭaṃ, etampi hi karaṇapalibodhassa niṭṭhitattā niṭṭhitanti vuccati. Vinaṭṭhanti upacikādīhi khāyitaṃ. Daḍḍhanti agginā daḍḍhaṃ. Cīvarāsā vā upacchinnāti ‘‘asukasmiṃ nāma kule cīvaraṃ labhissāmī’’ti yā cīvarāsā uppannā hoti, sā vā upacchinnā, etesampi hi karaṇapalibodhasseva niṭṭhitattā niṭṭhitabhāvo veditabbo.
462-3.Khi y đã hoàn tất có nghĩa là khi y đã hoàn tất bằng bất kỳ cách hoàn tất nào. Bởi vì y đó được hoàn tất bằng cách may xong, cũng như do bị mất, v.v., cho nên trong phần phân tích từ ngữ, chỉ để trình bày ý nghĩa, người ta nói rằng y của Tỳ khưu đã được làm xong, v.v. Ở đây, đã làm xong có nghĩa là đã hoàn thành công việc may vá, công việc may vá có nghĩa là bất cứ việc gì cần làm bằng kim, sau khi hoàn thành việc may viền mép, làm khuy, thì cất kim đi. Bị mất có nghĩa là bị trộm cắp, v.v. lấy đi; điều này cũng được gọi là hoàn tất vì sự ràng buộc của việc làm đã chấm dứt. Bị hư hỏng có nghĩa là bị mối mọt, v.v. ăn. Bị cháy có nghĩa là bị lửa thiêu. Hoặc hy vọng về y đã bị cắt đứt có nghĩa là hy vọng “tôi sẽ nhận được y ở gia đình kia” đã phát sinh, nay đã bị cắt đứt; đối với những trường hợp này cũng vậy, cần hiểu là đã hoàn tất vì sự ràng buộc của việc làm đã chấm dứt.

Ubbhatasmiṃ kathineti kathine ca ubbhatasmiṃ. Etena dutiyassa palibodhassa abhāvaṃ dasseti. Taṃ pana kathinaṃ yasmā aṭṭhasu vā mātikāsu ekāya antarubbhārena vā uddharīyati, tenassa niddese ‘‘aṭṭhannaṃ mātikāna’’ntiādi vuttaṃ. Tattha ‘‘aṭṭhimā, bhikkhave, mātikā kathinassa ubbhārāya – pakkamanantikā, niṭṭhānantikā, sanniṭṭhānantikā, nāsanantikā, savanantikā, āsāvacchedikā, sīmātikkantikā, sahubbhārā’’ti evaṃ aṭṭha mātikāyo kathinakkhandhake āgatā. Antarubbhāropi ‘‘suṇātu me, bhante, saṅgho; yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho kathinaṃ uddhareyya, esā ñatti. Suṇātu me, bhante, saṅgho; saṅgho kathinaṃ uddharati, yassāyasmato khamati, kathinassa ubbhāro, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya. Ubbhataṃ saṅghena kathinaṃ, khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti (pāci. 926) evaṃ bhikkhunīvibhaṅge āgato. Tattha yaṃ vattabbaṃ taṃ āgataṭṭhāneyeva vaṇṇayissāma. Idha pana vuccamāne pāḷi āharitabbā hoti, atthopi vattabbo. Vuttopi ca na suviññeyyo hoti, aṭṭhāne vuttattāya.
Khi Kaṭhina đã được xả có nghĩa là khi Kaṭhina đã được xả. Bằng điều này, ngài chỉ ra sự không có của sự ràng buộc thứ hai. Kaṭhina đó, vì được xả bỏ bằng một trong tám điều kiện hoặc bằng cách xả giữa chừng, cho nên trong phần giải thích, người ta nói rằng “trong tám điều kiện”, v.v. Ở đó, “Này các Tỳ khưu, có tám điều kiện để xả Kaṭhina: khi ra đi, khi hoàn tất, khi đã hoàn tất hoàn toàn, khi bị mất, khi nghe tin, khi hy vọng bị cắt đứt, khi vượt qua ranh giới, khi cùng nhau xả bỏ”; tám điều kiện này đã được trình bày trong Phẩm Kaṭhina. Việc xả giữa chừng cũng được trình bày trong Tỳ-khưu-ni Phân Tích như sau: “Bạch Đại đức Tăng, xin Tăng chúng lắng nghe; nếu Tăng chúng thấy thích hợp, Tăng chúng hãy xả Kaṭhina, đây là lời tác bạch. Bạch Đại đức Tăng, xin Tăng chúng lắng nghe; Tăng chúng xả Kaṭhina, vị nào chấp thuận việc xả Kaṭhina, hãy im lặng; vị nào không chấp thuận, hãy nói. Kaṭhina đã được Tăng chúng xả, Tăng chúng chấp thuận, vì vậy im lặng, tôi ghi nhận như vậy.” (Pācittiya 926). Những gì cần nói ở đó, chúng tôi sẽ giải thích ở nơi đã được trình bày. Nếu nói ở đây, thì phải trích dẫn Pāḷi, và cũng phải giải thích ý nghĩa. Mà dù có giải thích cũng không dễ hiểu, vì nói không đúng chỗ.

Dasāhaparamanti dasa ahāni paramo paricchedo assāti dasāhaparamo, taṃ dasāhaparamaṃ kālaṃ dhāretabbanti attho. Padabhājane pana atthamattameva dassetuṃ ‘‘dasāhaparamatā dhāretabba’’nti vuttaṃ. Idañhi vuttaṃ hoti ‘‘dasāhaparama’’nti ettha yā dasāhaparamatā dasāhaparamabhāvo, ayaṃ ettako kālo yāva nātikkamati tāva dhāretabbanti.
Tối đa mười ngày có nghĩa là mười ngày là giới hạn tối đa của nó, nên gọi là tối đa mười ngày; nghĩa là được giữ trong khoảng thời gian tối đa mười ngày đó. Nhưng trong phần Phân tích Từ ngữ, chỉ để trình bày ý nghĩa, đã nói rằng “phải được giữ trong giới hạn tối đa mười ngày”. Điều này thực sự có nghĩa là: ở đây, trong từ “tối đa mười ngày”, trạng thái tối đa mười ngày, bản chất tối đa mười ngày, là phải được giữ trong chừng ấy thời gian, miễn là không vượt quá.

Adhiṭṭhitavikappitesu apariyāpannattā atirekaṃ cīvaranti atirekacīvaraṃ. Tenevassa padabhājane vuttaṃ ‘‘anadhiṭṭhitaṃ avikappita’’nti.
Do không bao gồm trong những (y) đã chú nguyện hoặc đã làm thành tịnh thí, nên y dư thừa được gọi là y dư thừa. Do đó, trong phần Phân tích Từ ngữ của nó đã nói là “chưa chú nguyện, chưa làm thành tịnh thí”.

Channaṃ cīvarānaṃ aññataranti khomaṃ, kappāsikaṃ, koseyyaṃ, kambalaṃ, sāṇaṃ, bhaṅganti imesaṃ channaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ. Etena cīvarassa jātiṃ dassetvā idāni pamāṇaṃ dassetuṃ ‘‘vikappanupagaṃ pacchima’’nti āha. Tassa pamāṇaṃ dīghato dve vidatthiyo, tiriyaṃ vidatthi. Tatrāyaṃ pāḷi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, āyāmena aṭṭhaṅgulaṃ sugataṅgulena caturaṅgulavitthataṃ pacchimaṃ cīvaraṃ vikappetu’’nti (mahāva. 358).
Một trong sáu loại y có nghĩa là một trong sáu loại y này: vải gai, vải bông, vải lụa, vải len, vải sanh đay, vải gai dầu. Bằng cách này, sau khi chỉ ra loại y, bây giờ để chỉ ra kích thước, đã nói “miếng nhỏ nhất thích hợp để làm tịnh thí”. Kích thước của nó là hai gang tay chiều dài, một gang tay chiều rộng. Về điều đó, có đoạn Pāḷi này: “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép làm tịnh thí miếng y nhỏ nhất có chiều dài tám ngón tay theo ngón tay của Như Lai, chiều rộng bốn ngón tay.” (mahāva. 358).

Taṃatikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyanti taṃ yathāvuttajātippamāṇaṃ cīvaraṃ dasāhaparamaṃ kālaṃ atikkāmayato, etthantare yathā atirekacīvaraṃ na hoti tathā akubbato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ, tañca cīvaraṃ nissaggiyaṃ hoti, pācittiyāpatti cassa hotīti attho. Atha vā nissajjanaṃ nissaggiyaṃ, pubbabhāge kattabbassa vinayakammassetaṃ nāmaṃ. Nissaggiyamassa atthīti nissaggiyamicceva. Kintaṃ? Pācittiyaṃ. Taṃ atikkāmayato sanissaggiyavinayakammaṃ pācittiyaṃ hotīti ayamettha attho. Padabhājane pana paṭhamaṃ tāva atthavikappaṃ dassetuṃ ‘‘taṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ hotī’’ti mātikaṃ ṭhapetvā ‘‘ekādase aruṇuggamane nissaggiyaṃ hoti, nissajjitabba’’nti vuttaṃ. Puna yassa ca nissajjitabbaṃ, yathā ca nissajjitabbaṃ, taṃ dassetuṃ ‘‘saṅghassa vā’’tiādi vuttaṃ. Tattha ekādase aruṇuggamaneti ettha yaṃ divasaṃ cīvaraṃ uppannaṃ tassa yo aruṇo, so uppannadivasanissito, tasmā cīvaruppādadivasaena saddhiṃ ekādase aruṇuggamane nissaggiyaṃ hotīti veditabbaṃ. Sacepi bahūni ekajjhaṃ bandhitvā vā veṭhetvā vā ṭhapitāni ekāva āpatti. Abaddhāveṭhitesu vatthugaṇanāya āpattiyo.
“Do vượt quá giới hạn đó, phạm Ưng Xả Đối Trị” có nghĩa là do để y có loại và kích thước như đã nói vượt quá khoảng thời gian tối đa mười ngày, trong khoảng thời gian đó, do không làm cho nó không trở thành y dư thừa, nên phạm Ưng Xả Đối Trị. Nghĩa là y đó trở thành vật phải từ bỏ, và vị ấy phạm tội Ưng Đối Trị. Hoặc là, sự từ bỏ là Ưng Xả; đây là tên của hành động thuộc Luật phải làm ở phần đầu. Vì có sự Ưng Xả này nên gọi là Ưng Xả. Đó là gì? Là tội Pācittiya. Do vượt quá giới hạn đó, hành động thuộc Luật có sự từ bỏ này trở thành tội Pācittiya, đó là ý nghĩa ở đây. Nhưng trong phần Phân tích Từ ngữ, trước hết để chỉ ra sự phân loại ý nghĩa, sau khi đặt ra đề mục “do vượt quá giới hạn đó, trở thành vật phải từ bỏ”, đã nói rằng “vào lúc rạng đông ngày thứ mười một, trở thành vật phải từ bỏ, phải được từ bỏ”. Lại nữa, để chỉ ra phải từ bỏ cho ai và từ bỏ như thế nào, đã nói “cho Tăng chúng hoặc…”, v.v. Ở đây, trong cụm từ “vào lúc rạng đông ngày thứ mười một”, rạng đông của ngày mà y phát sinh, thì thuộc về ngày phát sinh đó; do đó, cần hiểu rằng nó trở thành vật phải từ bỏ vào lúc rạng đông ngày thứ mười một tính cả ngày y phát sinh. Nếu nhiều y được buộc chung hoặc cuộn chung lại rồi cất giữ, thì chỉ phạm một tội. Đối với những y không buộc chung, không cuộn chung, thì số tội tùy theo số lượng vật phẩm.

Nissajjitvāāpatti desetabbāti kathaṃ desetabbā? Yathā khandhake vuttaṃ, kathañca tattha vuttaṃ? Evaṃ vuttaṃ – ‘‘tena, bhikkhave, bhikkhunā saṅghaṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā vuḍḍhānaṃ bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘ahaṃ, bhante, itthannāmaṃ āpattiṃ āpanno, taṃ paṭidesemī’’’ti (cūḷava. 239). Idha pana sace ekaṃ cīvaraṃ hoti ‘‘ekaṃ nissaggiyaṃ pācittiya’’nti vattabbaṃ. Sace dve, ‘‘dve’’ti vattabbaṃ. Sace bahūni ‘‘sambahulānī’’ti vattabbaṃ. Nissajjanepi sace ekaṃ yathāpāḷimeva ‘‘idaṃ me, bhante, cīvara’’nti vattabbaṃ. Sace dve vā bahūni vā, ‘‘imāni me, bhante, cīvarāni dasāhātikkantāni nissaggiyāni, imānāhaṃ saṅghassa nissajjāmī’’ti vattabbaṃ. Pāḷiṃ vattuṃ asakkontena aññathāpi vattabbaṃ.
“Sau khi từ bỏ, tội phải được phát lồ”, phải phát lồ như thế nào? Như đã nói trong Khandhaka, và ở đó đã nói như thế nào? Đã nói như vầy: “Này các Tỳ khưu, Tỳ khưu đó sau khi đến Tăng chúng, đắp y vai trái, đảnh lễ chân các Tỳ khưu trưởng lão, ngồi xổm, chắp tay, phải nói như sau: ‘Thưa Đại đức, con đã phạm tội tên là như vậy, con xin phát lồ tội đó.’” (cūḷava. 239). Nhưng ở đây, nếu là một y, phải nói là “một tội Ưng Xả Đối Trị”. Nếu là hai, phải nói “hai”. Nếu là nhiều, phải nói “nhiều”. Ngay cả khi từ bỏ, nếu là một, đúng theo Pāḷi phải nói “Bạch Đại đức, đây là y của con”. Nếu là hai hoặc nhiều, phải nói “Bạch Đại đức, những y này của con đã quá mười ngày, thuộc loại phải từ bỏ, con xin từ bỏ những y này cho Tăng chúng”. Người không thể nói Pāḷi thì cũng có thể nói cách khác.

Byattenabhikkhunā paṭibalena āpatti paṭiggahetabbāti khandhake vuttanayeneva paṭiggahetabbā. Evañhi tattha vuttaṃ – ‘‘byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
“Tội phải được một Tỳ khưu có khả năng, sáng suốt thọ nhận” có nghĩa là phải được thọ nhận theo cách đã nói trong Khandhaka. Vì ở đó đã nói như vầy: “Tăng chúng phải được một Tỳ khưu có khả năng, sáng suốt thông báo –

‘Suṇātu me bhante saṅgho, ayaṃ itthannāmo bhikkhu āpattiṃ sarati vivarati uttāniṃ karoti deseti, yadi saṅghassa pattakallaṃ, ahaṃ itthannāmassa bhikkhuno āpattiṃ paṭiggaṇheyya’nti.
‘Bạch Đại đức Tăng, xin Tăng chúng lắng nghe, Tỳ khưu tên là như vậy này nhớ lại tội, trình bày, làm cho rõ ràng, phát lồ tội, nếu Tăng chúng thấy thích hợp, tôi xin thọ nhận tội của Tỳ khưu tên là như vậy.’

Tena vattabbo ‘passasī’ti? ‘Āma, passāmī’ti. Āyatiṃ saṃvareyyāsī’’ti (cūḷava. 239). Dvīsu pana sambahulāsu vā purimanayeneva vacanabhedo ñātabbo.
Vị ấy phải được hỏi: ‘Thầy có thấy không?’ ‘Vâng, tôi thấy.’ ‘Sau này thầy nên thu thúc.’ (cūḷava. 239). Còn đối với hai hoặc nhiều tội, sự khác biệt trong cách nói phải được hiểu theo cách trước.

Cīvaradānepi ‘‘saṅgho imaṃ cīvaraṃ imāni cīvarānī’’ti vatthuvasena vacanabhedo veditabbo. Gaṇassa ca puggalassa ca nissajjanepi eseva nayo.
Ngay cả khi dâng y lại, sự khác biệt trong cách nói “Tăng chúng… y này… những y này” tùy theo vật phẩm phải được hiểu. Ngay cả khi từ bỏ cho một nhóm hoặc một cá nhân, cách thức cũng tương tự.

Āpattidesanāpaṭiggahaṇesu panettha ayaṃ pāḷi – ‘‘tena, bhikkhave, bhikkhunā sambahule bhikkhū upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ katvā vuḍḍhānaṃ bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassu vacanīyā – ‘ahaṃ, bhante, itthannāmaṃ āpattiṃ āpanno taṃ paṭidesemī’ti. Byattena bhikkhunā paṭibalena te bhikkhū ñāpetabbā –
Về việc phát lồ và thọ nhận tội, đây là đoạn Pāḷi – “Này các Tỳ khưu, Tỳ khưu đó sau khi đến gặp nhiều Tỳ khưu, đắp y vai trái, đảnh lễ chân các Tỳ khưu trưởng lão, ngồi xổm, chắp tay, phải nói như sau – ‘Thưa Đại đức, con đã phạm tội tên là như vậy, con xin phát lồ tội đó.’ Các Tỳ khưu đó phải được một Tỳ khưu có khả năng, sáng suốt thông báo –

‘Suṇantu me āyasmantā, ayaṃ itthannāmo bhikkhu āpattiṃ sarati vivarati uttāniṃ karoti deseti. Yadāyasmantānaṃ pattakallaṃ, ahaṃ itthannāmassa bhikkhuno āpattiṃ paṭiggaṇheyya’nti.
‘Xin các Tôn giả lắng nghe con, Tỳ khưu tên là như vậy này nhớ lại tội, trình bày, làm cho rõ ràng, phát lồ tội. Nếu các Tôn giả thấy thích hợp, tôi xin thọ nhận tội của Tỳ khưu tên là như vậy.’

Tena vattabbo ‘passasī’ti? ‘Āma, passāmī’ti. ‘Āyatiṃ saṃvareyyāsī’ti.
Vị ấy phải được hỏi: ‘Thầy có thấy không?’ ‘Vâng, tôi thấy.’ ‘Sau này thầy nên thu thúc.’

Tena bhikkhunā ekaṃ bhikkhuṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘ahaṃ, āvuso, itthannāmaṃ āpattiṃ āpanno taṃ paṭidesemī’ti. Tena vattabbo ‘passasī’ti, āma passāmīti āyatiṃ saṃvareyyāsī’’ti (cūḷava. 239). Tattha purimanayeneva āpattiyā nāmaggahaṇaṃ vacanabhedo ca veditabbo.
Tỳ khưu đó sau khi đến gặp một Tỳ khưu, đắp y vai trái, ngồi xổm, chắp tay, phải nói như sau – ‘Thưa Hiền giả, tôi đã phạm tội tên là như vậy, tôi xin phát lồ tội đó.’ Vị ấy phải được hỏi: ‘Thầy có thấy không?’, ‘Vâng, tôi thấy’, ‘Sau này thầy nên thu thúc.’ (cūḷava. 239). Ở đó, việc nêu tên tội và sự khác biệt trong cách nói phải được hiểu theo cách trước.

Yathā ca gaṇassa nissajjane evaṃ dvinnaṃ nissajjanepi pāḷi veditabbā. Yadi hi viseso bhaveyya, yatheva ‘‘anujānāmi, bhikkhave, tiṇṇannaṃ pārisuddhiuposathaṃ kātuṃ, evañca pana, bhikkhave, kātabbo. Byattena bhikkhunā paṭibalena te bhikkhū ñāpetabbā’’tiādinā nayena ‘‘tiṇṇannaṃ pārisuddhiuposathaṃ kātu’’nti vatvā puna ‘‘anujānāmi, bhikkhave, dvinnaṃ pārisuddhiuposathaṃ kātuṃ, evañca pana, bhikkhave, kātabbo. Therena bhikkhunā ekaṃsaṃ uttarāsaṅga’’ntiādinā (mahāva. 168) nayena visuṃyeva dvinnaṃ pārisuddhiuposatho vutto, evamidhāpi visuṃ pāḷiṃ vadeyya, yasmā pana natthi, tasmā avatvā gatoti, gaṇassa vuttā pāḷiyevettha pāḷi.
Giống như khi từ bỏ cho Tăng chúng, đoạn Pāḷi khi từ bỏ cho hai người cũng phải được hiểu như vậy. Vì nếu có sự khác biệt, giống như sau khi nói “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép ba vị làm lễ Bố-tát thanh tịnh, và này các Tỳ khưu, phải làm như vầy: Các Tỳ khưu đó phải được một Tỳ khưu có khả năng, sáng suốt thông báo…” theo cách đó để “làm lễ Bố-tát thanh tịnh cho ba vị”, rồi lại nói riêng về lễ Bố-tát thanh tịnh cho hai vị theo cách “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép hai vị làm lễ Bố-tát thanh tịnh, và này các Tỳ khưu, phải làm như vầy: Vị Tỳ khưu trưởng lão đắp y vai trái…” (mahāva. 168), thì ở đây cũng vậy, Ngài đã nói một đoạn Pāḷi riêng. Nhưng vì không có (đoạn Pāḷi riêng cho hai người trong trường hợp này), nên được hiểu là Ngài đã không nói; do đó, đoạn Pāḷi đã nói cho Tăng chúng cũng là đoạn Pāḷi ở đây.

Āpattipaṭiggahaṇe pana ayaṃ viseso, yathā gaṇassa nissajjitvā āpattiyā desiyamānāya āpattipaṭiggāhako bhikkhu ñattiṃ ṭhapeti, evaṃ aṭṭhapetvā dvīsu aññatarena yathā ekapuggalo paṭiggaṇhāti, evaṃ āpatti paṭiggahetabbā. Dvinnañhi ñattiṭṭhapanā nāma natthi, yadi siyā dvinnaṃ pārisuddhiuposathaṃ visuṃ na vadeyya.
Nhưng trong việc thọ nhận tội, có sự khác biệt này: giống như khi từ bỏ cho Tăng chúng và tội đang được phát lồ, Tỳ khưu thọ nhận tội đọc lời tác bạch, ở đây không đọc lời tác bạch như vậy, mà tội phải được một trong hai người thọ nhận giống như cách một cá nhân thọ nhận. Vì đối với hai người thì không có việc đọc lời tác bạch, nếu có, Ngài đã không nói riêng về lễ Bố-tát thanh tịnh cho hai người.

Nissaṭṭhacīvaradānepi yathā ‘‘imaṃ cīvaraṃ āyasmato dammī’’ti eko vadati, evaṃ ‘‘imaṃ mayaṃ cīvaraṃ āyasmato demā’’ti vattuṃ vaṭṭati. Ito garukatarāni hi ñattidutiyakammānipi ‘‘apaloketvā kātabbānī’’ti vuttāni atthi, tesaṃ etaṃ anulomaṃ nissaṭṭhacīvaraṃ pana dātabbameva adātuṃ na labbhati, vinayakammamattañhetaṃ. Na taṃ tena saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā dinnameva hotīti.
Ngay cả khi dâng lại y đã từ bỏ, giống như một người nói “Con xin dâng y này cho Tôn giả”, cũng có thể nói “Chúng con xin dâng y này cho Tôn giả”. Vì có những Yết-ma Tác Bạch Đệ Nhị quan trọng hơn việc này cũng được nói là “phải làm sau khi thông báo”, điều này phù hợp với chúng. Nhưng y đã từ bỏ thì phải được dâng lại, không được phép không dâng, đây chỉ là một hành động thuộc Luật. Điều đó không có nghĩa là nó đã thực sự được dâng cho Tăng chúng, hoặc cho nhóm, hoặc cho cá nhân (bởi hành động từ bỏ ban đầu).

468.Dasāhātikkante atikkantasaññīti dasāhaṃ atikkante cīvare ‘‘atikkantaṃ ida’’nti evaṃsaññī, dasāhe vā atikkante ‘‘atikkanto dasāho’’ti evaṃsaññī. Nissaggiyaṃ pācittiyanti na idha saññā rakkhati. Yopi evaṃsaññī, tassapi taṃ cīvaraṃ nissaggiyaṃ pācittiyāpatti ca. Sanissaggiyavinayakammaṃ vā pācittiyanti ubhopi atthavikappā yujjanti. Esa nayo sabbattha.
468.“Khi quá mười ngày, có tưởng là đã quá” có nghĩa là khi y đã quá mười ngày, có tưởng rằng “y này đã quá”, hoặc khi mười ngày đã qua, có tưởng rằng “mười ngày đã quá”. “Phạm Ưng Xả Đối Trị” có nghĩa là ở đây sự tưởng không bảo vệ được. Ngay cả người có tưởng như vậy, y đó của vị ấy cũng là vật phải từ bỏ và phạm tội Pācittiya. Hoặc hành động thuộc Luật có sự từ bỏ là tội Pācittiya – cả hai cách giải thích ý nghĩa này đều hợp lý. Cách này áp dụng cho tất cả các trường hợp.

Avissajjitevissajjitasaññīti kassaci adinne apariccatte ‘‘pariccattaṃ mayā’’ti evaṃsaññī.
“Khi chưa từ bỏ, có tưởng là đã từ bỏ” có nghĩa là khi chưa cho ai, chưa xả bỏ, lại có tưởng rằng “tôi đã xả bỏ”.

Anaṭṭhe naṭṭhasaññīti attano cīvarena saddhiṃ bahūni aññesaṃ cīvarāni ekato ṭhapitāni corā haranti. Tatresa attano cīvare anaṭṭhe naṭṭhasaññī hoti. Esa nayo avinaṭṭhādīsupi.
“Khi chưa mất, có tưởng là đã mất” có nghĩa là y của mình cùng với nhiều y của người khác được cất chung một chỗ, bị trộm lấy đi. Trong trường hợp đó, y của mình chưa mất mà lại có tưởng là đã mất. Cách này cũng áp dụng cho các trường hợp chưa hư hỏng, v.v.

Avilutteti ettha pana gabbhaṃ bhinditvā pasayhāvahāravasena avilutteti veditabbaṃ.
Còn ở đây, trong từ “khi chưa bị cướp đoạt”, phải hiểu là chưa bị cướp đoạt theo cách phá kho chứa rồi cưỡng đoạt mang đi.

Anissajjitvā paribhuñjati āpatti dukkaṭassāti sakiṃ nivatthaṃ vā sakiṃ pārutaṃ vā kāyato amocetvā divasampi vicarati, ekāva āpatti. Mocetvā mocetvā nivāseti vā pārupati vā payoge payoge dukkaṭaṃ. Dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā saṇṭhapentassa anāpatti. Aññassa taṃ paribhuñjatopi anāpatti, ‘‘anāpatti aññena kataṃ paṭilabhitvā paribhuñjatī’’ti (pārā. 570) ādivacanañcettha sādhakaṃ. Anatikkante atikkantasaññino vematikassa ca dukkaṭaṃ paribhogaṃ sandhāya vuttaṃ.
“Khi chưa từ bỏ mà dùng, phạm tội Tác Ác” có nghĩa là một lần mặc hoặc một lần đắp, không cởi ra khỏi thân dù đi lại cả ngày, thì chỉ phạm một tội. Nếu cởi ra rồi lại mặc, hoặc cởi ra rồi lại đắp, thì mỗi lần làm như vậy phạm tội Tác Ác. Người sửa lại y mặc không ngay ngắn hoặc y đắp không ngay ngắn thì không phạm tội. Người khác dùng y đó cũng không phạm tội, lời nói như “Không phạm tội khi nhận lại y do người khác làm rồi dùng” (pārā. 570) v.v. là bằng chứng ở đây. Đối với người có tưởng là đã quá khi chưa quá, và người có nghi ngờ, tội Tác Ác được nói liên quan đến việc dùng.

469.‘‘Anāpatti antodasāhaṃ adhiṭṭheti, vikappetī’’ti ettha pana adhiṭṭhānupagaṃ vikappanupagañca veditabbaṃ. Tatrāyaṃ pāḷi – atha kho bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘yāni tāni bhagavatā anuññātāni ‘ticīvara’nti vā ‘vassikasāṭikā’ti vā ‘nisīdana’nti vā ‘paccattharaṇa’nti vā ‘kaṇḍuppaṭicchādī’ti vā mukhapuñchanacoḷakanti vā parikkhāracoḷanti vā sabbāni tāni adhiṭṭhātabbānīti nu kho udāhu vikappetabbānī’’ti, bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ –
469. Ở đây, trong câu “Không phạm tội khi chú nguyện hoặc làm thành tịnh thí trong vòng mười ngày“, phải hiểu là (y) thích hợp để chú nguyện và (y) thích hợp để làm thành tịnh thí. Về điều đó, có đoạn Pāḷi này – Lúc bấy giờ, các Tỳ khưu suy nghĩ như vầy: “Những vật mà Đức Thế Tôn đã cho phép, như ‘ba y’ hoặc ‘y đi mưa’ hoặc ‘tọa cụ’ hoặc ‘khăn trải giường’ hoặc ‘khăn trị ghẻ’ hoặc ‘khăn lau mặt’ hoặc ‘vải phụ tùng’, tất cả những thứ đó nên được chú nguyện hay nên được làm thành tịnh thí?” Họ đã trình bày việc này lên Đức Thế Tôn –

‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ticīvaraṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetuṃ; vassikasāṭikaṃ vassānaṃ cātumāsaṃ adhiṭṭhātuṃ tato paraṃ vikappetuṃ; nisīdanaṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetuṃ; paccattharaṇaṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetuṃ; kaṇḍuppaṭicchādiṃ yāvaābādhā adhiṭṭhātuṃ tato paraṃ vikappetuṃ; mukhapuñchanacoḷaṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetuṃ; parikkhāracoḷaṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetu’’nti (mahāva. 358).
“Này các Tỳ khưu, Ta cho phép: ba y được chú nguyện, không làm thành tịnh thí; y đi mưa được chú nguyện trong bốn tháng mùa mưa, sau đó làm thành tịnh thí; tọa cụ được chú nguyện, không làm thành tịnh thí; khăn trải giường được chú nguyện, không làm thành tịnh thí; khăn trị ghẻ được chú nguyện cho đến khi hết bệnh, sau đó làm thành tịnh thí; khăn lau mặt được chú nguyện, không làm thành tịnh thí; vải phụ tùng được chú nguyện, không làm thành tịnh thí.” (mahāva. 358).

‘‘Tattha ticīvaraṃ’’ adhiṭṭhahantena rajitvā kappabinduṃ datvā pamāṇayuttameva adhiṭṭhātabbaṃ. Tassa pamāṇaṃ ukkaṭṭhaparicchedena sugatacīvarato ūnakaṃ vaṭṭati, lāmakaparicchedena saṅghāṭiyā uttarāsaṅgassa ca dīghato muṭṭhipañcakaṃ tiriyaṃ muṭṭhittikaṃ pamāṇaṃ vaṭṭati. Antaravāsako dīghato muṭṭhipañcako tiriyaṃ dvihatthopi vaṭṭati. Pārupaṇenapi hi sakkā nābhiṃ paṭicchādetunti. Vuttappamāṇato pana atirekaṃ ūnakañca parikkhāracoḷanti adhiṭṭhātabbaṃ.
Ở đó, khi chú nguyện “ba y“, phải nhuộm, chấm dấu duyệt và chú nguyện (y) đúng kích thước. Kích thước của nó, theo giới hạn tối đa, thì nhỏ hơn y của Như Lai là được phép. Theo giới hạn tối thiểu, đối với y tăng-già-lê và y vai trái, kích thước năm nắm tay chiều dài, ba nắm tay chiều rộng là được phép. Y nội dài năm nắm tay, rộng hai gang tay cũng được phép. Vì khi đắp cũng có thể che được rốn. Còn (y) lớn hơn hoặc nhỏ hơn kích thước đã nói thì phải được chú nguyện là vải phụ tùng.

Tattha yasmā ‘‘dve cīvarassa adhiṭṭhānā – kāyena vā adhiṭṭheti, vācāya vā adhiṭṭhetī’’ti (pari. 322) vuttaṃ, tasmā purāṇasaṅghāṭiṃ ‘‘imaṃ saṅghāṭiṃ paccuddharāmī’’ti paccuddharitvā navaṃ saṅghāṭiṃ hatthena gahetvā ‘‘imaṃ saṅghāṭiṃ adhiṭṭhāmī’’ti cittena ābhogaṃ katvā kāyavikāraṃ karontena kāyena adhiṭṭhātabbā. Idaṃ kāyena adhiṭṭhānaṃ, taṃ yena kenaci sarīrāvayavena aphusantassa na vaṭṭati. Vācāya adhiṭṭhāne pana vacībhedaṃ katvā vācāya adhiṭṭhātabbā. Tatra duvidhaṃ adhiṭṭhānaṃ – sace hatthapāse hoti ‘‘imaṃ saṅghāṭiṃ adhiṭṭhāmī’’ti vācā bhinditabbā. Atha antogabbhe vā uparipāsāde vā sāmantavihāre vā hoti ṭhapitaṭṭhānaṃ sallakkhetvā ‘‘etaṃ saṅghāṭiṃ adhiṭṭhāmī’’ti vācā bhinditabbā. Esa nayo uttarāsaṅge antaravāsake ca. Nāmamattameva hi viseso. Tasmā sabbāni saṅghāṭiṃ uttarāsaṅgaṃ antaravāsakanti evaṃ attano nāmeneva adhiṭṭhātabbāni. Sace adhiṭṭhahitvā ṭhapitavatthehi saṅghāṭiādīni karoti, niṭṭhite rajane ca kappe ca imaṃ ‘‘paccuddharāmī’’ti paccuddharitvā puna adhiṭṭhātabbāni. Adhiṭṭhitena pana saddhiṃ mahantatarameva dutiyapaṭṭaṃ vā khaṇḍaṃ vā saṃsibbantena puna adhiṭṭhātabbameva. Same vā khuddake vā adhiṭṭhānakiccaṃ natthi.
Ở đó, vì đã nói rằng “Có hai cách chú nguyện y: chú nguyện bằng thân hoặc chú nguyện bằng lời” (pari. 322), do đó, sau khi xả y tăng-già-lê cũ bằng cách nói “Tôi xin xả y tăng-già-lê này”, phải lấy y tăng-già-lê mới bằng tay, tác ý trong tâm “Tôi xin chú nguyện y tăng-già-lê này” và thực hiện một cử chỉ thân thể để chú nguyện bằng thân. Đây là sự chú nguyện bằng thân; điều đó không hợp lệ đối với người không chạm vào y bằng bất kỳ bộ phận nào của cơ thể. Còn khi chú nguyện bằng lời, phải nói ra lời để chú nguyện bằng lời. Ở đó, có hai cách chú nguyện (bằng lời): nếu y ở trong tầm tay, phải nói ra lời “Tôi xin chú nguyện y tăng-già-lê này”. Còn nếu y ở trong phòng, trên lầu hoặc ở tu viện gần đó, sau khi xác định nơi cất giữ, phải nói ra lời “Tôi xin chú nguyện y tăng-già-lê đó”. Cách này cũng áp dụng cho y vai trái và y nội. Chỉ có tên gọi là khác biệt. Do đó, tất cả y tăng-già-lê, y vai trái, y nội phải được chú nguyện bằng chính tên của chúng như vậy. Nếu sau khi chú nguyện, lại dùng vải đã cất giữ để may y tăng-già-lê, v.v., thì sau khi nhuộm và chấm dấu duyệt xong, phải xả bằng cách nói “Tôi xin xả y này” rồi chú nguyện lại. Còn nếu vá thêm một miếng thứ hai hoặc một mảnh lớn hơn vào y đã chú nguyện, thì phải chú nguyện lại. Nếu vá miếng bằng hoặc nhỏ hơn, thì không cần phải chú nguyện.

Ticīvaraṃ pana parikkhāracoḷaṃ adhiṭṭhātuṃ vaṭṭati na vaṭṭatīti? Mahāpadumatthero kirāha – ‘‘ticīvaraṃ ticīvarameva adhiṭṭhātabbaṃ. Sace parikkhāracoḷādhiṭṭhānaṃ labheyya udositasikkhāpade parihāro niratthako bhaveyyā’’ti. Evaṃ vutte kira avasesā bhikkhū āhaṃsu – ‘‘parikkhāracoḷampi bhagavatāva adhiṭṭhātabbanti vuttaṃ, tasmā vaṭṭatī’’ti. Mahāpaccariyampi vuttaṃ ‘‘parikkhāracoḷaṃ nāma pāṭekkaṃ nidhānamukhametanti ticīvaraṃ parikkhāracoḷanti adhiṭṭhahitvā paribhuñjituṃ vaṭṭati. Udositasikkhāpade pana ticīvaraṃ adhiṭṭhahitvā pariharantassa parihāro vutto’’ti. Ubhatovibhaṅgabhāṇako puṇṇavālikavāsī mahātissattheropi kira āha – ‘‘mayaṃ pubbe mahātherānaṃ assumha, araññavāsino bhikkhū rukkhasusirādīsu cīvaraṃ ṭhapetvā padhānaṃ padahanatthāya gacchanti. Sāmantavihāre dhammasavanatthāya gatānañca nesaṃ sūriye uṭṭhite sāmaṇerā vā daharabhikkhū vā pattacīvaraṃ gahetvā gacchanti, tasmā sukhaparibhogatthaṃ ticīvaraṃ parikkhāracoḷanti adhiṭṭhātuṃ vaṭṭatī’’ti. Mahāpaccariyampi vuttaṃ pubbe āraññikā bhikkhū abaddhasīmāyaṃ dupparihāranti ticīvaraṃ parikkhāracoḷameva adhiṭṭhahitvā paribhuñjiṃsū’’ti.
Vậy, ba y có được phép chú nguyện là vải phụ tùng hay không? Nghe nói, Trưởng lão Mahāpaduma đã nói: “Ba y chỉ được chú nguyện là ba y. Nếu được phép chú nguyện (ba y) là vải phụ tùng, thì sự miễn trừ trong học giới Udosita sẽ trở nên vô nghĩa.” Nghe nói, khi được nói như vậy, các Tỳ khưu còn lại đã nói: “Vải phụ tùng cũng được Đức Thế Tôn nói là phải được chú nguyện, do đó, được phép.” Trong sách Mahāpaccari cũng nói: “Vải phụ tùng là một mục riêng để cất giữ, vì vậy được phép chú nguyện ba y là vải phụ tùng rồi sử dụng. Còn trong học giới Udosita, sự miễn trừ được nói cho người mang theo ba y đã được chú nguyện.” Nghe nói, Trưởng lão Mahātissa, người trú ở Puṇṇavālika, một vị giảng sư của cả hai Phân Tích, cũng đã nói: “Trước đây, chúng tôi đã nghe từ các Đại Trưởng lão rằng các Tỳ khưu sống trong rừng thường cất y trong các hốc cây, v.v. rồi đi hành thiền. Và khi họ đến các tu viện gần đó để nghe pháp, lúc mặt trời mọc, các Sa-di hoặc Tỳ khưu trẻ thường mang y bát của họ đi theo. Do đó, để tiện sử dụng, được phép chú nguyện ba y là vải phụ tùng.” Trong sách Mahāpaccari cũng nói: “Trước đây, các Tỳ khưu sống trong rừng, vì khó mang theo trong vùng không có Sīmā, đã chú nguyện ba y là vải phụ tùng rồi sử dụng.”

‘‘Vassikasāṭikā’’ anatirittappamāṇā nāmaṃ gahetvā vuttanayeneva cattāro vassike māse adhiṭṭhātabbā, tato paraṃ paccuddharitvā vikappetabbā. Vaṇṇabhedamattarattāpi cesā vaṭṭati. Dve pana na vaṭṭanti. ‘‘Nisīdanaṃ’’ vuttanayena adhiṭṭhātabbameva, tañca kho pamāṇayuttaṃ ekameva, dve na vaṭṭanti. ‘‘Paccattharaṇa’’mpi adhiṭṭhātabbameva, taṃ pana mahantampi vaṭṭati, ekampi vaṭṭati, bahūnipi vaṭṭanti. Nīlampi pītakampi sadasampi pupphadasampīti sabbappakāraṃ vaṭṭati. Sakiṃ adhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhitameva hoti. ‘‘Kaṇḍuppaṭicchādi’’ yāva ābādho atthi, tāva pamāṇikā adhiṭṭhātabbā. Ābādhe vūpasante paccuddharitvā vikappetabbā, ekāva vaṭṭati . ‘‘Mukhapuñchanacoḷaṃ’’ adhiṭṭhātabbameva, yāva ekaṃ dhoviyati, tāva aññaṃ paribhogatthāya icchitabbanti dve vaṭṭanti. Apare pana therā ‘‘nidhānamukhametaṃ bahūnipi vaṭṭantī’’ti vadanti. Parikkhāracoḷe gaṇanā natthi, yattakaṃ icchati tattakaṃ adhiṭṭhātabbameva. Thavikāpi parissāvanampi vikappanupagaṃ pacchimacīvarappamāṇaṃ ‘‘parikkhāracoḷaka’’nti adhiṭṭhātabbameva. Bahūni ekato katvā ‘‘imāni cīvarāni parikkhāracoḷāni adhiṭṭhāmī’’ti adhiṭṭhātumpi vaṭṭatiyeva. Bhesajjanavakammamātāpituādīnaṃ atthāya ṭhapentenapi adhiṭṭhātabbameva. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘anāpattī’’ti vuttaṃ. Mañcabhisi pīṭhakabhisi bimbohanaṃ pāvāro kojavoti etesu pana senāsanaparikkhāratthāya dinnapaccattharaṇe ca adhiṭṭhānakiccaṃ natthiyeva.
“Y đi mưa” có kích thước không thừa, phải được chú nguyện bằng tên gọi theo cách đã nói trong bốn tháng mùa mưa; sau đó, phải xả rồi làm thành tịnh thí. Y này dù chỉ khác màu cũng được phép. Nhưng hai cái thì không được phép. “Tọa cụ” phải được chú nguyện theo cách đã nói, và chỉ một cái đúng kích thước, hai cái thì không được phép. “Khăn trải giường” cũng phải được chú nguyện; cái đó dù lớn cũng được phép, một cái cũng được phép, nhiều cái cũng được phép. Màu xanh, màu vàng, có tua, có hoa văn – tất cả các loại đều được phép. Một lần đã chú nguyện thì vẫn là đã chú nguyện. “Khăn trị ghẻ” phải được chú nguyện cái đúng kích thước cho đến khi còn bệnh. Khi bệnh đã hết, phải xả rồi làm thành tịnh thí; chỉ một cái là được phép. “Khăn lau mặt” phải được chú nguyện; vì khi một cái đang giặt, cần một cái khác để dùng, nên hai cái được phép. Nhưng các Trưởng lão khác nói: “Đây là mục để cất giữ, nhiều cái cũng được phép.” Đối với vải phụ tùng, không có giới hạn số lượng; muốn bao nhiêu thì chú nguyện bấy nhiêu. Cả túi đựng và đồ lọc nước có kích thước bằng miếng y nhỏ nhất thích hợp để làm tịnh thí cũng phải được chú nguyện là “vải phụ tùng”. Gom nhiều thứ lại rồi chú nguyện “Tôi xin chú nguyện những vải này là vải phụ tùng” cũng được phép. Người cất giữ (vải) vì mục đích thuốc men, công việc mới, cha mẹ, v.v. cũng phải chú nguyện. Nhưng trong sách Mahāpaccari nói là “không phạm tội”. Còn đối với những thứ này: nệm giường, nệm ghế, gối, chăn, thảm len, và khăn trải giường được cúng dường làm vật dụng cho chỗ ở, thì không cần phải chú nguyện.

Adhiṭṭhitacīvaraṃ pana paribhuñjato kathaṃ adhiṭṭhānaṃ vijahatīti? Aññassa dānena, acchinditvā gahaṇena, vissāsaggāhena, hīnāyāvattanena, sikkhāpaccakkhānena , kālaṃkiriyāya, liṅgaparivattanena, paccuddharaṇena, chiddabhāvenāti imehi navahi kāraṇehi vijahati. Tattha purimehi aṭṭhahi sabbacīvarāni adhiṭṭhānaṃ vijahanti, chiddabhāvena pana ticīvarasseva sabbaaṭṭhakathāsu adhiṭṭhānavijahanaṃ vuttaṃ, tañca nakhapiṭṭhippamāṇena chiddena. Tattha nakhapiṭṭhippamāṇaṃ kaniṭṭhaṅgulinakhavasena veditabbaṃ, chiddañca vinibbiddhachiddameva. Chiddassa hi abbhantare ekatantu cepi acchinno hoti, rakkhati. Tattha saṅghāṭiyā ca uttarāsaṅgassa ca dīghantato vidatthippamāṇassa tiriyantato aṭṭhaṅgulappamāṇassa padesassa orato chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ bhindati, parato na bhindati. Antaravāsakassa pana dīghantato vidatthippamāṇasseva tiriyantato caturaṅgulappamāṇassa padesassa orato chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ bhindati, parato na bhindati. Tasmā jāte chidde taṃ cīvaraṃ atirekacīvaraṭṭhāne tiṭṭhati, sūcikammaṃ katvā puna adhiṭṭhātabbaṃ. Mahāsumatthero panāha – ‘‘pamāṇacīvarassa yattha katthaci chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ bhindati, mahantassa pana pamāṇato bahi chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ na bhindati, antojātaṃ bhindatī’’ti. Karavīkatissatthero āha – ‘‘khuddakaṃ mahantaṃ na pamāṇaṃ, dve cīvarāni pārupantassa vāmahatthe saṅgharitvā ṭhapitaṭṭhāne chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ na bhindati, orabhāge bhindati. Antaravāsakassapi ovaṭṭikaṃ karontena saṅgharitaṭṭhāne chiddaṃ na bhindati, tato oraṃ bhindatī’’ti. Andhakaṭṭhakathāyaṃ pana ticīvare mahāsumattheravādaṃ pamāṇaṃ katvā uttarimpi idaṃ vuttaṃ ‘‘pacchimappamāṇaṃ adhiṭṭhānaṃ rakkhatī’’ti. Parikkhāracoḷe dīghaso aṭṭhaṅgule sugataṅgulena tiriyaṃ caturaṅgule yattha katthaci chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ vijahati. Mahante coḷe tato parena chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ na vijahati. Esa nayo sabbesu adhiṭṭhātabbakesu cīvaresū’’ti.
Vậy, đối với người dùng y đã chú nguyện, sự chú nguyện mất hiệu lực như thế nào? Sự chú nguyện mất hiệu lực do chín nguyên nhân này: do cho người khác, do bị (người khác) lấy mà không giật lại, do lấy dùng với sự thân tín, do hoàn tục, do xả giới, do mệnh chung, do chuyển giới tính, do xả (chú nguyện), do bị rách. Trong đó, do tám nguyên nhân đầu, tất cả các loại y đều mất hiệu lực chú nguyện. Còn do bị rách, chỉ có sự mất hiệu lực chú nguyện của ba y được nói trong tất cả các sách Chú giải, và đó là do lỗ rách có kích thước bằng móng tay. Ở đó, kích thước bằng móng tay phải được hiểu theo móng của ngón tay út, và lỗ rách phải là lỗ thủng hoàn toàn. Vì nếu bên trong lỗ rách dù chỉ còn một sợi chỉ không đứt, thì (sự chú nguyện) vẫn được bảo vệ. Ở đó, đối với y tăng-già-lê và y vai trái, lỗ rách ở phần trong của khu vực có kích thước một gang tay tính từ biên dài và tám ngón tay tính từ biên ngang thì làm mất hiệu lực chú nguyện; (lỗ rách) ở ngoài khu vực đó thì không làm mất. Còn đối với y nội, lỗ rách ở phần trong của khu vực có kích thước một gang tay tính từ biên dài và bốn ngón tay tính từ biên ngang thì làm mất hiệu lực chú nguyện; (lỗ rách) ở ngoài khu vực đó thì không làm mất. Do đó, khi có lỗ rách, y đó trở thành y dư thừa; sau khi vá lại, phải chú nguyện lại. Nhưng Trưởng lão Mahāsumana nói: “Đối với y đúng kích thước, lỗ rách ở bất kỳ đâu cũng làm mất hiệu lực chú nguyện. Còn đối với y lớn, lỗ rách ở ngoài phần kích thước chuẩn thì không làm mất hiệu lực chú nguyện, (lỗ rách) phát sinh bên trong thì làm mất.” Trưởng lão Karavīkatissa nói: “Nhỏ hay lớn không phải là tiêu chuẩn. Đối với người đắp hai y, lỗ rách ở chỗ gấp lại đặt trên tay trái thì không làm mất hiệu lực chú nguyện, (lỗ rách) ở phần trong thì làm mất. Đối với y nội cũng vậy, lỗ rách ở chỗ gấp lại khi quấn thì không làm mất, (lỗ rách) ở phần trong hơn đó thì làm mất.” Còn trong sách Andhakaṭṭhakathā, về ba y, lấy thuyết của Trưởng lão Mahāsumana làm chuẩn, ở phần sau còn nói thêm rằng “kích thước nhỏ nhất bảo vệ sự chú nguyện”. Đối với vải phụ tùng, lỗ rách ở bất kỳ đâu trong phạm vi dài tám ngón tay (theo ngón tay của Như Lai), rộng bốn ngón tay, thì làm mất hiệu lực chú nguyện. Đối với vải lớn, lỗ rách ở ngoài phạm vi đó thì không làm mất hiệu lực chú nguyện. Cách này áp dụng cho tất cả các loại y phải chú nguyện.”

Tattha yasmā sabbesampi adhiṭṭhātabbakacīvarānaṃ vikappanupagapacchimappamāṇato aññaṃ pacchimappamāṇaṃ nāma natthi, yañhi nisīdana-kaṇḍuppaṭicchādi-vassikasāṭikānaṃ pamāṇaṃ vuttaṃ, taṃ ukkaṭṭhaṃ, tato uttari paṭisiddhattā na pacchimaṃ tato heṭṭhā appaṭisiddhattā. Ticīvarassāpi sugatacīvarappamāṇato ūnakattaṃ ukkaṭṭhappamāṇameva. Pacchimaṃ pana visuṃ sutte vuttaṃ natthi. Mukhapuñchanapaccattharaṇaparikkhāracoḷānaṃ ukkaṭṭhaparicchedo natthiyeva. Vikappanupagapacchimena pana pacchimaparicchedo vutto. Tasmā yaṃ tāva andhakaṭṭhakathāyaṃ ‘‘pacchimappamāṇaṃ adhiṭṭhānaṃ rakkhatī’’ti vatvā tattha parikkhāracoḷasseva sugataṅgulena aṭṭhaṅgulacaturaṅgulapacchimappamāṇaṃ dassetvā itaresaṃ ticīvarādīnaṃ muṭṭhipañcakādipabhedaṃ pacchimappamāṇaṃ sandhāya ‘‘esa nayo sabbesu adhiṭṭhātabbakesucīvaresū’’ti vuttaṃ, taṃ na sameti.
Ở đó, vì đối với tất cả các loại y phải chú nguyện, ngoài kích thước nhỏ nhất thích hợp để làm tịnh thí, không có kích thước nhỏ nhất nào khác được gọi tên. Vì kích thước đã được nói cho tọa cụ, khăn trị ghẻ, y đi mưa, đó là kích thước tối đa, (lớn) hơn mức đó thì bị cấm nên không phải là (kích thước) nhỏ nhất; (nhỏ) hơn mức đó thì không bị cấm. Đối với ba y cũng vậy, việc nhỏ hơn kích thước y của Như Lai chính là kích thước tối đa. Còn kích thước nhỏ nhất thì không được nói riêng trong Kinh. Đối với khăn lau mặt, khăn trải giường, vải phụ tùng, hoàn toàn không có giới hạn tối đa. Nhưng giới hạn nhỏ nhất được nói bằng (kích thước) nhỏ nhất thích hợp để làm tịnh thí. Do đó, điều mà trong sách Andhakaṭṭhakathā, sau khi nói rằng “kích thước nhỏ nhất bảo vệ sự chú nguyện”, ở đó đã chỉ ra kích thước nhỏ nhất của riêng vải phụ tùng là dài tám ngón tay, rộng bốn ngón tay (theo ngón tay của Như Lai), rồi liên hệ đến kích thước nhỏ nhất của các loại y khác như ba y, v.v. là loại năm nắm tay, v.v., mà nói rằng “cách này áp dụng cho tất cả các loại y phải chú nguyện”, điều đó không phù hợp.

Karavīkatissattheravādepi dīghantatoyeva chiddaṃ dassitaṃ, tiriyantato na dassitaṃ, tasmā so aparicchinno. Mahāsumattheravāde ‘‘pamāṇacīvarassa yattha katthaci chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ bhindati, mahantassa pana pamāṇato bahi chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ na bhindatī’’ti vuttaṃ. Idaṃ pana na vuttaṃ – ‘‘idaṃ nāma pamāṇacīvaraṃ ito uttari mahantaṃ cīvara’’nti. Apicettha ticīvarādīnaṃ muṭṭhipañcakādibhedaṃ pacchimappamāṇanti adhippetaṃ. Tattha yadi pacchimappamāṇato bahi chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ na bhindeyya, ukkaṭṭhapattassāpi majjhimapattassa vā omakappamāṇato bahi chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ na bhindeyya, na ca na bhindati. Tasmā ayampi vādo aparicchinno.
Trong thuyết của Trưởng lão Karavīkatissa cũng vậy, lỗ rách chỉ được chỉ ra từ biên dài, không được chỉ ra từ biên ngang, do đó thuyết đó không được xác định rõ ràng. Trong thuyết của Trưởng lão Mahāsumana đã nói: “Đối với y đúng kích thước, lỗ rách ở bất kỳ đâu cũng làm mất hiệu lực chú nguyện; còn đối với y lớn, lỗ rách ở ngoài phần kích thước chuẩn thì không làm mất.” Nhưng điều này không được nói: “Đây là y đúng kích thước, lớn hơn mức này là y lớn.” Hơn nữa, ở đây, loại năm nắm tay, v.v. của ba y, v.v. được coi là kích thước nhỏ nhất. Ở đó, nếu lỗ rách ở ngoài kích thước nhỏ nhất mà không làm mất hiệu lực chú nguyện, thì đối với cả bình bát loại lớn hoặc loại trung bình, lỗ rách ở ngoài kích thước nhỏ nhất cũng không làm mất hiệu lực chú nguyện; nhưng thực tế là nó có làm mất. Do đó, thuyết này cũng không được xác định rõ ràng.

Yo panāyaṃ sabbapaṭhamo aṭṭhakathāvādo, ayamevettha pamāṇaṃ. Kasmā? Paricchedasabbhāvato. Ticīvarassa hi pacchimappamāṇañca chiddappamāṇañca chidduppattidesappamāṇañca sabbaaṭṭhakathāsuyeva paricchinditvā vuttaṃ, tasmā sveva vādo pamāṇaṃ. Addhā hi so bhagavato adhippāyaṃ anugantvā vutto. Itaresu pana neva paricchedo atthi, na pubbāparaṃ sametīti.
Còn thuyết Chú giải đầu tiên nhất này, chính nó là tiêu chuẩn ở đây. Tại sao? Vì có sự xác định rõ ràng. Vì kích thước nhỏ nhất của ba y, kích thước lỗ rách, và kích thước vị trí phát sinh lỗ rách đã được xác định rõ ràng và nói đến trong tất cả các sách Chú giải. Do đó, chính thuyết đó là tiêu chuẩn. Chắc chắn thuyết đó được nói theo ý của Đức Thế Tôn. Còn trong các thuyết khác, không có sự xác định rõ ràng, và không có sự nhất quán trước sau.

Yo pana dubbalaṭṭhāne paṭhamaṃ aggaḷaṃ datvā pacchā dubbalaṭṭhānaṃ chinditvā apaneti, adhiṭṭhānaṃ na bhijjati. Maṇḍalaparivattanepi eseva nayo. Dupaṭṭassa ekasmiṃ paṭale chidde vā jāte gaḷite vā adhiṭṭhānaṃ na bhijjati, khuddakaṃ cīvaraṃ mahantaṃ karoti, mahantaṃ vā khuddakaṃ karoti, adhiṭṭhānaṃ na bhijjati. Ubho koṭiyo majjhe karonto sace paṭhamaṃ chinditvā pacchā ghaṭeti, adhiṭṭhānaṃ bhijjati. Atha ghaṭetvā chindati, na bhijjati, rajakehi dhovāpetvā setaṃ kārāpentassāpi adhiṭṭhānaṃ adhiṭṭhānamevāti . Ayaṃ tāva ‘‘antodasāhaṃ adhiṭṭheti vikappetī’’ti ettha adhiṭṭhāne vinicchayo.
Còn người nào ở chỗ vải yếu trước tiên đặt miếng vá chặn rồi sau đó cắt bỏ chỗ vải yếu, thì sự chú nguyện không bị mất. Khi thay đổi miếng vá tròn cũng theo cách này. Đối với y hai lớp, nếu một lớp bị rách hoặc bị mòn, sự chú nguyện không bị mất. Làm cho y nhỏ thành lớn, hoặc y lớn thành nhỏ, sự chú nguyện không bị mất. Khi làm cho hai đầu gặp nhau ở giữa, nếu trước tiên cắt rồi sau đó nối, sự chú nguyện bị mất. Còn nếu nối rồi mới cắt, thì không bị mất. Ngay cả khi cho thợ giặt tẩy trắng, sự chú nguyện vẫn là sự chú nguyện. Đây là sự quyết định về việc chú nguyện trong câu “chú nguyện hoặc làm thành tịnh thí trong vòng mười ngày“.

Vikappane pana dve vikappanā – sammukhāvikappanā ca parammukhāvikappanā ca. Kathaṃ sammukhāvikappanā hotīti? Cīvarānaṃ ekabahubhāvaṃ sannihitāsannihitabhāvañca ñatvā ‘‘‘imaṃ cīvara’nti vā ‘imāni cīvarānī’ti vā ‘etaṃ cīvara’nti vā ‘etāni cīvarānī’’’ti vā ‘‘tuyhaṃ vikappemī’’ti vattabbaṃ, ayamekā sammukhāvikappanā. Ettāvatā nidhetuṃ vaṭṭati, paribhuñjituṃ pana vissajjetuṃ vā adhiṭṭhātuṃ vā na vaṭṭati. ‘‘Mayhaṃ santakaṃ, mayhaṃ santakāni paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ vā karohī’’ti evaṃ pana vutte paccuddhāro nāma hoti. Tatopabhuti paribhogādayopi vaṭṭanti.
Còn về việc làm thành tịnh thí, có hai cách làm thành tịnh thí: làm thành tịnh thí trực tiếp và làm thành tịnh thí gián tiếp. Làm thành tịnh thí trực tiếp là như thế nào? Sau khi biết số lượng y là một hay nhiều, ở gần hay không ở gần, phải nói “y này” hoặc “những y này” hoặc “y đó” hoặc “những y đó”, rồi nói “tôi xin làm thành tịnh thí cho thầy”. Đây là một cách làm thành tịnh thí trực tiếp. Làm như vậy thì được phép cất giữ, nhưng không được phép dùng, hoặc cho đi, hoặc chú nguyện. Nhưng khi được nói rằng “Vật sở hữu của tôi, những vật sở hữu của tôi, thầy hãy dùng, hoặc cho đi, hoặc làm tùy theo duyên”, thì đó gọi là sự hoàn lại. Từ đó trở đi, việc dùng, v.v. cũng được phép.

Aparopi nayo – tatheva cīvarānaṃ ekabahubhāvaṃ sannihitāsannihitabhāvañca ñatvā tasseva bhikkhuno santike ‘‘‘imaṃ cīvara’nti vā ‘imāni cīvarānī’ti vā ‘etaṃ cīvara’nti vā ‘etāni cīvarānī’’’ti vā vatvā pañcasu sahadhammikesu aññatarassa attanā abhirucitassa yassa kassaci nāmaṃ gahetvā ‘‘‘tissassa bhikkhuno vikappemī’ti vā ‘tissāya bhikkhuniyā, sikkhamānāya, tissassa sāmaṇerassa, tissāya sāmaṇeriyā vikappemī’’’ti vā vattabbaṃ, ayaṃ aparāpi sammukhāvikappanā. Ettāvatā nidhetuṃ vaṭṭati, paribhogādīsu pana ekampi na vaṭṭati. Tena pana bhikkhunā ‘‘tissassa bhikkhuno santakaṃ…pe… tissāya sāmaṇeriyā santakaṃ paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ vā karohī’’ti vutte paccuddhāro nāma hoti. Tatopabhuti paribhogādayopi vaṭṭanti.
Một cách khác nữa – cũng vậy, sau khi biết số lượng y là một hay nhiều, ở gần hay không ở gần, nói với chính Tỳ khưu đó “y này” hoặc “những y này” hoặc “y đó” hoặc “những y đó”, rồi nêu tên một người nào đó trong năm hạng đồng梵行 mà mình thích, phải nói “tôi xin làm thành tịnh thí cho Tỳ khưu Tissa” hoặc “cho Tỳ khưu ni Tissā, cho Thức-xoa-ma-na, cho Sa-di Tissa, cho Sa-di-ni Tissā”. Đây cũng là một cách làm thành tịnh thí trực tiếp khác. Làm như vậy thì được phép cất giữ, nhưng không một việc nào trong số dùng, v.v. được phép. Nhưng khi Tỳ khưu đó nói “Vật sở hữu của Tỳ khưu Tissa… cho đến… vật sở hữu của Sa-di-ni Tissā, thầy hãy dùng, hoặc cho đi, hoặc làm tùy theo duyên”, thì đó gọi là sự hoàn lại. Từ đó trở đi, việc dùng, v.v. cũng được phép.

Kathaṃ parammukhāvikappanā hotīti? Cīvarānaṃ tatheva ekabahubhāvaṃ sannihitāsannihitabhāvañca ñatvā ‘‘‘imaṃ cīvara’nti vā ‘imāni cīvarānī’ti vā ‘etaṃ cīvara’nti vā ‘etāni cīvarānī’’’ti vā vatvā ‘‘tuyhaṃ vikappanatthāya dammī’’ti vattabbaṃ. Tena vattabbo – ‘‘ko te mitto vā sandiṭṭho vā’’ti? Tato itarena purimanayeneva ‘‘tisso bhikkhūti vā…pe… tissā sāmaṇerī’’ti vā vattabbaṃ. Puna tena bhikkhunā ‘‘ahaṃ tissassa bhikkhuno dammīti vā…pe… tissāya sāmaṇeriyā dammī’’ti vā vattabbaṃ, ayaṃ parammukhāvikappanā. Ettāvatā nidhetuṃ vaṭṭati, paribhogādīsu pana ekampi na vaṭṭati. Tena pana bhikkhunā dutiyasammukhāvikappanāyaṃ vuttanayeneva ‘‘itthannāmassa santakaṃ paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ vā karohī’’ti vutte paccuddhāro nāma hoti. Tatopabhuti paribhogādayopi vaṭṭanti.
Làm thành tịnh thí gián tiếp là như thế nào? Cũng vậy, sau khi biết số lượng y là một hay nhiều, ở gần hay không ở gần, nói “y này” hoặc “những y này” hoặc “y đó” hoặc “những y đó”, rồi phải nói “tôi xin giao cho thầy để làm thành tịnh thí”. Vị đó phải được hỏi: “Ai là bạn hoặc người quen của thầy?” Sau đó, người kia phải nói theo cách trước “Tỳ khưu Tissa…” hoặc cho đến “…Sa-di-ni Tissā”. Lại nữa, Tỳ khưu đó phải nói “Tôi xin giao cho Tỳ khưu Tissa…” hoặc cho đến “…tôi xin giao cho Sa-di-ni Tissā”. Đây là cách làm thành tịnh thí gián tiếp. Làm như vậy thì được phép cất giữ, nhưng không một việc nào trong số dùng, v.v. được phép. Nhưng khi Tỳ khưu đó nói theo cách đã được trình bày trong phần làm thành tịnh thí trực tiếp thứ hai rằng “Vật sở hữu của người tên là như vậy, thầy hãy dùng, hoặc cho đi, hoặc làm tùy theo duyên”, thì đó gọi là sự hoàn lại. Từ đó trở đi, việc dùng, v.v. cũng được phép.

Dvinnaṃ vikappanānaṃ kiṃ nānākaraṇaṃ? Sammukhāvikappanāyaṃ sayaṃ vikappetvā parena paccuddharāpeti . Parammukhāvikappanāya pareneva vikappāpetvā pareneva paccuddharāpeti, idamettha nānākaraṇaṃ. Sace pana yassa vikappeti, so paññattikovido na hoti, na jānāti paccuddharituṃ, taṃ cīvaraṃ gahetvā aññassa byattassa santikaṃ gantvā puna vikappetvā paccuddharāpetabbaṃ. Vikappitavikappanā nāmesā vaṭṭati. Ayaṃ ‘‘vikappetī’’ti imasmiṃ pade vinicchayo.
Sự khác biệt giữa hai cách làm thành tịnh thí là gì? Trong cách làm thành tịnh thí trực tiếp, tự mình làm thành tịnh thí rồi nhờ người khác hoàn lại. Trong cách làm thành tịnh thí gián tiếp, nhờ người khác làm thành tịnh thí rồi nhờ chính người đó hoàn lại; đây là sự khác biệt ở đây. Nhưng nếu người mà mình làm thành tịnh thí cho không rành về các chế định, không biết cách hoàn lại, thì phải lấy y đó đến gặp một vị sáng suốt khác, làm thành tịnh thí lại rồi nhờ vị ấy hoàn lại. Cách làm thành tịnh thí cho vật đã được làm thành tịnh thí này là hợp lệ. Đây là sự quyết định về từ “làm thành tịnh thí” trong câu này.

‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ticīvaraṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetu’’ntiādivacanato ca idaṃ ‘‘vikappetī’’ti avisesena vuttavacanaṃ viruddhaṃ viya dissati, na ca viruddhaṃ tathāgatā bhāsanti. Tasmā evamassa attho veditabbo, ticīvaraṃ ticīvarasaṅkhepeneva pariharato adhiṭṭhātumeva anujānāmi, na vikappetuṃ. Vassikasāṭikaṃ pana cātumāsato paraṃ vikappetumeva na adhiṭṭhātuṃ. Evañca sati yo ticīvare ekena cīvarena vippavasitukāmo hoti, tassa ticīvarādhiṭṭhānaṃ paccuddharitvā vippavāsasukhatthaṃ vikappanāya okāso dinno hoti. Dasāhātikkame ca anāpattīti etenupāyena sabbattha vikappanāya appaṭisiddhabhāvo veditabbo.
Và từ lời nói “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép chú nguyện ba y, không làm thành tịnh thí”, v.v., lời nói “làm thành tịnh thí” này, được nói một cách không phân biệt, dường như mâu thuẫn; nhưng Như Lai không nói điều mâu thuẫn. Do đó, ý nghĩa của nó phải được hiểu như sau: Đối với người mang theo ba y chỉ với tư cách là ba y, Ta chỉ cho phép chú nguyện, không cho phép làm thành tịnh thí. Còn y đi mưa, sau bốn tháng, chỉ được làm thành tịnh thí, không được chú nguyện. Và như vậy, người nào muốn xa lìa một trong ba y, người đó được cho cơ hội xả sự chú nguyện ba y rồi làm thành tịnh thí để được tiện lợi khi xa lìa (y). Và bằng phương tiện này, việc không phạm tội khi quá mười ngày, tình trạng không bị cấm đối với việc làm thành tịnh thí ở mọi nơi phải được hiểu.

Vissajjetīti aññassa deti. Kathaṃ pana dinnaṃ hoti, kathaṃ gahitaṃ? ‘‘Imaṃ tuyhaṃ demi dadāmi dajjāmi oṇojemi pariccajāmi nissajjāmi vissajjāmīti vā ‘‘itthannāmassa demi…pe… nissajjāmī’’ti vā vadati, sammukhāpi parammukhāpi dinnaṃyeva hoti. ‘‘Tuyhaṃ gaṇhāhī’’ti vutte ‘‘mayhaṃ gaṇhāmī’’ti vadati, sudinnaṃ suggahitañca. ‘‘Tava santakaṃ karohi, tava santakaṃ hotu, tava santakaṃ karissasī’’ti vutte ‘‘mama santakaṃ karomi, mama santakaṃ hotu, mama santakaṃ karissāmī’’ti vadati, duddinnaṃ duggahitañca. Neva dātā dātuṃ jānāti, na itaro gahetuṃ. Sace pana ‘‘tava santakaṃ karohī’’ti vutte ‘‘sādhu, bhante, mayhaṃ gaṇhāmī’’ti gaṇhāti, suggahitaṃ. Sace pana ‘‘eko gaṇhāhī’’ti vadati, itaro ‘‘na gaṇhāmī’’ti puna so ‘‘dinnaṃ mayā tuyhaṃ, gaṇhāhī’’ti vadati, itaropi ‘‘na mayhaṃ iminā attho’’ti vadati. Tato purimopi ‘‘mayā dinna’’nti dasāhaṃ atikkāmeti, pacchimopi ‘‘mayā paṭikkhitta’’nti. Kassa āpattīti? Na kassaci āpatti. Yassa pana ruccati, tena adhiṭṭhahitvā paribhuñjitabbaṃ.
“Cho đi” có nghĩa là cho người khác. Vậy, thế nào là đã cho, thế nào là đã nhận? Nếu nói “Tôi cho thầy cái này, tôi tặng, tôi xin dâng, tôi xin cúng dường, tôi xin từ bỏ, tôi xin xả bỏ, tôi xin cho đi” hoặc “Tôi cho người tên là như vậy… cho đến… tôi xin xả bỏ”, thì dù trực tiếp hay gián tiếp, cũng đều là đã cho. Khi được nói “Thầy hãy nhận lấy”, nếu nói “Tôi xin nhận”, thì là cho đúng cách và nhận đúng cách. Khi được nói “Thầy hãy làm thành vật sở hữu của thầy, nguyện nó là vật sở hữu của thầy, thầy sẽ làm thành vật sở hữu của thầy”, nếu nói “Tôi làm thành vật sở hữu của tôi, nguyện nó là vật sở hữu của tôi, tôi sẽ làm thành vật sở hữu của tôi”, thì là cho không đúng cách và nhận không đúng cách. Cả người cho không biết cách cho, người kia cũng không biết cách nhận. Nhưng nếu khi được nói “Thầy hãy làm thành vật sở hữu của thầy”, mà nhận lấy và nói “Lành thay, thưa Đại đức, tôi xin nhận”, thì là nhận đúng cách. Nhưng nếu một người nói “Thầy hãy nhận lấy”, người kia nói “Tôi không nhận”, rồi người đó lại nói “Tôi đã cho thầy rồi, thầy hãy nhận lấy”, người kia cũng nói “Tôi không cần cái này”. Sau đó, người trước vì nghĩ “tôi đã cho” mà để quá mười ngày, người sau cũng nghĩ “tôi đã từ chối”. Ai phạm tội? Không ai phạm tội cả. Nhưng người nào muốn, thì người đó phải chú nguyện rồi sử dụng.

Yo pana adhiṭṭhāne vematiko, tena kiṃ kātabbaṃ? Vematikabhāvaṃ ārocetvā sace anadhiṭṭhitaṃ bhavissati, evaṃ me kappiyaṃ hotīti vatvā vuttanayeneva nissajjitabbaṃ. Na hi evaṃ jānāpetvā vinayakammaṃ karontassa musāvādo hoti. Keci pana ‘‘ekena bhikkhunā vissāsaṃ gahetvā puna dinnaṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ na yujjati. Na hi tassetaṃ vinayakammaṃ, nāpi taṃ ettakena aññaṃ vatthuṃ hoti.
Còn người nào có nghi ngờ về việc chú nguyện, người đó phải làm gì? Phải trình bày tình trạng nghi ngờ, rồi nói “Nếu (y này) chưa được chú nguyện, thì như vậy sẽ hợp lệ cho tôi”, rồi từ bỏ theo cách đã nói. Vì người làm hành động thuộc Luật sau khi thông báo như vậy thì không phạm tội nói dối. Nhưng một số người nói: “Một Tỳ khưu lấy (y) với sự thân tín rồi cho lại thì hợp lệ”, điều đó không đúng. Vì đó không phải là hành động thuộc Luật của vị ấy, và vật đó cũng không trở thành vật khác chỉ bằng chừng đó.

Nassatītiādi uttānatthameva. Yo na dadeyya āpatti dukkaṭassāti ettha ‘‘mayhaṃ dinnaṃ iminā’’ti imāya saññāya na dentassa dukkaṭaṃ. Tassa santakabhāvaṃ pana ñatvā lesena acchindanto bhaṇḍaṃ agghāpetvā kāretabboti.
“Bị mất“, v.v. có ý nghĩa rõ ràng. Ở đây, trong câu “Người nào không cho, phạm tội Tác Ác“, người không cho vì có tưởng rằng “người này đã cho tôi rồi” thì phạm tội Tác Ác. Nhưng sau khi biết đó là vật sở hữu của vị kia, người dùng mánh khóe để chiếm đoạt thì phải bị định giá vật phẩm rồi bắt đền bù.

Samuṭṭhānādīsu idaṃ sikkhāpadaṃ kathinasamuṭṭhānaṃ nāma kāyavācāto ca kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, anadhiṭṭhānena ca avikappanena ca āpajjanato akiriyaṃ, saññāya abhāvepi na muccati, ajānantopi āpajjatīti nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Về sự phát sinh, v.v., học giới này được gọi là có sự phát sinh liên quan đến Kaṭhina. Phát sinh từ thân- khẩu, và từ thân-khẩu-ý. Do phạm tội vì không chú nguyện và không làm thành tịnh thí, nên là (tội) không hành động. Dù không có tưởng cũng không thoát tội. Dù không biết cũng phạm tội, nên không được giải thoát nhờ sự tưởng. Không có tâm. Tội do chế định. Hành động thuộc thân, hành động thuộc lời. Ba tâm, ba cảm thọ.

Paṭhamakathinasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới Kaṭhina thứ nhất đã hoàn tất.

2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā

2. Giải thích học giới Udosita

471.Tenasamayena buddho bhagavāti udositasikkhāpadaṃ. Tattha santaruttarenāti antaranti antaravāsako vuccati, uttaranti uttarāsaṅgo, saha antarena uttaraṃ santaruttaraṃ, tena santaruttarena, saha antaravāsakena uttarāsaṅgenāti attho. Kaṇṇakitānīti sedena phuṭṭhokāsesu sañjātakāḷasetamaṇḍalāni. Addasa kho āyasmā ānando senāsanacārikaṃ āhiṇḍantoti thero kira bhagavati divā paṭisallānatthāya gandhakuṭiṃ paviṭṭhe taṃ okāsaṃ labhitvā dunnikkhittāni dārubhaṇḍamattikābhaṇḍāni paṭisāmento asammaṭṭhaṭṭhānaṃ sammajjanto gilānehi bhikkhūhi saddhiṃ paṭisanthāraṃ karonto tesaṃ bhikkhūnaṃ senāsanaṭṭhānaṃ sampatto addasa. Tena vuttaṃ – ‘‘addasa kho āyasmā ānando senāsanacārikaṃ āhiṇḍanto’’ti.
471. “Vào thời điểm đó, Đức Phật, Đấng Thế Tôn” là học giới Udosita. Ở đó, “cả y trong lẫn y trên” có nghĩa là “y trong” được gọi là y nội, “y trên” là y vai trái. Cùng với y trong là y trên, (gọi là) santaruttara; do đó “santaruttarena” có nghĩa là cùng với y nội và y vai trái. “Bị lốm đốm” có nghĩa là những vệt đen trắng phát sinh ở những chỗ bị mồ hôi thấm. “Tôn giả Ānanda, khi đi kinh hành xem xét các chỗ ở, đã nhìn thấy” có nghĩa là nghe nói, khi Đức Thế Tôn vào hương thất để độc cư ban ngày, Trưởng lão nhân cơ hội đó, sắp xếp lại các đồ dùng bằng gỗ, đồ dùng bằng đất sét bị đặt không đúng chỗ, quét dọn những nơi chưa được quét, thăm hỏi các Tỳ khưu bệnh, đã đến chỗ ở của các Tỳ khưu đó và nhìn thấy. Do đó đã nói: “Tôn giả Ānanda, khi đi kinh hành xem xét các chỗ ở, đã nhìn thấy”.

473.Avippavāsasammutiṃ dātunti avippavāse sammuti avippavāsasammuti, avippavāsāya vā sammuti avippavāsasammuti. Ko panettha ānisaṃso? Yena cīvarena vippavasati, taṃ nissaggiyaṃ na hoti, āpattiñca nāpajjati. Kittakaṃ kālaṃ? Mahāsumatthero tāva āha – ‘‘yāva rogo na vūpasamati, vūpasante pana roge sīghaṃ cīvaraṭṭhānaṃ āgantabba’’nti . Mahāpadumatthero āha – ‘‘sīghaṃ āgacchato rogo paṭikuppeyya, tasmā saṇikaṃ āgantabbaṃ. Yato paṭṭhāya hi satthaṃ vā pariyesati, ‘gacchāmī’ti ābhogaṃ vā karoti, tato paṭṭhāya vaṭṭati. ‘Na dāni gamissāmī’ti evaṃ pana dhuranikkhepaṃ karontena paccuddharitabbaṃ, atirekacīvaraṭṭhāne ṭhassatī’’ti. Sace panassa rogo paṭikuppati, kiṃ kātabbanti? Phussadevatthero tāva āha – ‘‘sace soyeva rogo paṭikuppati, sā eva sammuti, puna sammutidānakiccaṃ natthi. Athañño kuppati, puna dātabbā sammutī’’ti. Upatissatthero āha – ‘‘so vā rogo hotu, añño vā puna sammutidānakiccaṃ natthī’’ti.
473. “Để ban sự đồng ý cho việc không xa lìa (y)” có nghĩa là sự đồng ý trong việc không xa lìa (y) là sự đồng ý cho việc không xa lìa (y); hoặc sự đồng ý để không xa lìa (y) là sự đồng ý cho việc không xa lìa (y). Lợi ích ở đây là gì? Y mà vị ấy xa lìa không trở thành vật phải từ bỏ, và vị ấy không phạm tội. Trong bao lâu? Trước hết, Trưởng lão Mahāsumana nói: “Cho đến khi bệnh chưa thuyên giảm; nhưng khi bệnh đã thuyên giảm, phải nhanh chóng trở về nơi cất y.” Trưởng lão Mahāpaduma nói: “Nếu trở về nhanh, bệnh có thể tái phát, do đó phải từ từ trở về. Kể từ khi tìm phương tiện di chuyển hoặc tác ý ‘tôi sẽ đi’, thì kể từ đó là được phép. Nhưng người nào từ bỏ ý định bằng cách nói ‘Bây giờ tôi sẽ không đi nữa’, thì phải xả (sự đồng ý đó), (y) sẽ ở trong tình trạng y dư thừa.” Nhưng nếu bệnh của vị ấy tái phát, phải làm gì? Trước hết, Trưởng lão Phussadeva nói: “Nếu chính bệnh đó tái phát, thì sự đồng ý đó vẫn còn hiệu lực, không cần phải ban sự đồng ý lại. Nếu bệnh khác phát sinh, phải ban sự đồng ý lại.” Trưởng lão Upatissa nói: “Dù là bệnh đó hay bệnh khác, cũng không cần phải ban sự đồng ý lại.”

475-6.Niṭṭhitacīvarasmiṃ bhikkhunāti idha pana purimasikkhāpade viya atthaṃ aggahetvā niṭṭhite cīvarasmiṃ bhikkhunoti evaṃ sāmivasena karaṇavacanassa attho veditabbo. Karaṇavasena hi bhikkhunā idaṃ nāma kātabbanti natthi. Sāmivasena pana bhikkhuno cīvarasmiṃ niṭṭhite kathine ca ubbhate evaṃ chinnapalibodho ekarattampi ce bhikkhu ticīvarena vippavaseyyāti evaṃ attho yujjati. Tattha ticīvarenāti adhiṭṭhitesu tīsu cīvaresu yena kenaci. Ekena vippavutthopi hi ticīvarena vippavuttho hoti, paṭisiddhapariyāpannena vippavutthattā. Tenevassa padabhājane ‘‘saṅghāṭiyā vā’’tiādi vuttaṃ. Vippavaseyyāti vippayutto vaseyya.
475-6. “Khi y đã hoàn tất, bởi Tỳ khưu“, ở đây, không nên hiểu theo nghĩa công cụ như trong học giới trước, mà ý nghĩa của từ chỉ công cụ phải được hiểu theo nghĩa sở thuộc như vầy: “khi y của Tỳ khưu đã hoàn tất”. Vì theo nghĩa công cụ, không có việc gì gọi là “việc này phải được Tỳ khưu làm”. Nhưng theo nghĩa sở thuộc, khi y của Tỳ khưu đã hoàn tất và Kaṭhina đã được xả, như vậy đã hết các ràng buộc, nếu Tỳ khưu xa lìa ba y dù chỉ một đêm, ý nghĩa này là hợp lý. Ở đó, “bởi ba y” có nghĩa là bởi bất kỳ y nào trong ba y đã chú nguyện. Vì người xa lìa một y cũng là người xa lìa ba y, do đã xa lìa (y) nằm trong phần bị cấm. Do đó, trong phần Phân tích Từ ngữ của nó đã nói: “hoặc bởi y tăng-già-lê…”, v.v. “Xa lìa” có nghĩa là sống tách rời.

477-8.Gāmo ekūpacārotiādi avippavāsalakkhaṇavavatthāpanatthaṃ vuttaṃ. Tato paraṃ yathākkamena tāneva pannarasa mātikāpadāni vitthārento ‘‘gāmo ekūpacāro nāmā’’tiādimāha. Tattha ekakulassa gāmoti ekassa rañño vā bhojakassa vā gāmo. Parikkhittoti yena kenaci pākārena vā vatiyā vā parikkhāya vā parikkhitto. Ettāvatā ekakulagāmassa ekūpacāratā dassitā. Antogāme vatthabbanti evarūpe gāme cīvaraṃ nikkhipitvā gāmabbhantare yathārucite ṭhāne aruṇaṃ uṭṭhāpetuṃ vaṭṭati. Aparikkhittoti iminā tasseva gāmassa nānūpacāratā dassitā. Evarūpe gāme yasmiṃ ghare cīvaraṃ nikkhittaṃ, tattha vatthabbaṃ. Hatthapāsā vā na vijahitabbanti atha vā taṃ gharaṃ samantato hatthapāsā na vijahitabbaṃ, aḍḍhateyyaratanappamāṇappadesā uddhaṃ na vijahitabbanti vuttaṃ hoti. Aḍḍhateyyaratanabbhantare pana vatthuṃ vaṭṭati. Taṃ pamāṇaṃ atikkamitvā sacepi iddhimā bhikkhū ākāse aruṇaṃ uṭṭhāpeti, nissaggiyameva hoti. Ettha ca yasmiṃ ghareti gharaparicchedo ‘‘ekakulassa nivesanaṃ hotī’’tiādinā (pārā. 480) lakkhaṇena veditabbo.
477-8. “Làng có một phạm vi“, v.v. được nói để thiết lập đặc điểm của việc không xa lìa (y). Sau đó, tuần tự giải rộng mười lăm đề mục đó, bắt đầu bằng “Làng có một phạm vi tên là…“, v.v. Ở đó, “làng của một gia tộc” có nghĩa là làng của một vị vua hoặc một vị quan địa chủ. “Được bao bọc” có nghĩa là được bao bọc bởi bất kỳ tường thành, hàng rào, hoặc hào nào. Bằng chừng đó, tính chất một phạm vi của làng một gia tộc được chỉ ra. “Phải ở trong làng” có nghĩa là trong loại làng như vậy, sau khi cất y, được phép đón rạng đông ở bất kỳ nơi nào tùy thích trong làng. Bằng từ “Không được bao bọc“, tính chất nhiều phạm vi của chính làng đó được chỉ ra. Trong loại làng như vậy, y được cất ở nhà nào thì phải ở nhà đó. Hoặc “không được rời khỏi tầm tay” có nghĩa là không được rời khỏi phạm vi tầm tay xung quanh nhà đó, tức là không được rời khỏi khu vực có kích thước hai ratana rưỡi trở lên. Nhưng được phép ở trong phạm vi hai ratana rưỡi. Nếu vượt quá kích thước đó, dù Tỳ khưu có thần thông đón rạng đông trên không trung, (y) vẫn trở thành vật phải từ bỏ. Và ở đây, sự phân định nhà trong cụm “nhà nào” phải được hiểu theo đặc điểm “chỗ ở của một gia tộc là…”, v.v. (pārā. 480).

479.Nānākulassagāmoti nānārājūnaṃ vā bhojakānaṃ vā gāmo, vesālikusinārādisadiso. Parikkhittoti iminā nānākulagāmassa ekūpacāratā dassitā. Sabhāye vā dvāramūle vāti ettha sabhāyanti liṅgabyattayena sabhā vuttā. Dvāramūleti nagaradvārassa samīpe. Idaṃ vuttaṃ hoti – evarūpe gāme yasmiṃ ghare cīvaraṃ nikkhittaṃ, tattha vā vatthabbaṃ. Tattha saddasaṅghaṭṭanena vā janasambādhena vā vasituṃ asakkontena sabhāye vā vatthabbaṃ nagaradvāramūle vā. Tatrapi vasituṃ asakkontena yattha katthaci phāsukaṭṭhāne vasitvā antoaruṇe āgamma tesaṃyeva sabhāyadvāramūlānaṃ hatthapāsā vā na vijahitabbaṃ. Gharassa pana cīvarassa vā hatthapāse vattabbameva natthi.
479. “Làng của nhiều gia tộc” có nghĩa là làng của nhiều vị vua hoặc nhiều vị quan địa chủ, tương tự như Vesāli, Kusinārā, v.v. Bằng từ “Được bao bọc“, tính chất một phạm vi của làng nhiều gia tộc được chỉ ra. Ở đây, trong cụm “hoặc ở nhà hội, hoặc ở gần cổng“, “sabhāyaṃ” là “sabhā” (nhà hội) được nói với sự thay đổi giống (ngữ pháp). “Gần cổng” có nghĩa là gần cổng thành. Điều này có nghĩa là – trong loại làng như vậy, y được cất ở nhà nào, thì phải ở nhà đó. Nếu không thể ở đó do tiếng ồn ào hoặc do đám đông, thì phải ở nhà hội hoặc gần cổng thành. Nếu cũng không thể ở đó, thì sau khi ở một nơi nào đó thuận tiện, phải đến trước rạng đông và không được rời khỏi tầm tay của chính nhà hội hoặc gần cổng đó. Còn việc phải ở trong tầm tay của nhà hoặc của y thì hoàn toàn không được nói đến.

Sabhāyaṃ gacchantena hatthapāse cīvaraṃ nikkhipitvāti sace ghare aṭṭhapetvā sabhāye ṭhapessāmīti sabhāyaṃ gacchati, tena sabhāyaṃ gacchantena hatthapāseti hatthaṃ pasāretvā ‘‘handimaṃ cīvaraṃ ṭhapemī’’ti evaṃ nikkhepasukhe hatthapāsagate kismiñci āpaṇe cīvaraṃ nikkhipitvā purimanayeneva sabhāye vā vatthabbaṃ dvāramūle vā, hatthapāsā vā na vijahitabbaṃ.
“Khi đi đến nhà hội, cất y trong tầm tay” có nghĩa là nếu không cất ở nhà mà đi đến nhà hội với ý định “tôi sẽ cất ở nhà hội”, thì người đó khi đi đến nhà hội, “trong tầm tay” nghĩa là đưa tay ra và nói “tôi xin cất y này ở đây”, như vậy sau khi cất y ở một cửa hàng nào đó trong tầm tay, dễ dàng để cất giữ, phải ở nhà hội hoặc gần cổng theo cách trước, hoặc không được rời khỏi tầm tay.

Tatrāyaṃ vinicchayo – phussadevatthero tāva āha – ‘‘cīvarahatthapāse vasitabbaṃ natthi, yattha katthaci vīthihatthapāsepi sabhāyahatthapāsepi dvārahatthapāsepi vasituṃ vaṭṭatī’’ti. Upatissatthero panāha – ‘‘nagarassa bahūnipi dvārāni honti bahūnipi sabhāyāni, tasmā sabbattha na vaṭṭati. Yassā pana vīthiyā cīvaraṃ ṭhapitaṃ yaṃ tassā sammukhaṭṭhāne sabhāyañca dvārañca tassa sabhāyassa ca dvārassa ca hatthapāsā na vijahitabbaṃ. Evañhi sati sakkā cīvarassa pavatti jānitu’’nti. Sabhāyaṃ pana gacchantena yassa āpaṇikassa hatthe nikkhittaṃ, sace so taṃ cīvaraṃ atiharitvā ghare nikkhipati, vīthihatthapāso na rakkhati, gharassa hatthapāse vatthabbaṃ. Sace mahantaṃ gharaṃ hoti, dve vīthiyo pharitvā ṭhitaṃ purato vā pacchato vā hatthapāseyeva aruṇaṃ uṭṭhāpetabbaṃ. Sabhāye nikkhipitvā pana sabhāye vā tassa sammukhe nagaradvāramūle vā tesaṃyeva hatthapāse vā aruṇaṃ uṭṭhāpetabbaṃ.
Về đó, đây là sự quyết định – Trước hết, Trưởng lão Phussadeva nói: “Không có việc phải ở trong tầm tay của y; được phép ở bất kỳ đâu, dù trong tầm tay của đường phố, trong tầm tay của nhà hội, hay trong tầm tay của cổng.” Nhưng Trưởng lão Upatissa nói: “Thành phố có thể có nhiều cổng, nhiều nhà hội, do đó không phải nơi nào cũng được phép. Nhưng y được cất ở đường phố nào, thì không được rời khỏi tầm tay của nhà hội và cổng ở vị trí đối diện với đường phố đó, cũng như của chính nhà hội và cổng đó. Vì như vậy mới có thể biết được tình trạng của y.” Còn khi đi đến nhà hội, nếu y được giao cho người bán hàng nào, nếu người đó mang y đó đi cất ở nhà, thì tầm tay của đường phố không bảo vệ được; phải ở trong tầm tay của nhà. Nếu là nhà lớn, nằm giữa hai đường phố, thì phải đón rạng đông ngay trong tầm tay ở phía trước hoặc phía sau. Còn nếu cất y ở nhà hội, thì phải đón rạng đông ở nhà hội, hoặc ở gần cổng thành đối diện với nó, hoặc ngay trong tầm tay của những nơi đó.

Aparikkhittotiiminā tasseva gāmassa nānūpacāratā dassitā. Etenevupāyena sabbattha ekūpacāratā ca nānūpacāratā ca veditabbā. Pāḷiyaṃ pana ‘‘gāmo ekūpacāro nāmā’’ti evaṃ ādimhi ‘‘ajjhokāso ekūpacāro nāmā’’ti evaṃ ante ca ekameva mātikāpadaṃ uddharitvā padabhājanaṃ vitthāritaṃ. Tasmā tasseva padassānusārena sabbattha parikkhepādivasena ekūpacāratā ca nānūpacāratā ca veditabbā.
Bằng từ “Không được bao bọc“, tính chất nhiều phạm vi của chính làng đó được chỉ ra. Bằng phương tiện này, ở mọi nơi, tính chất một phạm vi và tính chất nhiều phạm vi phải được hiểu. Nhưng trong Pāḷi, ở phần đầu như “Làng có một phạm vi tên là…” và ở phần cuối như “Nơi trống trải có một phạm vi tên là…”, chỉ một đề mục được nêu ra rồi phần Phân tích Từ ngữ được giải rộng. Do đó, theo từ đó, ở mọi nơi, tính chất một phạm vi và tính chất nhiều phạm vi phải được hiểu tùy theo sự bao bọc, v.v.

480-1.Nivesanādīsuovarakāti gabbhānaṃyevetaṃ pariyāyavacanaṃ. Hatthapāsā vāti gabbhassa hatthapāsā. Dvāramūle vāti sabbesaṃ sādhāraṇe gharadvāramūle. Hatthapāsā vāti gabbhassa vā gharadvāramūlassa vā hatthapāsā.
480-1. “Trong nhà ở, v.v., phòng nhỏ” – đây chính là từ đồng nghĩa của “phòng trong”. “Hoặc trong tầm tay” có nghĩa là trong tầm tay của phòng trong. “Hoặc ở gần cửa” có nghĩa là ở gần cửa nhà chung của tất cả mọi người. “Hoặc trong tầm tay” có nghĩa là trong tầm tay của phòng trong hoặc của cửa nhà.

482-7.Udositoti yānādīnaṃ bhaṇḍānaṃ sālā. Ito paṭṭhāya ca nivesane vuttanayeneva vinicchayo veditabbo. Aṭṭoti paṭirājādipaṭibāhanatthaṃ iṭṭhakāhi kato bahalabhittiko catupañcabhūmiko patissayaviseso. Māḷoti ekakūṭasaṅgahito caturassapāsādo. Pāsādoti dīghapāsādo. Hammiyanti muṇḍacchadanapāsādo.
482-7. “Udosita” là nhà kho chứa đồ dùng của xe cộ, v.v. Từ đây trở đi, sự quyết định phải được hiểu theo cách đã nói về nhà ở. “Aṭṭa” là một loại nhà ở đặc biệt, được xây bằng gạch, có tường dày, bốn hoặc năm tầng, để chống lại kẻ thù vua, v.v. “Māḷa” là một lâu đài hình vuông, có một chóp nhọn. “Pāsāda” là một lâu đài dài. “Hammiya” là một lâu đài có mái bằng.

489.Sattabbhantarātiettha ekaṃ abbhantaraṃ aṭṭhavīsatihatthaṃ hoti. Sace sattho gacchanto gāmaṃ vā nadiṃ vā pariyādiyitvā tiṭṭhati antopaviṭṭhena saddhiṃ ekābaddho hutvā orañca pārañca pharitvā ṭhito hoti, satthaparihārova labbhati. Atha gāme vā nadiyā vā pariyāpanno hoti antopaviṭṭho , gāmaparihāro ceva nadīparihāro ca labbhati. Sace vihārasīmaṃ atikkamitvā tiṭṭhati, antosīmāya ca cīvaraṃ hoti, vihāraṃ gantvā vasitabbaṃ. Sace bahisīmāya cīvaraṃ hoti satthasamīpeyeva vasitabbaṃ. Sace gacchanto sakaṭe vā bhagge goṇe vā naṭṭhe antarā chijjati, yasmiṃ koṭṭhāse cīvaraṃ tattha vasitabbaṃ.
489. Ở đây, trong “bảy abbhantara“, một abbhantara là hai mươi tám gang tay. Nếu đoàn người đi đường dừng lại bao quanh một làng hoặc một con sông, trở thành một khối thống nhất với phần đã vào trong, trải rộng cả bờ bên này lẫn bờ bên kia, thì được hưởng sự miễn trừ của đoàn người. Còn nếu phần đã vào trong nằm trọn trong làng hoặc trong sông, thì được hưởng sự miễn trừ của làng và sự miễn trừ của sông. Nếu (đoàn người) dừng lại sau khi vượt qua ranh giới tu viện, và y ở trong ranh giới, thì phải đến tu viện ở. Nếu y ở ngoài ranh giới, thì phải ở ngay gần đoàn người. Nếu khi đang đi, (đoàn người) bị chia cắt giữa chừng do xe bị hỏng hoặc bò bị mất, thì y ở phần nào, phải ở phần đó.

490. Ekakulassa khette hatthapāso nāma cīvarahatthapāsoyeva, nānākulassa khette hatthapāso nāma khettadvārassa hatthapāso. Aparikkhitte cīvarasseva hatthapāso.
490. Trong ruộng của một gia tộc, “tầm tay” chính là tầm tay của y. Trong ruộng của nhiều gia tộc, “tầm tay” là tầm tay của cổng ruộng. (Trong ruộng) không được bao bọc, (tầm tay) là tầm tay của y.

491-4.Dhaññakaraṇanti khalaṃ vuccati. Ārāmoti pupphārāmo vā phalārāmo vā. Dvīsupi khette vuttasadisova vinicchayo. Vihāro nivesanasadiso. Rukkhamūle antochāyāyanti chāyāya phuṭṭhokāsassa anto eva. Viraḷasākhassa pana rukkhassa ātapena phuṭṭhokāse ṭhapitaṃ nissaggiyameva hoti, tasmā tādisassa sākhācchāyāya vā khandhacchāyāya vā ṭhapetabbaṃ. Sace sākhāya vā viṭape vā ṭhapeti, upari aññasākhācchāyāya phuṭṭhokāseyeva ṭhapetabbaṃ. Khujjarukkhassa chāyā dūraṃ gacchati, chāyāya gataṭṭhāne ṭhapetuṃ vaṭṭatiyeva. Idhāpi hatthapāso cīvarahatthapāsoyeva.
491-4. “Nơi chứa lúa” được gọi là sân đập lúa. “Vườn” là vườn hoa hoặc vườn cây ăn quả. Trong cả hai trường hợp (nơi chứa lúa và vườn), sự quyết định tương tự như đã nói về ruộng. “Tu viện” tương tự như nhà ở. Dưới gốc cây, “trong bóng râm” chính là bên trong phạm vi bóng râm bao phủ. Nhưng (y) được đặt ở nơi bị nắng chiếu của cây có cành thưa thớt thì trở thành vật phải từ bỏ. Do đó, đối với cây như vậy, phải đặt (y) trong bóng của cành hoặc bóng của thân cây. Nếu đặt trên cành hoặc nhánh cây, phải đặt ở nơi được bóng của cành khác che phủ bên trên. Bóng của cây thấp lùn chiếu đi xa, được phép đặt (y) ở nơi bóng cây chiếu đến. Ở đây cũng vậy, “tầm tay” chính là tầm tay của y.

Agāmake araññeti agāmakaṃ nāma araññaṃ viñjhāṭavīādīsu vā samuddamajjhe vā macchabandhānaṃ agamanapathe dīpakesu labbhati. Samantā sattabbhantarāti majjhe ṭhitassa samattā sabbadisāsu sattabbhantarā, vinibbedhena cuddasa honti. Majjhe nisinno puratthimāya vā pacchimāya vā disāya pariyante ṭhapitacīvaraṃ rakkhati. Sace pana aruṇuggamanasamaye kesaggamattampi puratthimaṃ disaṃ gacchati, pacchimāya disāya cīvaraṃ nissaggiyaṃ hoti. Esa nayo itarasmiṃ. Uposathakāle pana parisapariyante nisinnabhikkhuto paṭṭhāya sattabbhantarasīmā sodhetabbā. Yattakaṃ bhikkhusaṅgho vaḍḍhati, sīmāpi tattakaṃ vaḍḍhati.
“Trong rừng không có làng” – rừng không có làng được tìm thấy ở rừng Viñjhā, v.v., hoặc giữa biển, hoặc trên các hòn đảo không phải là đường đi của những người đánh cá. “Bảy abbhantara xung quanh” có nghĩa là đối với người đứng ở giữa, bảy abbhantara ở tất cả các hướng xung quanh; tính theo đường kính là mười bốn. Người ngồi ở giữa bảo vệ được y đặt ở biên giới phía đông hoặc phía tây. Nhưng nếu vào lúc rạng đông, (người đó) di chuyển về phía đông dù chỉ bằng một sợi tóc, thì y ở phía tây trở thành vật phải từ bỏ. Cách này cũng áp dụng cho trường hợp ngược lại. Còn vào thời điểm Bố-tát, ranh giới bảy abbhantara phải được thanh lọc bắt đầu từ Tỳ khưu ngồi ở biên giới của hội chúng. Tăng chúng tăng trưởng bao nhiêu, ranh giới cũng tăng trưởng bấy nhiêu.

495.Anissajjitvā paribhuñjati āpatti dukkaṭassāti ettha sace padhāniko bhikkhu sabbarattiṃ padhānamanuyuñjitvā paccusasamaye ‘‘nhāyissāmī’’ti tīṇipi cīvarāni tīre ṭhapetvā nadiṃ otarati, nhāyantasseva cassa aruṇaṃ uṭṭhahati, kiṃ kātabbaṃ. So hi yadi uttaritvā cīvaraṃ nivāseti, nissaggiyacīvaraṃ anissajjitvā paribhuñjanapaccayā dukkaṭaṃ āpajjati. Atha naggo gacchati, evampi dukkaṭaṃ āpajjatīti? Na āpajjati. So hi yāva aññaṃ bhikkhuṃ disvā vinayakammaṃ na karoti, tāva tesaṃ cīvarānaṃ aparibhogārahattā naṭṭhacīvaraṭṭhāne ṭhito hoti. Naṭṭhacīvarassa ca akappiyaṃ nāma natthi. Tasmā ekaṃ nivāsetvā dve hatthena gahetvā vihāraṃ gantvā vinayakammaṃ kātabbaṃ. Sace dūre vihāro hoti, antarāmagge manussā sañcaranti. Ekaṃ nivāsetvā ekaṃ pārupitvā ekaṃ aṃsakūṭe ṭhapetvā gantabbaṃ. Sace vihāre sabhāgabhikkhū na passati, bhikkhācāraṃ gatā honti, saṅghāṭiṃ bahigāme ṭhapetvā santaruttarena āsanasālaṃ gantvā vinayakammaṃ kātabbaṃ. Sace bahigāme corabhayaṃ hoti, pārupitvā gantabbaṃ. Sace āsanasālā sambādhā hoti janākiṇṇā, na sakkā ekamante cīvaraṃ apanetvā vinayakammaṃ kātuṃ, ekaṃ bhikkhuṃ ādāya bahigāmaṃ gantvā vinayakammaṃ katvā cīvarāni paribhuñjitabbāni.
495. Ở đây, trong câu “Khi chưa từ bỏ mà dùng, phạm tội Tác Ác“, nếu một Tỳ khưu chuyên tu hành thiền suốt đêm, vào lúc rạng sáng nói “tôi sẽ đi tắm”, đặt cả ba y trên bờ rồi xuống sông, và khi vị ấy đang tắm thì rạng đông lên, phải làm gì? Vì nếu vị ấy lên bờ mặc y, thì do duyên dùng y phải từ bỏ mà chưa từ bỏ, sẽ phạm tội Tác Ác. Vậy nếu đi lõa thể, cũng phạm tội Tác Ác phải không? Không phạm tội. Vì cho đến khi vị ấy gặp một Tỳ khưu khác và làm hành động thuộc Luật, do những y đó chưa thích hợp để dùng, vị ấy ở trong tình trạng y bị mất. Và đối với y bị mất, không có gì gọi là không hợp lệ. Do đó, phải mặc một y, cầm hai y bằng tay, đến tu viện rồi làm hành động thuộc Luật. Nếu tu viện ở xa, và trên đường đi có người qua lại, thì phải mặc một y, đắp một y, đặt một y trên vai rồi đi. Nếu không thấy các Tỳ khưu đồng bạn ở tu viện, (vì) họ đã đi khất thực, thì phải cất y tăng-già-lê ở ngoài làng, rồi mặc y trong và y trên đến nhà hội thực hiện hành động thuộc Luật. Nếu ở ngoài làng có nạn trộm cướp, thì phải đắp (y tăng-già-lê) rồi đi. Nếu nhà hội chật chội, đông người, không thể cởi y ở một góc để làm hành động thuộc Luật, thì phải dẫn một Tỳ khưu ra ngoài làng, làm hành động thuộc Luật rồi mới dùng các y.

Sace bhikkhū daharānaṃ hatthe pattacīvaraṃ datvā maggaṃ gacchantā pacchime yāme sayitukāmā honti, attano attano cīvaraṃ hatthapāse katvāva sayitabbaṃ. Sace gacchantānaṃyeva asampattesu daharesu aruṇaṃ uggacchati, cīvaraṃ nissaggiyaṃ hoti, nissayo pana na paṭippassambhati, daharānampi purato gacchantānaṃ theresu asampattesu eseva nayo. Maggaṃ virajjhitvā araññe aññamaññaṃ apassantesupi eseva nayo. Sace pana daharā ‘‘mayaṃ, bhante, muhuttaṃ sayitvā asukasmiṃ nāma okāse tumhe sampāpuṇissāmā’’ti vatvā yāva aruṇuggamanā sayanti, cīvarañca nissaggiyaṃ hoti, nissayo ca paṭippassambhati, dahare uyyojetvā theresu sayantesupi eseva nayo. Dvedhāpathaṃ disvā therā ‘‘ayaṃ maggo’’ daharā ‘‘ayaṃ maggo’’ti vatvā aññamaññassa vacanaṃ aggahetvā gatā, saha aruṇuggamanā cīvarāni ca nissaggiyāni honti , nissayo ca paṭippassambhati. Sace daharā maggato okkamma ‘‘antoaruṇeyeva nivattissāmā’’ti bhesajjatthāya gāmaṃ pavisitvā āgacchanti. Asampattānaṃyeva ca tesaṃ aruṇo uggacchati, cīvarāni nissaggiyāni honti, nissayo pana na paṭippassambhati. Sace pana dhenubhayena vā sunakhabhayena vā ‘‘muhuttaṃ ṭhatvā gamissāmā’’ti ṭhatvā vā nisīditvā vā gacchanti, antarā aruṇe uggate cīvarāni nissaggiyāni honti, nissayo ca paṭippassambhati. Sace ‘‘antoaruṇeyeva āgamissāmā’’ti antosīmāyaṃ gāmaṃ paviṭṭhānaṃ antarā aruṇo uggacchati, neva cīvarāni nissaggiyāni honti, na nissayo paṭippassambhati. Sace pana ‘‘vibhāyatu tāvā’’ti nisīdanti, aruṇe uggatepi na cīvarāni nissaggiyāni honti, nissayo pana paṭippassambhati. Yepi ‘‘antoaruṇeyeva āgamissāmā’’ti sāmantavihāraṃ dhammasavanatthāya saussāhā gacchanti, antarāmaggeyeva ca nesaṃ aruṇo uggacchati, cīvarāni nissaggiyāni honti, nissayo pana na paṭippassambhati. Sace dhammagāravena ‘‘yāva pariyosānaṃ sutvāva gamissāmā’’ti nisīdanti, saha aruṇassuggamanā cīvarānipi nissaggiyāni honti, nissayopi paṭippassambhati. Therena daharaṃ cīvaradhovanatthāya gāmakaṃ pesentena attano cīvaraṃ paccuddharitvāva dātabbaṃ. Daharassāpi cīvaraṃ paccuddharāpetvā ṭhapetabbaṃ. Sace assatiyā gacchati, attano cīvaraṃ paccuddharitvā daharassa cīvaraṃ vissāsena gahetvā ṭhapetabbaṃ. Sace thero nassarati, daharo eva sarati, daharena attano cīvaraṃ paccuddharitvā therassa cīvaraṃ vissāsena gahetvā gantvā vattabbo ‘‘bhante, tumhākaṃ cīvaraṃ adhiṭṭhahitvā paribhuñjathā’’ti attanopi cīvaraṃ adhiṭṭhātabbaṃ. Evaṃ ekassa satiyāpi āpattimokkho hotīti. Sesaṃ uttānatthameva .
Nếu các Tỳ khưu giao y bát cho các vị trẻ rồi đi đường, muốn ngủ vào canh cuối, thì phải để y của mình trong tầm tay rồi mới ngủ. Nếu khi đang đi, các vị trẻ chưa đến mà rạng đông đã lên, thì y trở thành vật phải từ bỏ, nhưng sự y chỉ không bị gián đoạn. Đối với các vị trẻ đi trước, các Trưởng lão chưa đến, cũng theo cách này. Khi lạc đường, ở trong rừng không thấy nhau, cũng theo cách này. Nhưng nếu các vị trẻ nói “Bạch Đại đức, chúng con xin ngủ một lát rồi sẽ đến gặp các ngài ở nơi kia”, rồi ngủ cho đến khi rạng đông, thì y trở thành vật phải từ bỏ, và sự y chỉ cũng bị gián đoạn. Khi các Trưởng lão cho các vị trẻ đi trước rồi mình ngủ lại, cũng theo cách này. Thấy đường rẽ hai ngả, các Trưởng lão nói “đây là đường”, các vị trẻ nói “đây là đường”, không nghe lời nhau mà đi, thì cùng với lúc rạng đông, y trở thành vật phải từ bỏ, và sự y chỉ cũng bị gián đoạn. Nếu các vị trẻ rời khỏi đường, vào làng để lấy thuốc với ý định “chúng con sẽ trở lại trước rạng đông”, rồi quay lại, và khi họ chưa đến thì rạng đông đã lên, y trở thành vật phải từ bỏ, nhưng sự y chỉ không bị gián đoạn. Nhưng nếu vì sợ bò hoặc sợ chó mà đứng lại hoặc ngồi xuống rồi đi với ý định “chúng ta sẽ đứng một lát rồi đi”, nếu rạng đông lên giữa chừng, y trở thành vật phải từ bỏ, và sự y chỉ cũng bị gián đoạn. Nếu với ý định “chúng ta sẽ trở lại trước rạng đông” mà vào làng trong phạm vi ranh giới, nếu rạng đông lên giữa chừng, thì y không trở thành vật phải từ bỏ, và sự y chỉ cũng không bị gián đoạn. Nhưng nếu họ ngồi xuống với ý định “đợi trời sáng hẳn đã”, thì dù rạng đông đã lên, y cũng không trở thành vật phải từ bỏ, nhưng sự y chỉ bị gián đoạn. Cả những người hăng hái đi đến tu viện gần đó để nghe pháp với ý định “chúng ta sẽ trở lại trước rạng đông”, nếu rạng đông lên ngay giữa đường đi của họ, thì y trở thành vật phải từ bỏ, nhưng sự y chỉ không bị gián đoạn. Nếu vì lòng kính trọng pháp mà họ ngồi lại với ý định “chúng ta sẽ nghe cho đến hết rồi mới đi”, thì cùng với lúc rạng đông, y cũng trở thành vật phải từ bỏ, và sự y chỉ cũng bị gián đoạn. Trưởng lão khi sai vị trẻ đến làng để giặt y, phải xả y của mình rồi mới giao. Cũng phải bảo vị trẻ xả y của vị ấy rồi mới cất giữ. Nếu đi mà quên, thì phải xả y của mình, rồi lấy y của vị trẻ với sự thân tín mà cất giữ. Nếu Trưởng lão quên, mà vị trẻ nhớ, thì vị trẻ phải xả y của mình, lấy y của Trưởng lão với sự thân tín, rồi đến hỏi: “Bạch Đại đức, xin ngài hãy chú nguyện y của ngài rồi dùng”, và cũng phải chú nguyện y của mình. Như vậy, dù chỉ một người nhớ, cũng được thoát tội. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīsu paṭhamakathinasikkhāpade anadhiṭṭhānaṃ avikappanañca akiriyaṃ, idha apaccuddharaṇaṃ ayameva viseso. Sesaṃ sabbattha vuttanayamevāti.
Về sự phát sinh, v.v., trong học giới Kaṭhina thứ nhất, việc không chú nguyện và không làm thành tịnh thí là (tội) không hành động. Ở đây, việc không xả (sự đồng ý) chính là sự khác biệt. Phần còn lại ở mọi nơi đều theo cách đã nói.

Udositasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới Udosita đã hoàn tất.

3. Tatiyakathinasikkhāpadavaṇṇanā

3. Giải thích học giới Kaṭhina thứ ba

497.Tena samayenāti tatiyakathinasikkhāpadaṃ. Tattha ussāpetvā punappunaṃ vimajjatīti ‘‘valīsu naṭṭhāsu idaṃ mahantaṃ bhavissatī’’ti maññamāno udakena siñcitvā pādehi akkamitvā hatthehi ussāpetvā ukkhipitvā piṭṭhiyaṃ ghaṃsati, taṃ ātape sukkhaṃ paṭhamappamāṇameva hoti. So punapi tathā karoti, tena vuttaṃ – ‘‘ussāpetvā punappunaṃ vimajjatī’’ti. Taṃ evaṃ kilamantaṃ bhagavā gandhakuṭiyaṃ nisinnova disvā nikkhamitvā senāsanacārikaṃ āhiṇḍanto viya tattha agamāsi. Tena vuttaṃ – ‘‘addasa kho bhagavā’’tiādi.
497. “Vào thời điểm đó” là học giới Kaṭhina thứ ba. Ở đó, “kéo căng rồi chà đi chà lại nhiều lần” có nghĩa là nghĩ rằng “khi các nếp nhăn mất đi, cái này sẽ trở nên lớn”, (vị ấy) tẩm nước, dùng chân đạp lên, dùng tay kéo căng, nhấc lên rồi chà xát trên lưng. Khi (y) khô dưới nắng, nó vẫn giữ nguyên kích thước ban đầu. Vị ấy lại làm như vậy nữa, do đó đã nói: “kéo căng rồi chà đi chà lại nhiều lần”. Đức Thế Tôn, đang ngồi trong hương thất, nhìn thấy vị ấy đang vất vả như vậy, đã đi ra, như thể đi kinh hành xem xét các chỗ ở, rồi đến đó. Do đó đã nói: “Đức Thế Tôn đã nhìn thấy…”, v.v.

499-500.Ekādasamāseti ekaṃ pacchimakattikamāsaṃ ṭhapetvā sese ekādasamāse. Sattamāseti kattikamāsaṃ hemantike ca cattāroti pañcamāse ṭhapetvā sese sattamāse. Kālepi ādissa dinnanti saṅghassa vā ‘‘idaṃ akālacīvara’’nti uddisitvā dinnaṃ, ekapuggalassa vā ‘‘idaṃ tuyhaṃ dammī’’ti dinnaṃ.
499-500. “Trong mười một tháng” có nghĩa là trừ một tháng Kattika cuối cùng, còn lại mười một tháng. “Trong bảy tháng” có nghĩa là trừ tháng Kattika và bốn tháng mùa đông, tức là năm tháng, còn lại bảy tháng. “Dù được dâng cúng chỉ định trong thời gian (cho phép)” có nghĩa là hoặc được dâng cúng cho Tăng chúng sau khi chỉ định “đây là y phi thời”, hoặc được dâng cho một cá nhân với lời nói “tôi xin dâng cái này cho thầy”.

Saṅghato vāti attano pattabhāgavasena saṅghato vā uppajjeyya. Gaṇato vāti idaṃ suttantikagaṇassa dema, idaṃ ābhidhammikagaṇassāti evaṃ gaṇassa denti. Tato attano pattabhāgavasena gaṇato vā uppajjeyya.
“Hoặc từ Tăng chúng” có nghĩa là hoặc phát sinh từ Tăng chúng do phần mình được hưởng. “Hoặc từ nhóm” có nghĩa là họ dâng cho nhóm với lời nói “chúng tôi dâng cái này cho nhóm Kinh tạng, cái này cho nhóm A-tỳ-đạt-ma”. Sau đó, hoặc phát sinh từ nhóm do phần mình được hưởng.

No cassa pāripūrīti no ce pāripūrī bhaveyya, yattakena kayiramānaṃ adhiṭṭhānacīvaraṃ pahoti, tañce cīvaraṃ tattakaṃ na bhaveyya, ūnakaṃ bhaveyyāti attho.
“Nếu y đó không đủ” có nghĩa là nếu nó không đủ, nghĩa là nếu y đó không đủ để may thành y chú nguyện, tức là bị thiếu hụt.

Paccāsā hoti saṅghato vātiādīsu asukadivasaṃ nāma saṅgho cīvarāni labhissati, gaṇo labhissati, tato me cīvaraṃ uppajjissatīti evaṃ saṅghato vā gaṇato vā paccāsā hoti. Ñātakehi me cīvaratthāya pesitaṃ, mittehi pesitaṃ, te āgatā cīvare dassantīti evaṃ ñātito vā mittato vā paccāsā hoti. Paṃsukūlaṃ vāti ettha pana paṃsukūlaṃ vā lacchāmīti evaṃ paccāsā hotīti yojetabbaṃ. Attano vā dhanenāti attano kappāsasuttādinā dhanena, asukadivasaṃ nāma lacchāmīti evaṃ vā paccāsā hotīti attho.
Trong câu “Có hy vọng từ Tăng chúng hoặc…“, v.v. có hy vọng từ Tăng chúng hoặc từ nhóm như vầy: “Vào ngày kia, Tăng chúng sẽ nhận được y, nhóm sẽ nhận được y, từ đó y sẽ phát sinh cho tôi.” Có hy vọng từ bà con hoặc từ bạn bè như vầy: “Bà con đã gửi (vải) cho tôi để may y, bạn bè đã gửi, họ đến sẽ dâng y.” Còn ở đây, trong “Hoặc y phấn tảo“, phải được liên kết như vầy: có hy vọng “tôi sẽ nhận được y phấn tảo”. “Hoặc bằng tài sản của mình” có nghĩa là bằng tài sản của mình như bông, sợi, v.v., hoặc có hy vọng như vầy: “Vào ngày kia, tôi sẽ nhận được”; đó là ý nghĩa.

Tato ce uttari nikkhipeyya satiyāpi paccāsāyāti māsaparamato ce uttari nikkhipeyya, nissaggiyaṃ pācittiyanti attho. Evaṃ pana avatvā yasmā antarā uppajjamāne paccāsācīvare mūlacīvarassa uppannadivasato yāva vīsatimo divaso tāva uppannaṃ paccāsācīvaraṃ mūlacīvaraṃ attano gatikaṃ karoti, tato uddhaṃ mūlacīvaraṃ paccāsācīvaraṃ attano gatikaṃ karoti. Tasmā taṃ visesaṃ dassetuṃ ‘‘tadahuppanne mūlacīvare’’tiādinā nayena padabhājanaṃ vuttaṃ, taṃ uttānatthameva.
“Nếu cất giữ quá thời hạn đó, dù có hy vọng” có nghĩa là nếu cất giữ quá giới hạn một tháng, thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị. Nhưng không nói như vậy, vì đối với y hy vọng phát sinh giữa chừng, y hy vọng phát sinh cho đến ngày thứ hai mươi kể từ ngày y gốc phát sinh sẽ làm cho y gốc theo tình trạng của nó. Sau đó, y gốc sẽ làm cho y hy vọng theo tình trạng của nó. Do đó, để chỉ ra sự khác biệt đó, phần Phân tích Từ ngữ được nói theo cách bắt đầu bằng “khi y gốc phát sinh vào ngày đó…”, điều đó có ý nghĩa rõ ràng.

Visabhāge uppanne mūlacīvareti yadi mūlacīvaraṃ saṇhaṃ, paccāsācīvaraṃ thūlaṃ, na sakkā yojetuṃ. Rattiyo ca sesā honti, na tāva māso pūrati , na akāmā niggahena cīvaraṃ kāretabbaṃ. Aññaṃ paccāsācīvaraṃ labhitvāyeva kālabbhantare kāretabbaṃ. Paccāsācīvarampi parikkhāracoḷaṃ adhiṭṭhātabbaṃ. Atha mūlacīvaraṃ thūlaṃ hoti, paccāsācīvaraṃ saṇhaṃ, mūlacīvaraṃ parikkhāracoḷaṃ adhiṭṭhahitvā paccāsācīvarameva mūlacīvaraṃ katvā ṭhapetabbaṃ. Taṃ puna māsaparihāraṃ labhati, etenupāyena yāva icchati tāva aññamaññaṃ mūlacīvaraṃ katvā ṭhapetuṃ vaṭṭatīti. Sesaṃ uttānameva.
“Khi y gốc phát sinh không tương xứng” có nghĩa là nếu y gốc là loại mịn, y hy vọng là loại thô, thì không thể kết hợp được. Và số đêm còn lại, chưa đủ một tháng, thì không nên bị ép buộc may y trái ý muốn. Chỉ sau khi nhận được y hy vọng khác, mới nên may trong khoảng thời gian (cho phép). Y hy vọng cũng phải được chú nguyện là vải phụ tùng. Còn nếu y gốc là loại thô, y hy vọng là loại mịn, thì phải chú nguyện y gốc là vải phụ tùng, rồi lấy chính y hy vọng làm y gốc mà cất giữ. Y đó lại được hưởng sự miễn trừ một tháng; bằng phương tiện này, được phép thay đổi lẫn nhau làm y gốc mà cất giữ cho đến khi nào muốn. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīni paṭhamakathinasadisānevāti.
Về sự phát sinh, v.v. thì tương tự như học giới Kaṭhina thứ nhất.

Tatiyakathinasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới Kaṭhina thứ ba đã hoàn tất.

4. Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā

4. Giải thích học giới về Y Cũ

503-5.Tena samayenāti purāṇacīvarasikkhāpadaṃ. Tattha yāva sattamā pitāmahayugāti pitupitā pitāmaho, pitāmahassa yugaṃ pitāmahayugaṃ. Yuganti āyuppamāṇaṃ vuccati. Abhilāpa mattameva cetaṃ. Atthato pana pitāmahoyeva pitāmahayugaṃ. Tato uddhaṃ sabbepi pubbapurisā pitāmahaggahaṇeneva gahitā. Evaṃ yāva sattamo puriso tāva yā asambaddhā sā yāva sattamā pitāmahayugā asambaddhāti vuccati. Desanāmukhameva cetaṃ. ‘‘Mātito vā pitito vā’’tivacanato pana pitāmahayugampi pitāmahiyugampi mātāmahayugampi mātāmahiyugampi tesaṃ bhātubhaginībhāgineyyaputtapaputtādayopi sabbe idha saṅgahitā evāti veditabbā.
503-5. “Vào thời điểm đó” là học giới về Y Cũ. Ở đó, “cho đến đời ông nội thứ bảy” có nghĩa là cha của cha là ông nội; đời của ông nội là đời ông nội. “Đời” được gọi là khoảng thời gian sống. Đây chỉ là cách nói. Nhưng về mặt ý nghĩa, chính ông nội là đời ông nội. Từ đó trở lên, tất cả các tổ tiên nam đều được bao gồm trong sự thâu nhiếp của “ông nội”. Như vậy, người nữ nào không có liên hệ cho đến người nam thứ bảy thì được gọi là người không có liên hệ cho đến đời ông nội thứ bảy. Đây chỉ là phần mở đầu của bài thuyết giảng. Nhưng từ lời nói “hoặc từ bên mẹ, hoặc từ bên cha”, phải hiểu rằng cả đời ông nội (bên cha), đời bà nội (bên cha), đời ông ngoại, đời bà ngoại, và anh chị em, cháu (con của chị/em gái), con cái, cháu chắt, v.v. của họ, tất cả đều được bao gồm ở đây.

Tatrāyaṃ vitthāranayo – pitā pitupitā tassa pitā tassāpi pitāti evaṃ yāva sattamā yugā, pitā pitumātā tassā pitā ca mātā ca bhātā ca bhaginī ca puttā ca dhītaro cāti evampi uddhañca adho ca yāva sattamā yugā, pitā pitubhātā pitubhaginī pituputtā pitudhītaro tesampi puttadhītuparamparāti evampi yāva sattamā yugā, mātā mātumātā tassā mātā tassāpi mātāti evampi yāva sattamā yugā, mātā mātupitā tassa mātā ca pitā ca bhātā ca bhaginī ca puttā ca dhītaro cāti, evampi uddhañca adho ca yāva sattamā yugā, mātā mātubhātā mātubhaginī mātuputtā mātudhītaro tesampi puttadhītuparamparāti evampi yāva sattamā yugā, neva mātusambandhena na pitusambandhena sambaddhā, ayaṃ aññātikā nāma.
Về đó, đây là cách giải thích chi tiết – cha, ông nội (cha của cha), cha của ông ấy, cha của người đó nữa, cứ như vậy cho đến đời thứ bảy; cha, bà nội (mẹ của cha), cha mẹ, anh chị em, con trai con gái của bà ấy, cứ như vậy cả trên lẫn dưới cho đến đời thứ bảy; cha, anh/em trai của cha, chị/em gái của cha, con trai con gái của cha, và con cháu của họ nữa, cứ như vậy cho đến đời thứ bảy; mẹ, bà ngoại (mẹ của mẹ), mẹ của bà ấy, mẹ của người đó nữa, cứ như vậy cho đến đời thứ bảy; mẹ, ông ngoại (cha của mẹ), cha mẹ, anh chị em, con trai con gái của ông ấy, cứ như vậy cả trên lẫn dưới cho đến đời thứ bảy; mẹ, anh/em trai của mẹ, chị/em gái của mẹ, con trai con gái của mẹ, và con cháu của họ nữa, cứ như vậy cho đến đời thứ bảy; người không có liên hệ cả bên mẹ lẫn bên cha, đây gọi là người không phải bà con.

Ubhato saṅgheti bhikkhunisaṅghe ñatticatutthena bhikkhusaṅghe ñatticatutthenāti aṭṭhavācikavinayakammena upasampannā.
“Trong cả hai Tăng chúng” có nghĩa là đã thọ cụ túc giới bằng Yết-ma Tác Bạch Đệ Tứ trong Tăng chúng Tỳ-khưu-ni và bằng Yết-ma Tác Bạch Đệ Tứ trong Tăng chúng Tỳ-khưu, tức là bằng Yết-ma thuộc Luật có tám lời nói.

Sakiṃ nivatthampi sakiṃ pārutampīti rajitvā kappaṃ katvā ekavārampi nivatthaṃ vā pārutaṃ vā. Antamaso paribhogasīsena aṃse vā matthake vā katvā maggaṃ gato hoti, ussīsakaṃ vā katvā nipanno hoti, etampi purāṇacīvarameva. Sace pana paccattharaṇassa heṭṭhā katvā nipajjati, hatthehi vā ukkhipitvā ākāse vitānaṃ katvā sīsena aphusanto gacchati, ayaṃ paribhogo nāma na hotīti kurundiyaṃ vuttaṃ.
“Dù chỉ mặc một lần, dù chỉ đắp một lần” có nghĩa là sau khi nhuộm, làm dấu duyệt, dù chỉ mặc một lần hoặc đắp một lần. Ít nhất, nếu đã dùng làm khăn choàng vai hoặc đội đầu rồi đi đường, hoặc dùng làm gối đầu rồi nằm, thì đó cũng chính là y cũ. Nhưng nếu đặt dưới khăn trải giường rồi nằm, hoặc dùng tay nhấc lên làm thành mái che trên không trung rồi đi mà không chạm vào đầu, thì đây không gọi là sự sử dụng, theo như đã nói trong sách Kurundī.

Dhotaṃ nissaggiyanti ettha evaṃ āṇattā bhikkhunī dhovanatthāya uddhanaṃ sajjeti, dārūni saṃharati, aggiṃ karoti, udakaṃ āharati yāva naṃ dhovitvā ukkhipati, tāva bhikkhuniyā payoge payoge bhikkhussa dukkaṭaṃ. Dhovitvā ukkhittamatte nissaggiyaṃ hoti. Sace duddhotanti maññamānā puna siñcati vā dhovati vā yāva niṭṭhānaṃ na gacchati tāva payoge payoge dukkaṭaṃ. Esa nayo rajanākoṭanesu. Rajanadoṇiyañhi rajanaṃ ākiritvā yāva sakiṃ cīvaraṃ rajati, tato pubbe yaṃkiñci rajanatthāya karoti, pacchā vā paṭirajati, sabbattha payoge payoge bhikkhussa dukkaṭaṃ. Evaṃ ākoṭanepi payogo veditabbo.
Ở đây, trong câu “Khi đã giặt xong, (y) trở thành vật phải từ bỏ“, Tỳ-khưu-ni được sai bảo như vậy, chuẩn bị bếp lò để giặt, thu gom củi, nhóm lửa, lấy nước; cho đến khi giặt xong và phơi lên, mỗi một hành động của Tỳ-khưu-ni, Tỳ-khưu đều phạm tội Tác Ác. Ngay khi giặt xong và phơi lên, (y) trở thành vật phải từ bỏ. Nếu nghĩ rằng giặt chưa sạch, lại tẩm nước hoặc giặt lại, thì cho đến khi chưa hoàn tất, mỗi một hành động đều phạm tội Tác Ác. Cách này cũng áp dụng cho việc nhuộm và đập (y). Vì trong chậu nhuộm, sau khi đổ thuốc nhuộm vào, cho đến khi nhuộm y một lần, trước đó làm bất cứ điều gì để nhuộm, hoặc sau đó nhuộm lại, ở mọi nơi, mỗi một hành động, Tỳ-khưu đều phạm tội Tác Ác. Cũng vậy khi đập (y).

506.Aññātikāya aññātikasaññī purāṇacīvaraṃ dhovāpetīti no cepi ‘‘imaṃ dhovā’’ti vadati, atha kho dhovanatthāya kāyavikāraṃ katvā hatthena vā hatthe deti, pādamūle vā ṭhapeti, upari vā khipati, sikkhamānāsāmaṇerīsāmaṇeraupāsakatitthiyādīnaṃ vā hatthe peseti, nadītitthe dhovantiyā upacāre vā khipati, antodvādasahatthe okāse ṭhatvā, dhovāpitaṃyeva hoti. Sace pana upacāraṃ muñcitvā orato ṭhapeti sā ce dhovitvā āneti, anāpatti. Sikkhamānāya vā sāmaṇeriyā vā upāsikāya vā hatthe dhovanatthāya deti, sā ce upasampajjitvā dhovati, āpattiyeva. Upāsakassa hatthe deti, so ce liṅge parivatte bhikkhunīsu pabbajitvā upasampajjitvā dhovati , āpattiyeva. Sāmaṇerassa vā bhikkhussa vā hatthe dinnepi liṅgaparivattane eseva nayo.
506. “Đối với người không phải bà con, có tưởng là không phải bà con, nhờ giặt y cũ” có nghĩa là dù không nói “hãy giặt cái này”, nhưng thực hiện cử chỉ thân thể để nhờ giặt, hoặc đưa bằng tay này qua tay kia, hoặc đặt dưới chân, hoặc ném lên trên, hoặc gửi qua tay của Thức-xoa-ma-na, Sa-di-ni, Sa-di, cận sự nam, ngoại đạo, v.v., hoặc ném vào phạm vi của người đang giặt ở bến sông, đứng trong phạm vi mười hai gang tay, thì cũng chính là đã nhờ giặt. Nhưng nếu đặt ở bên trong sau khi rời khỏi phạm vi đó, nếu người đó giặt rồi mang đến, thì không phạm tội. Nếu giao cho Thức-xoa-ma-na, hoặc Sa-di-ni, hoặc cận sự nữ để giặt, nếu người đó sau khi thọ cụ túc giới rồi mới giặt, thì vẫn phạm tội. Nếu giao cho cận sự nam, nếu người đó sau khi chuyển giới tính, xuất gia và thọ cụ túc giới trong hàng Tỳ-khưu-ni rồi mới giặt, thì vẫn phạm tội. Ngay cả khi giao cho Sa-di hoặc Tỳ-khưu, nếu có sự chuyển giới tính, cũng theo cách này.

Dhovāpeti rajāpetītiādīsu ekena vatthunā nissaggiyaṃ, dutiyena dukkaṭaṃ. Tīṇipi kārāpentassa ekena nissaggiyaṃ, sesehi dve dukkaṭāni. Yasmā panetāni dhovanādīni paṭipāṭiyā vā uppaṭipāṭiyā vā kārentassa mokkho natthi, tasmā ettha tīṇi catukkāni vuttāni. Sacepi hi ‘‘imaṃ cīvaraṃ rajitvā dhovitvā ānehī’’ti vutte sā bhikkhunī paṭhamaṃ dhovitvā pacchā rajati, nissaggiyena dukkaṭameva. Evaṃ sabbesu viparītavacanesu nayo netabbo. Sace pana ‘‘dhovitvā ānehī’’ti vuttā dhovati ceva rajati ca, dhovāpanapaccayā eva āpatti, rajane anāpatti. Evaṃ sabbattha vuttādhikakaraṇe ‘‘avuttā dhovatī’’ti iminā lakkhaṇena anāpatti veditabbā. ‘‘Imasmiṃ cīvare yaṃ kātabbaṃ, sabbaṃ taṃ tuyhaṃ bhāro’’ti vadanto pana ekavācāya sambahulā āpattiyo āpajjatīti.
Trong các trường hợp “Nhờ giặt, nhờ nhuộm“, v.v., đối với một vật thì (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị, đối với vật thứ hai thì (phạm tội) Tác Ác. Người nhờ làm cả ba việc, đối với một việc thì (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị, đối với hai việc còn lại thì (phạm) hai tội Tác Ác. Vì người nhờ làm những việc giặt, v.v. này, dù theo thứ tự hay không theo thứ tự, cũng không thoát tội, do đó ở đây ba nhóm bốn trường hợp được nói đến. Vì dù khi được nói “hãy nhuộm rồi giặt y này mang đến”, nếu Tỳ-khưu-ni đó trước tiên giặt rồi sau đó nhuộm, thì (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị, (phần còn lại) là tội Tác Ác. Như vậy, trong tất cả các trường hợp nói ngược lại, cách thức phải được hiểu tương tự. Nhưng nếu khi được nói “hãy giặt rồi mang đến”, người đó vừa giặt vừa nhuộm, thì chỉ do duyên nhờ giặt mà phạm tội, việc nhuộm thì không phạm tội. Như vậy, ở mọi nơi, trong trường hợp làm nhiều hơn điều đã được nói, sự không phạm tội phải được hiểu theo đặc điểm “giặt mà không được bảo”. Nhưng người nói “Đối với y này, việc gì cần làm, tất cả đều là trách nhiệm của thầy/cô”, thì bằng một lời nói mà phạm nhiều tội.

Aññātikāya vematiko aññātikāya ñātikasaññīti imānipi padāni vuttānaṃyeva tiṇṇaṃ catukkānaṃ vasena vitthārato veditabbāni.
“Đối với người không phải bà con, có nghi ngờ; đối với người không phải bà con, có tưởng là bà con“, những từ này cũng phải được hiểu một cách chi tiết theo ba nhóm bốn trường hợp đã được nói.

Ekato upasampannāyāti bhikkhunīnaṃ santike upasampannāya dhovāpentassa dukkaṭaṃ. Bhikkhūnaṃ santike upasampannāya pana yathāvatthukameva, bhikkhūnaṃ santike upasampannā nāma pañcasatā sākiyāniyo.
“Đối với người thọ cụ túc giới một lần” có nghĩa là nhờ người đã thọ cụ túc giới trong Tăng chúng Tỳ-khưu-ni giặt thì phạm tội Tác Ác. Còn đối với người đã thọ cụ túc giới trong Tăng chúng Tỳ-khưu, thì tùy theo trường hợp. Những người đã thọ cụ túc giới trong Tăng chúng Tỳ-khưu được gọi là năm trăm vị nữ Thích Ca.

507.Avuttā dhovatīti uddesāya vā ovādāya vā āgatā kilinnaṃ cīvaraṃ disvā ṭhapitaṭṭhānato gahetvā vā ‘‘detha, ayya, dhovissāmī’’ti āharāpetvā vā dhovati ceva rajati ca ākoṭeti ca, ayaṃ avuttā dhovati nāma. Yāpi ‘‘imaṃ cīvaraṃ dhovā’’ti daharaṃ vā sāmaṇeraṃ vā āṇāpentassa bhikkhuno sutvā ‘‘āharathayya ahaṃ dhovissāmī’’ti dhovati, tāvakālikaṃ vā gahetvā dhovitvā rajitvā deti, ayampi avuttā dhovati nāma.
507. “Giặt mà không được bảo” có nghĩa là người đến để học thuộc lòng hoặc nghe giáo giới, thấy y dơ, hoặc lấy từ chỗ cất, hoặc xin “Thưa sư cô, xin đưa (y) đây, con sẽ giặt”, rồi vừa giặt, vừa nhuộm, vừa đập; đây gọi là giặt mà không được bảo. Cả người nào nghe Tỳ khưu sai bảo vị trẻ hoặc Sa-di “hãy giặt y này”, rồi nói “Xin sư huynh/sư tỷ mang đến đây, tôi sẽ giặt”, rồi giặt, hoặc nhận (y) tạm thời rồi giặt, nhuộm và giao lại; đây cũng gọi là giặt mà không được bảo.

Aññaṃ parikkhāranti upāhanatthavikapattatthavikaaṃsabaddhakakāyabandhanamañcapīṭhabhisitaṭṭikādiṃ yaṃkiñci dhovāpeti, anāpatti. Sesamettha uttānatthameva.
“Vật phụ tùng khác” có nghĩa là nhờ giặt bất cứ thứ gì như túi đựng giày dép, túi đựng bát, dây đeo vai, dây thắt lưng, giường, ghế, nệm, chiếu, v.v., thì không phạm tội. Phần còn lại ở đây có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīsu pana idaṃ sikkhāpadaṃ chasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Còn về sự phát sinh, v.v., học giới này có sáu sự phát sinh, là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân, hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Y Cũ đã hoàn tất.

5. Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā

5. Giải thích học giới về Việc Nhận Y

508.Tena samayenāti cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadaṃ. Tattha piṇḍapātapaṭikkantāti piṇḍapātato paṭikkantā. Yena andhavanaṃ tenupasaṅkamīti apaññatte sikkhāpade yena andhavanaṃ tenupasaṅkami. Katakammāti katacorikakammā, sandhicchedanādīhi parabhaṇḍaṃ haritāti vuttaṃ hoti. Coragāmaṇikoti corajeṭṭhako. So kira pubbe theriṃ jānāti, tasmā corānaṃ purato gacchanto disvā ‘‘ito mā gacchatha, sabbe ito ethā’’ti te gahetvā aññena maggena agamāsi. Samādhimhā vuṭṭhahitvāti therī kira paricchinnavelāyaṃyeva samādhimhā vuṭṭhahi. Sopi tasmiṃyeva khaṇe evaṃ avaca, tasmā sā assosi, sutvā ca ‘‘natthi dāni añño ettha samaṇo vā brāhmaṇo vā aññatra mayā’’ti taṃ maṃsaṃ aggahesi. Tena vuttaṃ – ‘‘atha kho uppalavaṇṇā bhikkhunī’’tiādi.
508. “Vào thời điểm đó” là học giới về Việc Nhận Y. Ở đó, “sau khi đi khất thực về” có nghĩa là sau khi đi khất thực về. “Đến rừng Andha” có nghĩa là khi học giới chưa được chế định, (Đức Thế Tôn) đã đến rừng Andha. “Những kẻ đã gây án” có nghĩa là những kẻ đã làm việc trộm cắp; tức là đã lấy tài sản của người khác bằng cách khoét vách, v.v. “Tên đầu đảng trộm” là tên trùm trộm. Nghe nói, hắn trước đây có quen biết Trưởng lão ni, do đó, khi đi trước bọn trộm, thấy (Trưởng lão ni), hắn đã dẫn chúng đi bằng con đường khác, nói rằng: “Đừng đi lối này, tất cả hãy đi lối này”. “Sau khi xuất định” có nghĩa là nghe nói Trưởng lão ni đã xuất định đúng vào thời điểm đã định. Hắn cũng nói như vậy ngay trong khoảnh khắc đó, do đó bà đã nghe thấy, và sau khi nghe, nghĩ rằng “bây giờ ở đây không có Sa-môn hay Bà-la-môn nào khác ngoài ta”, bà đã nhận thịt đó. Do đó đã nói: “Khi ấy, Tỳ-khưu-ni Uppalavaṇṇā…”, v.v.

Ohiyyakoti avahīyako avaseso, vihāravāraṃ patvā ekova vihāre ṭhitoti attho. Sace me tvaṃ antaravāsakaṃ dadeyyāsīti kasmā āha? Saṇhaṃ ghanamaṭṭhaṃ antaravāsakaṃ disvā lobhena, apica appako tassā antaravāsake lobho, theriyā pana sikhāppattā koṭṭhāsasampatti tenassā sarīrapāripūriṃ passissāmīti visamalobhaṃ uppādetvā evamāha. Antimanti pañcannaṃ cīvarānaṃ sabbapariyantaṃ hutvā antimaṃ, antimanti pacchimaṃ. Aññaṃ lesenāpi vikappetvā vā paccuddharitvā vā ṭhapitaṃ cīvaraṃ natthīti evaṃ yathāanuññātānaṃ pañcannaṃ cīvarānaṃ dhāraṇavaseneva āha, na lobhena, na hi khīṇāsavānaṃ lobho atthi. Nippīḷiyamānāti upamaṃ dassetvā gāḷhaṃ pīḷayamānā.
“Người bị bỏ lại” là người bị bỏ lại, người còn sót lại; có nghĩa là khi đến lượt ở tu viện, chỉ một mình ở lại tu viện. “Nếu ngươi cho ta y nội“, tại sao lại nói như vậy? Vì thấy y nội mịn, dày, trơn láng, nên do lòng tham. Hơn nữa, lòng tham của hắn đối với y nội thì ít, nhưng do sự đầy đủ các phần của Trưởng lão ni đã đạt đến đỉnh cao, hắn khởi lên lòng tham bất chính “ta sẽ thấy được sự sung mãn thân thể của bà ấy” rồi nói như vậy. “Cái cuối cùng” có nghĩa là trong năm loại y, nó là cái cuối cùng nhất, nên gọi là antima (cuối cùng); antima có nghĩa là cái sau cùng. Bà nói như vậy chỉ vì đang mặc năm loại y đã được cho phép, chứ không có y nào khác dù nhỏ nhất được làm thành tịnh thí hoặc được xả rồi cất giữ, không phải vì lòng tham; vì bậc A-la-hán không có lòng tham. “Bị ép buộc” – chỉ ra sự ví dụ, (nghĩa là) bị ép buộc một cách mạnh mẽ.

Antaravāsakaṃdatvā upassayaṃ agamāsīti saṅkaccikaṃ nivāsetvā yathā tassa manoratho na pūrati, evaṃ hatthataleyeva dassetvā agamāsi.
“Sau khi cho y nội, đã đi đến chỗ ở” có nghĩa là sau khi mặc y che ngực, bà chỉ đưa (y nội) ngay trên lòng bàn tay theo cách mà ý muốn của hắn không được thỏa mãn, rồi bỏ đi.

510. Kasmā pārivattakacīvaraṃ appaṭigaṇhante ujjhāyiṃsu? ‘‘Sace ettakopi amhesu ayyānaṃ vissāso natthi, kathaṃ mayaṃ yāpessāmā’’ti vihatthatāya samabhitunnattā.
510. Tại sao họ lại phàn nàn khi (các Tỳ khưu) không nhận y đổi chác? Vì bị kích động do bối rối rằng: “Nếu các Tôn giả không có chút tin tưởng nào nơi chúng tôi đến thế, làm sao chúng tôi có thể sống được?”

Anujānāmi bhikkhave imesaṃ pañcannanti imesaṃ pañcannaṃ sahadhammikānaṃ samasaddhānaṃ samasīlānaṃ samadiṭṭhīnaṃ pārivattakaṃ gahetuṃ anujānāmīti attho.
“Này các Tỳ khưu, Ta cho phép đối với năm hạng này” có nghĩa là Ta cho phép nhận y đổi chác của năm hạng đồng梵行 này, những người có cùng đức tin, cùng giới hạnh, cùng tri kiến; đó là ý nghĩa.

512.Payoge dukkaṭanti gahaṇatthāya hatthappasāraṇādīsu dukkaṭaṃ. Paṭilābhenāti paṭiggahaṇena. Tattha ca hatthena vā hatthe detu, pādamūle vā ṭhapetu, upari vā khipatu, so ce sādiyati , gahitameva hoti. Sace pana sikkhamānāsāmaṇerasāmaṇerīupāsakaupāsikādīnaṃ hatthe pesitaṃ paṭiggaṇhāti, anāpatti. Dhammakathaṃ kathentassa catassopi parisā cīvarāni ca nānāvirāgavatthāni ca ānetvā pādamūle ṭhapenti, upacāre vā ṭhatvā upacāraṃ vā muñcitvā khipanti, yaṃ tattha bhikkhunīnaṃ santakaṃ, taṃ aññatra pārivattakā gaṇhantassa āpattiyeva. Atha pana rattibhāge khittāni honti, ‘‘idaṃ bhikkhuniyā, idaṃ aññesa’’nti ñātuṃ na sakkā, pārivattakakiccaṃ natthīti mahāpaccariyaṃ kurundiyañca vuttaṃ, taṃ acittakabhāvena na sameti. Sace bhikkhunī vassāvāsikaṃ deti, pārivattakameva kātabbaṃ. Sace pana saṅkārakūṭādīsu ṭhapeti, ‘‘paṃsukūlaṃ gaṇhissantī’’ti paṃsukūlaṃ adhiṭṭhahitvā gahetuṃ vaṭṭati.
512. “Mỗi khi thực hiện, phạm tội Tác Ác” có nghĩa là khi đưa tay ra để nhận, v.v., phạm tội Tác Ác. “Khi nhận được” có nghĩa là khi đã nhận. Và ở đó, dù người kia đưa bằng tay này qua tay kia, hoặc đặt dưới chân, hoặc ném lên trên, nếu vị này chấp nhận, thì chính là đã nhận. Nhưng nếu nhận (y) được gửi qua tay của Thức-xoa-ma-na, Sa-di, Sa-di-ni, cận sự nam, cận sự nữ, v.v., thì không phạm tội. Khi đang thuyết pháp, cả bốn chúng đều mang y và các vật phẩm có màu sắc khác nhau đến đặt dưới chân, hoặc đứng trong phạm vi gần hoặc rời khỏi phạm vi gần rồi ném đến, những gì ở đó là của Tỳ-khưu-ni, nếu nhận mà không phải là y đổi chác, thì vẫn phạm tội. Còn nếu (y) được ném đến vào ban đêm, không thể biết “cái này của Tỳ-khưu-ni, cái này của người khác”, thì không cần phải đổi chác, theo như đã nói trong sách Mahāpaccari và Kurundī. Điều đó không phù hợp vì tình trạng không có tâm. Nếu Tỳ-khưu-ni dâng y an cư mùa mưa, thì phải đổi chác. Nhưng nếu (Tỳ-khưu-ni) đặt (y) ở đống rác, v.v., thì được phép chú nguyện là y phấn tảo rồi nhận lấy, với ý nghĩ “họ sẽ nhặt y phấn tảo”.

513.Aññātikāya aññātikasaññīti tikapācittiyaṃ. Ekato upasampannāyāti bhikkhunīnaṃ santike upasampannāya hatthato gaṇhantassa dukkaṭaṃ, bhikkhūnaṃ santike upasampannāya pana pācittiyameva.
513. “Đối với người không phải bà con, có tưởng là không phải bà con” – phạm tội Pācittiya thuộc nhóm ba. “Đối với người thọ cụ túc giới một lần” có nghĩa là nhận từ tay người đã thọ cụ túc giới trong Tăng chúng Tỳ-khưu-ni thì phạm tội Tác Ác, còn đối với người đã thọ cụ túc giới trong Tăng chúng Tỳ-khưu thì phạm tội Pācittiya.

514.Parittena vā vipulanti appagghacīvarena vā upāhanatthavikapattatthavikaaṃsabaddhakakāyabandhanādinā vā mahagghaṃ cetāpetvā sacepi cīvaraṃ paṭiggaṇhāti, anāpatti. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘antamaso harītakīkhaṇḍenāpī’’ti vuttaṃ. Vipulena vā parittanti idaṃ vuttavipallāsena veditabbaṃ. Aññaṃ parikkhāranti pattatthavikādiṃ yaṃ kiñci vikappanupagapacchimacīvarappamāṇaṃ pana paṭaparissāvanampi na vaṭṭati. Yaṃ neva adhiṭṭhānupagaṃ na vikappanupagaṃ taṃ sabbaṃ vaṭṭati. Sacepi mañcappamāṇā bhisicchavi hoti, vaṭṭatiyeva; ko pana vādo pattatthavikādīsu. Sesaṃ uttānatthameva.
514. “Hoặc (đổi) vật nhỏ lấy vật lớn” có nghĩa là nếu đổi y ít giá trị, hoặc túi đựng giày dép, túi đựng bát, dây đeo vai, dây thắt lưng, v.v. để lấy vật có giá trị lớn, rồi nhận y, thì không phạm tội. Nhưng trong sách Mahāpaccari nói: “ít nhất là bằng một miếng Kha tử”. “Hoặc (đổi) vật lớn lấy vật nhỏ” – điều này phải được hiểu ngược lại với điều đã nói. “Vật phụ tùng khác” có nghĩa là bất cứ thứ gì như túi đựng bát, v.v.; nhưng đồ lọc nước bằng vải có kích thước bằng miếng y nhỏ nhất thích hợp để làm tịnh thí thì không được phép (đổi). Vật nào không thích hợp để chú nguyện, cũng không thích hợp để làm thành tịnh thí, thì tất cả đều được phép (đổi). Dù là vỏ nệm có kích thước bằng giường, cũng vẫn được phép; huống hồ gì túi đựng bát, v.v. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīsu idaṃ chasamuṭṭhānaṃ, kiriyākiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ , paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃvacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Về sự phát sinh, v.v., (học giới) này có sáu sự phát sinh, là (tội) hành động và không hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Việc Nhận Y đã hoàn tất.

6. Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā

6. Giải thích học giới về Việc Xin (Y) Với Người Không Phải Bà Con

515.Tena samayenāti aññātakaviññattisikkhāpadaṃ. Tattha upanando sakyaputtoti asītisahassamattānaṃ sakyakulā pabbajitānaṃ bhikkhūnaṃ patikiṭṭho lolajātiko. Paṭṭoti cheko samattho paṭibalo sarasampanno kaṇṭhamādhuriyena samannāgato. Kismiṃ viyāti kiṃsu viya kileso viya, hirottappavasena kampanaṃ viya saṅkampanaṃ viya hotīti attho.
515. “Vào thời điểm đó” là học giới về Việc Xin (Y) Với Người Không Phải Bà Con. Ở đó, “Upananda, người con trai dòng Thích Ca” là người thấp kém nhất, có tính tham lam, trong số khoảng tám mươi ngàn Tỳ khưu xuất gia từ dòng họ Thích Ca. “Paṭṭa” có nghĩa là khéo léo, có khả năng, tài giỏi, có giọng nói tốt, có giọng nói ngọt ngào. “Như trong cái gì?” có nghĩa là như trong cái gì vậy, như trong phiền não vậy; nghĩa là có sự run rẩy, sự chấn động do hổ thẹn và ghê sợ tội lỗi.

Addhānamagganti addhānasaṅkhātaṃ dīghamaggaṃ, na nagaravīthimagganti attho. Te bhikkhū acchindiṃsūti musiṃsu, pattacīvarāni nesaṃ hariṃsūti attho. Anuyuñjāhīti bhikkhubhāvajānanatthāya puccha. Anuyuñjiyamānāti pabbajjāupasampadāpattacīvarādhiṭṭhānādīni pucchiyamānā. Etamatthaṃ ārocesunti bhikkhubhāvaṃ jānāpetvā yo ‘‘sāketā sāvatthiṃ addhānamaggappaṭipannā’’tiādinā nayena vutto, etamatthaṃ ārocesuṃ.
“Đường dài” có nghĩa là con đường dài được gọi là addhāna, không phải là đường phố trong thành phố. “Các Tỳ khưu đó đã bị cướp” có nghĩa là họ đã bị cướp đoạt, tức là y bát của họ đã bị lấy đi. “Hãy tra hỏi” có nghĩa là hãy hỏi để biết tình trạng Tỳ khưu. “Khi bị tra hỏi” có nghĩa là khi bị hỏi về việc xuất gia, thọ cụ túc giới, y bát, sự chú nguyện, v.v. “Đã trình bày việc đó” có nghĩa là sau khi cho biết tình trạng Tỳ khưu, họ đã trình bày việc đó, việc đã được nói theo cách bắt đầu bằng “từ Sāketa đến Sāvatthī, đang đi trên đường dài…”.

517.Aññātakaṃ gahapatiṃ vātiādīsu yaṃ parato ‘‘tiṇena vā paṇṇena vā paṭicchādetvā’’ti vuttaṃ, taṃ ādiṃ katvā evaṃ anupubbakathā veditabbā. Sace core passitvā daharā pattacīvarāni gahetvā palātā, corā therānaṃ nivāsanapārupanamattaṃyeva haritvā gacchanti, therehi neva tāva cīvaraṃ viññāpetabbaṃ, na sākhāpalāsaṃ bhañjitabbaṃ. Atha daharā sabbaṃ bhaṇḍakaṃ chaḍḍetvā palātā, corā therānaṃ nivāsanapārupanaṃ tañca bhaṇḍakaṃ gahetvā gacchanti, daharehi āgantvā attano nivāsanapārupanāni na tāva therānaṃ dātabbāni, na hi anacchinnacīvarā attano atthāya sākhāpalāsaṃ bhañjituṃ labhanti, acchinnacīvarānaṃ pana atthāya labhanti, acchinnacīvarāva attanopi paresampi atthāya labhanti. Tasmā therehi vā sākhāpalāsaṃ bhañjitvā vākādīhi ganthetvā daharānaṃ dātabbaṃ, daharehi vā therānaṃ atthāya bhañjitvā ganthetvā tesaṃ hatthe datvā vā adatvā vā attanā nivāsetvā attano nivāsanapārupanāni therānaṃ dātabbāni, neva bhūtagāmapātabyatāya pācittiyaṃ hoti, na tesaṃ dhāraṇe dukkaṭaṃ.
517. Trong câu “Hoặc gia chủ không phải bà con…“, v.v. điều được nói ở phần sau “che bằng cỏ hoặc bằng lá”, lấy đó làm đầu, câu chuyện tuần tự phải được hiểu như vầy: Nếu khi thấy trộm, các vị trẻ lấy y bát rồi bỏ chạy, bọn trộm chỉ lấy y mặc và y đắp của các Trưởng lão rồi bỏ đi, thì các Trưởng lão chưa nên xin y, cũng không nên bẻ cành lá. Còn nếu các vị trẻ bỏ lại tất cả đồ đạc rồi bỏ chạy, bọn trộm lấy y mặc và y đắp của các Trưởng lão cùng với đồ đạc đó rồi bỏ đi, thì các vị trẻ sau khi trở về, chưa nên đưa y mặc và y đắp của mình cho các Trưởng lão. Vì những người chưa bị cướp y không được phép bẻ cành lá vì lợi ích của mình, nhưng được phép (bẻ) vì lợi ích của những người bị cướp y; chỉ những người bị cướp y mới được phép (bẻ) vì lợi ích của mình và của người khác. Do đó, hoặc các Trưởng lão phải bẻ cành lá, dùng vỏ cây, v.v. kết lại rồi đưa cho các vị trẻ, hoặc các vị trẻ phải bẻ (cành lá) vì lợi ích của các Trưởng lão, kết lại, dù đưa vào tay các ngài hay không, tự mình mặc (đồ kết bằng lá đó) rồi đưa y mặc và y đắp của mình cho các Trưởng lão. Như vậy, không phạm tội Pācittiya do làm hại thảo mộc, cũng không phạm tội Tác Ác khi mặc những thứ đó.

Sace antarāmagge rajakattharaṇaṃ vā hoti, aññe vā tādise manusse passanti, cīvaraṃ viññāpetabbaṃ. Yāni ca nesaṃ te vā viññattamanussā aññe vā sākhāpalāsanivāsane bhikkhū disvā ussāhajātā vatthāni denti, tāni sadasāni vā hontu adasāni vā nīlādinānāvaṇṇāni vā kappiyānipi akappiyānipi sabbāni acchinnacīvaraṭṭhāne ṭhitattā tesaṃ nivāsetuñca pārupituñca vaṭṭanti. Vuttampihetaṃ parivāre –
Nếu giữa đường có chỗ ở của thợ giặt, hoặc thấy những người tương tự khác, thì phải xin y. Và những vải mà họ, hoặc những người được xin, hoặc những người khác, do thấy các Tỳ khưu mặc đồ kết bằng cành lá mà khởi lòng sốt sắng dâng cúng, những vải đó dù có tua hay không có tua, dù màu xanh hay các màu khác nhau, dù hợp lệ hay không hợp lệ, tất cả đều được phép mặc và đắp do (các Tỳ khưu) ở trong tình trạng bị cướp y. Điều này cũng đã được nói trong sách Parivāra –

‘‘Akappakataṃ nāpi rajanāya rattaṃ;
Tena nivattho yena kāmaṃ vajeyya;
Na cassa hoti āpatti;
So ca dhammo sugatena desito;
Pañhā mesā kusalehi cintitā’’ti. (pari. 481);
‘Chưa làm thành vật hợp lệ, cũng chưa nhuộm bằng thuốc nhuộm;
Mặc y đó, có thể đi đến bất cứ đâu tùy ý;
Và vị ấy không phạm tội;
Pháp đó đã được Thiện Thệ thuyết giảng;
Câu hỏi này đã được các bậc thiện xảo suy xét.’ (pari. 481);

Ayañhi pañho acchinnacīvarakaṃ bhikkhuṃ sandhāya vutto. Atha pana titthiyehi sahagacchanti, te ca nesaṃ kusacīravākacīraphalakacīrāni denti, tānipi laddhiṃ aggahetvā nivāsetuṃ vaṭṭanti, nivāsetvāpi laddhi na gahetabbā.
Câu hỏi này thực sự được nói liên quan đến Tỳ khưu bị cướp y. Còn nếu đi cùng với các ngoại đạo, và họ cho (các Tỳ khưu) y bằng cỏ kusa, y bằng vỏ cây, y bằng trái cây, thì cũng được phép mặc những y đó mà không chấp nhận tà kiến của họ; dù đã mặc cũng không được chấp nhận tà kiến.

Idāni ‘‘yaṃ āvāsaṃ paṭhamaṃ upagacchati, sace tattha hoti saṅghassa vihāracīvaraṃ vā’’tiādīsu vihāracīvaraṃ nāma manussā āvāsaṃ kāretvā ‘‘cattāropi paccayā amhākaṃyeva santakā paribhogaṃ gacchantū’’ti ticīvaraṃ sajjetvā attanā kārāpite āvāse ṭhapenti, etaṃ vihāracīvaraṃ nāma. Uttarattharaṇanti mañcakassa upari attharaṇakaṃ vuccati. Bhumattharaṇanti parikammakatāya bhūmiyā rakkhaṇatthaṃ cimilikāhi kataattharaṇaṃ tassa upari taṭṭikaṃ pattharitvā caṅkamanti. Bhisicchavīti mañcabhisiyā vā pīṭhabhisiyā vā chavi, sace pūritā hoti vidhunitvāpi gahetuṃ vaṭṭati. Evametesu vihāracīvarādīsu yaṃ tattha āvāse hoti, taṃ anāpucchāpi gahetvā nivāsetuṃ vā pārupituṃ vā acchinnacīvarakānaṃ bhikkhūnaṃ labbhatīti veditabbaṃ. Tañca kho labhitvā odahissāmi puna ṭhapessāmīti adhippāyena na mūlacchejjāya. Labhitvā ca pana ñātito vā upaṭṭhākato vā aññato vā kutoci pākatikameva kātabbaṃ. Videsagatena ekasmiṃ saṅghike āvāse saṅghikaparibhogena paribhuñjanatthāya ṭhapetabbaṃ. Sacassa paribhogeneva taṃ jīrati vā nassati vā gīvā na hoti. Sace pana etesaṃ vuttappakārānaṃ gihivatthādīnaṃ bhisicchavipariyantānaṃ kiñci na labbhati, tena tiṇena vā paṇṇena vā paṭicchādetvā āgantabbanti.
Bây giờ, trong câu “Nơi ở nào mà vị ấy đến đầu tiên, nếu ở đó có y của tu viện thuộc Tăng chúng hoặc…”, v.v. “Y của tu viện” là y mà người ta sau khi xây dựng nơi ở, chuẩn bị ba y rồi đặt trong nơi ở do mình xây dựng với ý nghĩ “nguyện cả bốn món vật dụng là của chúng tôi được sử dụng”; đó gọi là y của tu viện. “Khăn trải trên” được gọi là khăn trải trên giường. “Khăn trải đất” là khăn trải làm bằng chiếu để bảo vệ nền đất đã được sửa sang; trên đó, họ trải chiếu rồi đi kinh hành. “Vỏ nệm” là vỏ của nệm giường hoặc nệm ghế; nếu đã được nhồi đầy, thì dù giũ sạch cũng được phép lấy. Như vậy, trong số những thứ này như y của tu viện, v.v., những gì có ở nơi ở đó, các Tỳ khưu bị cướp y được phép lấy để mặc hoặc đắp mà không cần hỏi, điều này phải được hiểu. Và sau khi nhận, phải với ý định “tôi sẽ cất lại, sẽ đặt lại”, không phải để lấy luôn. Và sau khi nhận, phải làm cho trở lại bình thường từ bà con, hoặc từ người hộ độ, hoặc từ bất cứ ai khác. Người đi xa xứ, trong một nơi ở thuộc Tăng chúng, phải cất giữ để dùng chung với Tăng chúng. Nếu do việc sử dụng mà nó bị mòn rách hoặc bị mất, thì không có trách nhiệm (đền bù). Nhưng nếu không nhận được bất cứ thứ gì trong số các loại vật phẩm của tại gia, v.v. cho đến vỏ nệm đã được nói đến, thì phải che bằng cỏ hoặc bằng lá rồi đến.

519.Yehikehici vā acchinnanti ettha yampi acchinnacīvarā ācariyupajjhāyā aññe ‘‘āharatha, āvuso, cīvara’’nti yācitvā vā vissāsena vā gaṇhanti, tampi saṅgahaṃ gacchatīti vattuṃ yujjati.
519. Ở đây, trong câu “Hoặc bởi bất kỳ ai chưa bị cướp (y)“, ngay cả khi các vị Thầy Tổ và những người khác chưa bị cướp y xin “Thưa Hiền giả, xin hãy mang y đến” hoặc lấy với sự thân tín, điều đó cũng được kể là bao gồm, nói như vậy là hợp lý.

Paribhogajiṇṇaṃ vāti ettha ca acchinnacīvarānaṃ ācariyupajjhāyādīnaṃ attanā tiṇapaṇṇehi paṭicchādetvā dinnacīvarampi saṅgahaṃ gacchatīti vattuṃ yujjati. Evañhi te acchinnacīvaraṭṭhāne naṭṭhacīvaraṭṭhāne ca ṭhitā bhavissanti, tena nesaṃ viññattiyaṃ akappiyacīvaraparibhoge ca anāpatti anurūpā bhavissati.
Và ở đây, trong câu “Hoặc y cũ đã dùng“, y mà các vị Thầy Tổ, v.v. chưa bị cướp y, sau khi tự mình che thân bằng cỏ lá rồi dâng, cũng được kể là bao gồm, nói như vậy là hợp lý. Vì như vậy, họ sẽ ở trong tình trạng chưa bị cướp y và trong tình trạng y bị mất. Do đó, việc không phạm tội khi xin y và khi dùng y không hợp lệ sẽ phù hợp với họ.

521.Ñātakānaṃ pavāritānanti ettha ‘‘etesaṃ santakaṃ dethā’’ti viññāpentassa yācantassa anāpattīti evamattho daṭṭhabbo. Na hi ñātakapavāritānaṃ āpatti vā anāpatti vā hoti. Attano dhanenāti etthāpi attano kappiyabhaṇḍena kappiyavohāreneva cīvaraṃ viññāpentassa cetāpentassa parivattāpentassa anāpattīti evamattho daṭṭhabbo. Pavāritānanti ettha ca saṅghavasena pavāritesu pamāṇameva vaṭṭati. Puggalikapavāraṇāya yaṃ yaṃ pavāreti, taṃ taṃyeva viññāpetabbaṃ. Yo catūhi paccayehi pavāretvā sayameva sallakkhetvā kālānukālaṃ cīvarāni divase divase yāgubhattādīnīti evaṃ yena yenattho taṃ taṃ deti, tassa viññāpanakiccaṃ natthi. Yo pana pavāretvā bālatāya vā satisammosena vā na deti, so viññāpetabbo. Yo ‘‘mayhaṃ gehaṃ pavāremī’’ti vadati, tassa gehaṃ gantvā yathāsukhaṃ nisīditabbaṃ nipajjitabbaṃ, na kiñci gahetabbaṃ. Yo pana ‘‘yaṃ mayhaṃ gehe atthi, taṃ pavāremī’’ti vadati. Yaṃ tattha kappiyaṃ, taṃ viññāpetabbaṃ, gehe pana nisīdituṃ vā nipajjituṃ vā na labbhatīti kurundiyaṃ vuttaṃ.
521. Ở đây, trong câu “Đối với bà con đã thỉnh mời“, ý nghĩa phải được hiểu như vầy: người xin, người yêu cầu “xin hãy cho vật sở hữu của những người này” thì không phạm tội. Vì đối với những người đã được bà con thỉnh mời, không có việc phạm tội hay không phạm tội. Ở đây cũng vậy, trong “Bằng tài sản của mình“, ý nghĩa phải được hiểu như vầy: người xin y, nhờ mua y, nhờ đổi y bằng vật phẩm hợp lệ, bằng cách giao dịch hợp lệ của mình, thì không phạm tội. Và ở đây, trong “Đã thỉnh mời“, đối với những người được Tăng chúng thỉnh mời, chỉ số lượng (đã hứa) là hợp lệ. Đối với sự thỉnh mời cá nhân, người đó thỉnh mời vật gì, thì chỉ được xin vật đó. Người nào sau khi thỉnh mời bằng bốn món vật dụng, tự mình ghi nhớ, rồi tùy thời dâng cúng y, hằng ngày dâng cháo cơm, v.v., như vậy, người đó dâng vật gì cần thiết, thì không cần phải xin. Còn người nào sau khi thỉnh mời, do ngu dốt hoặc do đãng trí mà không dâng, thì phải xin vị đó. Người nào nói “Tôi xin thỉnh mời (đến) nhà của tôi”, thì phải đến nhà của người đó, được phép ngồi, nằm tùy ý, không được nhận bất cứ thứ gì. Còn người nào nói “Những gì có trong nhà tôi, tôi xin thỉnh mời (dùng những thứ đó)”. Những gì hợp lệ ở đó, thì được phép xin. Nhưng không được phép ngồi hoặc nằm trong nhà, theo như đã nói trong sách Kurundī.

Aññassatthāyāti ettha attano ñātakapavārite na kevalaṃ attano atthāya, atha kho aññassatthāya viññāpentassa anāpattīti ayameko attho. Ayaṃ pana dutiyo aññassāti ye aññassa ñātakapavāritā, te tasseva ‘‘aññassā’’ti laddhavohārassa buddharakkhitassa vā dhammarakkhitassa vā atthāya viññāpentassa anāpattīti. Sesaṃ uttānatthameva.
Ở đây, trong “Vì lợi ích của người khác“, một ý nghĩa là: đối với người đã được bà con của mình thỉnh mời, người xin không chỉ vì lợi ích của mình, mà còn vì lợi ích của người khác, thì không phạm tội. Còn ý nghĩa thứ hai này là: “của người khác” có nghĩa là những người đã được bà con của người khác thỉnh mời; người xin vì lợi ích của chính người đó, người được gọi là “của người khác”, tức là Buddharakkhita hoặc Dhammarakkhita, thì không phạm tội. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīsu idampi chasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Về sự phát sinh, v.v., học giới này cũng có sáu sự phát sinh, là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Việc Xin (Y) Với Người Không Phải Bà Con đã hoàn tất.

7. Tatuttarisikkhāpadavaṇṇanā

7. Giải thích học giới về (Việc Nhận Y) Nhiều Hơn Mức Đó

522-4.Tenasamayenāti tatuttarisikkhāpadaṃ. Tattha abhihaṭṭhunti abhīti upasaggo, haritunti attho, gaṇhitunti vuttaṃ hoti. Pavāreyyāti icchāpeyya, icchaṃ ruciṃ uppādeyya, vadeyya nimanteyyāti attho. Abhihaṭṭhuṃ pavārentena pana yathā vattabbaṃ, taṃ ākāraṃ dassetuṃ ‘‘yāvatakaṃ icchasi tāvatakaṃ gaṇhāhī’’ti evamassa padabhājanaṃ vuttaṃ. Atha vā yathā ‘‘nekkhammaṃ daṭṭhu khemato’’ti (su. ni. 426, 1104; cūḷani. jatukaṇṇimāṇavapucchāniddesa 67) ettha disvāti attho, evamidhāpi ‘‘abhiaṭṭhuṃ pavāreyyā’’ti abhiharitvā pavāreyyāti attho. Tattha kāyābhihāro vācābhihāroti duvidho abhihāro, kāyena vā hi vatthāni abhiharitvā pādamūle ṭhapetvā ‘‘yattakaṃ icchasi tattakaṃ gaṇhāhī’’ti vadanto pavāreyya, vācāya vā ‘‘amhākaṃ dussakoṭṭhāgāraṃ paripuṇṇaṃ, yattakaṃ icchasi tattakaṃ gaṇhāhī’’ti vadanto pavāreyya, tadubhayampi ekajjhaṃ katvā ‘‘abhihaṭṭhuṃ pavāreyyā’’ti vuttaṃ.
522-4. “Vào thời điểm đó” là học giới về (Việc Nhận Y) Nhiều Hơn Mức Đó. Ở đó, “abhihaṭṭhuṃ” – “abhi” là một tiếp đầu ngữ, có nghĩa là “mang đến”, tức là “nhận lấy”. “Pavāreyya” có nghĩa là làm cho muốn, làm phát sinh ý muốn, sự ưa thích; tức là nói, thỉnh mời. Còn người thỉnh mời bằng cách mang đến thì phải nói như thế nào, để chỉ ra cách thức đó, phần Phân tích Từ ngữ của nó đã nói rằng: “Ngài muốn bao nhiêu, xin hãy nhận bấy nhiêu.” Hoặc là, giống như trong câu “thấy sự xuất ly là an ổn” (su. ni. 426, 1104; cūḷani. jatukaṇṇimāṇavapucchāniddesa 67), ở đây “daṭṭhu” có nghĩa là “sau khi thấy”, cũng vậy ở đây, “abhihaṭṭhuṃ pavāreyya” có nghĩa là sau khi mang đến rồi thỉnh mời. Ở đó, có hai cách mang đến: mang đến bằng thân và mang đến bằng lời. Vì hoặc là mang vải đến bằng thân, đặt dưới chân rồi nói “Ngài muốn bao nhiêu, xin hãy nhận bấy nhiêu” để thỉnh mời, hoặc là nói bằng lời “Kho vải của chúng tôi đầy ắp, ngài muốn bao nhiêu, xin hãy nhận bấy nhiêu” để thỉnh mời. Cả hai cách đó được gộp lại mà nói là “thỉnh mời bằng cách mang đến”.

Santaruttaraparamanti saantaraṃ uttaraṃ paramaṃ assa cīvarassāti santaruttaraparamaṃ, nivāsanena saddhiṃ pārupanaṃ ukkaṭṭhaparicchedo assāti vuttaṃ hoti. Tato cīvaraṃ sāditabbanti tato abhihaṭacīvarato ettakaṃ cīvaraṃ gahetabbaṃ, na ito paranti attho. Yasmā pana acchinnasabbacīvarena ticīvarikeneva bhikkhunā evaṃ paṭipajjitabbaṃ, aññena aññathāpi, tasmā taṃ vibhāgaṃ dassetuṃ ‘‘sace tīṇi naṭṭhāni hontī’’tiādinā nayenassa padabhājanaṃ vuttaṃ.
“Tối đa là y trong và y trên” có nghĩa là y này có y trong và y trên là tối đa, nên gọi là santaruttaraparamaṃ. Tức là y mặc cùng với y đắp là giới hạn tối đa của nó. “Từ đó, y phải được nhận” có nghĩa là từ số y được mang đến đó, chỉ được nhận chừng ấy y, không được nhiều hơn; đó là ý nghĩa. Nhưng vì Tỳ khưu chưa bị cướp hết y, chỉ có ba y, thì phải thực hành như vậy; người khác thì có thể khác. Do đó, để chỉ ra sự phân biệt đó, phần Phân tích Từ ngữ của nó được nói theo cách bắt đầu bằng “nếu ba y bị mất…”.

Tatrāyaṃ vinicchayo – yassa tīṇi naṭṭhāni, tena dve sāditabbāni, ekaṃ nivāsetvā ekaṃ pārupitvā aññaṃ sabhāgaṭṭhānato pariyesissati. Yassa dve naṭṭhāni, tena ekaṃ sāditabbaṃ. Sace pakatiyāva santaruttarena carati, dve sāditabbāni. Evaṃ ekaṃ sādiyanteneva samo bhavissati. Yassa tīsu ekaṃ naṭṭhaṃ, na sāditabbaṃ. Yassa pana dvīsu ekaṃ naṭṭhaṃ, ekaṃ sāditabbaṃ. Yassa ekaṃyeva hoti, tañca naṭṭhaṃ, dve sāditabbāni. Bhikkhuniyā pana pañcasupi naṭṭhesu dve sāditabbāni. Catūsu naṭṭhesu ekaṃ sāditabbaṃ, tīsu naṭṭhesu kiñci na sāditabbaṃ, ko pana vādo dvīsu vā ekasmiṃ vā. Yena kenaci hi santaruttaraparamatāya ṭhātabbaṃ, tato uttari na labbhatīti idamettha lakkhaṇaṃ.
Về đó, đây là sự quyết định – Người nào bị mất ba y, người đó phải nhận hai y; mặc một, đắp một, rồi sẽ tìm y khác từ nơi thích hợp. Người nào bị mất hai y, người đó phải nhận một y. Nếu thường ngày chỉ dùng y trong và y trên, thì phải nhận hai y. Như vậy, chỉ cần nhận một y là đủ. Người nào trong ba y bị mất một, thì không được nhận. Còn người nào trong hai y bị mất một, thì phải nhận một y. Người nào chỉ có một y, và y đó bị mất, thì phải nhận hai y. Còn Tỳ-khưu-ni, dù cả năm y bị mất, cũng phải nhận hai y. Nếu bốn y bị mất, phải nhận một y; nếu ba y bị mất, không được nhận gì cả; huống hồ gì hai y hay một y. Bởi bất kỳ ai cũng phải giữ ở mức tối đa là y trong và y trên, không được nhận nhiều hơn mức đó; đây là đặc điểm ở đây.

526.Sesakaṃ āharissāmīti dve cīvarāni katvā sesaṃ puna āharissāmīti attho. Na acchinnakāraṇāti bāhusaccādiguṇavasena denti. Ñātakānantiādīsu ñātakānaṃ dentānaṃ sādiyantassa pavāritānaṃ dentānaṃ sādiyantassa attano dhanena sādiyantassa anāpattīti attho. Aṭṭhakathāsu pana ‘‘ñātakapavāritaṭṭhāne pakatiyā bahumpi vaṭṭati, acchinnakāraṇā pamāṇameva vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Taṃ pāḷiyā na sameti. Yasmā panidaṃ sikkhāpadaṃ aññassatthāya viññāpanavatthusmiṃyeva paññattaṃ, tasmā idha ‘‘aññassatthāyā’’ti na vuttaṃ. Sesaṃ uttānatthameva.
526. “Tôi sẽ mang phần còn lại đến” có nghĩa là sau khi làm thành hai y, tôi sẽ mang phần còn lại đến sau. “Không phải vì lý do bị cướp y” có nghĩa là họ dâng cúng do các đức tính như sự học rộng, v.v. Trong “Của bà con“, v.v., có nghĩa là người nhận của bà con dâng cúng, người nhận của những người đã thỉnh mời dâng cúng, người nhận bằng tài sản của mình, thì không phạm tội. Nhưng trong các sách Chú giải nói: “Ở nơi được bà con thỉnh mời, thường thì nhiều cũng được phép; vì lý do bị cướp y, chỉ số lượng (cho phép) mới được.” Điều đó không phù hợp với Pāḷi. Nhưng vì học giới này chỉ được chế định trong trường hợp xin vì lợi ích của người khác, do đó ở đây không nói “vì lợi ích của người khác”. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīsu idampi chasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Về sự phát sinh, v.v., học giới này cũng có sáu sự phát sinh, là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Tatuttarisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về (Việc Nhận Y) Nhiều Hơn Mức Đó đã hoàn tất.

8. Paṭhamaupakkhaṭasikkhāpadavaṇṇanā

8. Giải thích học giới thứ nhất về (Y) Được Chuẩn Bị Sẵn

527.Tenasamayenāti upakkhaṭasikkhāpadaṃ. Tattha atthāvuso maṃ so upaṭṭhākoti āvuso, yaṃ tvaṃ bhaṇasi, atthi evarūpo so mama upaṭṭhākoti ayamettha attho. Api meyya evaṃ hotīti api me ayya evaṃ hoti, api mayyā evantipi pāṭho.
527. “Vào thời điểm đó” là học giới về (Y) Được Chuẩn Bị Sẵn. Ở đó, “Này Hiền giả, tôi có người hộ độ đó” có nghĩa là: Này Hiền giả, điều mà thầy nói, có người hộ độ như vậy của tôi; đây là ý nghĩa ở đây. “Liệu có phải đối với tôi như vậy không, thưa ngài?” có nghĩa là liệu có phải đối với tôi, thưa ngài, là như vậy không; cũng có bản đọc là “api mayyā evaṃ”.

528-9.Bhikkhuṃ paneva uddissāti ettha uddissāti apadissa ārabbha. Yasmā pana yaṃ uddissa upakkhaṭaṃ hoti, taṃ tassatthāya upakkhaṭaṃ nāma hoti. Tasmāssa padabhājane ‘‘bhikkhussatthāyā’’ti vuttaṃ.
528-9. Ở đây, “Chỉ định riêng cho Tỳ khưu” – “uddissa” (chỉ định riêng) có nghĩa là nhân danh, nhắm đến. Nhưng vì vật gì được chuẩn bị sẵn mà chỉ định riêng cho ai, thì đó gọi là vật được chuẩn bị sẵn vì lợi ích của người đó. Do đó, trong phần Phân tích Từ ngữ của nó đã nói: “vì lợi ích của Tỳ khưu”.

Bhikkhuṃ ārammaṇaṃ karitvāti bhikkhuṃ paccayaṃ katvā, yañhi bhikkhuṃ uddissa upakkhaṭaṃ, taṃ niyameneva bhikkhuṃ paccayaṃ katvā upakkhaṭaṃ hoti, tena vuttaṃ – ‘‘bhikkhuṃ ārammaṇaṃ karitvā’’ti. Paccayopi hi ‘‘labhati māro ārammaṇa’’ntiādīsu (saṃ. ni. 4.243) ārammaṇanti āgato. Idāni ‘‘uddissā’’ti ettha yo kattā, tassa ākāradassanatthaṃ ‘‘bhikkhuṃ acchādetukāmo’’ti vuttaṃ. Bhikkhuṃ acchādetukāmena hi tena taṃ uddissa upakkhaṭaṃ, na aññena kāraṇena. Iti so acchādetukāmo hoti. Tena vuttaṃ – ‘‘bhikkhuṃ acchādetukāmo’’ti.
“Lấy Tỳ khưu làm đối tượng” có nghĩa là lấy Tỳ khưu làm duyên. Vì vật gì được chuẩn bị sẵn mà chỉ định riêng cho Tỳ khưu, thì nhất định là được chuẩn bị sẵn do lấy Tỳ khưu làm duyên; do đó đã nói: “lấy Tỳ khưu làm đối tượng”. Vì “duyên” cũng xuất hiện với nghĩa “đối tượng” trong các câu như “Ma vương tìm được đối tượng” (saṃ. ni. 4.243), v.v. Bây giờ, ở đây trong từ “uddissā” (chỉ định riêng), để chỉ ra cách thức của người thực hiện, đã nói: “muốn dâng y cho Tỳ khưu”. Vì người đó muốn dâng y cho Tỳ khưu nên đã chuẩn bị sẵn mà chỉ định riêng cho vị ấy, không phải vì lý do nào khác. Như vậy, người đó là người muốn dâng y. Do đó đã nói: “muốn dâng y cho Tỳ khưu”.

Aññātakassagahapatissa vāti aññātakena gahapatinā vāti attho. Karaṇatthe hi idaṃ sāmivacanaṃ. Padabhājane pana byañjanaṃ avicāretvā atthamattameva dassetuṃ ‘‘aññātako nāma…pe… gahapati nāmā’’tiādi vuttaṃ.
“Hoặc của gia chủ không phải bà con” có nghĩa là “hoặc bởi gia chủ không phải bà con”. Vì đây là sở thuộc cách được dùng với nghĩa công cụ cách. Nhưng trong phần Phân tích Từ ngữ, không xem xét văn tự mà chỉ trình bày ý nghĩa, đã nói: “Người không phải bà con tên là… cho đến… gia chủ tên là…”, v.v.

Cīvaracetāpannanti cīvaramūlaṃ, taṃ pana yasmā hiraññādīsu aññataraṃ hoti, tasmā padabhājane ‘‘hiraññaṃ vā’’tiādi vuttaṃ. Upakkhaṭaṃ hotīti sajjitaṃ hoti, saṃharitvā ṭhapitaṃ, yasmā pana ‘‘hiraññaṃ vā’’tiādinā vacanenassa upakkhaṭabhāvo dassito hoti, tasmā ‘‘upakkhaṭaṃ nāmā’’ti padaṃ uddharitvā visuṃ padabhājanaṃ na vuttaṃ. Imināti upakkhaṭaṃ sandhāyāha, tenevassa padabhājane ‘‘paccupaṭṭhitenā’’ti vuttaṃ. Yañhi upakkhaṭaṃ saṃharitvā ṭhapitaṃ, taṃ paccupaṭṭhitaṃ hotīti. Acchādessāmīti vohāravacanametaṃ ‘‘itthannāmassa bhikkhuno dassāmī’’ti ayaṃ panettha attho. Tenevassa padabhājanepi ‘‘dassāmī’’ti vuttaṃ.
“Tiền mua y” là tiền gốc để mua y. Nhưng vì đó là một trong số vàng, v.v., do đó trong phần Phân tích Từ ngữ đã nói: “hoặc vàng…”, v.v. “Được chuẩn bị sẵn” có nghĩa là được sắm sẵn, được thu gom và cất giữ. Nhưng vì bằng lời nói bắt đầu bằng “hoặc vàng…”, v.v., tình trạng được chuẩn bị sẵn của nó đã được chỉ ra, do đó, sau khi nêu từ “vật được chuẩn bị sẵn tên là”, không có phần Phân tích Từ ngữ riêng được nói đến. “Bằng cái này” – nói liên hệ đến vật đã được chuẩn bị sẵn; do đó, trong phần Phân tích Từ ngữ của nó đã nói: “bằng vật đã hiện hữu”. Vì vật gì được chuẩn bị sẵn, được thu gom và cất giữ, thì đó là vật đã hiện hữu. “Tôi sẽ dâng y” – đây là cách nói thông thường; “tôi sẽ dâng cho Tỳ khưu tên là như vậy” – đây là ý nghĩa ở đây. Do đó, ngay cả trong phần Phân tích Từ ngữ của nó cũng nói: “sẽ dâng”.

Tatra ce so bhikkhūti yatra so gahapati vā gahapatānī vā tatra so bhikkhu pubbe appavārito upasaṅkamitvā cīvare vikappaṃ āpajjeyya ceti ayamettha padasambandho. Tattha upasaṅkamitvāti imassa gantvāti imināva atthe siddhe pacuravohāravasena ‘‘ghara’’nti vuttaṃ. Yatra pana so dāyako tatra gantvāti ayamevettha attho, tasmā punapi vuttaṃ ‘‘yattha katthaci upasaṅkamitvā’’ti. Vikappaṃ āpajjeyyāti visiṭṭhakappaṃ adhikavidhānaṃ āpajjeyya, padabhājane pana yenākārena vikappaṃ āpanno hoti tameva dassetuṃ ‘‘āyataṃ vā’’tiādi vuttaṃ. Sādhūti āyācane nipāto. Vatāti parivitakke. Manti attānaṃ niddisati. Āyasmāti paraṃ ālapati āmanteti. Yasmā panidaṃ sabbaṃ byañjanamattameva, uttānatthameva, tasmāssa padabhājane attho na vutto. Kalyāṇakamyataṃ upādāyāti sundarakāmataṃ visiṭṭhakāmataṃ cittena gahetvā, tassa ‘‘āpajjeyya ce’’ti iminā sambandho. Yasmā pana yo kalyāṇakamyataṃ upādāya āpajjati, so sādhatthiko mahagghatthiko hoti, tasmāssa padabhājane byañjanaṃ pahāya adhippetatthameva dassetuṃ tadeva vacanaṃ vuttaṃ. Yasmā pana na imassa āpajjanamatteneva āpatti sīsaṃ eti, tasmā ‘‘tassa vacanenā’’tiādi vuttaṃ.
“Nếu Tỳ khưu đó ở đó” – ở nơi nào có gia chủ nam hoặc gia chủ nữ đó, nếu Tỳ khưu đó trước đây chưa được thỉnh mời, đến gặp rồi đưa ra sự lựa chọn về y – đây là sự liên kết từ ngữ ở đây. Ở đó, đối với từ “upasaṅkamitvā” (đến gặp), dù ý nghĩa đã được xác định bằng từ “gantvā” (đi đến), nhưng theo cách nói phổ biến, đã dùng từ “nhà”. Nhưng ở nơi nào có người thí chủ đó, thì đi đến đó – đây chính là ý nghĩa ở đây; do đó lại nói: “đến gặp ở bất cứ nơi nào”. “Đưa ra sự lựa chọn” có nghĩa là đưa ra sự lựa chọn đặc biệt, sự quy định thêm. Nhưng trong phần Phân tích Từ ngữ, chỉ để trình bày cách thức mà sự lựa chọn được đưa ra, đã nói: “hoặc dài…”, v.v. “Sādhu” (Lành thay) là một từ bất biến dùng trong lời yêu cầu. “Vatā” (chắc hẳn) dùng trong sự suy xét. “Maṃ” (tôi) chỉ bản thân mình. “Āyasmā” (Tôn giả/Hiền giả) là gọi, xưng hô với người khác. Nhưng vì tất cả những điều này chỉ là văn tự, có ý nghĩa rõ ràng, do đó ý nghĩa của nó không được nói trong phần Phân tích Từ ngữ. “Do muốn điều tốt đẹp hơn” có nghĩa là do tâm muốn điều đẹp đẽ, muốn điều đặc biệt hơn. Nó có liên quan đến cụm từ “nếu đưa ra”. Nhưng vì người nào đưa ra (sự lựa chọn) do muốn điều tốt đẹp hơn, thì người đó muốn điều tốt, muốn vật có giá trị cao. Do đó, trong phần Phân tích Từ ngữ của nó, sau khi bỏ qua văn tự, chỉ để trình bày ý nghĩa được nhắm đến, chính lời nói đó đã được dùng. Nhưng vì tội không phát sinh chỉ bằng việc đưa ra sự lựa chọn này, do đó đã nói: “do lời nói của vị ấy…”, v.v.

531.Anāpatti ñātakānantiādīsu ñātakānaṃ cīvare vikappaṃ āpajjantassa anāpattīti evamattho daṭṭhabbo. Mahagghaṃ cetāpetukāmassa appagghaṃ cetāpetīti gahapatissa vīsatiagghanakaṃ cīvaraṃ cetāpetukāmassa ‘‘alaṃ mayhaṃ etena, dasagghanakaṃ vā aṭṭhagghanakaṃ vā dehī’’ti vadati anāpatti. Appagghanti idañca atirekanivāraṇatthameva vuttaṃ, samakepi pana anāpatti , tañca kho agghavaseneva na pamāṇavasena, agghavaḍḍhanakañhi idaṃ sikkhāpadaṃ. Tasmā yo vīsatiagghanakaṃ antaravāsakaṃ cetāpetukāmo , ‘‘taṃ ettakameva me agghanakaṃ cīvaraṃ dehī’’ti vattumpi vaṭṭati. Sesaṃ uttānatthameva.
531. Trong câu “Không phạm tội đối với bà con“, v.v. ý nghĩa phải được hiểu như vầy: người đưa ra sự lựa chọn về y đối với bà con thì không phạm tội. “Đối với người muốn mua vật có giá trị cao, lại nhờ mua vật ít giá trị hơn” có nghĩa là đối với gia chủ muốn mua y trị giá hai mươi (đồng tiền), nếu (Tỳ khưu) nói “Đối với tôi, chừng đó là đủ rồi, xin hãy cho y trị giá mười hoặc tám (đồng tiền)”, thì không phạm tội. “Ít giá trị hơn” – điều này được nói chỉ để ngăn chặn sự dư thừa; nhưng ngay cả khi bằng giá, cũng không phạm tội. Và đó là theo giá trị, không phải theo kích thước; vì học giới này là về việc tăng giá trị. Do đó, người nào muốn mua y nội trị giá hai mươi (đồng tiền), cũng được phép nói “Xin hãy cho tôi y trị giá chừng đó thôi”. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīnipi tatuttarisikkhāpadasadisānevāti.
Về sự phát sinh, v.v. cũng tương tự như học giới về (Việc Nhận Y) Nhiều Hơn Mức Đó.

Paṭhamaupakkhaṭasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới thứ nhất về (Y) Được Chuẩn Bị Sẵn đã hoàn tất.

9. Dutiyaupakkhaṭasikkhāpadavaṇṇanā

9. Giải thích học giới thứ hai về (Y) Được Chuẩn Bị Sẵn

532. Dutiyaupakkhaṭepi imināva nayena attho veditabbo. Tañhi imassa anupaññattisadisaṃ. Kevalaṃ paṭhamasikkhāpade ekassa pīḷā katā, dutiye dvinnaṃ, ayamevettha viseso. Sesaṃ sabbaṃ paṭhamasadisameva. Yathā ca dvinnaṃ, evaṃ bahūnaṃ pīḷaṃ katvā gaṇhatopi āpatti veditabbāti.
532. Ngay cả trong học giới thứ hai về (Y) Được Chuẩn Bị Sẵn, ý nghĩa cũng phải được hiểu theo cách này. Vì điều đó tương tự như sự chế định bổ sung của học giới này. Chỉ có điều, trong học giới thứ nhất, sự phiền hà được gây ra cho một người; trong học giới thứ hai, (sự phiền hà được gây ra) cho hai người; đây chính là sự khác biệt ở đây. Phần còn lại tất cả đều tương tự như học giới thứ nhất. Và giống như đối với hai người, cũng vậy, việc phạm tội khi gây phiền hà cho nhiều người rồi nhận lấy cũng phải được hiểu.

Dutiyaupakkhaṭasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới thứ hai về (Y) Được Chuẩn Bị Sẵn đã hoàn tất.

10. Rājasikkhāpadavaṇṇanā

10. Giải thích học giới về Vua

537.Tena samayenāti rājasikkhāpadaṃ. Tattha upāsakaṃ saññāpetvāti jānāpetvā, ‘‘iminā mūlena cīvaraṃ kiṇitvā therassa dehī’’ti evaṃ vatvāti adhippāyo. Paññāsabandhoti paññāsakahāpaṇadaṇḍoti vuttaṃ hoti. Paññāsaṃ baddhotipi pāṭho, paññāsaṃ jito paññāsaṃ dāpetabboti adhippāyo. Ajjaṇho, bhante, āgamehīti bhante, ajja ekadivasaṃ amhākaṃ tiṭṭha, adhivāsehīti attho. Parāmasīti gaṇhi. Jīnosīti jitosi.
537. “Vào thời điểm đó” là học giới về Vua. Ở đó, “sau khi bảo cận sự nam biết” có nghĩa là sau khi cho biết, ý định là sau khi nói rằng: “Hãy dùng số tiền này mua y rồi dâng cho Trưởng lão.” “Tiền phạt năm mươi” có nghĩa là tiền phạt năm mươi đồng kahāpaṇa. Cũng có bản đọc là “paññāsaṃ baddho”; ý định là người thua năm mươi thì phải nộp phạt năm mươi. “Bạch Đại đức, xin ngài hãy đến hôm nay” có nghĩa là: Bạch Đại đức, hôm nay xin ngài hãy ở lại với chúng con một ngày, xin hãy nhận lời. “Parāmasi” có nghĩa là đã nhận. “Jīnosi” có nghĩa là ngươi đã bị thua.

538-9.Rājabhoggoti rājato bhoggaṃ bhuñjitabbaṃ assatthīti rājabhoggo, rājabhogotipi pāṭho, rājato bhogo assa atthīti attho.
538-9. “Rājabhogga” có nghĩa là người có vật phẩm được hưởng từ vua, vì vậy được gọi như thế. Cũng có bản đọc là “rājabhogo”; có nghĩa là người có vật phẩm hưởng thụ từ vua.

Pahiṇeyyāti peseyya, uttānatthattā panassa padabhājanaṃ na vuttaṃ. Yathā ca etassa, evaṃ ‘‘cīvaraṃ itthannāmaṃ bhikkhu’’ntiādīnampi padānaṃ uttānatthattāyeva padabhājanaṃ na vuttanti veditabbaṃ . Ābhatanti ānītaṃ. Kālenakappiyanti yuttapattakālena, yadā no attho hoti, tadā kappiyaṃ cīvaraṃ gaṇhāmāti attho.
“Pahiṇeyya” có nghĩa là nên sai người mang đến; nhưng vì ý nghĩa rõ ràng nên phần Phân tích Từ ngữ của nó không được nói đến. Và giống như đối với từ này, cũng vậy, đối với các từ như “y cho Tỳ khưu tên là như vậy…”, v.v., chính vì ý nghĩa rõ ràng mà phần Phân tích Từ ngữ không được nói đến, điều này phải được hiểu. “Ābhata” có nghĩa là được mang đến. “Vào thời điểm thích hợp” có nghĩa là vào thời điểm thích đáng, đã đến; nghĩa là khi chúng ta cần, thì chúng ta nhận y thích hợp.

Veyyāvaccakaroti kiccakaro, kappiyakārakoti attho. Saññatto so mayāti āṇatto so mayā, yathā tumhākaṃ cīvarena atthe sati cīvaraṃ dassati, evaṃ vuttoti attho. Attho me āvuso cīvarenāti codanālakkhaṇanidassanametaṃ, idañhi vacanaṃ vattabbaṃ, assa vā attho yāya kāyaci bhāsāya; idaṃ codanālakkhaṇaṃ. ‘‘Dehi me cīvara’’ntiādīni pana navattabbākāradassanatthaṃ vuttāni, etāni hi vacanāni etesaṃ vā attho yāya kāyaci bhāsāya na vattabbo.
“Người làm công việc” là người làm phận sự, có nghĩa là người làm vật phẩm hợp lệ. “Tôi đã dặn dò người đó rồi” có nghĩa là tôi đã ra lệnh cho người đó, tức là đã nói rằng: “Khi các thầy cần y, người đó sẽ dâng y.” “Này Hiền giả, tôi cần y” – đây là ví dụ về đặc điểm của sự nhắc nhở; lời nói này phải được nói, hoặc ý nghĩa của nó bằng bất kỳ ngôn ngữ nào; đây là đặc điểm của sự nhắc nhở. Còn những câu như “Hãy cho tôi y“, v.v. được nói để chỉ ra cách không nên nói; vì những lời nói này hoặc ý nghĩa của chúng bằng bất kỳ ngôn ngữ nào cũng không nên được nói.

Dutiyampi vattabbo tatiyampi vattabboti ‘‘attho me āvuso cīvarenā’’ti idameva yāvatatiyaṃ vattabboti. Evaṃ ‘‘dvattikkhattuṃ codetabbo sāretabbo’’ti ettha uddiṭṭhacodanāparicchedaṃ dassetvā idāni ‘‘dvattikkhattuṃ codayamāno sārayamāno taṃ cīvaraṃ abhinipphādeyya, iccetaṃ kusala’’nti imesaṃ padānaṃ saṅkhepato atthaṃ dassento ‘‘sace abhinipphādeti, iccetaṃ kusala’’nti āha. Evaṃ yāvatatiyaṃ codento taṃ cīvaraṃ yadi nipphādeti, sakkoti attano paṭilābhavasena nipphādetuṃ, iccetaṃ kusalaṃ sādhu suṭṭhu sundaraṃ.
“Phải được nói đến lần thứ hai, phải được nói đến lần thứ ba” có nghĩa là chính câu “Này Hiền giả, tôi cần y” này phải được nói đến lần thứ ba. Như vậy, ở đây sau khi chỉ ra giới hạn của sự nhắc nhở đã được nêu “phải được nhắc nhở, phải được gợi nhớ hai ba lần”, bây giờ, khi trình bày ý nghĩa một cách tóm tắt của những từ “nếu nhắc nhở, gợi nhớ hai ba lần mà làm cho y đó được thành tựu, thì điều đó là tốt”, đã nói: “nếu làm cho được thành tựu, thì điều đó là tốt”. Như vậy, nếu nhắc nhở đến lần thứ ba mà làm cho y đó được thành tựu, có thể làm cho được thành tựu do sự nhận được của mình, thì điều đó là tốt, là lành thay, là rất tốt, là đẹp đẽ.

Catukkhattuṃ pañcakkhattuṃ chakkhattuparamaṃ tuṇhībhūtena uddissa ṭhātabbanti ṭhānalakkhaṇanidassanametaṃ. Chakkhattuparamanti ca bhāvanapuṃsakavacanametaṃ, chakkhattuparamañhi etena cīvaraṃ uddissa tuṇhībhūtena ṭhātabbaṃ, na aññaṃ kiñci kātabbaṃ, idaṃ ṭhānalakkhaṇaṃ. Tattha yo sabbaṭṭhānānaṃ sādhāraṇo tuṇhībhāvo, taṃ tāva dassetuṃ padabhājane ‘‘tattha gantvā tuṇhībhūtenā’’tiādi vuttaṃ. Tattha na āsane nisīditabbanti ‘‘idha, bhante, nisīdathā’’ti vuttenāpi na nisīditabbaṃ. Na āmisaṃ paṭiggahetabbanti yāgukhajjakādibhedaṃ kiñci āmisaṃ ‘‘gaṇhatha, bhante’’ti yāciyamānenāpi na gaṇhitabbaṃ. Na dhammo bhāsitabboti maṅgalaṃ vā anumodanaṃ vā bhāsathāti yāciyamānenāpi kiñci na bhāsitabbaṃ, kevalaṃ ‘‘kiṃ kāraṇā āgatosī’’ti pucchiyamānena ‘‘jānāsi, āvuso’’ti vattabbo. Pucchiyamānoti idañhi karaṇatthe paccattavacanaṃ. Atha vā pucchaṃ kurumāno pucchiyamānoti evampettha attho daṭṭhabbo. Yo hi pucchaṃ karoti, so ettakaṃ vattabboti ṭhānaṃ bhañjatīti āgatakāraṇaṃ bhañjati.
“Phải đứng im lặng hướng đến (y đó) bốn lần, năm lần, tối đa là sáu lần” – đây là ví dụ về đặc điểm của sự đứng. Và “chakkhattuparamaṃ” (tối đa là sáu lần) này là một từ thuộc trung tính chỉ trạng thái; vì tối đa là sáu lần phải đứng im lặng hướng đến y này, không được làm gì khác; đây là đặc điểm của sự đứng. Ở đó, sự im lặng chung cho tất cả các nơi, để chỉ ra điều đó trước tiên, trong phần Phân tích Từ ngữ đã nói: “đến đó rồi im lặng…”, v.v. Ở đó, “không được ngồi trên ghế” có nghĩa là dù được nói “Bạch Đại đức, xin hãy ngồi đây”, cũng không được ngồi. “Không được nhận vật thực” có nghĩa là dù được yêu cầu “Bạch Đại đức, xin hãy nhận” bất kỳ vật thực nào như cháo, bánh, v.v., cũng không được nhận. “Không được thuyết pháp” có nghĩa là dù được yêu cầu “xin hãy nói lời chúc phúc hoặc lời tùy hỷ”, cũng không được nói gì cả. Chỉ khi bị hỏi “Thầy đến đây vì lý do gì?”, thì phải nói “Hiền giả biết rồi”. “Pucchiyamāno” (khi bị hỏi) – đây là một từ tự phản ở công cụ cách. Hoặc là, ý nghĩa ở đây phải được hiểu như vầy: người đang hỏi là người bị hỏi. Vì người nào hỏi, người đó phải nói chừng đó; “làm mất sự đứng” có nghĩa là làm mất lý do đến.

Idāni yā tisso codanā, cha ca ṭhānāni vuttāni. Tattha vuḍḍhiñca hāniñca dassento ‘‘catukkhattuṃ codetvā’’tiādimāha. Yasmā ca ettha ekacodanāvuḍḍhiyā dvinnaṃ ṭhānānaṃ hāni vuttā, tasmā ‘‘ekā codanā diguṇaṃ ṭhāna’’nti lakkhaṇaṃ dassitaṃ hoti. Iti iminā lakkhaṇena tikkhattuṃ codetvā chakkhattuṃ ṭhātabbaṃ, dvikkhattuṃ codetvā aṭṭhakkhattuṃ ṭhātabbaṃ, sakiṃ codetvā dasakkhattuṃ ṭhātabbanti. Yathā ca ‘‘chakkhattuṃ codetvā na ṭhātabba’’nti vuttaṃ, evaṃ ‘‘dvādasakkhattuṃ ṭhatvā na codetabba’’ntipi vuttameva hoti. Tasmā sace codetiyeva na tiṭṭhati, cha codanā labbhanti. Sace tiṭṭhatiyeva na codeti, dvādasa ṭhānāni labbhanti. Sace codetipi tiṭṭhatipi, ekāya codanāya dve ṭhānāni hāpetabbāni. Tattha yo ekadivasameva punappunaṃ gantvā chakkhattuṃ codeti, sakiṃyeva vā gantvā ‘‘attho me, āvuso, cīvarenā’’ti chakkhattuṃ vadati. Tathā ekadivasameva punappunaṃ gantvā dvādasakkhattuṃ tiṭṭhati, sakiṃyeva vā gantvā tatra tatra ṭhāne tiṭṭhati, sopi sabbacodanāyo sabbaṭṭhānāni ca bhañjati. Ko pana vādo nānādivasesu evaṃ karontassāti evamettha vinicchayo veditabbo.
Bây giờ, ba lần nhắc nhở và sáu lần đứng đã được nói đến. Ở đó, để chỉ ra sự tăng và giảm, đã nói bắt đầu bằng “sau khi nhắc nhở bốn lần…“. Và vì ở đây, khi tăng một lần nhắc nhở thì giảm hai lần đứng đã được nói, do đó đặc điểm “một lần nhắc nhở (bằng) hai lần đứng” đã được chỉ ra. Như vậy, theo đặc điểm này, nếu nhắc nhở ba lần thì phải đứng sáu lần; nếu nhắc nhở hai lần thì phải đứng tám lần; nếu nhắc nhở một lần thì phải đứng mười lần. Và giống như đã nói “sau khi nhắc nhở sáu lần thì không được đứng”, cũng vậy, “sau khi đứng mười hai lần thì không được nhắc nhở” cũng chính là đã được nói. Do đó, nếu chỉ nhắc nhở mà không đứng, thì được sáu lần nhắc nhở. Nếu chỉ đứng mà không nhắc nhở, thì được mười hai lần đứng. Nếu vừa nhắc nhở vừa đứng, thì mỗi một lần nhắc nhở phải giảm bớt hai lần đứng. Ở đó, người nào chỉ trong một ngày mà đi tới đi lui nhiều lần để nhắc nhở sáu lần, hoặc chỉ đi một lần rồi nói “Này Hiền giả, tôi cần y” sáu lần. Tương tự, người nào chỉ trong một ngày mà đi tới đi lui nhiều lần để đứng mười hai lần, hoặc chỉ đi một lần rồi đứng ở các nơi đó, người đó cũng làm mất tất cả các lần nhắc nhở và tất cả các lần đứng. Huống hồ gì người làm như vậy trong nhiều ngày khác nhau; sự quyết định ở đây phải được hiểu như vậy.

Yatassa cīvaracetāpannaṃ ābhatanti yato rājato vā rājabhoggato vā assa bhikkhuno cīvaracetāpannaṃ ānītaṃ. Yatvassātipi pāṭho. Ayamevattho. ‘‘Yatthassā’’tipi paṭhanti, yasmiṃ ṭhāne assa cīvaracetāpannaṃ pesitanti ca atthaṃ kathenti, byañjanaṃ pana na sameti. Tatthāti tassa rañño vā rājabhoggassa vā santike; samīpatthe hi idaṃ bhummavacanaṃ. Na taṃ tassa bhikkhuno kiñci atthaṃ anubhotīti taṃ cīvaracetāpannaṃ tassa bhikkhuno kiñci appamattakampi kammaṃ na nipphādeti. Yuñjantāyasmanto sakanti āyasmanto attano santakaṃ dhanaṃ pāpuṇantu. Mā vo sakaṃ vinassāti tumhākaṃ santakaṃ mā vinassatu. Yo pana neva sāmaṃ gacchati, na dūtaṃ pāheti, vattabhede dukkaṭaṃ āpajjati.
“Tiền mua y của vị ấy được mang đến từ đâu” có nghĩa là tiền mua y của Tỳ khưu đó được mang đến từ vua hoặc từ người hưởng lộc vua nào. Cũng có bản đọc là “yatvassa”. Ý nghĩa cũng như vậy. Họ cũng đọc là “yatthassa”, và giải thích ý nghĩa là “tiền mua y của vị ấy được gửi đến nơi nào”; nhưng văn tự thì không phù hợp. “Ở đó” có nghĩa là ở gần vị vua đó hoặc người hưởng lộc vua đó; vì đây là vị trí cách dùng với nghĩa ở gần. “Nó không mang lại lợi ích gì cho Tỳ khưu đó” có nghĩa là tiền mua y đó không thực hiện được bất kỳ công việc nào dù nhỏ nhất cho Tỳ khưu đó. “Xin các Tôn giả hãy nhận lấy tài sản của mình” có nghĩa là xin các Tôn giả hãy đạt được tài sản của mình. “Nguyện tài sản của các ngài không bị mất đi” có nghĩa là nguyện tài sản của các ngài đừng bị mất. Còn người nào không tự mình đi, cũng không sai người đưa tin, thì phạm tội Tác Ác do làm trái phận sự.

Kiṃ pana sabbakappiyakārakesu evaṃ paṭipajjitabbanti? Na paṭipajjitabbaṃ. Ayañhi kappiyakārako nāma saṅkhepato duvidho niddiṭṭho ca aniddiṭṭho ca. Tattha niddiṭṭho duvidho – bhikkhunā niddiṭṭho, dūtena niddiṭṭhoti. Aniddiṭṭhopi duvidho – mukhavevaṭika kappiyakārako, parammukhakappiyakārakoti. Tesu bhikkhunā niddiṭṭho sammukhāsammukhavasena catubbidho hoti. Tathā dūtena niddiṭṭhopi.
Vậy, có phải đối với tất cả những người làm vật phẩm hợp lệ đều phải thực hành như vậy không? Không phải thực hành (như vậy). Vì người làm vật phẩm hợp lệ này, nói tóm lại, có hai loại: người được chỉ định và người không được chỉ định. Trong đó, người được chỉ định có hai loại: người được Tỳ khưu chỉ định và người được người đưa tin chỉ định. Người không được chỉ định cũng có hai loại: người làm vật phẩm hợp lệ chỉ bằng lời nói miệng và người làm vật phẩm hợp lệ gián tiếp. Trong số đó, người được Tỳ khưu chỉ định có bốn loại tùy theo trường hợp trực tiếp và không trực tiếp. Người được người đưa tin chỉ định cũng vậy.

Kathaṃ? Idhekacco bhikkhussa cīvaratthāya dūtena akappiyavatthuṃ pahiṇati, dūto taṃ bhikkhuṃ upasaṅkamitvā ‘‘idaṃ, bhante, itthannāmena tumhākaṃ cīvaratthāya pahitaṃ, gaṇhatha na’’nti vadati, bhikkhu ‘‘nayidaṃ kappatī’’ti paṭikkhipati, dūto ‘‘atthi pana te, bhante, veyyāvaccakaro’’ti pucchati, puññatthikehi ca upāsakehi ‘‘bhikkhūnaṃ veyyāvaccaṃ karothā’’ti āṇattā vā, bhikkhūnaṃ vā sandiṭṭhā sambhattā keci veyyāvaccakarā honti, tesaṃ aññataro tasmiṃ khaṇe bhikkhussa santike nisinno hoti, bhikkhu taṃ niddisati ‘‘ayaṃ bhikkhūnaṃ veyyāvaccakaro’’ti. Dūto tassa hatthe akappiyavatthuṃ datvā ‘‘therassa cīvaraṃ kiṇitvā dehī’’ti gacchati, ayaṃ bhikkhunā sammukhāniddiṭṭho.
Như thế nào? Ở đây, một người nào đó gửi vật không hợp lệ cho Tỳ khưu để làm y thông qua một người đưa tin. Người đưa tin đến gặp Tỳ khưu đó rồi nói: “Bạch Đại đức, cái này do người tên là như vậy gửi đến cho ngài để làm y, ngài có nhận không?” Tỳ khưu từ chối: “Cái này không hợp lệ.” Người đưa tin hỏi: “Bạch Đại đức, vậy ngài có người làm công việc không?” Và có một số người làm công việc, hoặc đã được các cận sự nam cầu phước ra lệnh “hãy làm công việc cho các Tỳ khưu”, hoặc là những người quen biết, thân cận của các Tỳ khưu. Một trong số họ vào lúc đó đang ngồi gần Tỳ khưu, Tỳ khưu chỉ người đó: “Đây là người làm công việc của các Tỳ khưu.” Người đưa tin giao vật không hợp lệ vào tay người đó rồi nói “Hãy mua y dâng cho Trưởng lão” rồi bỏ đi; đây là người được Tỳ khưu chỉ định trực tiếp.

No ce bhikkhussa santike nisinno hoti, apica kho bhikkhu niddisati – ‘‘asukasmiṃ nāma gāme itthannāmo bhikkhūnaṃ veyyāvaccakaro’’ti, so gantvā tassa hatthe akappiyavatthuṃ datvā ‘‘therassa cīvaraṃ kiṇitvā dadeyyāsī’’ti āgantvā bhikkhussa ārocetvā gacchati, ayameko bhikkhunā asammukhāniddiṭṭho.
Nếu (người làm công việc) không ngồi gần Tỳ khưu, nhưng Tỳ khưu chỉ định: “Ở làng kia, người tên là như vậy là người làm công việc của các Tỳ khưu”, người đưa tin đó đi đến, giao vật không hợp lệ vào tay người đó rồi nói “Xin hãy mua y dâng cho Trưởng lão”, sau đó trở về báo cho Tỳ khưu rồi bỏ đi; đây là một trường hợp người được Tỳ khưu chỉ định không trực tiếp.

Na heva kho so dūto attanā āgantvā āroceti, apica kho aññaṃ pahiṇati ‘‘dinnaṃ mayā, bhante, tassa hatthe cīvaracetāpannaṃ, cīvaraṃ gaṇheyyāthā’’ti, ayaṃ dutiyo bhikkhunā asammukhāniddiṭṭho.
Người đưa tin đó không tự mình đến báo, mà lại sai người khác đến báo: “Bạch Đại đức, tôi đã giao tiền mua y vào tay người đó rồi, xin ngài hãy nhận y”; đây là trường hợp thứ hai người được Tỳ khưu chỉ định không trực tiếp.

Na heva kho aññaṃ pahiṇati, apica kho gacchantova bhikkhuṃ vadati ‘‘ahaṃ tassa hatthe cīvaracetāpannaṃ dassāmi, tumhe cīvaraṃ gaṇheyyāthā’’ti, ayaṃ tatiyo bhikkhunā asammukhāniddiṭṭhoti evaṃ eko sammukhāniddiṭṭho tayo asammukhāniddiṭṭhāti ime cattāro bhikkhunā niddiṭṭhaveyyāvaccakarā nāma. Etesu imasmiṃ rājasikkhāpade vuttanayeneva paṭipajjitabbaṃ.
(Người đưa tin) cũng không sai người khác đến báo, mà khi đang đi, nói với Tỳ khưu: “Tôi sẽ giao tiền mua y vào tay người đó, xin ngài hãy nhận y”; đây là trường hợp thứ ba người được Tỳ khưu chỉ định không trực tiếp. Như vậy, một người được chỉ định trực tiếp, ba người được chỉ định không trực tiếp – bốn người này gọi là những người làm công việc được Tỳ khưu chỉ định. Đối với những người này, phải thực hành theo cách đã nói trong học giới về Vua này.

Aparo bhikkhu purimanayeneva dūtena pucchito natthitāya vā, avicāretukāmatāya vā ‘‘natthamhākaṃ kappiyakārako’’ti vadati, tasmiñca khaṇe koci manusso āgacchati, dūto tassa hatthe akappiyavatthuṃ datvā ‘‘imassa hatthato cīvaraṃ gaṇheyyāthā’’ti vatvā gacchati, ayaṃ dūtena sammukhāniddiṭṭho.
Một Tỳ khưu khác, khi được người đưa tin hỏi theo cách trước, do không có (người làm công việc) hoặc do không muốn tìm kiếm, nói rằng: “Chúng tôi không có người làm vật phẩm hợp lệ”. Và ngay lúc đó, một người nào đó đến, người đưa tin giao vật không hợp lệ vào tay người đó rồi nói “Xin các ngài hãy nhận y từ tay người này” rồi bỏ đi; đây là người được người đưa tin chỉ định trực tiếp.

Aparo dūto gāmaṃ pavisitvā attanā abhirucitassa kassaci hatthe akappiyavatthuṃ datvā purimanayeneva āgantvā āroceti, aññaṃ vā pahiṇati, ‘‘ahaṃ asukassa nāma hatthe cīvaracetāpannaṃ dassāmi, tumhe cīvaraṃ gaṇheyyāthā’’ti vatvā vā gacchati, ayaṃ tatiyo dūtena asammukhāniddiṭṭhoti evaṃ eko sammukhāniddiṭṭho, tayo asammukhāniddiṭṭhāti ime cattāro dūtena niddiṭṭhaveyyāvaccakarā nāma. Etesu meṇḍakasikkhāpade vuttanayena paṭipajjitabbaṃ. Vuttañhetaṃ – ‘‘santi, bhikkhave, manussā saddhā pasannā, te kappiyakārakānaṃ hatthe hiraññaṃ upanikkhipanti – ‘iminā ayyassa yaṃ kappiyaṃ taṃ dethā’ti. Anujānāmi, bhikkhave, yaṃ tato kappiyaṃ taṃ sādituṃ, na tvevāhaṃ, bhikkhave, kenaci pariyāyena jātarūparajataṃ sāditabbaṃ pariyesitabbanti vadāmī’’ti (mahāva. 299). Ettha ca codanāya pamāṇaṃ natthi, mūlaṃ asādiyantena sahassakkhattumpi codanāya vā ṭhānena vā kappiyabhaṇḍaṃ sādituṃ vaṭṭati. No ce deti, aññaṃ kappiyakārakaṃ ṭhapetvāpi āharāpetabbaṃ. Sace icchati mūlasāmikānampi kathetabbaṃ; no ce icchati na kathetabbaṃ.
Một người đưa tin khác vào làng, giao vật không hợp lệ vào tay một người nào đó mà mình thích, rồi trở về báo theo cách trước, hoặc sai người khác đến báo, hoặc nói “Tôi sẽ giao tiền mua y vào tay người tên là như vậy, xin các ngài hãy nhận y” rồi bỏ đi. Đây là trường hợp thứ ba người được người đưa tin chỉ định không trực tiếp. Như vậy, một người được chỉ định trực tiếp, ba người được chỉ định không trực tiếp – bốn người này gọi là những người làm công việc được người đưa tin chỉ định. Đối với những người này, phải thực hành theo cách đã nói trong học giới Meṇḍaka. Điều này đã được nói: “Này các Tỳ khưu, có những người có đức tin, có lòng trong sạch, họ gửi vàng bạc vào tay những người làm vật phẩm hợp lệ (với lời dặn): ‘Hãy dùng số tiền này dâng cho Tôn giả những gì hợp lệ.’ Này các Tỳ khưu, Ta cho phép nhận những gì hợp lệ từ đó; nhưng này các Tỳ khưu, Ta không hề nói rằng được phép tìm cầu hay nhận vàng bạc bằng bất kỳ phương cách nào.” (mahāva. 299). Và ở đây, không có giới hạn cho việc nhắc nhở; người không nhận tiền gốc được phép nhận vật phẩm hợp lệ bằng cách nhắc nhở hoặc đứng chờ dù cả ngàn lần. Nếu (người làm vật phẩm hợp lệ) không đưa, thì cũng có thể chỉ định một người làm vật phẩm hợp lệ khác rồi nhờ mang đến. Nếu muốn, cũng có thể nói với người chủ của số tiền gốc; nếu không muốn, thì không cần nói.

Aparo bhikkhu purimanayeneva dūtena pucchito ‘‘natthamhākaṃ kappiyakārako’’ti vadati, tadañño samīpe ṭhito sutvā ‘‘āhara bho ahaṃ ayyassa cīvaraṃ cetāpetvā dassāmī’’ti vadati. Dūto ‘‘handa bho dadeyyāsī’’ti tassa hatthe datvā bhikkhussa anārocetvāva gacchati, ayaṃ mukhavevaṭikakappiyakārako. Aparo bhikkhuno upaṭṭhākassa vā aññassa vā hatthe akappiyavatthuṃ datvā ‘‘therassa cīvaraṃ dadeyyāsī’’ti ettova pakkamati, ayaṃ parammukhakappiyakārakoti ime dve aniddiṭṭhakappiyakārakā nāma. Etesu aññātakaappavāritesu viya paṭipajjitabbaṃ. Sace sayameva cīvaraṃ ānetvā dadanti, gahetabbaṃ. No ce, kiñci na vattabbā. Desanāmattameva cetaṃ ‘‘dūtena cīvaracetāpannaṃ pahiṇeyyā’’ti sayaṃ āharitvāpi piṇḍapātādīnaṃ atthāya dadantesupi eseva nayo. Na kevalañca attanoyeva atthāya sampaṭicchituṃ na vaṭṭati, sacepi koci jātarūparajataṃ ānetvā ‘‘idaṃ saṅghassa dammi, ārāmaṃ vā karotha cetiyaṃ vā bhojanasālādīnaṃ vā aññatara’’nti vadati, idampi sampaṭicchituṃ na vaṭṭati. Yassa kassaci hi aññassatthāya sampaṭicchantassa dukkaṭaṃ hotīti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ.
Một Tỳ khưu khác, khi được người đưa tin hỏi theo cách trước, nói rằng: “Chúng tôi không có người làm vật phẩm hợp lệ”. Một người khác đứng gần đó nghe thấy, liền nói: “Này ông, hãy mang đến đây, tôi sẽ mua y dâng cho Tôn giả”. Người đưa tin nói “Này ông, xin hãy đưa (vật đó)”, rồi giao vào tay người đó và bỏ đi mà không báo cho Tỳ khưu; đây là người làm vật phẩm hợp lệ chỉ bằng lời nói miệng. Một người khác giao vật không hợp lệ vào tay người hộ độ của Tỳ khưu hoặc một người nào khác rồi nói “Xin hãy dâng y cho Trưởng lão” rồi chỉ làm chừng đó mà bỏ đi. Đây là người làm vật phẩm hợp lệ gián tiếp. Hai người này gọi là những người làm vật phẩm hợp lệ không được chỉ định. Đối với những người này, phải thực hành giống như đối với người không phải bà con, chưa được thỉnh mời. Nếu họ tự mình mang y đến dâng, thì được phép nhận. Nếu không, thì không được nói gì cả. Đây chỉ là một bài thuyết giảng; ngay cả khi tự mình mang đến rồi dâng cúng vì lợi ích của vật thực khất thực, v.v., cũng theo cách này (khi người đưa tin gửi tiền mua y). Và không chỉ không được phép nhận vì lợi ích của riêng mình, mà ngay cả khi có người mang vàng bạc đến rồi nói “Tôi xin dâng cái này cho Tăng chúng, xin hãy xây dựng tu viện, hoặc tháp, hoặc một trong những nơi như nhà ăn, v.v.”, thì cũng không được phép nhận. Vì người nào nhận vì lợi ích của bất kỳ ai khác, cũng đều phạm tội Tác Ác, theo như đã nói trong sách Mahāpaccari.

Sace pana ‘‘nayidaṃ bhikkhūnaṃ sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti paṭikkhitte ‘‘vaḍḍhakīnaṃ vā kammakarānaṃ vā hatthe bhavissati, kevalaṃ tumhe sukatadukkaṭaṃ jānāthā’’ti vatvā tesaṃ hatthe datvā pakkamati, vaṭṭati. Athāpi ‘‘mama manussānaṃ hatthe bhavissati mayhameva vā hatthe bhavissati, kevalaṃ tumhe yaṃ yassa dātabbaṃ, tadatthāya peseyyāthā’’ti vadati, evampi vaṭṭati.
Nhưng nếu sau khi bị từ chối với lời nói “Các Tỳ khưu không được phép nhận cái này”, (người thí chủ) nói “Nó sẽ ở trong tay của thợ mộc hoặc thợ thuyền; chỉ xin các ngài biết việc thiện ác (đã làm)” rồi giao vào tay họ và bỏ đi, thì được phép. Hoặc nếu (người thí chủ) nói “Nó sẽ ở trong tay của người của tôi, hoặc ở ngay trong tay của tôi; chỉ xin các ngài hãy gửi (yêu cầu) đến vì mục đích của vật gì cần phải được dâng cho ai”, thì như vậy cũng được phép.

Sace pana saṅghaṃ vā gaṇaṃ vā puggalaṃ vā anāmasitvā ‘‘idaṃ hiraññasuvaṇṇaṃ cetiyassa dema, vihārassa dema, navakammassa demā’’ti vadanti, paṭikkhipituṃ na vaṭṭati. ‘‘Ime idaṃ bhaṇantī’’ti kappiyakārakānaṃ ācikkhitabbaṃ. ‘‘Cetiyādīnaṃ atthāya tumhe gahetvā ṭhapethā’’ti vuttena pana ‘‘amhākaṃ gahetuṃ na vaṭṭatī’’ti paṭikkhipitabbaṃ.
Nhưng nếu họ không nêu tên Tăng chúng, hoặc nhóm, hoặc cá nhân, mà nói “Chúng tôi xin dâng vàng bạc này cho tháp, cho tu viện, cho công việc mới”, thì không được phép từ chối. Phải báo cho những người làm vật phẩm hợp lệ rằng: “Những người này nói điều đó.” Nhưng nếu được nói “Vì lợi ích của tháp, v.v., xin các thầy hãy nhận lấy và cất giữ”, thì phải từ chối: “Chúng tôi không được phép nhận.”

Sace pana koci bahuṃ hiraññasuvaṇṇaṃ ānetvā ‘‘idaṃ saṅghassa dammi, cattāro paccaye paribhuñjathā’’ti vadati, taṃ ce saṅgho sampaṭicchati, paṭiggahaṇepi paribhogepi āpatti. Tatra ce eko bhikkhu ‘‘nayidaṃ kappatī’’ti paṭikkhipati, upāsako ca ‘‘yadi na kappati, mayhameva bhavissatī’’ti gacchati. So bhikkhu ‘‘tayā saṅghassa lābhantarāyo kato’’ti na kenaci kiñci vattabbo. Yo hi taṃ codeti, sveva sāpattiko hoti, tena pana ekena bahū anāpattikā katā. Sace pana bhikkhūhi ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhitte ‘‘kappiyakārakānaṃ vā hatthe bhavissati, mama purisānaṃ vā mayhaṃ vā hatthe bhavissati, kevalaṃ tumhe paccaye paribhuñjathā’’ti vadati, vaṭṭati.
Nhưng nếu có người mang nhiều vàng bạc đến rồi nói “Tôi xin dâng cái này cho Tăng chúng, xin các ngài hãy dùng bốn món vật dụng”, nếu Tăng chúng nhận lấy, thì cả khi nhận lẫn khi dùng đều phạm tội. Nếu ở đó có một Tỳ khưu từ chối: “Cái này không hợp lệ”, và cận sự nam bỏ đi nói rằng: “Nếu không hợp lệ, thì nó sẽ là của tôi.” Tỳ khưu đó không nên bị bất kỳ ai nói điều gì rằng: “Thầy đã gây cản trở lợi lộc của Tăng chúng.” Vì người nào khiển trách vị ấy, chính người đó phạm tội; nhưng nhờ một người đó mà nhiều người trở thành không phạm tội. Nhưng nếu sau khi bị các Tỳ khưu từ chối “Không hợp lệ”, (người thí chủ) nói “Nó sẽ ở trong tay của những người làm vật phẩm hợp lệ, hoặc trong tay người của tôi, hoặc trong tay của tôi; chỉ xin các ngài hãy dùng các vật dụng”, thì được phép.

Catupaccayatthāya ca dinnaṃ yena yena paccayena attho hoti, tadatthaṃ upanetabbaṃ, cīvaratthāya dinnaṃ cīvareyeva upanetabbaṃ. Sace cīvarena tādiso attho natthi, piṇḍapātādīhi saṅgho kilamati, saṅghasuṭṭhutāya apaloketvā tadatthāyapi upanetabbaṃ. Esa nayo piṇḍapātagilānapaccayatthāya dinnepi, senāsanatthāya dinnaṃ pana senāsanassa garubhaṇḍattā senāsaneyeva upanetabbaṃ. Sace pana bhikkhūsu senāsanaṃ chaḍḍetvā gatesu senāsanaṃ vinassati, īdise kāle senāsanaṃ vissajjetvāpi bhikkhūnaṃ paribhogo anuññāto, tasmā senāsanajagganatthaṃ mūlacchejjaṃ akatvā yāpanamattaṃ paribhuñjitabbaṃ.
Và (vật) được dâng cúng vì lợi ích của bốn món vật dụng, cần dùng cho vật dụng nào, thì phải được sử dụng cho mục đích đó. (Vật) được dâng cúng vì lợi ích của y, thì chỉ được sử dụng cho y. Nếu không có nhu cầu như vậy đối với y, mà Tăng chúng lại thiếu thốn vật thực khất thực, v.v., thì sau khi thông báo vì sự tốt đẹp của Tăng chúng, cũng có thể sử dụng cho mục đích đó. Cách này cũng áp dụng cho (vật) được dâng cúng vì lợi ích của vật thực khất thực và thuốc chữa bệnh. Nhưng (vật) được dâng cúng vì lợi ích của chỗ ở, do chỗ ở là vật nặng (khó di chuyển), nên chỉ được sử dụng cho chỗ ở. Nhưng nếu khi các Tỳ khưu bỏ chỗ ở mà đi, chỗ ở bị hư hỏng, vào thời điểm như vậy, dù từ bỏ chỗ ở, việc sử dụng của các Tỳ khưu vẫn được cho phép. Do đó, để trông coi chỗ ở, không được lấy hết gốc mà chỉ nên dùng vừa đủ để duy trì.

Na kevalañca hiraññasuvaṇṇameva, aññampi khettavatthādi akappiyaṃ na sampaṭicchitabbaṃ. Sace hi koci ‘‘mayhaṃ tisassasampādanakaṃ mahātaḷākaṃ atthi, taṃ saṅghassa dammī’’ti vadati, taṃ ce saṅgho sampaṭicchati, paṭiggahaṇepi paribhogepi āpattiyeva. Yo pana taṃ paṭikkhipati, so purimanayeneva na kenaci kiñci vattabbo. Yo hi taṃ codeti, sveva sāpattiko hoti, tena pana ekena bahū anāpattikā katā.
Và không chỉ vàng bạc, mà cả những vật không hợp lệ khác như ruộng đất, v.v. cũng không được nhận. Vì nếu có người nói “Tôi có một hồ lớn cung cấp ba vụ mùa, tôi xin dâng hồ đó cho Tăng chúng”, nếu Tăng chúng nhận lấy, thì cả khi nhận lẫn khi dùng đều phạm tội. Còn người nào từ chối vật đó, thì theo cách trước, không nên bị bất kỳ ai nói điều gì. Vì người nào khiển trách vị ấy, chính người đó phạm tội; nhưng nhờ một người đó mà nhiều người trở thành không phạm tội.

Yo pana ‘‘tādisaṃyeva taḷākaṃ dammī’’ti vatvā bhikkhūhi ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhitto vadati ‘‘asukañca asukañca saṅghassa taḷākaṃ atthi, taṃ kathaṃ vaṭṭatī’’ti. So vattabbo – ‘‘kappiyaṃ katvā dinnaṃ bhavissatī’’ti. Kathaṃ dinnaṃ kappiyaṃ hotīti? ‘‘Cattāro paccaye paribhuñjathā’’ti vatvā dinnanti. So sace ‘‘sādhu, bhante, cattāro paccaye saṅgho paribhuñjatū’’ti deti, vaṭṭati. Athāpi ‘‘taḷākaṃ gaṇhathā’’ti vatvā ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhitto ‘‘kappiyakārako atthī’’ti pucchitvā ‘‘natthī’’ti vutte ‘‘idaṃ asuko nāma vicāressati, asukassa vā hatthe, mayhaṃ vā hatthe bhavissati, saṅgho kappiyabhaṇḍaṃ paribhuñjatū’’ti vadati, vaṭṭati. Sacepi ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhitto ‘‘udakaṃ paribhuñjissati, bhaṇḍakaṃ dhovissati, migapakkhino pivissantī’’ti vadati, evampi vaṭṭati. Athāpi ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhitto vadati ‘‘kappiyasīsena gaṇhathā’’ti. ‘‘Sādhu, upāsaka, saṅgho pānīyaṃ pivissati, bhaṇḍakaṃ dhovissati, migapakkhino pivissantī’’ti vatvā paribhuñjituṃ vaṭṭati.
Còn người nào sau khi nói “Tôi xin dâng một hồ tương tự như vậy”, bị các Tỳ khưu từ chối “Không hợp lệ”, lại nói: “Tăng chúng có hồ này hồ kia, tại sao cái đó lại hợp lệ?” Vị ấy nên nói: “Có lẽ nó đã được dâng cúng sau khi làm cho hợp lệ.” Dâng cúng như thế nào thì trở thành hợp lệ? Là dâng cúng sau khi nói “Xin các ngài hãy dùng bốn món vật dụng.” Nếu người đó dâng cúng (với lời nói): “Lành thay, bạch Đại đức, nguyện Tăng chúng hãy dùng bốn món vật dụng”, thì được phép. Hoặc nếu sau khi nói “Xin các ngài hãy nhận hồ”, bị từ chối “Không hợp lệ”, rồi hỏi “Có người làm vật phẩm hợp lệ không?”, và được trả lời “Không có”, (người thí chủ) nói “Người tên là X này sẽ lo liệu việc này; nó sẽ ở trong tay của người X, hoặc trong tay của tôi; nguyện Tăng chúng hãy dùng vật phẩm hợp lệ”, thì được phép. Dù sau khi bị từ chối “Không hợp lệ”, nếu (người thí chủ) nói “Sẽ dùng nước, sẽ giặt đồ dùng, các loài thú và chim sẽ uống”, thì như vậy cũng được phép. Hoặc nếu sau khi bị từ chối “Không hợp lệ”, (người thí chủ) nói “Xin các ngài hãy nhận với danh nghĩa hợp lệ”. Được phép dùng sau khi nói: “Lành thay, thưa cận sự nam, Tăng chúng sẽ uống nước, sẽ giặt đồ dùng, các loài thú và chim sẽ uống.”

Athāpi ‘‘mama taḷākaṃ vā pokkharaṇiṃ vā saṅghassa dammī’’ti ‘‘vutte, sādhu, upāsaka, saṅgho pānīyaṃ pivissatī’’tiādīni vatvā paribhuñjituṃ vaṭṭatiyeva. Yadi pana bhikkhūhi hatthakammaṃ yācitvā sahatthena ca kappiyapathaviṃ khanitvā udakaparibhogatthāya taḷākaṃ kāritaṃ hoti, taṃ ce nissāya sassaṃ nipphādetvā manussā vihāre kappiyabhaṇḍaṃ denti, vaṭṭati. Atha manussā eva saṅghassa upakāratthāya saṅghikabhūmiṃ khanitvā taṃ nissāya nipphannasassato kappiyabhaṇḍaṃ denti, evampi vaṭṭati. ‘‘Amhākaṃ ekaṃ kappiyakārakaṃ ṭhapethā’’ti vutte ca ṭhapetumpi labbhati. Atha pana te manussā rājabalinā upaddutā pakkamanti, aññe paṭipajjanti, na ca bhikkhūnaṃ kiñci denti, udakaṃ vāretuṃ labbhati. Tañca kho kasikammakāleyeva, na sassakāle. Sace te vadanti ‘‘nanu, bhante, pubbepi manussā imaṃ nissāya sassaṃ akaṃsū’’ti . Tato vattabbā – ‘‘te saṅghassa imañca imañca upakāraṃ akaṃsu, idañcidañca kappiyabhaṇḍaṃ adaṃsū’’ti. Sace vadanti – ‘‘mayampi dassāmā’’ti, evampi vaṭṭati.
Hoặc nếu khi (người thí chủ) nói “Tôi xin dâng hồ hoặc ao của tôi cho Tăng chúng”, thì vẫn được phép dùng sau khi nói những lời như “Lành thay, thưa cận sự nam, Tăng chúng sẽ uống nước”, v.v. Nhưng nếu các Tỳ khưu sau khi xin nhân công, rồi tự tay đào đất hợp lệ để làm hồ chứa nước dùng, nếu nhờ hồ đó mà người ta trồng trọt rồi dâng vật phẩm hợp lệ cho tu viện, thì được phép. Còn nếu chính người ta vì lợi ích của Tăng chúng mà đào đất thuộc Tăng chúng, rồi từ hoa lợi thu được nhờ đó mà dâng vật phẩm hợp lệ, thì như vậy cũng được phép. Và khi được nói “Xin hãy chỉ định một người làm vật phẩm hợp lệ cho chúng tôi”, thì cũng được phép chỉ định. Nhưng nếu những người đó bị vua chúa áp bức mà bỏ đi, những người khác đến thay thế, và họ không dâng gì cho các Tỳ khưu, thì được phép ngăn nước. Và đó là chỉ trong thời gian canh tác, không phải trong thời gian thu hoạch. Nếu họ nói: “Bạch Đại đức, chẳng phải trước đây người ta cũng nhờ hồ này mà trồng trọt sao?” Khi đó nên nói: “Họ đã giúp đỡ Tăng chúng việc này việc kia, đã dâng vật phẩm hợp lệ này kia.” Nếu họ nói: “Chúng tôi cũng sẽ dâng”, thì như vậy cũng được phép.

Sace pana koci abyatto akappiyavohārena taḷākaṃ paṭiggaṇhāti vā kāreti vā, taṃ bhikkhūhi na paribhuñjitabbaṃ, taṃ nissāya laddhaṃ kappiyabhaṇḍampi akappiyameva. Sace bhikkhūhi pariccattabhāvaṃ ñatvā sāmiko vā tassa puttadhītaro vā añño vā koci vaṃse uppanno puna kappiyavohārena deti, vaṭṭati. Pacchinne kulavaṃse yo tassa janapadassa sāmiko, so acchinditvā puna deti, cittalapabbate bhikkhunā nīhaṭaudakavāhakaṃ aḷanāgarājamahesī viya, evampi vaṭṭati.
Nhưng nếu có người nào không sáng suốt nhận hồ hoặc cho làm hồ bằng cách giao dịch không hợp lệ, thì các Tỳ khưu không được dùng hồ đó; vật phẩm hợp lệ nhận được nhờ hồ đó cũng là không hợp lệ. Nếu sau khi biết các Tỳ khưu đã từ bỏ, người chủ hoặc con trai con gái của người đó, hoặc một người nào khác trong dòng họ phát sinh, lại dâng cúng bằng cách giao dịch hợp lệ, thì được phép. Khi dòng họ đã tuyệt tự, người nào là chủ của xứ đó, nếu người đó lấy lại rồi dâng cúng, giống như hoàng hậu của vua Aḷanāga đã dâng cống dẫn nước do Tỳ khưu xây dựng ở núi Cittala, thì như vậy cũng được phép.

Kappiyavohārepi udakavasena paṭiggahitataḷāke suddhacittānaṃ mattikuddharaṇapāḷibandhanādīni ca kātuṃ vaṭṭati. Taṃ nissāya pana sassaṃ karonte disvā kappiyakārakaṃ ṭhapetuṃ na vaṭṭati. Yadi te sayameva kappiyabhaṇḍaṃ denti, gahetabbaṃ. No ce denti, na codetabbaṃ, na sāretabbaṃ. Paccayavasena paṭiggahitataḷāke kappiyakārakaṃ ṭhapetuṃ vaṭṭati. Mattikuddharaṇapāḷibandhanādīni pana kātuṃ na vaṭṭati. Sace kappiyakārakā sayameva karonti, vaṭṭati. Abyattena pana lajjibhikkhunā kārāpitesu kiñcāpi paṭiggahaṇe kappiyaṃ, bhikkhussa payogapaccayā uppannena missakattā visagatapiṇḍapāto viya akappiyamaṃsarasamissakabhojanaṃ viya ca dubbinibbhogaṃ hoti, sabbesaṃ akappiyameva.
Ngay cả trong cách giao dịch hợp lệ, đối với hồ đã được nhận với danh nghĩa là nước, được phép làm những việc như đào đất, đắp bờ, v.v. cho những người có tâm trong sạch. Nhưng khi thấy người ta nhờ hồ đó mà trồng trọt, thì không được phép chỉ định người làm vật phẩm hợp lệ. Nếu họ tự mình dâng vật phẩm hợp lệ, thì được phép nhận. Nếu họ không dâng, thì không được nhắc nhở, không được gợi nhớ. Đối với hồ đã được nhận với danh nghĩa là vật dụng, thì được phép chỉ định người làm vật phẩm hợp lệ. Nhưng không được phép làm những việc như đào đất, đắp bờ, v.v. Nếu những người làm vật phẩm hợp lệ tự mình làm, thì được phép. Nhưng đối với những việc do Tỳ khưu biết hổ thẹn nhưng không sáng suốt cho làm, dù khi nhận là hợp lệ, do sự pha trộn phát sinh từ duyên hành động của Tỳ khưu, nó trở thành khó phân chia giống như vật thực khất thực có độc, hoặc giống như thức ăn có pha trộn thịt và nước cốt thịt không hợp lệ; đối với tất cả mọi người đều là không hợp lệ.

Sace pana ‘‘udakassa okāso atthi, taḷākassa pāḷi thirā, yathā bahuṃ udakaṃ gaṇhāti, evaṃ karohi, tīrasamīpe udakaṃ karohī’’ti evaṃ udakameva vicāreti, vaṭṭati. Uddhane aggiṃ na pātenti, ‘‘udakakammaṃ labbhatu upāsakā’’ti vattuṃ vaṭṭati. ‘‘Sassaṃ katvā āharathā’’ti vattuṃ pana na vaṭṭati. Sace pana taḷāke atibahuṃ udakaṃ disvā passato vā piṭṭhito vā mātikaṃ nīharāpeti, vanaṃ chindāpetvā kedāre kārāpeti, porāṇakedāresu vā pakatibhāgaṃ aggahetvā atirekaṃ gaṇhāti, navasasse vā akālasasse vā aparicchinnabhāge ‘‘ettake kahāpaṇe dethā’’ti kahāpaṇe uṭṭhāpeti, sabbesaṃ akappiyaṃ.
Nhưng nếu chỉ lo liệu về nước như vầy: “Có chỗ chứa nước, bờ hồ vững chắc, hãy làm sao cho chứa được nhiều nước, hãy làm cho nước ở gần bờ”, thì được phép. (Nếu) họ không đốt lửa trên bếp, thì được phép nói: “Xin các cận sự nam hãy làm công việc về nước.” Nhưng không được phép nói: “Hãy trồng trọt rồi mang đến.” Nhưng nếu thấy nước trong hồ quá nhiều, rồi cho dẫn kênh từ bên hông hoặc từ phía sau, cho phá rừng rồi làm ruộng, hoặc trong các thửa ruộng cũ, không nhận phần thông thường mà nhận thêm phần dư, hoặc đối với hoa lợi mới, hoa lợi trái mùa, hoặc phần chưa được phân định, mà quy ra tiền kahāpaṇa rồi nói “xin hãy cho từng này tiền kahāpaṇa”, thì đối với tất cả mọi người đều là không hợp lệ.

Yo pana ‘‘kassatha vapathā’’ti avatvā ‘‘ettakāya bhūmiyā, ettako nāma bhāgo’’ti evaṃ bhūmiṃ vā patiṭṭhapeti, ‘‘ettake bhūmibhāge amhehi sassaṃ kataṃ, ettakaṃ nāma bhāgaṃ gaṇhathā’’ti vadantesu kassakesu bhūmippamāṇaggahaṇatthaṃ rajjuyā vā daṇḍena vā mināti, khale vā ṭhatvā rakkhati, khalato vā nīharāpeti, koṭṭhāgāre vā paṭisāmeti, tasseva taṃ akappiyaṃ.
Còn người nào không nói “Hãy cày, hãy gieo”, mà lại ấn định đất đai như vầy: “Đối với từng này đất, phần (của Tăng chúng) là từng này”, hoặc khi những người nông dân nói “Chúng tôi đã trồng trọt trên từng này phần đất, xin các ngài hãy nhận phần tên là từng này”, rồi (Tỳ khưu) dùng dây hoặc gậy để đo nhằm nhận lấy phần đất theo kích thước, hoặc đứng ở sân đập lúa để trông coi, hoặc cho mang (lúa) từ sân đập lúa đi, hoặc cất giữ trong kho, thì đối với chính vị ấy, điều đó là không hợp lệ.

Sace kassakā kahāpaṇe āharitvā ‘‘ime saṅghassa āhaṭā’’ti vadanti, aññataro ca bhikkhu ‘‘na saṅgho kahāpaṇe khādatī’’ti saññāya ‘‘ettakehi kahāpaṇehi sāṭake āhara, ettakehi yāguādīni sampādehī’’ti vadati. Yaṃ te āharanti, sabbesaṃ akappiyaṃ. Kasmā? Kahāpaṇānaṃ vicāritattā.
Nếu những người nông dân mang tiền kahāpaṇa đến rồi nói “Số tiền này được mang đến cho Tăng chúng”, và một Tỳ khưu nào đó với ý nghĩ “Tăng chúng không dùng tiền kahāpaṇa” lại nói “Hãy dùng từng này tiền kahāpaṇa mua y, dùng từng này tiền chuẩn bị cháo, v.v.”. Những gì họ mang đến, đối với tất cả mọi người đều là không hợp lệ. Tại sao? Vì tiền kahāpaṇa đã được định đoạt (bởi Tỳ khưu).

Sace dhaññaṃ āharitvā idaṃ saṅghassa āhaṭanti vadanti, aññataro ca bhikkhu purimanayeneva ‘‘ettakehi vīhīhi idañcidañca āharathā’’ti vadati. Yaṃ te āharanti, tasseva akappiyaṃ. Kasmā? Dhaññassa vicāritattā.
Nếu họ mang lúa đến rồi nói “Số lúa này được mang đến cho Tăng chúng”, và một Tỳ khưu nào đó theo cách trước lại nói “Hãy dùng từng này lúa mang đến vật này vật kia”. Những gì họ mang đến, đối với chính vị ấy là không hợp lệ. Tại sao? Vì lúa đã được định đoạt (bởi Tỳ khưu).

Sace taṇḍulaṃ vā aparaṇṇaṃ vā āharitvā ‘‘idaṃ saṅghassa āhaṭa’’nti vadanti, aññataro ca bhikkhu purimanayeneva ‘‘ettakehi taṇḍulehi idañcidañca āharathā’’ti vadati. Yaṃ te āharanti, sabbesaṃ kappiyaṃ. Kasmā? Kappiyānaṃ taṇḍulādīnaṃ vicāritattā. Kayavikkayepi anāpatti, kappiyakārakassa ācikkhitattā.
Nếu họ mang gạo hoặc các loại đậu khác đến rồi nói “Số này được mang đến cho Tăng chúng”, và một Tỳ khưu nào đó theo cách trước lại nói “Hãy dùng từng này gạo mang đến vật này vật kia”. Những gì họ mang đến, đối với tất cả mọi người đều là hợp lệ. Tại sao? Vì gạo, v.v. là những vật hợp lệ đã được định đoạt. Ngay cả trong việc mua bán cũng không phạm tội, vì đã báo cho người làm vật phẩm hợp lệ.

Pubbe pana cittalapabbate eko bhikkhu catusāladvāre ‘‘aho vata sve saṅghassa ettakappamāṇe pūve paceyyu’’nti ārāmikānaṃ saññājananatthaṃ bhūmiyaṃ maṇḍalaṃ akāsi, taṃ disvā cheko ārāmiko tatheva katvā dutiyadivase bheriyā ākoṭitāya sannipatite saṅghe pūvaṃ gahetvā saṅghattheraṃ āha – ‘‘bhante, amhehi ito pubbe neva pitūnaṃ na pitāmahānaṃ evarūpaṃ sutapubbaṃ, ekena ayyena catussāladvāre pūvatthāya saññā katā, ito dāni pabhuti ayyā attano attano cittānurūpaṃ vadantu, amhākampi phāsuvihāro bhavissatī’’ti. Mahāthero tatova nivatti, ekabhikkhunāpi pūvo na gahito. Evaṃ pubbe tatruppādampi na paribhuñjiṃsu. Tasmā –
Nhưng trước đây, ở núi Cittala, một Tỳ khưu ở cổng nhà hội bốn gian, để ra hiệu cho những người phục vụ trong tu viện, đã vẽ một vòng tròn trên đất với ý nghĩ: “Ồ, ước gì ngày mai họ nấu từng này bánh cho Tăng chúng”. Người phục vụ khéo léo thấy vậy, đã làm y như thế; vào ngày thứ hai, khi trống được đánh và Tăng chúng đã tập hợp, người đó mang bánh đến thưa với Trưởng lão Tăng: “Bạch Đại đức, trước đây chúng con chưa từng nghe cha ông nói điều tương tự như vậy; một Tôn giả ở cổng nhà hội bốn gian đã ra hiệu để làm bánh. Từ nay trở đi, xin các Tôn giả hãy nói theo ý muốn của mình, chúng con cũng sẽ được thoải mái.” Đại Trưởng lão liền từ chối ngay lúc đó, không một Tỳ khưu nào nhận bánh. Như vậy, trước đây họ cũng không dùng vật phẩm phát sinh từ đó. Do đó –

Sallekhaṃ accajantena, appamattena bhikkhunā;
Kappiyepi na kātabbā, āmisatthāya lolatāti.
Yo cāyaṃ taḷāke vutto, pokkharaṇī-udakavāhakamātikādīsupi eseva nayo.
Tỳ khưu không bỏ pháp khổ hạnh, không buông lung;
Dù đối với vật hợp lệ, cũng không nên tham lam vì vật thực.
Và điều này đã được nói về hồ, cũng theo cách này đối với ao, cống dẫn nước, kênh mương, v.v.

Pubbaṇṇāparaṇṇaucchuphalāphalādīnaṃ viruhanaṭṭhānaṃ yaṃ kiñci khettaṃ vā vatthuṃ vā dammīti vuttepi ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhipitvā taḷāke vuttanayeneva yadā kappiyavohārena ‘‘catupaccayaparibhogatthāya dammī’’ti vadati, tadā sampaṭicchitabbaṃ, ‘‘vanaṃ dammi, araññaṃ dammī’’ti vutte pana vaṭṭati. Sace manussā bhikkhūhi anāṇattāyeva tattha rukkhe chinditvā aparaṇṇādīni sampādetvā bhikkhūnaṃ bhāgaṃ denti, vaṭṭati; adentā na codetabbā. Sace kenacideva antarāyena tesu pakkantesu aññe karonti, na ca bhikkhūnaṃ kiñci denti, te vāretabbā. Sace vadanti – ‘‘nanu, bhante, pubbepi manussā idha sassāni akaṃsū’’ti, tato te vattabbā – ‘‘te saṅghassa idañcidañca kappiyabhaṇḍaṃ adaṃsū’’ti. Sace vadanti – ‘‘mayampi dassāmā’’ti evaṃ vaṭṭati.
Ngay cả khi được nói “Tôi xin dâng bất kỳ ruộng hoặc đất nào là nơi trồng các loại ngũ cốc sớm, ngũ cốc muộn, mía, cây ăn quả, v.v.”, thì sau khi từ chối “Không hợp lệ”, chỉ khi người đó nói bằng cách giao dịch hợp lệ “Tôi xin dâng để dùng làm bốn món vật dụng” theo cách đã nói về hồ, thì lúc đó mới được nhận. Nhưng nếu được nói “Tôi xin dâng rừng, tôi xin dâng đất hoang”, thì được phép. Nếu người ta không được các Tỳ khưu sai bảo mà tự ý đốn cây ở đó, chuẩn bị các loại đậu, v.v. rồi dâng phần cho các Tỳ khưu, thì được phép; nếu họ không dâng, thì không được nhắc nhở. Nếu do một trở ngại nào đó mà họ bỏ đi, những người khác đến làm, và họ không dâng gì cho các Tỳ khưu, thì phải ngăn cản họ. Nếu họ nói: “Bạch Đại đức, chẳng phải trước đây người ta cũng trồng trọt ở đây sao?”, thì phải nói với họ: “Họ đã giúp đỡ Tăng chúng việc này việc kia, đã dâng vật phẩm hợp lệ này kia.” Nếu họ nói: “Chúng tôi cũng sẽ dâng”, thì như vậy được phép.

Kañci sassuṭṭhānakaṃ bhūmippadesaṃ sandhāya ‘‘sīmaṃ demā’’ti vadanti, vaṭṭati. Sīmā paricchedanatthaṃ pana thambhā vā pāsāṇā vā sayaṃ na ṭhapetabbā. Kasmā? Bhūmi nāma anagghā appakenāpi pārājiko bhaveyya, ārāmikānaṃ pana vattabbaṃ – ‘‘iminā ṭhānena amhākaṃ sīmā gatā’’ti. Sacepi hi te adhikaṃ gaṇhanti, pariyāyena kathitattā anāpatti. Yadi pana rājarājamahāmattādayo sayameva thambhe ṭhapāpetvā ‘‘cattāro paccaye paribhuñjathā’’ti denti, vaṭṭatiyeva.
Nếu họ nói “Chúng tôi xin dâng ranh giới” liên quan đến một khu đất trồng trọt nào đó, thì được phép. Nhưng để phân định ranh giới, không được tự mình đặt cọc hoặc đá. Tại sao? Vì đất đai là vô giá, dù chỉ một ít cũng có thể phạm tội Ba-la-di. Nhưng phải nói với những người phục vụ trong tu viện: “Ranh giới của chúng ta đi theo hướng này.” Vì dù họ có lấy nhiều hơn, cũng không phạm tội do đã nói một cách gián tiếp. Nhưng nếu vua chúa, đại thần, v.v. tự mình cho đặt cọc rồi dâng cúng “Xin các ngài hãy dùng bốn món vật dụng”, thì vẫn được phép.

Sace koci antosīmāya taḷākaṃ khanati, vihāramajjhena vā mātikaṃ neti, cetiyaṅgaṇabodhiyaṅgaṇādīni dussanti, vāretabbo. Sace saṅgho kiñci labhitvā āmisagarukatāya na vāreti, eko bhikkhu vāreti, sova bhikkhu issaro. Sace eko bhikkhu na vāreti, ‘‘netha tumhe’’ti tesaṃyeva pakkho hoti, saṅgho vāreti, saṅghova issaro. Saṅghikesu hi kammesu yo dhammakammaṃ karoti, sova issaro. Sace vāriyamānopi karoti, heṭṭhā gahitaṃ paṃsuṃ heṭṭhā pakkhipitvā, upari gahitaṃ paṃsuṃ upari pakkhipitvā pūretabbā.
Nếu có người nào đào hồ trong ranh giới (tu viện), hoặc dẫn kênh đi qua giữa tu viện, làm hư hại sân tháp, sân cây bồ đề, v.v., thì phải ngăn cản. Nếu Tăng chúng nhận được chút gì đó rồi do nặng lòng với vật thực mà không ngăn cản, một Tỳ khưu ngăn cản, thì chính Tỳ khưu đó là người có quyền. Nếu một Tỳ khưu không ngăn cản, mà lại về phe của họ nói “các ông cứ dẫn đi”, Tăng chúng ngăn cản, thì chính Tăng chúng là người có quyền. Vì trong các công việc của Tăng chúng, người nào làm việc đúng pháp, người đó là người có quyền. Nếu dù bị ngăn cản mà vẫn làm, thì phải lấy đất đã đào ở dưới đổ xuống dưới, lấy đất đã đào ở trên đổ lên trên để lấp đầy.

Sace koci yathājātameva ucchuṃ vā aparaṇṇaṃ vā alābukumbhaṇḍādikaṃ vā valliphalaṃ dātukāmo ‘‘etaṃ sabbaṃ ucchukhettaṃ aparaṇṇavatthuṃ valliphalāvāṭaṃ dammī’’ti vadati, saha vatthunā parāmaṭṭhattā ‘‘na vaṭṭatī’’ti mahāsumatthero āha. Mahāpadumatthero pana ‘‘abhilāpamattametaṃ sāmikānaṃyeva hi so bhūmibhāgo tasmā vaṭṭatī’’ti āha.
Nếu có người nào muốn dâng mía, hoặc các loại đậu, hoặc bầu bí, v.v., hoặc trái cây dây leo còn nguyên trên cây, rồi nói “Tôi xin dâng toàn bộ ruộng mía này, đất trồng đậu này, vườn cây dây leo này”, thì vì đã bao gồm cả đất đai, Trưởng lão Mahāsumana nói: “Không hợp lệ”. Nhưng Trưởng lão Mahāpaduma nói: “Đây chỉ là cách nói; phần đất đó thực sự vẫn là của người chủ, do đó được phép.”

‘‘Dāsaṃ dammī’’ti vadati, na vaṭṭati. ‘‘Ārāmikaṃ dammi, veyyāvaccakaraṃ dammi, kappiyakārakaṃ dammī’’ti vutte vaṭṭati. Sace so ārāmiko purebhattampi pacchābhattampi saṅghasseva kammaṃ karoti, sāmaṇerassa viya sabbaṃ bhesajjapaṭijagganampi tassa kātabbaṃ. Sace purebhattameva saṅghassa kammaṃ karoti, pacchābhattaṃ attano kammaṃ karoti, sāyaṃ nivāpo na dātabbo. Yepi pañcadivasavārena vā pakkhavārena vā saṅghassa kammaṃ katvā sesakāle attano kammaṃ karonti, tesampi karaṇakāleyeva bhattañca nivāpo ca dātabbo. Sace saṅghassa kammaṃ natthi, attanoyeva kammaṃ katvā jīvanti, te ce hatthakammamūlaṃ ānetvā denti, gahetabbaṃ. No ce denti, na kiñci vattabbā. Yaṃ kiñci rajakadāsampi pesakāradāsampi ārāmikanāmena sampaṭicchituṃ vaṭṭati.
Nếu nói “Tôi xin dâng nô lệ”, thì không được phép. Nếu được nói “Tôi xin dâng người phục vụ trong tu viện, tôi xin dâng người làm công việc, tôi xin dâng người làm vật phẩm hợp lệ”, thì được phép. Nếu người phục vụ đó làm việc cho Tăng chúng cả trước bữa ăn lẫn sau bữa ăn, thì cũng phải chăm sóc thuốc men tất cả cho người đó giống như đối với Sa-di. Nếu chỉ làm việc cho Tăng chúng trước bữa ăn, còn sau bữa ăn thì làm việc riêng của mình, thì không được cho khẩu phần ăn chiều. Cả những người làm việc cho Tăng chúng theo lượt năm ngày hoặc theo lượt nửa tháng, rồi thời gian còn lại làm việc riêng của mình, thì cũng chỉ được cho cơm và khẩu phần ăn trong thời gian làm việc. Nếu Tăng chúng không có việc gì, họ tự làm việc riêng để sống, nếu họ mang tiền công lao động tay chân đến dâng, thì được phép nhận. Nếu họ không dâng, thì không được nói gì cả. Bất kỳ người nào, dù là nô lệ thợ giặt hay nô lệ thợ dệt, cũng được phép nhận với danh nghĩa là người phục vụ trong tu viện.

Sace ‘‘gāvo demā’’ti vadanti, ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhipitabbā. Imā gāvo kutoti paṇḍitehi pañca gorasaparibhogatthāya dinnāti, ‘‘mayampi pañcagorasaparibhogatthāya demā’’ti vutte vaṭṭati. Ajikādīsupi eseva nayo. ‘‘Hatthiṃ dema, assaṃ mahisaṃ kukkuṭaṃ sūkaraṃ demā’’ti vadanti, sampaṭicchituṃ na vaṭṭati. Sace keci manussā ‘‘appossukkā, bhante, tumhe hotha, mayaṃ ime gahetvā tumhākaṃ kappiyabhaṇḍaṃ dassāmā’’ti gaṇhanti, vaṭṭati. ‘‘Kukkuṭasūkarā sukhaṃ jīvantū’’ti araññe vissajjetuṃ vaṭṭati. ‘‘Imaṃ taḷākaṃ, imaṃ khettaṃ, imaṃ vatthuṃ, vihārassa demā’’ti vutte paṭikkhipituṃ na labbhatīti. Sesamettha uttānatthameva.
Nếu họ nói “Chúng tôi xin dâng bò”, thì phải từ chối “Không hợp lệ”. (Nếu hỏi) “Những con bò này từ đâu mà có?” (và được trả lời) “Do những người có trí dâng cúng để dùng năm thứ chế phẩm từ sữa bò”, thì nếu được nói “Chúng tôi cũng xin dâng để dùng năm thứ chế phẩm từ sữa bò”, thì được phép. Đối với dê, v.v. cũng theo cách này. Nếu họ nói “Chúng tôi xin dâng voi, ngựa, trâu, gà, heo”, thì không được phép nhận. Nếu có người nào nói “Bạch Đại đức, xin các ngài đừng bận tâm, chúng tôi sẽ nhận những con vật này rồi dâng vật phẩm hợp lệ cho các ngài”, rồi họ nhận lấy, thì được phép. Được phép thả gà, heo vào rừng (với ý nghĩ) “Nguyện gà, heo được sống yên vui”. Nếu được nói “Chúng tôi xin dâng hồ này, ruộng này, đất này cho tu viện”, thì không được phép từ chối. Phần còn lại ở đây có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīsu idampi chasamuṭṭhānaṃ kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ , ticittaṃ, tivedananti.
Về sự phát sinh, v.v., học giới này cũng có sáu sự phát sinh, là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Rājasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Vua đã hoàn tất.

Niṭṭhito cīvaravaggo paṭhamo.

Phần về Y thứ nhất đã hoàn tất.

2. Kosiyavaggo

2. Phần về Tơ Lụa

1. Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā

1. Giải thích học giới về Tơ Lụa

542.Tenasamayenāti kosiyasikkhāpadaṃ. Tattha santharitvā kataṃ hotīti same bhūmibhāge kosiyaṃsūni uparūpari santharitvā kañjikādīhi siñcitvā kataṃ hoti. Ekenapi kosiyaṃsunā missitvāti tiṭṭhatu attano rucivasena missitaṃ, sacepi tassa karaṇaṭṭhāne vāto ekaṃ kosiyaṃsuṃ ānetvā pāteti, evampi missetvā katameva hotīti. Sesaṃ uttānatthameva.
542. “Vào thời điểm đó” là học giới về Tơ Lụa. Ở đó, “được làm bằng cách trải ra” có nghĩa là trên một mặt đất bằng phẳng, (các Tỳ khưu) trải các sợi tơ lụa chồng lên nhau rồi tẩm nước hồ, v.v. để làm thành (tấm lót). “Dù chỉ pha trộn một sợi tơ lụa” – việc pha trộn theo ý thích của mình thì cứ để đó; dù nếu ở nơi làm (tấm lót), gió mang một sợi tơ lụa đến thả vào, thì như vậy cũng chính là đã làm có pha trộn. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Chasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ,

Sáu sự phát sinh, là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời,

Ticittaṃ, tivedananti.
Ba tâm, ba cảm thọ.

Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Tơ Lụa đã hoàn tất.

2. Suddhakāḷakasikkhāpadavaṇṇanā

2. Giải thích học giới về (Lông Cừu) Toàn Màu Đen

547.Tena samayenāti suddhakāḷakasikkhāpadaṃ. Tattha suddhakāḷakānanti suddhānaṃ kāḷakānaṃ , aññehi amissitakāḷakānanti attho. Sesaṃ uttānatthameva. Samuṭṭhānādīnipi kosiyasikkhāpadasadisānevāti.
547. “Vào thời điểm đó” là học giới về (Lông Cừu) Toàn Màu Đen. Ở đó, “toàn màu đen” có nghĩa là (lông cừu) thuần màu đen, tức là màu đen không pha trộn với các màu khác. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng. Về sự phát sinh, v.v. cũng tương tự như học giới về Tơ Lụa.

Suddhakāḷakasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về (Lông Cừu) Toàn Màu Đen đã hoàn tất.

3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā

3. Giải thích học giới về Hai Phần

552.Tena samayenāti dvebhāgasikkhāpadaṃ. Tattha ante ādiyitvāti santhatassa ante anuvātaṃ viya dassetvā odātaṃ alliyāpetvā.
552. “Vào thời điểm đó” là học giới về Hai Phần. Ở đó, “lấy ở phần rìa” có nghĩa là sau khi chỉ ra phần rìa của tấm (lông cừu) đã trải ra như thể theo chiều gió, rồi gắn lông cừu trắng vào.

Dve bhāgāti dve koṭṭhāsā. Ādātabbāti gahetabbā. Gocariyānanti kapilavaṇṇānaṃ. Dve tulā ādātabbāti catūhi tulāhi kāretukāmaṃ sandhāya vuttaṃ. Atthato pana yattakehi eḷakalomehi kātukāmo hoti, tesu dve koṭṭhāsā kāḷakānaṃ eko odātānaṃ, eko gocariyānanti idameva dassitaṃ hotīti veditabbaṃ. Sesaṃ uttānatthameva.
“Hai phần” có nghĩa là hai phần. “Phải được lấy” có nghĩa là phải được nhận. “Của (lông cừu) màu hung đỏ” có nghĩa là của (lông cừu) màu nâu vàng. “Phải lấy hai tula” được nói liên quan đến người muốn làm (tấm lót) bằng bốn tula. Nhưng về mặt ý nghĩa, người muốn làm bằng bao nhiêu lông cừu, trong số đó hai phần là lông đen, một phần là lông trắng, một phần là lông màu hung đỏ – chính điều này đã được chỉ ra, cần phải hiểu như vậy. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīnipi kosiyasikkhāpadasadisāneva. Kevalaṃ idaṃ ādāya anādāya ca karaṇato kiriyākiriyaṃ veditabbanti.
Về sự phát sinh, v.v. cũng tương tự như học giới về Tơ Lụa. Chỉ có điều, (học giới) này do được thực hiện bằng cách lấy và không lấy, nên phải được hiểu là (tội) hành động và không hành động.

Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Hai Phần đã hoàn tất.

4. Chabbassasikkhāpadavaṇṇanā

4. Giải thích học giới về Sáu Năm

557.Tenasamayenāti chabbassasikkhāpadaṃ. Tattha ūhadantipi ummihantipīti santhatānaṃ upari vaccampi passāvampi karontīti vuttaṃ hoti.
557. “Vào thời điểm đó” là học giới về Sáu Năm. Ở đó, “cũng đại tiện, cũng tiểu tiện” có nghĩa là họ đại tiện và tiểu tiện trên những tấm (lông cừu) đã trải.

Dinnā saṅghena itthannāmassa bhikkhuno santhatasammutīti evaṃ laddhasammutiko bhikkhu yāva rogo na vūpasammati, tāva yaṃ yaṃ ṭhānaṃ gacchati, tattha tattha santhataṃ kātuṃ labhati. Sace arogo hutvā puna mūlabyādhināva gilāno hoti, soyeva parihāro, natthaññaṃ sammutikiccanti phussadevatthero āha. Upatissatthero pana ‘‘so vā byādhi paṭikuppatu, añño vā, ‘sakiṃ gilāno’ti nāmaṃ laddhaṃ laddhameva, puna sammutikiccaṃ natthī’’ti āha.
“Sự đồng ý về tấm lót đã được Tăng chúng ban cho Tỳ khưu tên là như vậy” có nghĩa là Tỳ khưu đã nhận được sự đồng ý như vậy, cho đến khi bệnh chưa thuyên giảm, vị ấy đi đến nơi nào, thì được phép làm tấm lót ở nơi đó. Nếu sau khi hết bệnh, lại bị bệnh do chính căn bệnh gốc đó, thì sự miễn trừ đó vẫn còn, không cần phải làm phận sự đồng ý nào khác, theo lời Trưởng lão Phussadeva. Nhưng Trưởng lão Upatissa nói: “Dù bệnh đó tái phát hay bệnh khác phát sinh, danh hiệu ‘một lần bị bệnh’ đã được nhận thì vẫn là đã nhận, không cần phải làm phận sự đồng ý lại.”

Orenace channaṃ vassānanti channaṃ vassānaṃ orimabhāge, antoti attho. Padabhājane pana saṅkhyāmattadassanatthaṃ ‘‘ūnakachabbassānī’’ti vuttaṃ.
“Nếu trong vòng sáu năm” có nghĩa là ở phần trước của sáu năm, tức là bên trong (sáu năm). Nhưng trong phần Phân tích Từ ngữ, chỉ để trình bày số lượng, đã nói: “ít hơn sáu năm”.

Anāpatti chabbassāni karotīti yadā chabbassāni paripuṇṇāni honti, tadā santhataṃ karoti. Dutiyapadepi ‘‘yadā atirekachabbassāni honti, tadā karotī’’ti evamattho daṭṭhabbo. Na hi so chabbassāni karotīti. Sesaṃ uttānatthameva.
“Không phạm tội khi làm (tấm lót) sáu năm” có nghĩa là khi đã đủ sáu năm, thì mới làm tấm lót. Trong từ thứ hai cũng vậy, ý nghĩa phải được hiểu là “khi hơn sáu năm, thì mới làm”. Vì vị ấy không phải làm (tấm lót) trong sáu năm. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīni kosiyasikkhāpadasadisānevāti.
Về sự phát sinh, v.v. cũng tương tự như học giới về Tơ Lụa.

Chabbassasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Sáu Năm đã hoàn tất.

5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā

5. Giải thích học giới về Tấm Lót Ngồi

565.Tena samayenāti nisīdanasanthatasikkhāpadaṃ. Tattha icchāmahaṃ bhikkhaveti bhagavā kira taṃ temāsaṃ na kiñci bodhaneyyasattaṃ addasa, tasmā evamāha. Evaṃ santepi tantivasena dhammadesanā kattabbā siyā. Yasmā panassa etadahosi – ‘‘mayi okāsaṃ kāretvā paṭisallīne bhikkhū adhammikaṃ katikavattaṃ karissanti, taṃ upaseno bhindissati. Ahaṃ tassa pasīditvā bhikkhūnaṃ dassanaṃ anujānissāmi, tato maṃ passitukāmā bahū bhikkhū dhutaṅgāni samādiyissanti, ahañca tehi ujjhitasanthatapaccayā sikkhāpadaṃ paññapessāmī’’ti, tasmā evamāha. Evaṃ bahūni hi ettha ānisaṃsānīti.
565. “Vào thời điểm đó” là học giới về Tấm Lót Ngồi. Ở đó, “Này các Tỳ khưu, Ta muốn…” – nghe nói, trong ba tháng đó, Đức Thế Tôn không thấy một chúng sanh nào có khả năng giác ngộ, do đó Ngài đã nói như vậy. Dù vậy, có lẽ việc thuyết pháp theo truyền thống vẫn phải được thực hiện. Nhưng vì Ngài suy nghĩ như vầy: “Sau khi Ta cho phép và lui về độc cư, các Tỳ khưu sẽ thực hiện một thỏa thuận trái pháp, Upasena sẽ phá vỡ thỏa thuận đó. Ta, sau khi hoan hỷ với vị ấy, sẽ cho phép các Tỳ khưu diện kiến; sau đó, nhiều Tỳ khưu muốn gặp Ta sẽ thọ trì các hạnh đầu-đà, và Ta, do duyên các tấm lót bị họ bỏ đi, sẽ chế định học giới.” Do đó Ngài đã nói như vậy. Như vậy, ở đây có nhiều lợi ích.

Sapariso yena bhagavā tenupasaṅkamīti thero kira ‘‘na, bhikkhave, ūnadasavassena upasampādetabbo, yo upasampādeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 75) imasmiṃ khandhakasikkhāpade ‘‘kathañhi nāma tvaṃ moghapurisa aññehi ovadiyo anusāsiyo aññaṃ ovadituṃ anusāsituṃ maññissasī’’ti evamādinā nayena garahaṃ labhitvā ‘‘satthā mayhaṃ parisaṃ nissāya garahaṃ adāsi, so dānāhaṃ bhagavantaṃ teneva puṇṇacandasassirīkena sabbākāraparipuṇṇena mukhena brahmaghosaṃ nicchāretvā parisaṃyeva nissāya sādhukāraṃ dāpessāmī’’ti suhadayo kulaputto atirekayojanasataṃ paṭikkamitvā parisaṃ cinitvā pañcamattehi bhikkhusatehi parivuto puna bhagavantaṃ upasaṅkamanto. Tena vuttaṃ – ‘‘sapariso yena bhagavā tenupasaṅkamī’’ti. Na hi sakkā buddhānaṃ aññathā ārādhetuṃ aññatra vattasampattiyā.
“Cùng với hội chúng, đến nơi Đức Thế Tôn ngự” có nghĩa là nghe nói, Trưởng lão (Upasena), trong học giới thuộc chương này: “Này các Tỳ khưu, không được truyền cụ túc giới cho người chưa đủ hai mươi tuổi; ai truyền, phạm tội Tác Ác.” (mahāva. 75), đã bị khiển trách theo cách bắt đầu bằng: “Này kẻ ngu si kia, làm sao ngươi, người đáng được kẻ khác khuyên dạy, giáo huấn, lại nghĩ rằng mình sẽ khuyên dạy, giáo huấn kẻ khác?”, (nghĩ rằng) “Đức Đạo Sư vì hội chúng của ta mà khiển trách; vậy nay ta, bằng chính khuôn mặt rạng rỡ như trăng rằm, hoàn hảo mọi phương diện, phát ra phạm âm, sẽ nhờ chính hội chúng mà làm cho (Đức Thế Tôn) tán thán”, người con trai của dòng dõi tốt, có tâm thiện, sau khi đi hơn một trăm do-tuần, tập hợp hội chúng, được khoảng năm trăm Tỳ khưu vây quanh, lại đến gặp Đức Thế Tôn. Do đó đã nói: “Cùng với hội chúng, đến nơi Đức Thế Tôn ngự”. Vì không thể làm hài lòng các Đức Phật bằng cách nào khác ngoài sự hoàn thiện phận sự.

Bhagavatoavidūre nisinnoti vattasampattiyā parisuddhabhāvena nirāsaṅko sīho viya kañcanapabbatassa bhagavato avidūre nisinno. Etadavocāti kathāsamuṭṭhāpanatthaṃ etaṃ avoca. Manāpāni te bhikkhu paṃsukūlānīti bhikkhu tava imāni paṃsukūlāni manāpāni, attano ruciyā khantiyā gahitānīti attho. Na kho me, bhante, manāpānīti, bhante na mayā attano ruciyā gahitāni, galaggāhena viya matthakatāḷanena viya ca gāhitomhīti dasseti.
“Ngồi không xa Đức Thế Tôn” có nghĩa là do sự hoàn thiện phận sự, với tình trạng thanh tịnh, không chút e ngại, giống như sư tử (ngồi gần) núi vàng, đã ngồi không xa Đức Thế Tôn. “Đã nói điều này” – để khơi mào câu chuyện, đã nói điều này. “Này Tỳ khưu, những y phấn tảo của thầy thật đáng ưa thích” có nghĩa là: Này Tỳ khưu, những y phấn tảo này của thầy thật đáng ưa thích, tức là đã được nhận theo sự ưa thích, sự kham nhẫn của thầy. “Bạch Đại đức, chúng không phải là đáng ưa thích đối với con” – (Trưởng lão) trình bày rằng: Bạch Đại đức, chúng không phải do con nhận theo sự ưa thích của mình, mà con đã bị nhận như thể bị nắm cổ hoặc bị đánh vào đầu vậy.

Paññāyissatīti paññāto abhiññāto bhavissati, tattha sandississatīti vuttaṃ hoti. Na mayaṃ apaññattaṃ paññapessāmāti mayaṃ sāvakā nāma apaññattaṃ na paññapessāma, buddhavisayo hi eso yadidaṃ ‘‘pācittiyaṃ dukkaṭa’’ntiādinā nayena apaññattasikkhāpadapaññapanaṃ paññattasamucchindanaṃ vā. Samādāyāti taṃ taṃ sikkhāpadaṃ samādiyitvā, ‘‘sādhu suṭṭhū’’ti sampaṭicchitvā yathāpaññattesu sabbasikkhāpadesu sikkhissāmāti dasseti. Tassa āraddhacitto punapi ‘‘sādhu sādhū’’ti sādhukāramadāsi.
“Sẽ được biết đến” có nghĩa là sẽ trở nên được biết đến, được nhận biết rõ ràng; tức là sẽ được thấy rõ ở đó. “Chúng ta sẽ không chế định điều chưa được chế định” có nghĩa là chúng ta, những người Thinh văn, sẽ không chế định điều chưa được chế định. Vì đó là phạm vi của Phật, việc chế định học giới chưa được chế định hoặc hủy bỏ học giới đã được chế định theo cách bắt đầu bằng “phạm tội Pācittiya, phạm tội Tác Ác”, v.v. “Sau khi thọ trì” – (Đức Thế Tôn) trình bày rằng sau khi thọ trì học giới đó, chấp nhận “lành thay, rất tốt”, sẽ học tập theo tất cả các học giới đã được chế định. Với tâm hoan hỷ đối với vị ấy, (Đức Thế Tôn) lại tán thán “Lành thay, lành thay!”.

566.Anuññātāvusoti anuññātaṃ, āvuso. Pihentāti pihayantā. Santhatāni ujjhitvāti santhate catutthacīvarasaññitāya sabbasanthatāni ujjhitvā. Dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesīti bhagavā santhatāni vippakiṇṇāni disvā ‘‘saddhādeyyavinipātane kāraṇaṃ natthi, paribhogupāyaṃ nesaṃ dassessāmī’’ti dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi.
566. “Đã được cho phép, này Hiền giả” có nghĩa là đã được cho phép, này Hiền giả. “Mong muốn” có nghĩa là ao ước. “Sau khi bỏ các tấm lót” có nghĩa là sau khi bỏ tất cả các tấm lót do có tưởng đó là y thứ tư trên tấm lót. “Sau khi thuyết một bài pháp rồi gọi các Tỳ khưu” – Đức Thế Tôn thấy các tấm lót bị vứt bỏ lung tung, (nghĩ rằng) “Không có lý do gì để làm hư hoại của tín thí, Ta sẽ chỉ cho họ cách sử dụng”, rồi sau khi thuyết một bài pháp, đã gọi các Tỳ khưu.

567.Sakiṃ nivatthampi sakiṃ pārutampīti sakiṃ nisinnañceva nipannañca. Sāmantāti ekapassato vaṭṭaṃ vā caturassaṃ vā chinditvā gahitaṭṭhānaṃ yathā vidatthimattaṃ hoti, evaṃ gahetabbaṃ, santharantena pana pāḷiyaṃ vuttanayeneva ekadese vā santharitabbaṃ, vijaṭetvā vā missakaṃ katvā santharitabbaṃ, evaṃ thirataraṃ hotīti. Sesaṃ uttānatthameva.
567. “Dù chỉ mặc một lần, dù chỉ đắp một lần” – (ở đây còn có nghĩa là) dù chỉ ngồi một lần và nằm một lần. “Xung quanh” có nghĩa là từ một phía, phải cắt một miếng hình tròn hoặc hình vuông rồi lấy sao cho nơi đã lấy có kích thước bằng một gang tay. Còn người trải (tấm lót mới), thì phải trải ở một phần theo cách đã nói trong Pāḷi, hoặc sau khi xé nhỏ (lông cừu cũ) rồi trộn lẫn mà trải; như vậy sẽ bền chắc hơn. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīni kiriyākiriyattā imassa sikkhāpadassa dvebhāgasikkhāpadasadisānīti.
Về sự phát sinh, v.v., do tính chất hành động và không hành động, học giới này tương tự như học giới về Hai Phần.

Imesu pana pañcasu santhatesu purimāni tīṇi vinayakammaṃ katvā paṭilabhitvā paribhuñjituṃ na vaṭṭanti, pacchimāni dve vaṭṭantīti veditabbānīti.
Nhưng trong năm loại tấm lót này, ba loại đầu tiên, sau khi làm hành động thuộc Luật và nhận lại, không được phép dùng. Hai loại sau cùng thì được phép; điều này phải được hiểu như vậy.

Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Tấm Lót Ngồi đã hoàn tất.

6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā

6. Giải thích học giới về Lông Cừu

571.Tenasamayenāti eḷakalomasikkhāpadaṃ. Tattha uppaṇḍesunti ‘‘kittakena, bhante, kītānī’’tiādīni vadantā avahasiṃsu. Ṭhitakova āsumbhīti yathā manussā araññato mahantaṃ dārubhāraṃ ānetvā kilantā ṭhitakāva pātenti, evaṃ pātesīti attho.
571. “Vào thời điểm đó” là học giới về Lông Cừu. Ở đó, “họ đã chế nhạo” có nghĩa là họ đã chế giễu bằng cách nói những lời như: “Bạch Đại đức, (những thứ này) được mua với giá bao nhiêu?”. “Đang đứng mà ném xuống” có nghĩa là giống như người ta mang một bó củi lớn từ rừng về, mệt mỏi, đang đứng mà ném xuống; (vị ấy) đã ném xuống như vậy.

572.Sahatthāti sahatthena, attanā haritabbānīti vuttaṃ hoti. Bahitiyojanaṃ pātetīti tiyojanato bahi pāteti. Anantarāyena patanake hatthato muttamatte lomagaṇanāya nissaggiyapācittiyāni. Sace bahitiyojane rukkhe vā thambhe vā paṭihaññitvā puna anto patanti, anāpatti . Bhūmiyaṃ patitvā ṭhatvā ṭhatvā vaṭṭamānā eḷakalomabhaṇḍikā puna anto pavisati, āpattiyeva. Anto ṭhatvā hatthena vā pādena vā yaṭṭhiyā vā vaṭṭeti ṭhatvā vā aṭhatvā vā vaṭṭamānā bhaṇḍikā gacchatu, āpattiyeva. ‘‘Añño harissatī’’ti ṭhapeti, tena haritepi āpattiyeva. Suddhacittena ṭhapitaṃ vāto vā añño vā attano dhammatāya bahi pāteti, āpattiyeva. Saussāhattā acittakattā ca sikkhāpadassa. Kurundiyādīsu pana ‘‘ettha anāpattī’’ti vuttā, sā anāpatti pāḷiyā na sameti. Ubhatobhaṇḍikaṃ ekābaddhaṃ katvā ekaṃ bhaṇḍikaṃ antosīmāya ekaṃ bahisīmāya karonto ṭhapeti, rakkhati tāva. Ekābaddhe kājepi eseva nayo. Yadi pana abandhitvā kājakoṭiyaṃ ṭhapitamattameva hoti, na rakkhati. Ekābaddhepi parivattetvā ṭhapite āpattiyeva.
572. “Tự tay” có nghĩa là bằng tay của mình; tức là phải tự mình mang đi. “Làm rơi ra ngoài ba do-tuần” có nghĩa là làm rơi ra ngoài (phạm vi) ba do-tuần. Khi (lông cừu) rơi xuống mà không có trở ngại, ngay khi rời khỏi tay, (phạm) các tội Ưng Xả Đối Trị tùy theo số lượng lông. Nếu (lông cừu) va vào cây hoặc cột ở ngoài ba do-tuần rồi lại rơi vào trong, thì không phạm tội. Bó lông cừu sau khi rơi xuống đất, dừng lại rồi lăn tròn, lại vào trong, thì vẫn phạm tội. Đứng ở trong, dùng tay hoặc chân hoặc gậy làm cho lăn, dù đứng hay không đứng, bó (lông cừu) đang lăn tròn đi ra ngoài, thì vẫn phạm tội. Đặt (lông cừu) xuống với ý nghĩ “người khác sẽ mang đi”, dù người đó mang đi, vẫn phạm tội. (Lông cừu) được đặt xuống với tâm trong sạch, nếu gió hoặc người khác làm rơi ra ngoài theo lẽ tự nhiên của nó, thì vẫn phạm tội. Do tính chất cố ý và không có tâm của học giới. Nhưng trong sách Kurundī, v.v. nói: “Ở đây không phạm tội”; sự không phạm tội đó không phù hợp với Pāḷi. Buộc hai bó lại thành một, đặt một bó trong ranh giới, một bó ngoài ranh giới, thì (y) vẫn được bảo vệ. Đối với đòn gánh được buộc chung, cũng theo cách này. Nhưng nếu chỉ đặt ở đầu đòn gánh mà không buộc, thì không bảo vệ được. Ngay cả khi đã buộc chung, nếu xoay chuyển rồi đặt xuống, vẫn phạm tội.

Aññassa yāne vāti ettha gacchante yāne vā hatthipiṭṭhiādīsu vā sāmikassa ajānantasseva harissatīti ṭhapeti, tasmiṃ tiyojanaṃ atikkante āpatti. Agacchantepi eseva nayo. Sace pana agacchante yāne vā hatthipiṭṭhiyādīsu vā ṭhapetvā abhiruhitvā sāreti, heṭṭhā vā gacchanto codeti, pakkosanto vā anubandhāpeti, ‘‘aññaṃ harāpetī’’ti vacanato anāpatti. Kurundiyādīsu pana ‘‘āpattī’’ti vuttaṃ, taṃ ‘‘aññaṃ harāpetī’’ti iminā na sameti. Adinnādāne pana suṅkaghāte āpatti hoti. Yā hi tattha āpatti, sā idha anāpatti. Yā idha āpatti, sā tattha anāpatti. Taṃ ṭhānaṃ patvā aññavihito vā corādīhi vā upadduto gacchati, āpattiyeva. Sabbattha lomagaṇanāya āpattiparicchedo veditabbo.
Ở đây, trong câu “Hoặc trên xe của người khác“, nếu đặt (lông cừu) trên xe đang chạy, hoặc trên lưng voi, v.v. với ý nghĩ “nó sẽ mang đi” mà người chủ không biết, khi xe đó vượt quá ba do-tuần, thì phạm tội. Đối với (xe) không chạy, cũng theo cách này. Nhưng nếu đặt trên xe không chạy hoặc trên lưng voi, v.v. rồi leo lên điều khiển, hoặc đi ở dưới mà thúc giục, hoặc gọi lớn tiếng để cho đi theo, thì không phạm tội vì đã nói “nhờ người khác mang đi”. Nhưng trong sách Kurundī, v.v. nói: “phạm tội”; điều đó không phù hợp với câu “nhờ người khác mang đi”. Còn trong tội trộm cắp, việc trốn thuế thì phạm tội. Vì tội ở đó (trộm cắp) thì ở đây (học giới này) là không phạm tội. Tội ở đây thì ở đó là không phạm tội. Sau khi đến nơi đó, nếu bị phân tâm bởi việc khác hoặc bị trộm cướp, v.v. làm phiền mà bỏ đi, thì vẫn phạm tội. Ở mọi nơi, sự phân định tội phải được hiểu theo số lượng lông.

575. Tiyojanaṃ vāsādhippāyo gantvā tato paraṃ haratīti yattha gato, tattha uddesaparipucchādīnaṃ vā paccayādīnaṃ vā alābhena tato paraṃ aññattha gacchati, tatopi aññatthāti evaṃ yojanasatampi harantassa anāpatti. Acchinnaṃ paṭilabhitvāti corā acchinditvā niratthakabhāvaṃ ñatvā paṭidenti, taṃ harantassa anāpatti. Nissaṭṭhaṃ paṭilabhitvāti vinayakammakataṃ paṭilabhitvāti attho.
575. “Sau khi đi ba do-tuần với ý định ở lại, rồi mang đi xa hơn” có nghĩa là nơi nào đã đến, nếu ở đó không nhận được sự học hỏi, thưa hỏi, v.v. hoặc các vật dụng, v.v., rồi đi đến nơi khác xa hơn, từ đó lại đi đến nơi khác nữa; người mang đi dù cả trăm do-tuần như vậy cũng không phạm tội. “Sau khi nhận lại vật đã bị cướp” có nghĩa là bọn trộm sau khi cướp đi, nhận thấy không có giá trị, rồi trả lại; người mang vật đó đi thì không phạm tội. “Sau khi nhận lại vật đã từ bỏ” có nghĩa là sau khi nhận lại vật đã được làm hành động thuộc Luật.

Katabhaṇḍanti kataṃbhaṇḍaṃ kambalakojavasanthatādiṃ yaṃ kiñci antamaso suttakena baddhamattampi. Yo pana tanukapattatthavikantare vā āyogaaṃsabaddhakakāyabandhanādīnaṃ antaresu vā pipphalikādīnaṃ malarakkhaṇatthaṃ sipāṭikāya vā antamaso vātābādhiko kaṇṇacchiddepi lomāni pakkhipitvā gacchati, āpattiyeva. Suttakena pana bandhitvā pakkhittaṃ katabhaṇḍaṭṭhāne tiṭṭhati, veṇiṃ katvā harati, idaṃ nidhānamukhaṃ nāma, āpattiyevāti. Sesaṃ uttānatthameva.
“Vật đã làm thành phẩm” là vật đã được làm xong, như chăn len, thảm len, tấm lót, v.v., bất cứ thứ gì, ít nhất là chỉ được buộc bằng sợi chỉ. Còn người nào nhét lông cừu vào giữa túi đựng bát mỏng, hoặc vào giữa dây đeo vai, dây thắt lưng, v.v., hoặc vào vỏ sò để giữ cho khỏi dơ bẩn các thứ như tiêu, v.v., hoặc ít nhất là người bị bệnh gió nhét lông vào lỗ tai rồi đi, thì vẫn phạm tội. Nhưng (lông cừu) được buộc bằng sợi chỉ rồi nhét vào thì ở trong tình trạng vật đã làm thành phẩm. Bện lại rồi mang đi, đây gọi là cách cất giữ, vẫn phạm tội. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīsu idaṃ eḷakalomasamuṭṭhānaṃ nāma, kāyato ca kāyacittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Về sự phát sinh, v.v., (học giới) này được gọi là có sự phát sinh liên quan đến lông cừu. Phát sinh từ thân, và từ thân-ý; là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân, ba tâm, ba cảm thọ.

Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Lông Cừu đã hoàn tất.

7. Eḷakalomadhovāpanasikkhāpadavaṇṇanā

7. Giải thích học giới về Việc Nhờ Giặt Lông Cừu

576.Tena samayenāti eḷakalomadhovāpanasikkhāpadaṃ. Tattha riñcantīti ujjhanti vissajjenti, na sakkonti anuyuñjitunti vuttaṃ hoti. Sesamettha purāṇacīvarasikkhāpade vuttanayeneva saddhiṃ samuṭṭhānādīhīti.
576. “Vào thời điểm đó” là học giới về Việc Nhờ Giặt Lông Cừu. Ở đó, “họ từ bỏ” có nghĩa là họ rời bỏ, họ xả bỏ; tức là họ không thể theo đuổi (việc tu hành). Phần còn lại ở đây, cùng với sự phát sinh, v.v., đều theo cách đã nói trong học giới về Y Cũ.

Eḷakalomadhovāpanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Việc Nhờ Giặt Lông Cừu đã hoàn tất.

8. Rūpiyasikkhāpadavaṇṇanā

8. Giải thích học giới về Tiền Bạc

582.Tena samayenāti rūpiyasikkhāpadaṃ. Tattha paṭivisoti koṭṭhāso.
582. “Vào thời điểm đó” là học giới về Tiền Bạc. Ở đó, “paṭivisa” là phần.

583-4.Jātarūparajatanti ettha jātarūpanti suvaṇṇassa nāmaṃ. Taṃ pana yasmā tathāgatassa vaṇṇasadisaṃ hoti, tasmā ‘‘satthuvaṇṇo vuccatī’’ti padabhājane vuttaṃ. Tassattho – ‘‘yo satthuvaṇṇo lohaviseso, idaṃ jātarūpaṃ nāmā’’ti rajataṃ pana ‘‘saṅkho, silā, pavāla, rajataṃ, jātarūpa’’ntiādīsu (pāci. 506) rūpiyaṃ vuttaṃ. Idha pana yaṃ kiñci vohāragamanīyaṃ kahāpaṇādi adhippetaṃ. Tenevassa padabhājane ‘‘kahāpaṇo lohamāsako’’tiādi vuttaṃ. Tattha kahāpaṇoti sovaṇṇamayo vā rūpiyamayo vā pākatiko vā. Lohamāsakoti tambalohādīhi katamāsako. Dārumāsakoti sāradārunā vā veḷupesikāya vā antamaso tālapaṇṇenāpi rūpaṃ chinditvā katamāsako. Jatumāsakoti lākhāya vā niyyāsena vā rūpaṃ samuṭṭhāpetvā katamāsako. ‘‘Ye vohāraṃ gacchantī’’ti iminā pana padena yo yo yattha yattha janapade yadā yadā vohāraṃ gacchati, antamaso aṭṭhimayopi cammamayopi rukkhaphalabījamayopi samuṭṭhāpitarūpopi asamuṭṭhāpitarūpopi sabbo saṅgahito.
583-4. Ở đây, “vàng bạc” – “jātarūpa” là tên gọi của vàng. Nhưng vì nó có màu sắc giống như màu da của Như Lai, do đó trong phần Phân tích Từ ngữ đã nói: “được gọi là màu sắc của Bậc Đạo Sư”. Ý nghĩa của nó là: “Loại kim loại đặc biệt có màu sắc của Bậc Đạo Sư, đó gọi là vàng”. Còn “rajata” (bạc) thì trong các câu như “vỏ ốc, đá, san hô, bạc, vàng” (pāci. 506), v.v. được gọi là tiền bạc. Nhưng ở đây, bất cứ thứ gì có thể dùng để giao dịch như tiền kahāpaṇa, v.v. đều được nhắm đến. Do đó, trong phần Phân tích Từ ngữ của nó đã nói: “tiền kahāpaṇa, tiền māsaka bằng kim loại…”, v.v. Ở đó, “kahāpaṇa” là tiền làm bằng vàng, hoặc bằng bạc, hoặc tiền thông thường. “Māsaka bằng kim loại” là tiền māsaka làm bằng đồng, kim loại, v.v. “Māsaka bằng gỗ” là tiền māsaka làm bằng cách cắt hình từ gỗ lõi, hoặc từ thanh tre, hoặc ít nhất là từ lá cọ. “Māsaka bằng nhựa cây” là tiền māsaka làm bằng cách tạo hình từ cánh kiến hoặc nhựa cây. Còn bằng từ “những thứ được dùng để giao dịch“, bất cứ thứ gì, ở bất cứ xứ nào, bất cứ khi nào được dùng để giao dịch, dù ít nhất là làm bằng xương, bằng da, bằng hạt của quả cây, dù có hình dạng được tạo ra hay không có hình dạng được tạo ra, tất cả đều được bao gồm.

Iccetaṃ sabbampi rajataṃ jātarūpaṃ jātarūpamāsako, vuttappabhedo sabbopi rajatamāsakoti catubbidhaṃ nissaggiyavatthu hoti. Muttā, maṇi, veḷuriyo, saṅkho, silā, pavāla, lohitaṅko, masāragallaṃ, satta dhaññāni, dāsidāsakhettavatthupupphārāmaphalārāmādayoti idaṃ dukkaṭavatthu. Suttaṃ phālo paṭako kappāso anekappakāraṃ aparaṇṇaṃ sappinavanītatelamadhuphāṇitādibhesajjañca idaṃ kappiyavatthu. Tattha nissaggiyavatthuṃ attano vā saṅghagaṇapuggalacetiyānaṃ vā atthāya sampaṭicchituṃ na vaṭṭati. Attano atthāya sampaṭicchato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ hoti, sesānaṃ atthāya dukkaṭaṃ. Dukkaṭavatthuṃ sabbesampi atthāya sampaṭicchato dukkaṭameva. Kappiyavatthumhi anāpatti. Sabbampi nikkhipanatthāya bhaṇḍāgārikasīsena sampaṭicchato upari ratanasikkhāpade āgatavasena pācittiyaṃ.
Như vậy, tất cả bạc, vàng, tiền māsaka bằng vàng, và tất cả các loại tiền māsaka bằng bạc đã được nói đến – là bốn loại vật phải từ bỏ. Ngọc trai, ngọc báu, lưu ly, vỏ ốc, đá, san hô, hồng ngọc, mã não, bảy loại ngũ cốc, nô tỳ nam nữ, ruộng đất, vườn hoa, vườn cây ăn quả, v.v. – đây là những vật (nhận thì phạm tội) Tác Ác. Sợi chỉ, vải tấm, vải miếng, bông gòn, nhiều loại đậu khác nhau, các loại thuốc như bơ lỏng, bơ đặc, dầu, mật ong, đường phèn, v.v. – đây là những vật hợp lệ. Ở đó, không được phép nhận vật phải từ bỏ vì lợi ích của bản thân, hoặc của Tăng chúng, nhóm, cá nhân, hay tháp. Người nhận vì lợi ích của bản thân thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị; (nhận) vì lợi ích của những người khác thì phạm tội Tác Ác. Người nhận vật (gây tội) Tác Ác vì lợi ích của tất cả mọi người thì cũng phạm tội Tác Ác. Đối với vật hợp lệ thì không phạm tội. Người nhận tất cả (những thứ trên) để cất giữ với danh nghĩa là người giữ kho, thì phạm tội Pācittiya theo cách đã được trình bày trong học giới về Bảo Vật ở phần trên.

Uggaṇheyyāti gaṇheyya. Yasmā pana gaṇhanto āpattiṃ āpajjati, tenassa padabhājane ‘‘sayaṃ gaṇhāti nissaggiyaṃ pācittiya’’nti vuttaṃ. Esa nayo sesapadesupi.
“Uggaṇheyyā” có nghĩa là nên nhận. Nhưng vì người nhận phạm tội, do đó trong phần Phân tích Từ ngữ của nó đã nói: “tự mình nhận, phạm tội Ưng Xả Đối Trị”. Cách này cũng áp dụng cho các từ còn lại.

Tattha jātarūparajatabhaṇḍesu kahāpaṇamāsakesu ca ekaṃ gaṇhato vā gaṇhāpayato vā ekā āpatti. Sahassaṃ cepi ekato gaṇhāti, gaṇhāpeti, vatthugaṇanāya āpattiyo. Mahāpaccariyaṃ pana kurundiyañca sithilabaddhāya thavikāya sithilapūrite vā bhājane rūpagaṇanāya āpatti. Ghanabaddhe pana ghanapūrite vā ekāva āpattīti vuttaṃ.
Ở đó, đối với các vật phẩm vàng bạc, tiền kahāpaṇa và tiền māsaka, người nhận hoặc nhờ nhận một (đồng/món) thì phạm một tội. Dù nhận hoặc nhờ nhận một ngàn (đồng/món) cùng một lúc, số tội tùy theo số lượng vật phẩm. Nhưng trong sách Mahāpaccari và Kurundī, (nói rằng) đối với túi được buộc lỏng lẻo hoặc đồ đựng được đổ đầy một cách lỏng lẻo, thì số tội tùy theo số lượng tiền. Còn đối với (túi) được buộc chặt hoặc (đồ đựng) được đổ đầy chặt, thì chỉ phạm một tội.

Upanikkhittasādiyane pana ‘‘idaṃ ayyassa hotū’’ti vutte sacepi cittena sādiyati, gaṇhitukāmo hoti, kāyena vā vācāya vā ‘‘nayidaṃ kappatī’’ti paṭikkhipati, anāpatti. Kāyavācāhi vā appaṭikkhipitvāpi suddhacitto hutvā ‘‘nayidaṃ amhākaṃ kappatī’’ti na sādiyati, anāpattiyeva. Tīsu dvāresu hi yena kenaci paṭikkhittaṃ paṭikkhittameva hoti. Sace pana kāyavācāhi appaṭikkhipitvā cittena adhivāseti, kāyavācāhi kattabbassa paṭikkhepassa akaraṇato akiriyasamuṭṭhānaṃ kāyadvāre ca vacīdvāre ca āpattiṃ āpajjati, manodvāre pana āpatti nāma natthi.
Còn trong việc chấp nhận vật được ký gửi, nếu khi được nói “Nguyện vật này là của Tôn giả”, dù trong tâm có chấp nhận, muốn nhận lấy, nhưng bằng thân hoặc bằng lời từ chối “Cái này không hợp lệ”, thì không phạm tội. Hoặc dù không từ chối bằng thân và lời, nhưng với tâm trong sạch, không chấp nhận (với ý nghĩ) “Cái này không hợp lệ đối với chúng ta”, thì vẫn không phạm tội. Vì sự từ chối bằng bất kỳ cửa nào trong ba cửa (thân, khẩu, ý) cũng đều là đã từ chối. Nhưng nếu không từ chối bằng thân và lời, mà lại chấp nhận bằng ý, thì do không thực hiện sự từ chối phải làm bằng thân và lời, sẽ phạm tội phát sinh từ sự không hành động ở cửa thân và cửa lời; còn ở cửa ý thì không có tội.

Eko sataṃ vā sahassaṃ vā pādamūle ṭhapeti ‘‘tuyhidaṃ hotū’’ti, bhikkhū ‘‘nayidaṃ kappatī’’ti paṭikkhipati, upāsako pariccattaṃ mayā tumhākanti gato, añño tattha āgantvā pucchati – ‘‘kiṃ, bhante, ida’’nti? Yaṃ tena attanā ca vuttaṃ, taṃ ācikkhitabbaṃ. So ce vadati – ‘‘gopayissāmi, bhante, guttaṭṭhānaṃ dassethā’’ti, sattabhūmikampi pāsādaṃ abhiruhitvā ‘‘idaṃ guttaṭṭhāna’’nti ācikkhitabbaṃ, ‘‘idha nikkhipāhī’’ti na vattabbaṃ. Ettāvatā kappiyañca akappiyañca nissāya ṭhitaṃ hoti. Dvāraṃ pidahitvā rakkhantena vasitabbaṃ. Sace kiñci vikkāyikabhaṇḍaṃ pattaṃ vā cīvaraṃ vā āgacchati, ‘‘idaṃ gahessatha bhante’’ti vutte ‘‘upāsaka atthi amhākaṃ iminā attho, vatthu ca evarūpaṃ nāma saṃvijjati, kappiyakārako natthī’’ti vattabbaṃ. Sace so vadati, ‘‘ahaṃ kappiyakārako bhavissāmi, dvāraṃ vivaritvā dethā’’ti, dvāraṃ vivaritvā ‘‘imasmiṃ okāse ṭhapita’’nti vattabbaṃ, ‘‘idaṃ gaṇhā’’ti na vattabbaṃ. Evampi kappiyañca akappiyañca nissāya ṭhitameva hoti, so ce taṃ gahetvā tassa kappiyabhaṇḍaṃ deti, vaṭṭati. Sace adhikaṃ gaṇhāti, ‘‘na mayaṃ tava bhaṇḍaṃ gaṇhāma, ‘‘nikkhamāhī’’ti vattabbo.
Một người đặt một trăm hoặc một ngàn (đồng tiền) dưới chân (Tỳ khưu) rồi nói “Nguyện vật này là của thầy”, Tỳ khưu từ chối “Cái này không hợp lệ”. Cận sự nam nói “Tôi đã xả bỏ cho các thầy rồi” và bỏ đi; một người khác đến đó hỏi: “Bạch Đại đức, cái gì đây?” Điều gì đã được người đó và chính mình nói, thì phải kể lại. Nếu người đó nói: “Bạch Đại đức, con sẽ giữ gìn, xin hãy chỉ cho nơi cất giữ an toàn”, thì dù phải leo lên lầu bảy tầng cũng phải chỉ “Đây là nơi cất giữ an toàn”, không được nói “Hãy cất ở đây”. Làm như vậy thì (tiền) ở trong tình trạng dựa vào vật hợp lệ và vật không hợp lệ. Phải đóng cửa rồi ở lại canh giữ. Nếu có vật phẩm để bán, hoặc bát, hoặc y được mang đến, khi được nói “Bạch Đại đức, xin hãy nhận cái này”, phải nói: “Thưa cận sự nam, chúng tôi có cần dùng thứ này, và có vật phẩm như vậy hiện hữu (tức tiền được ký gửi), nhưng không có người làm vật phẩm hợp lệ.” Nếu người đó nói: “Tôi sẽ là người làm vật phẩm hợp lệ, xin hãy mở cửa rồi đưa (tiền)”, thì sau khi mở cửa, phải nói “Nó được đặt ở chỗ này”, không được nói “Hãy nhận cái này”. Như vậy cũng vẫn là (tiền) ở trong tình trạng dựa vào vật hợp lệ và vật không hợp lệ; nếu người đó lấy số tiền đó rồi dâng vật phẩm hợp lệ cho vị ấy, thì được phép. Nếu (người làm vật phẩm hợp lệ) lấy nhiều hơn, thì phải nói: “Chúng tôi không nhận vật phẩm của ông, xin hãy đi ra.”

Saṅghamajjhe nissajjitabbanti ettha yasmā rūpiyaṃ nāma akappiyaṃ, ‘‘tasmā nissajjitabbaṃ saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā’’ti na vuttaṃ. Yasmā pana taṃ paṭiggahitamattameva na tena kiñci kappiyabhaṇḍaṃ cetāpitaṃ, tasmā upāyena paribhogadassanatthaṃ ‘‘saṅghamajjhe nissajjitabba’’nti vuttaṃ. Kappiyaṃ ācikkhitabbaṃ sappi vāti ‘‘pabbajitānaṃ sappi vā telaṃ vā vaṭṭati upāsakā’’ti evaṃ ācikkhitabbaṃ.
Ở đây, trong câu “Phải được từ bỏ giữa Tăng chúng“, vì tiền bạc là vật không hợp lệ, nên không nói “do đó phải được từ bỏ cho Tăng chúng, hoặc cho nhóm, hoặc cho cá nhân”. Nhưng vì đó chỉ là vật đã nhận chứ chưa dùng để mua vật phẩm hợp lệ nào, do đó, để chỉ ra cách sử dụng bằng phương tiện, đã nói: “phải được từ bỏ giữa Tăng chúng”. “Phải nói rõ vật hợp lệ, hoặc bơ lỏng…” có nghĩa là phải nói rõ như vầy: “Thưa các cận sự nam, bơ lỏng hoặc dầu là hợp lệ đối với người xuất gia.”

Rūpiyapaṭiggāhakaṃ ṭhapetvā sabbeheva paribhuñjitabbanti sabbehi bhājetvā paribhuñjitabbaṃ. Rūpiyapaṭiggāhakena bhāgo na gahetabbo. Aññesaṃ bhikkhūnaṃ vā ārāmikānaṃ vā pattabhāgampi labhitvā paribhuñjituṃ na vaṭṭati, antamaso makkaṭādīhi tato haritvā araññe ṭhapitaṃ vā tesaṃ hatthato gaḷitaṃ vā tiracchānagatapariggahitampi paṃsukūlampi na vaṭṭatiyeva, tato āhaṭena phāṇitena senāsanadhūpanampi na vaṭṭati. Sappinā vā telena vā padīpaṃ katvā dīpāloke nipajjituṃ kasiṇaparikammampi kātuṃ, potthakampi vācetuṃ na vaṭṭati. Telamadhuphāṇitehi pana sarīre vaṇaṃ makkhetuṃ na vaṭṭatiyeva. Tena vatthunā mañcapīṭhādīni vā gaṇhanti, uposathāgāraṃ vā bhojanasālaṃ vā karonti, paribhuñjituṃ na vaṭṭati. Chāyāpi gehaparicchedena ṭhitā na vaṭṭati, paricchedātikkantā āgantukattā vaṭṭati. Taṃ vatthuṃ vissajjetvā katena maggenapi setunāpi nāvāyapi uḷumpenapi gantuṃ na vaṭṭati, tena vatthunā khanāpitāya pokkharaṇiyā ubbhidodakaṃ pātuṃ vā paribhuñjituṃ vā na vaṭṭati. Anto udake pana asati aññaṃ āgantukaṃ udakaṃ vā vassodakaṃ vā paviṭṭhaṃ vaṭṭati. Kītāya yena udakena saddhiṃ kītā taṃ āgantukampi na vaṭṭati, taṃ vatthuṃ upanikkhepaṃ ṭhapetvā saṅgho paccaye paribhuñjati, tepi paccayā tassa na vaṭṭanti. Ārāmo gahito hoti, sopi paribhuñjituṃ na vaṭṭati. Yadi bhūmipi bījampi akappiyaṃ neva bhūmiṃ na phalaṃ paribhuñjituṃ vaṭṭati. Sace bhūmiṃyeva kiṇitvā aññāni bījāni ropitāni phalaṃ vaṭṭati, atha bījāni kiṇitvā kappiyabhūmiyaṃ ropitāni, phalaṃ na vaṭṭati, bhūmiyaṃ nisīdituṃ vā nipajjituṃ vā vaṭṭati.
“Trừ người nhận tiền bạc, tất cả đều được dùng” có nghĩa là tất cả đều chia nhau rồi dùng. Người nhận tiền bạc không được nhận phần. Dù nhận được phần đã đến tay của các Tỳ khưu khác hoặc của những người phục vụ trong tu viện, cũng không được phép dùng. Ít nhất, (vật phẩm) do khỉ, v.v. mang từ đó đi rồi đặt trong rừng, hoặc rơi từ tay chúng, hoặc y phấn tảo đã bị các loài thú chiếm hữu, cũng đều không được phép. Dùng đường phèn được mang đến từ đó để xông hương chỗ ở cũng không được phép. Dùng bơ lỏng hoặc dầu để thắp đèn rồi nằm dưới ánh đèn, hoặc thực hành đề mục kasina, hoặc đọc sách, cũng không được phép. Còn dùng dầu, mật ong, đường phèn để xoa vết thương trên cơ thể thì hoàn toàn không được phép. Nếu họ nhận giường ghế, v.v. bằng vật phẩm đó, hoặc xây nhà Bố-tát hay nhà ăn, thì không được phép dùng. Ngay cả bóng râm, nếu nằm trong phạm vi của nhà, cũng không được phép (dùng); nếu vượt quá phạm vi, thì được phép vì là của khách. Không được phép đi trên con đường, hoặc cây cầu, hoặc thuyền, hoặc bè được làm sau khi từ bỏ vật phẩm đó. Không được phép uống hoặc dùng nước tự nhiên của ao được đào bằng vật phẩm đó. Nhưng nếu bên trong không có nước, nước khác từ bên ngoài hoặc nước mưa chảy vào, thì được phép. (Ao) đã được mua, cùng với nước mà nó được mua, nước từ bên ngoài đó cũng không được phép. Nếu Tăng chúng dùng các vật dụng sau khi ký gửi vật phẩm đó, thì những vật dụng đó cũng không hợp lệ đối với vị ấy (người nhận tiền bạc). Nếu tu viện được nhận (bằng tiền đó), thì cũng không được phép dùng. Nếu cả đất lẫn hạt giống đều không hợp lệ, thì không được phép dùng cả đất lẫn hoa lợi. Nếu chỉ mua đất rồi gieo hạt giống khác, thì hoa lợi được phép. Còn nếu mua hạt giống rồi gieo trên đất hợp lệ, thì hoa lợi không được phép; nhưng được phép ngồi hoặc nằm trên đất đó.

Sace so chaḍḍetīti yattha katthaci khipati, athāpi na chaḍḍeti, sayaṃ gahetvā gacchati, na vāretabbo. No ce chaḍḍetīti atha neva gahetvā gacchati, na chaḍḍeti, kiṃ mayhaṃ iminā byāpārenāti yena kāmaṃ pakkamati, tato yathāvuttalakkhaṇo rūpiyachaḍḍako sammannitabbo.
“Nếu người đó vứt bỏ” có nghĩa là ném đi bất cứ đâu. Hoặc nếu không vứt bỏ, mà tự mình lấy rồi đi, thì không được ngăn cản. “Nếu không vứt bỏ” có nghĩa là hoặc không lấy đi, cũng không vứt bỏ, mà bỏ đi đâu tùy ý với ý nghĩ “Ta bận tâm với việc này làm gì?”, thì sau đó phải cử một người từ bỏ tiền bạc có đặc điểm như đã nói.

Yona chandāgatintiādīsu lobhavasena taṃ vatthuṃ attano vā karonto attānaṃ vā ukkaṃsento chandāgatiṃ nāma gacchati . Dosavasena ‘‘nevāyaṃ mātikaṃ jānāti, na vinaya’’nti paraṃ apasādento dosāgatiṃ nāma gacchati. Mohavasena muṭṭhapamuṭṭhassatibhāvaṃ āpajjanto mohāgatiṃ nāma gacchati. Rūpiyapaṭiggāhakassa bhayena chaḍḍetuṃ avisahanto bhayāgatiṃ nāma gacchati. Evaṃ akaronto na chandāgatiṃ gacchati, na dosāgatiṃ gacchati, na mohāgatiṃ gacchati, na bhayāgatiṃ gacchatīti veditabbo.
Trong câu “Người nào không đi theo thiên vị vì tham muốn“, v.v. Do lòng tham, người làm vật đó thành của mình hoặc tự đề cao mình, thì gọi là đi theo thiên vị vì tham muốn. Do lòng sân, người chê bai kẻ khác “người này không biết đề mục, cũng không biết Luật”, thì gọi là đi theo thiên vị vì sân hận. Do lòng si, người rơi vào tình trạng đãng trí, quên lãng, thì gọi là đi theo thiên vị vì si mê. Do sợ người nhận tiền bạc mà không dám từ bỏ, thì gọi là đi theo thiên vị vì sợ hãi. Người không làm như vậy thì không đi theo thiên vị vì tham muốn, không đi theo thiên vị vì sân hận, không đi theo thiên vị vì si mê, không đi theo thiên vị vì sợ hãi; điều này phải được hiểu.

585.Animittaṃ katvāti nimittaṃ akatvā, akkhīni nimmīletvā nadiyā vā papāte vā vanagahane vā gūthaṃ viya anapekkhena patitokāsaṃ asamannāharantena pātetabbanti attho. Evaṃ jigucchitabbepi rūpiye bhagavā pariyāyena bhikkhūnaṃ paribhogaṃ ācikkhi. Rūpiyapaṭiggāhakassa pana kenaci pariyāyena tato uppannapaccayaparibhogo na vaṭṭati. Yathā cāyaṃ etassa na vaṭṭati, evaṃ asantasambhāvanāya vā kuladūsakakammena vā kuhanādīhi vā uppannapaccayā neva tassa na aññassa vaṭṭanti, dhammena samena uppannāpi appaccavekkhitvā paribhuñjituṃ na vaṭṭanti.
585. “Sau khi làm cho không có dấu hiệu” có nghĩa là sau khi không làm dấu hiệu, nhắm mắt lại, rồi làm rơi xuống sông, hoặc thác nước, hoặc bụi rậm trong rừng, giống như (vứt) phân, không đoái hoài, không nhớ đến nơi đã rơi; đó là ý nghĩa. Dù tiền bạc đáng ghê tởm như vậy, Đức Thế Tôn cũng đã chỉ bày cách dùng cho các Tỳ khưu bằng phương tiện. Nhưng đối với người nhận tiền bạc, việc dùng vật dụng phát sinh từ đó bằng bất kỳ phương tiện nào cũng không được phép. Và giống như điều này không hợp lệ đối với vị ấy, cũng vậy, các vật dụng phát sinh do sự tán dương điều không có thật, hoặc do hành động làm ô uế gia tộc, hoặc do sự lừa dối, v.v., cũng không hợp lệ cả đối với vị ấy lẫn đối với người khác. Ngay cả những (vật dụng) phát sinh đúng pháp, đúng đắn, cũng không được phép dùng mà không quán xét.

Cattāro hi paribhogā – theyyaparibhogo, iṇaparibhogo, dāyajjaparibhogo, sāmiparibhogoti. Tattha saṅghamajjhepi nisīditvā paribhuñjantassa dussīlassa paribhogo ‘‘theyyaparibhogo’’ nāma. Sīlavato appaccavekkhitaparibhogo ‘‘iṇaparibhogo’’ nāma. Tasmā cīvaraṃ paribhoge paribhoge paccavekkhitabbaṃ, piṇḍapāto ālope ālope. Tathā asakkontena purebhattapacchābhattapurimayāmapacchimayāmesu. Sacassa appaccavekkhatova aruṇo uggacchati, iṇaparibhogaṭṭhāne tiṭṭhati. Senāsanampi paribhoge paribhoge paccavekkhitabbaṃ, bhesajjassa paṭiggahaṇepi paribhogepi satipaccayatā vaṭṭati, evaṃ santepi paṭiggahaṇe satiṃ katvā paribhoge akarontasseva āpatti, paṭiggahaṇe pana satiṃ akatvā paribhoge karontassa anāpatti.
Vì có bốn cách dùng (vật phẩm): dùng như kẻ trộm, dùng như người mắc nợ, dùng như người thừa kế, dùng như người chủ. Ở đó, cách dùng của người ác giới, dù ngồi giữa Tăng chúng mà dùng, gọi là “dùng như kẻ trộm“. Cách dùng không quán xét của người có giới, gọi là “dùng như người mắc nợ“. Do đó, y phải được quán xét mỗi khi dùng, vật thực khất thực (phải được quán xét) mỗi miếng ăn. Người không thể làm như vậy, (thì quán xét) vào lúc trước bữa ăn, sau bữa ăn, canh đầu, canh cuối. Nếu rạng đông lên mà vị ấy chưa quán xét, thì ở trong tình trạng dùng như người mắc nợ. Chỗ ở cũng phải được quán xét mỗi khi dùng. Đối với thuốc men, sự có mặt của niệm khi nhận và khi dùng là hợp lệ. Dù vậy, người có niệm khi nhận mà không có (niệm) khi dùng thì vẫn phạm tội. Còn người không có niệm khi nhận mà có (niệm) khi dùng thì không phạm tội.

Catubbidhā hi suddhi – desanāsuddhi, saṃvarasuddhi, pariyeṭṭhisuddhi, paccavekkhaṇasuddhīti. Tattha desanāsuddhi nāma pātimokkhasaṃvarasīlaṃ , tañhi desanāya sujjhanato ‘‘desanāsuddhī’’ti vuccati. Saṃvarasuddhi nāma indriyasaṃvarasīlaṃ, tañhi na puna evaṃ karissāmīti cittādhiṭṭhānasaṃvareneva sujjhanato ‘‘saṃvarasuddhī’’ti vuccati. Pariyeṭṭhisuddhi nāma ājīvapārisuddhisīlaṃ, tañhi anesanaṃ pahāya dhammena samena paccaye uppādentassa pariyesanāya suddhattā ‘‘pariyeṭṭhisuddhī’’ti vuccati. Paccavekkhaṇasuddhi nāma paccayaparibhogasannissitasīlaṃ, tañhi ‘‘paṭisaṅkhā yoniso cīvaraṃ paṭisevatī’’tiādinā (ma. ni. 1.23; a. ni. 6.58) nayena vuttena paccavekkhaṇena sujjhanato ‘‘paccavekkhaṇasuddhī’’ti vuccati. Tena vuttaṃ – ‘‘paṭiggahaṇe pana satiṃ akatvā paribhoge karontassa anāpattī’’ti.
Vì có bốn loại thanh tịnh: thanh tịnh do phát lồ, thanh tịnh do thu thúc, thanh tịnh do tìm cầu, thanh tịnh do quán xét. Ở đó, “thanh tịnh do phát lồ” là giới thu thúc theo Ba-la-đề-mộc-xoa; vì giới đó được thanh tịnh nhờ sự phát lồ, nên gọi là “thanh tịnh do phát lồ”. “Thanh tịnh do thu thúc” là giới thu thúc các căn; vì giới đó được thanh tịnh chỉ bằng sự thu thúc với tâm quyết định “tôi sẽ không làm như vậy nữa”, nên gọi là “thanh tịnh do thu thúc”. “Thanh tịnh do tìm cầu” là giới thanh tịnh mạng sống; vì giới đó được thanh tịnh do sự tìm cầu của người từ bỏ cách tìm cầu không đúng pháp, làm phát sinh các vật dụng một cách đúng pháp, bình đẳng, nên gọi là “thanh tịnh do tìm cầu”. “Thanh tịnh do quán xét” là giới liên quan đến việc dùng các vật dụng; vì giới đó được thanh tịnh nhờ sự quán xét được nói theo cách bắt đầu bằng “sau khi như lý quán xét, dùng y” (ma. ni. 1.23; a. ni. 6.58), v.v., nên gọi là “thanh tịnh do quán xét”. Do đó đã nói: “Còn người không có niệm khi nhận mà có (niệm) khi dùng thì không phạm tội.”

Sattannaṃ sekkhānaṃ paccayaparibhogo dāyajjaparibhogo nāma, te hi bhagavato puttā, tasmā pitusantakānaṃ paccayānaṃ dāyādā hutvā te paccaye paribhuñjanti. Kiṃ pana te bhagavato paccaye paribhuñjanti, gihīnaṃ paccaye paribhuñjantīti? Gihīhi dinnāpi bhagavatā anuññātattā bhagavato santakā honti, tasmā te bhagavato paccaye paribhuñjantīti (ma. ni. 1.29) veditabbaṃ, dhammadāyādasuttañcettha sādhakaṃ.
Cách dùng vật dụng của bảy bậc hữu học gọi là dùng như người thừa kế. Vì họ là con của Đức Thế Tôn, do đó, sau khi trở thành người thừa kế các vật dụng của cha, họ dùng những vật dụng đó. Vậy, họ dùng vật dụng của Đức Thế Tôn, hay dùng vật dụng của tại gia? Dù do tại gia dâng cúng, nhưng vì đã được Đức Thế Tôn cho phép, nên trở thành của Đức Thế Tôn. Do đó, phải hiểu rằng họ dùng vật dụng của Đức Thế Tôn (ma. ni. 1.29); và Kinh Thừa Tự Pháp là bằng chứng ở đây.

Khīṇāsavānaṃ paribhogo sāmiparibhogo nāma, te hi taṇhāya dāsabyaṃ atītattā sāmino hutvā paribhuñjantīti. Imesu paribhogesu sāmiparibhogo ca dāyajjaparibhogo ca sabbesampi vaṭṭati. Iṇaparibhogo na vaṭṭati, theyyaparibhoge kathāyeva natthi.
Cách dùng (vật phẩm) của các bậc A-la-hán gọi là dùng như người chủ; vì họ đã vượt qua tình trạng nô lệ cho ái dục, nên sau khi trở thành người chủ, họ dùng (vật phẩm). Trong các cách dùng này, cách dùng như người chủ và cách dùng như người thừa kế đều hợp lệ đối với tất cả mọi người. Cách dùng như người mắc nợ thì không hợp lệ; còn về cách dùng như kẻ trộm thì không cần phải bàn đến.

Aparepi cattāro paribhogā – lajjiparibhogo, alajjiparibhogo, dhammiyaparibhogo, adhammiyaparibhogoti.
Cũng có bốn cách dùng khác: dùng của người biết hổ thẹn, dùng của người không biết hổ thẹn, dùng hợp pháp, dùng phi pháp.

Tattha alajjino lajjinā saddhiṃ paribhogo vaṭṭati, āpattiyā na kāretabbo. Lajjino alajjinā saddhiṃ yāva na jānāti, tāva vaṭṭati. Ādito paṭṭhāya hi alajjī nāma natthi, tasmā yadāssa alajjībhāvaṃ jānāti tadā vattabbo ‘‘tumhe kāyadvāre ca vacīdvāre ca vītikkamaṃ karotha, taṃ appatirūpaṃ mā evamakatthā’’ti. Sace anādiyitvā karotiyeva, yadi tena saddhiṃ paribhogaṃ karoti, sopi alajjīyeva hoti. Yopi attano bhārabhūtena alajjinā saddhiṃ paribhogaṃ karoti, sopi nivāretabbo. Sace na oramati, ayampi alajjīyeva hoti. Evaṃ eko alajjī alajjīsatampi karoti. Alajjino pana alajjināva saddhiṃ paribhoge āpatti nāma natthi. Lajjino lajjinā saddhiṃ paribhogo dvinnaṃ khattiyakumārānaṃ suvaṇṇapātiyaṃ bhojanasadisoti.
Ở đó, người không biết hổ thẹn dùng chung với người biết hổ thẹn thì được phép; không nên làm cho người đó phạm tội. Người biết hổ thẹn dùng chung với người không biết hổ thẹn, chừng nào chưa biết (tình trạng không biết hổ thẹn của người kia), thì chừng đó được phép. Vì từ ban đầu không có ai gọi là người không biết hổ thẹn; do đó, khi biết tình trạng không biết hổ thẹn của người đó, thì nên nói: “Các thầy đang vi phạm ở cửa thân và cửa lời; điều đó không thích hợp, xin đừng làm như vậy.” Nếu không nghe theo mà vẫn làm, nếu (người biết hổ thẹn) dùng chung với người đó, thì vị ấy cũng trở thành người không biết hổ thẹn. Cả người nào dùng chung với người không biết hổ thẹn mà mình có trách nhiệm (dạy dỗ), người đó cũng phải được ngăn cản. Nếu không dừng lại, người này cũng trở thành người không biết hổ thẹn. Như vậy, một người không biết hổ thẹn cũng làm cho một trăm người (khác) trở thành không biết hổ thẹn. Còn người không biết hổ thẹn dùng chung với người không biết hổ thẹn thì không có tội. Người biết hổ thẹn dùng chung với người biết hổ thẹn thì giống như hai vị hoàng tử cùng ăn trong bát vàng.

Dhammiyādhammiyaparibhogo paccayavasena veditabbo. Tattha sace puggalopi alajjī piṇḍapātopi adhammiyo, ubho jegucchā. Puggalo alajjī piṇḍapāto dhammiyo, puggalaṃ jigucchitvā piṇḍapāto na gahetabbo. Mahāpaccariyaṃ pana dussīlo saṅghato uddesabhattādīni labhitvā saṅghasseva deti, etāni yathādānameva gatattā vaṭṭantīti vuttaṃ. Puggalo lajjī piṇḍapāto adhammiyo, piṇḍapāto jeguccho na gahetabbo. Puggalo lajjī, piṇḍapātopi dhammiyo, vaṭṭati.
Cách dùng hợp pháp và phi pháp phải được hiểu tùy theo vật dụng. Ở đó, nếu cả người cũng không biết hổ thẹn, vật thực khất thực cũng phi pháp, thì cả hai đều đáng chê trách. Người không biết hổ thẹn, vật thực khất thực hợp pháp; sau khi chê trách người đó, không nên nhận vật thực khất thực. Nhưng trong sách Mahāpaccari nói: người ác giới sau khi nhận vật thực được chỉ định, v.v. từ Tăng chúng rồi lại dâng cho chính Tăng chúng, những thứ đó được phép vì đã đến theo đúng cách dâng cúng. Người biết hổ thẹn, vật thực khất thực phi pháp; vật thực khất thực đáng chê trách, không nên nhận. Người biết hổ thẹn, vật thực khất thực cũng hợp pháp, thì được phép.

Apare dve paggahā; dve ca paribhogā – lajjipaggaho, alajjipaggaho; dhammaparibhogo āmisaparibhogoti.
Hai cách nâng đỡ khác; và hai cách dùng: nâng đỡ người biết hổ thẹn, nâng đỡ người không biết hổ thẹn; dùng pháp, dùng vật thực.

Tattha alajjino lajjiṃ paggahetuṃ vaṭṭati, na so āpattiyā kāretabbo. Sace pana lajjī alajjiṃ paggaṇhāti, anumodanāya ajjhesati, dhammakathāya ajjhesati, kulesu upatthambheti . Itaropi ‘‘amhākaṃ ācariyo īdiso ca īdiso cā’’ti tassa parisati vaṇṇaṃ bhāsati, ayaṃ sāsanaṃ osakkāpeti antaradhāpetīti veditabbo.
Ở đó, người không biết hổ thẹn nâng đỡ người biết hổ thẹn thì được phép; người đó không nên bị làm cho phạm tội. Nhưng nếu người biết hổ thẹn nâng đỡ người không biết hổ thẹn, thỉnh cầu (người đó) tùy hỷ, thỉnh cầu thuyết pháp, tán trợ trong các gia đình. Người kia cũng nói tốt về vị Thầy của mình trong hội chúng rằng “Thầy của chúng ta như thế này, như thế kia”; điều này phải được hiểu là làm cho giáo pháp suy thoái, biến mất.

Dhammaparibhoga-āmisaparibhogesu pana yattha āmisaparibhogo vaṭṭati, tattha dhammaparibhogopi vaṭṭati. Yo pana koṭiyaṃ ṭhito gantho tassa puggalassa accayena nassissati, taṃ dhammānuggahena uggaṇhituṃ vaṭṭatīti vuttaṃ.
Còn trong việc dùng pháp và dùng vật thực, ở đâu việc dùng vật thực được phép, thì ở đó việc dùng pháp cũng được phép. Nhưng quyển sách nào đang ở bên bờ (của sự thất truyền), sẽ bị mất đi sau khi cá nhân đó qua đời, thì được phép học thuộc lòng quyển sách đó để hộ trì pháp, theo như đã nói.

Tatridaṃ vatthu – mahābhaye kira ekasseva bhikkhuno mahāniddeso paguṇo ahosi. Atha catunikāyikatissattherassa upajjhāyo mahātipiṭakatthero nāma mahārakkhitattheraṃ āha – ‘‘āvuso mahārakkhita, etassa santike mahāniddesaṃ gaṇhāhī’’ti. ‘‘Pāpo kirāyaṃ, bhante, na gaṇhāmī’’ti. ‘‘Gaṇhāvuso, ahaṃ te santike nisīdissāmī’’ti. ‘‘Sādhu, bhante, tumhesu nisinnesu gaṇhissāmī’’ti paṭṭhapetvā rattindivaṃ nirantaraṃ pariyāpuṇanto osānadivase heṭṭhāmañce itthiṃ disvā ‘‘bhante, sutaṃyeva me pubbe, sacāhaṃ evaṃ jāneyyaṃ, na īdisassa santike dhammaṃ pariyāpuṇeyya’’nti āha. Tassa pana santike bahū mahātherā uggaṇhitvā mahāniddesaṃ patiṭṭhāpesuṃ.
Về đó, có câu chuyện này – nghe nói, trong thời kỳ đại nạn, chỉ có một Tỳ khưu thông thạo bộ Đại Xiển Minh. Khi đó, vị Thầy Tế độ của Trưởng lão Catunikāyika Tissa, tên là Đại Trưởng lão Tam Tạng, đã nói với Trưởng lão Mahārakkhita: “Này Hiền giả Mahārakkhita, hãy học bộ Đại Xiển Minh từ vị này.” (Trưởng lão Mahārakkhita đáp:) “Bạch Đại đức, nghe nói vị này ác hạnh, con không học.” (Đại Trưởng lão Tam Tạng nói:) “Này Hiền giả, hãy học đi, ta sẽ ngồi gần thầy.” (Trưởng lão Mahārakkhita đáp:) “Lành thay, bạch Đại đức, khi ngài ngồi (gần), con sẽ học.” Sau khi bắt đầu (học), ngài học tập liên tục ngày đêm. Vào ngày cuối cùng, thấy một người nữ ở dưới giường, ngài nói: “Bạch Đại đức, con đã từng nghe trước đây; nếu con biết như vậy, con đã không học pháp từ một người như thế này.” Nhưng nhiều Đại Trưởng lão đã học thuộc lòng bộ Đại Xiển Minh từ vị ấy và làm cho nó được lưu truyền.

586.Rūpiye rūpiyasaññīti ettha sabbampi jātarūparajataṃ rūpiyasaṅgahameva gatanti veditabbaṃ.
586. Ở đây, trong câu “Đối với tiền bạc, có tưởng là tiền bạc“, phải hiểu rằng tất cả vàng bạc đều được bao gồm trong sự thâu nhiếp của “tiền bạc”.

Rūpiye vematikoti ‘‘suvaṇṇaṃ nu kho, kharapattaṃ nu kho’’tiādinā nayena saṃsayajāto.
“Đối với tiền bạc, có nghi ngờ” có nghĩa là phát sinh sự nghi ngờ theo cách: “Đây có phải là vàng không, hay là lá thô?”, v.v.

Rūpiye arūpiyasaññīti suvaṇṇādīsu kharapattādisaññī. Apica puññakāmā rājorodhādayo bhattakhajjakagandhapiṇḍādīsu pakkhipitvā hiraññasuvaṇṇaṃ denti, coḷabhikkhāya carantānaṃ dassante baddhakahāpaṇādīhiyeva saddhiṃ coḷakāni denti, bhikkhū bhattādisaññāya vā coḷakasaññāya vā paṭiggaṇhanti, evampi rūpiye arūpiyasaññī rūpiyaṃ gaṇhātīti veditabbo. Paṭiggaṇhantena pana ‘‘imasmiṃ gehe idaṃ laddha’’nti sallakkhetabbaṃ. Yena hi assatiyā dinnaṃ hoti, so satiṃ paṭilabhitvā puna āgacchati, athassa vattabbaṃ – ‘‘tava coḷakaṃ passāhī’’ti. Sesamettha uttānatthameva.
“Đối với tiền bạc, có tưởng không phải là tiền bạc” có nghĩa là đối với vàng, v.v., có tưởng là lá thô, v.v. Hơn nữa, những người trong hoàng cung, v.v. muốn làm phước, bỏ vàng bạc vào trong vật thực, bánh trái, hương liệu, v.v. rồi dâng cúng. Khi dâng cho những người đi khất thực vải, họ dâng những miếng vải cùng với tiền kahāpaṇa, v.v. đã được buộc vào. Các Tỳ khưu nhận lấy với tưởng là vật thực, v.v. hoặc với tưởng là vải; như vậy cũng phải được hiểu là người có tưởng không phải là tiền bạc đối với tiền bạc mà lại nhận tiền bạc. Nhưng người nhận phải ghi nhớ: “Tôi đã nhận cái này ở nhà này.” Vì người nào đã dâng cúng do quên, sau khi nhớ lại, người đó sẽ trở lại; khi đó phải nói với vị ấy: “Hãy xem lại miếng vải của thầy/cô.” Phần còn lại ở đây có ý nghĩa rõ ràng.

Samuṭṭhānādīsu chasamuṭṭhānaṃ, siyā kiriyaṃ gahaṇena āpajjanato, siyā akiriyaṃ paṭikkhepassa akaraṇato rūpiyaaññavādakaupassutisikkhāpadāni hi tīṇi ekaparicchedāni, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Về sự phát sinh, v.v., (học giới này) có sáu sự phát sinh. Có thể là (tội) hành động do phạm tội bằng cách nhận, có thể là (tội) không hành động do không từ chối. Vì ba học giới: về tiền bạc, về nói lời khác, và về nghe lén, là một phần. Không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Rūpiyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Tiền Bạc đã hoàn tất.

9. Rūpiyasaṃvohārasikkhāpadavaṇṇanā

9. Giải thích học giới về Việc Giao Dịch Tiền Bạc

587.Tena samayenāti rūpiyasaṃvohārasikkhāpadaṃ. Tattha nānappakārakanti katākatādivasena anekavidhaṃ. Rūpiyasaṃvohāranti jātarūparajataparivattanaṃ. Samāpajjantīti paṭiggahaṇasseva paṭikkhitattā paṭiggahitaparivattane dosaṃ apassantā karonti.
587. “Vào thời điểm đó” là học giới về Việc Giao Dịch Tiền Bạc. Ở đó, “nhiều loại khác nhau” có nghĩa là nhiều loại tùy theo (tiền) đã được làm thành (tiền tệ) hay chưa, v.v. “Giao dịch tiền bạc” là việc đổi chác vàng bạc. “Họ thực hiện” có nghĩa là vì chỉ việc nhận (tiền bạc) bị cấm, nên họ không thấy lỗi trong việc đổi chác (tiền bạc) đã nhận, rồi thực hiện.

589.Sīsūpagantiādīsu sīsaṃ upagacchatīti sīsūpagaṃ, potthakesu pana ‘‘sīsūpaka’’nti likhitaṃ, yassa kassaci sīsālaṅkārassetaṃ adhivacanaṃ. Esa nayo sabbattha. Katena katantiādīsu suddho rūpiyasaṃvohāroyeva.
589. Trong “vật trang sức đầu“, v.v., vật đi đến đầu (tức là được đội trên đầu) là vật trang sức đầu. Nhưng trong các sách viết, được ghi là “sīsūpaka”; đó là tên gọi chung cho bất kỳ loại trang sức đầu nào. Cách này áp dụng cho tất cả các trường hợp. Trong “(đổi) vật đã làm thành tiền tệ lấy vật đã làm thành tiền tệ”, v.v., đó chính là việc giao dịch tiền bạc thuần túy.

Rūpiye rūpiyasaññītiādimhi purimasikkhāpade vuttavatthūsu nissaggiyavatthunā nissaggiyavatthuṃ cetāpentassa mūlaggahaṇe purimasikkhāpadena nissaggiyaṃ pācittiyaṃ, aparāparaparivattane iminā nissaggiyapācittiyameva. Nissaggiyavatthunā dukkaṭavatthuṃ vā kappiyavatthuṃ vā cetāpentassapi eseva nayo. Yo hi ayaṃ arūpiye rūpiyasaññī rūpiyaṃ cetāpetītiādi dutiyo tiko vutto, tassānulomattā avuttopi ayamaparopi rūpiye rūpiyasaññī arūpiyaṃ cetāpetītiādi tiko veditabbo. Attano vā hi arūpiyena parassa rūpiyaṃ cetāpeyya attano vā rūpiyena parassa arūpiyaṃ, ubhayathāpi rūpiyasaṃvohāro katoyeva hoti, tasmā pāḷiyaṃ ekantena rūpiyapakkhe ekoyeva tiko vuttoti.
Trong (nhóm ba trường hợp) bắt đầu bằng “Đối với tiền bạc, có tưởng là tiền bạc“, đối với người nhờ mua vật phải từ bỏ bằng vật phải từ bỏ trong các trường hợp đã nói ở học giới trước, khi nhận tiền gốc thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị theo học giới trước. Khi đổi chác nhiều lần sau đó, (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị theo học giới này. Đối với người nhờ mua vật (gây tội) Tác Ác hoặc vật hợp lệ bằng vật phải từ bỏ, cũng theo cách này. Vì nhóm ba thứ hai bắt đầu bằng “Đối với vật không phải tiền bạc, có tưởng là tiền bạc, nhờ mua tiền bạc” đã được nói đến, do sự tương ứng với nhóm đó, dù không được nói ra, nhóm ba khác này bắt đầu bằng “Đối với tiền bạc, có tưởng là tiền bạc, nhờ mua vật không phải tiền bạc” cũng phải được hiểu. Vì hoặc là dùng vật không phải tiền bạc của mình để mua tiền bạc của người khác, hoặc là dùng tiền bạc của mình để mua vật không phải tiền bạc của người khác, trong cả hai trường hợp, việc giao dịch tiền bạc đều đã được thực hiện. Do đó, trong Pāḷi, về phía tiền bạc, chỉ một nhóm ba trường hợp duy nhất được nói đến.

Dukkaṭavatthunā pana nissaggiyavatthuṃ cetāpentassa mūlaggahaṇe purimasikkhāpadena dukkaṭaṃ, pacchā parivattane iminā nissaggiyaṃ pācittiyaṃ, garukassa cetāpitattā. Dukkaṭavatthunā dukkaṭavatthumeva, kappiyavatthuṃ vā cetāpentassa mūlaggahaṇe purimasikkhāpadena dukkaṭaṃ, pacchā parivattanepi iminā dukkaṭameva. Kasmā? Akappiyavatthunā cetāpitattā. Andhakaṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘sace kayavikkayaṃ samāpajjeyya, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti bhāsitaṃ, taṃ dubbhāsitaṃ. Kasmā? Na hi dānaggahaṇato añño kayavikkayo nāma atthi, kayavikkayasikkhāpadañca kappiyavatthunā kappiyavatthuparivattanameva sandhāya vuttaṃ, tañca kho aññatra sahadhammikehi. Idaṃ sikkhāpadaṃ rūpiyena ca rūpiyārūpiyacetāpanaṃ arūpiyena ca rūpiyacetāpanaṃ. Dukkaṭavatthunā pana dukkaṭavatthuno cetāpanaṃ neva idha na tattha pāḷiyaṃ vuttaṃ, na cettha anāpatti bhavituṃ arahati. Tasmā yatheva dukkaṭavatthuno paṭiggahaṇe dukkaṭaṃ, tatheva tassa vā tena vā cetāpanepi dukkaṭaṃ yuttanti bhagavato adhippāyaññūhi vuttaṃ.
Còn đối với người nhờ mua vật phải từ bỏ bằng vật (gây tội) Tác Ác, khi nhận tiền gốc thì phạm tội Tác Ác theo học giới trước. Sau đó, khi đổi chác, (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị theo học giới này, vì đã nhờ mua vật nặng hơn. Đối với người nhờ mua chính vật (gây tội) Tác Ác hoặc vật hợp lệ bằng vật (gây tội) Tác Ác, khi nhận tiền gốc thì phạm tội Tác Ác theo học giới trước; sau đó, ngay cả khi đổi chác, cũng phạm tội Tác Ác theo học giới này. Tại sao? Vì đã nhờ mua bằng vật không hợp lệ. Nhưng trong sách Andhakaṭṭhakathā, có nói rằng: “Nếu thực hiện việc mua bán, phạm tội Ưng Xả Đối Trị”; điều đó là nói sai. Tại sao? Vì không có việc mua bán nào khác ngoài việc cho và nhận. Và học giới về mua bán chỉ được nói liên quan đến việc đổi chác vật hợp lệ lấy vật hợp lệ, và đó là chỉ trừ các vị đồng梵行. Học giới này (nói về) việc mua tiền bạc và vật không phải tiền bạc bằng tiền bạc, và việc mua tiền bạc bằng vật không phải tiền bạc. Còn việc mua vật (gây tội) Tác Ác bằng vật (gây tội) Tác Ác thì không được nói đến trong Pāḷi ở đây cũng như ở đó (trong học giới về mua bán); và ở đây không thể là không phạm tội. Do đó, giống như khi nhận vật (gây tội) Tác Ác thì phạm tội Tác Ác, cũng vậy, khi nhờ mua vật đó hoặc bằng vật đó, cũng hợp lý là phạm tội Tác Ác, theo lời những người hiểu ý Đức Thế Tôn.

Kappiyavatthunā pana nissaggiyavatthuṃ cetāpentassa mūlaggahaṇe purimasikkhāpadena anāpatti, pacchā parivattane iminā nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Vuttañhetaṃ – ‘‘arūpiye arūpiyasaññī rūpiyaṃ cetāpeti nissaggiyaṃ pācittiya’’nti . Teneva kappiyavatthunā dukkaṭavatthuṃ cetāpentassa mūlapaṭiggahaṇe tatheva anāpatti, pacchā parivattane iminā dukkaṭaṃ. Kasmā? Akappiyassa cetāpitattā. Kappiyavatthunā pana kappiyavatthuṃ aññatra sahadhammikehi cetāpentassa mūlaggahaṇe purimasikkhāpadena anāpatti, pacchā parivattane upari kayavikkayasikkhāpadena nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Kayavikkayaṃ mocetvā gaṇhantassa uparisikkhāpadenapi anāpatti, vaḍḍhiṃ payojentassa dukkaṭaṃ.
Còn đối với người nhờ mua vật phải từ bỏ bằng vật hợp lệ, khi nhận tiền gốc thì không phạm tội theo học giới trước. Sau đó, khi đổi chác, (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị theo học giới này. Điều này đã được nói: “Đối với vật không phải tiền bạc, có tưởng không phải là tiền bạc, nhờ mua tiền bạc, phạm tội Ưng Xả Đối Trị.” Cũng vậy, đối với người nhờ mua vật (gây tội) Tác Ác bằng vật hợp lệ đó, khi nhận tiền gốc thì cũng không phạm tội; sau đó, khi đổi chác, (phạm tội) Tác Ác theo học giới này. Tại sao? Vì đã nhờ mua vật không hợp lệ. Còn đối với người nhờ mua vật hợp lệ bằng vật hợp lệ, trừ các vị đồng梵行, khi nhận tiền gốc thì không phạm tội theo học giới trước. Sau đó, khi đổi chác, (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị theo học giới về mua bán ở phần trên. Người nhận (vật) sau khi từ bỏ việc mua bán, thì cũng không phạm tội theo học giới ở phần trên; người cho vay lấy lãi thì phạm tội Tác Ác.

Imassa ca rūpiyasaṃvohārassa garukabhāvadīpakaṃ idaṃ pattacatukkaṃ veditabbaṃ. Yo hi rūpiyaṃ uggaṇhitvā tena ayabījaṃ samuṭṭhāpeti, taṃ koṭṭāpetvā tena lohena pattaṃ kāreti, ayaṃ patto mahāakappiyo nāma, na sakkā kenaci upāyena kappiyo kātuṃ. Sace hi taṃ vināsetvā thālakaṃ kāreti, tampi akappiyaṃ. Vāsiṃ kāreti, tāya chinnaṃ dantakaṭṭhampi akappiyaṃ. Baḷisaṃ kāroti, tena māritā macchāpi akappiyā. Vāsiphalaṃ tāpetvā udakaṃ vā khīraṃ vā uṇhāpeti, tampi akappiyameva.
Và để làm sáng tỏ tính chất nghiêm trọng của việc giao dịch tiền bạc này, bốn trường hợp về bình bát này phải được hiểu. Vì người nào sau khi nhận tiền bạc, dùng số tiền đó để làm phát sinh quặng sắt, rồi cho đập (quặng đó) và dùng kim loại đó để làm bình bát, bình bát này gọi là hoàn toàn không hợp lệ, không thể làm cho hợp lệ bằng bất kỳ phương tiện nào. Vì nếu phá hủy nó rồi làm thành cái mâm, thì cái đó cũng không hợp lệ. Nếu làm thành cái bào, thì tăm xỉa răng được cắt bằng cái bào đó cũng không hợp lệ. Nếu làm thành lưỡi câu, thì cá bị giết bằng lưỡi câu đó cũng không hợp lệ. Nếu nung nóng lưỡi bào rồi hâm nóng nước hoặc sữa, thì cái đó cũng không hợp lệ.

Yo pana rūpiyaṃ uggaṇhitvā tena pattaṃ kiṇāti, ayampi patto akappiyo. ‘‘Pañcannampi sahadhammikānaṃ na kappatī’’ti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Sakkā pana kappiyo kātuṃ, so hi mūle mūlasāmikānaṃ patte ca pattasāmikānaṃ dinne kappiyo hoti. Kappiyabhaṇḍaṃ datvā gahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati.
Còn người nào sau khi nhận tiền bạc, dùng số tiền đó để mua bình bát, thì bình bát này cũng không hợp lệ. Trong sách Mahāpaccari nói: “Không hợp lệ đối với cả năm hạng đồng梵行.” Nhưng có thể làm cho hợp lệ; vì bình bát đó, nếu tiền gốc được trả lại cho người chủ của số tiền gốc, và bình bát được trả lại cho người chủ của bình bát, thì trở thành hợp lệ. Được phép dùng sau khi dâng vật phẩm hợp lệ rồi nhận lại.

Yopi rūpiyaṃ uggaṇhāpetvā kappiyakārakena saddhiṃ kammārakulaṃ gantvā pattaṃ disvā ‘‘ayaṃ mayhaṃ ruccatī’’ti vadati. Kappiyakārako ca taṃ rūpiyaṃ datvā kammāraṃ saññāpeti, ayampi patto kappiyavohārena gahitopi dutiyapattasadisoyeva, mūlassa sampaṭicchitattā akappiyo. Kasmā sesānaṃ na kappatīti? Mūlassa anissaṭṭhattā.
Cả người nào sau khi nhờ nhận tiền bạc, cùng với người làm vật phẩm hợp lệ đến nhà thợ rèn, thấy bình bát rồi nói “Cái này tôi thích”. Và người làm vật phẩm hợp lệ đưa số tiền bạc đó rồi bảo người thợ rèn; bình bát này, dù được nhận bằng cách giao dịch hợp lệ, cũng giống như bình bát thứ hai. Do tiền gốc đã được nhận, nên không hợp lệ. Tại sao không hợp lệ đối với những người còn lại? Vì tiền gốc chưa được từ bỏ.

Yo pana rūpiyaṃ asampaṭicchitvā ‘‘therassa pattaṃ kiṇitvā dehī’’ti pahitakappiyakārakena saddhiṃ kammārakulaṃ gantvā pattaṃ disvā ‘‘ime kahāpaṇe gahetvā imaṃ dehī’’ti kahāpaṇe dāpetvā gahito, ayaṃ patto etasseva bhikkhuno na vaṭṭati dubbicāritattā, aññesaṃ pana vaṭṭati, mūlassa asampaṭicchitattā.
Còn người nào không nhận tiền bạc, mà cùng với người làm vật phẩm hợp lệ được sai đi (với lời dặn) “Hãy mua bình bát dâng cho Trưởng lão”, đến nhà thợ rèn, thấy bình bát, rồi cho đưa tiền kahāpaṇa (với lời nói) “Hãy nhận số tiền kahāpaṇa này rồi đưa cái này (bình bát)”, và đã nhận lấy. Bình bát này không hợp lệ đối với chính Tỳ khưu đó, vì đã được xử lý không đúng cách; nhưng hợp lệ đối với những người khác, vì tiền gốc chưa được nhận.

Mahāsumattherassa kira upajjhāyo anuruddhatthero nāma ahosi. So attano evarūpaṃ pattaṃ sappissa pūretvā saṅghassa nissajji. Tipiṭakacūḷanāgattherassapi saddhivihārikānaṃ evarūpo patto ahosi. Taṃ theropi sappissa pūrāpetvā saṅghassa nissajjāpesīti. Idaṃ akappiyapattacatukkaṃ.
Nghe nói, Thầy Tế độ của Trưởng lão Mahāsumana tên là Trưởng lão Anuruddha. Vị ấy đã đổ đầy bơ lỏng vào bình bát tương tự như vậy của mình rồi từ bỏ cho Tăng chúng. Các vị đồng trú của Trưởng lão Tipiṭaka Cūḷanāga cũng có bình bát tương tự như vậy. Trưởng lão đó cũng đã cho đổ đầy bơ lỏng (vào bình bát đó) rồi cho từ bỏ cho Tăng chúng. Đây là bốn trường hợp bình bát không hợp lệ.

Sace pana rūpiyaṃ asampaṭicchitvā ‘‘therassa pattaṃ kiṇitvā dehī’’ti pahitakappiyakārakena saddhiṃ kammārakulaṃ gantvā pattaṃ disvā ‘‘ayaṃ mayhaṃ ruccatī’’ti vā ‘‘imāhaṃ gahessāmī’’ti vā vadati, kappiyakārako ca taṃ rūpiyaṃ datvā kammāraṃ saññāpeti, ayaṃ patto sabbakappiyo buddhānampi paribhogārahoti.
Nhưng nếu không nhận tiền bạc, mà cùng với người làm vật phẩm hợp lệ được sai đi (với lời dặn) “Hãy mua bình bát dâng cho Trưởng lão”, đến nhà thợ rèn, thấy bình bát, rồi nói “Cái này tôi thích” hoặc “Tôi sẽ lấy cái này”, và người làm vật phẩm hợp lệ đưa số tiền bạc đó rồi bảo người thợ rèn, thì bình bát này hoàn toàn hợp lệ, ngay cả các Đức Phật cũng xứng đáng dùng.

591.Arūpiye rūpiyasaññīti kharapattādīsu suvaṇṇādisaññī. Āpatti dukkaṭassāti sace tena arūpiyaṃ cetāpeti dukkaṭāpatti hoti. Esa nayo vematike. Arūpiyasaññissa pana pañcahi sahadhammikehi saddhi ‘‘idaṃ gahetvā idaṃ dethā’’ti kayavikkayaṃ karontassāpi anāpatti. Sesaṃ uttānameva.
591. “Đối với vật không phải tiền bạc, có tưởng là tiền bạc” có nghĩa là đối với lá thô, v.v., có tưởng là vàng, v.v. “Phạm tội Tác Ác” có nghĩa là nếu dùng vật đó để mua vật không phải tiền bạc, thì phạm tội Tác Ác. Cách này cũng áp dụng cho trường hợp nghi ngờ. Còn người có tưởng không phải là tiền bạc, dù thực hiện việc mua bán với năm hạng đồng梵行 (với lời nói) “Hãy nhận cái này rồi đưa cái kia”, cũng không phạm tội. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Chasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Sáu sự phát sinh, là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Rūpiyasaṃvohārasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Việc Giao Dịch Tiền Bạc đã hoàn tất.

10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā

10. Giải thích học giới về Mua Bán

593.Tenasamayenāti kayavikkayasikkhāpadaṃ. Tattha kati hipi tyāyanti kati te ayaṃ, hikāro panettha padapūraṇo, pikāro garahāyaṃ, ayaṃ dubbalasaṅghāṭi tava kati divasāni bhavissatīti attho. Atha vā katihampi tyāyantipi pāṭho. Tattha katihanti kati ahāni, kati divasānīti vuttaṃ hoti. Sesaṃ vuttanayameva. Katihipi myāyanti idampi eteneva nayena veditabbaṃ. Gihīpi naṃ gihissāti ettha nanti nāmatthe nipāto, gihī nāma gihissāti vuttaṃ hoti.
593. “Vào thời điểm đó” là học giới về Mua Bán. Ở đó, “kati hipi tyāyaṃ” có nghĩa là “cái này của thầy được bao nhiêu”; ở đây “hi” là từ đệm, “pi” dùng để khiển trách; nghĩa là “y tăng-già-lê yếu ớt này của thầy sẽ dùng được bao nhiêu ngày?”. Hoặc cũng có bản đọc là “katihampi tyāyaṃ“. Ở đó, “katihaṃ” là “kati ahāni” (bao nhiêu ngày), tức là “bao nhiêu ngày”. Phần còn lại theo cách đã nói. “Katihipi myāyaṃ” – điều này cũng phải được hiểu theo cách này. Ở đây, trong “Gihīpi naṃ gihissa“, “naṃ” là một từ bất biến dùng với nghĩa tên gọi; tức là “người tại gia tên là gihī”.

594.Nānappakārakanti cīvarādīnaṃ kappiyabhaṇḍānaṃ vasena anekavidhaṃ. Tenevassa padabhājane cīvaraṃ ādiṃ katvā dasikasuttapariyosānaṃ kappiyabhaṇḍameva dassitaṃ. Akappiyabhaṇḍaparivattanañhi kayavikkayasaṅgahaṃ na gacchati. Kayavikkayanti kayañceva vikkayañca. ‘‘Iminā imaṃ dehī’’tiādinā hi nayena parassa kappiyabhaṇḍaṃ gaṇhanto kayaṃ samāpajjati, attano kappiyabhaṇḍaṃ dento vikkayaṃ .
594. “Nhiều loại khác nhau” có nghĩa là nhiều loại tùy theo các vật phẩm hợp lệ như y, v.v. Do đó, trong phần Phân tích Từ ngữ của nó, chỉ các vật phẩm hợp lệ, bắt đầu bằng y cho đến chỉ khâu, mới được chỉ ra. Vì việc đổi chác vật phẩm không hợp lệ không được kể là mua bán. “Mua bán” là cả việc mua lẫn việc bán. Vì người nhận vật phẩm hợp lệ của người khác theo cách bắt đầu bằng “Hãy dùng cái này đổi lấy cái này” là thực hiện việc mua; người đưa vật phẩm hợp lệ của mình là thực hiện việc bán.

595.Ajjhācaratīti abhibhavitvā carati, vītikkamavācaṃ bhāsatīti attho. Yato kayitañca hoti vikkayitañcāti yadā kayitañca hoti parabhaṇḍaṃ attano hatthagataṃ karontena, vikkītañca attano bhaṇḍaṃ parahatthagataṃ karontena. ‘‘Iminā ima’’ntiādivacanānurūpato pana pāṭhe paṭhamaṃ attano bhaṇḍaṃ dassitaṃ.
595. “Ajjhācarati” (thực hiện) có nghĩa là lấn át mà thực hiện; tức là nói lời vi phạm. “Khi đã mua và đã bán” có nghĩa là khi đã mua, tức là làm cho vật phẩm của người khác vào tay mình; và đã bán, tức là làm cho vật phẩm của mình vào tay người khác. Nhưng trong đoạn văn, theo lời nói bắt đầu bằng “Dùng cái này đổi lấy cái này”, vật phẩm của mình được chỉ ra trước.

Nissajjitabbanti evaṃ parassa hatthato kayavasena gahitakappiyabhaṇḍaṃ nissajjitabbaṃ. Ayañhi kayavikkayo ṭhapetvā pañca sahadhammike avasesehi gihipabbajitehi antamaso mātāpitūhipi saddhiṃ na vaṭṭati.
“Phải được từ bỏ” có nghĩa là vật phẩm hợp lệ đã nhận từ tay người khác bằng cách mua như vậy phải được từ bỏ. Vì việc mua bán này, trừ năm hạng đồng梵行, không được phép thực hiện với những người còn lại, dù là tại gia hay xuất gia, ít nhất là cả với cha mẹ.

Tatrāyaṃ vinicchayo – vatthena vā vatthaṃ hotu bhattena vā bhattaṃ, yaṃ kiñci kappiyaṃ ‘‘iminā imaṃ dehī’’ti vadati, dukkaṭaṃ. Evaṃ vatvā mātuyāpi attano bhaṇḍaṃ deti, dukkaṭaṃ. ‘‘Iminā imaṃ dehī’’ti vutto vā ‘‘imaṃ dehi, imaṃ te dassāmī’’ti vatvā vā mātuyāpi bhaṇḍaṃ attanā gaṇhāti, dukkaṭaṃ. Attano bhaṇḍe parahatthaṃ parabhaṇḍe ca attano hatthaṃ sampatte nissaggiyaṃ. Mātaraṃ pana pitaraṃ vā ‘‘imaṃ dehī’’ti vadato viññatti na hoti. ‘‘Imaṃ gaṇhāhī’’ti vadato saddhādeyyavinipātanaṃ na hoti. Aññātakaṃ ‘‘imaṃ dehī’’ti vadato viññatti hoti. ‘‘Imaṃ gaṇhāhī’’ti vadato saddhādeyyavinipātanaṃ hoti. ‘‘Iminā imaṃ dehī’’ti kayavikkayaṃ āpajjato nissaggiyaṃ. Tasmā kappiyabhaṇḍaṃ parivattentena mātāpitūhipi saddhiṃ kayavikkayaṃ aññātakehi saddhiṃ tisso āpattiyo mocentena parivattetabbaṃ.
Về đó, đây là sự quyết định – Dù là vải đổi lấy vải, hay vật thực đổi lấy vật thực, bất cứ vật phẩm hợp lệ nào mà nói “Hãy dùng cái này đổi lấy cái này”, thì phạm tội Tác Ác. Sau khi nói như vậy, dù đưa vật phẩm của mình cho mẹ, cũng phạm tội Tác Ác. Dù được nói “Hãy dùng cái này đổi lấy cái này”, hoặc sau khi nói “Hãy cho cái này, tôi sẽ cho thầy cái này”, rồi tự mình nhận vật phẩm dù của mẹ, cũng phạm tội Tác Ác. Khi vật phẩm của mình vào tay người khác, và vật phẩm của người khác vào tay mình, thì (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị. Còn khi nói với cha hoặc mẹ “Xin hãy cho cái này”, thì không phải là sự xin xỏ. Khi nói “Xin hãy nhận cái này”, thì không phải là làm hư hoại của tín thí. Khi nói với người không phải bà con “Xin hãy cho cái này”, thì là sự xin xỏ. Khi nói “Xin hãy nhận cái này”, thì là làm hư hoại của tín thí. Người thực hiện việc mua bán (với lời nói) “Hãy dùng cái này đổi lấy cái này”, thì (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị. Do đó, người đổi chác vật phẩm hợp lệ, dù với cha mẹ, cũng phải đổi chác bằng cách tránh ba tội: mua bán (với người không phải bạn đồng tu), xin xỏ (với người không phải bà con), và làm hư hoại của tín thí.

Tatrāyaṃ parivattanavidhi – bhikkhussa pātheyyataṇḍulā honti, so antarāmagge bhattahatthaṃ purisaṃ disvā ‘‘amhākaṃ taṇḍulā atthi, na ca no imehi attho, bhattena pana attho’’ti vadati. Puriso taṇḍule gahetvā bhattaṃ deti, vaṭṭati. Tissopi āpattiyo na honti. Antamaso nimittakammamattampi na hoti. Kasmā? Mūlassa atthitāya. Parato ca vuttameva ‘‘idaṃ amhākaṃ atthi, amhākañca iminā ca iminā ca atthoti bhaṇatī’’ti. Yo pana evaṃ akatvā ‘‘iminā imaṃ dehī’’ti parivatteti; yathāvatthukameva . Vighāsādaṃ disvā ‘‘imaṃ odanaṃ bhuñjitvā, rajanaṃ vā dārūni vā āharā’’ti vadati, rajanachalligaṇanāya dārugaṇanāya ca nissaggiyāni honti. ‘‘Imaṃ odanaṃ bhuñjitvā idaṃ nāma karothā’’ti dantakārādīhi sippikehi dhamakaraṇādīsu taṃ taṃ parikkhāraṃ kāreti, rajakehi vā vatthaṃ dhovāpeti; yathāvatthukameva. Nhāpitena kese chindāpeti, kammakārehi navakammaṃ kāreti; yathāvatthukameva. Sace pana ‘‘idaṃ bhattaṃ bhuñjitvā idaṃ karothā’’ti na vadati ‘‘idaṃ bhattaṃ bhuñja bhuttosi bhuñjissasi, idaṃ nāma karohī’’ti vadati, vaṭṭati. Ettha ca kiñcāpi vatthadhovane vā kesacchedane vā bhūmisodhanādinavakamme vā parabhaṇḍaṃ attano hatthagataṃ nissajjitabbaṃ nāma natthi. Mahāaṭṭhakathāyaṃ pana daḷhaṃ katvā vuttattā na sakkā etaṃ paṭikkhipituṃ, tasmā yathā nissaggiyavatthumhi paribhutte vā naṭṭhe vā pācittiyaṃ deseti, evamidhāpi desetabbaṃ.
Về đó, đây là phương pháp đổi chác – Tỳ khưu có gạo làm lương thực đi đường; vị ấy giữa đường thấy một người mang cơm, liền nói: “Chúng tôi có gạo, nhưng chúng tôi không cần dùng thứ này, mà lại cần cơm.” Người đó lấy gạo rồi đưa cơm, thì được phép. Cả ba tội cũng không phát sinh. Ít nhất, ngay cả hành động ra hiệu cũng không có. Tại sao? Vì có sự hiện hữu của vật gốc. Và ở phần sau cũng đã nói: “Nói rằng: chúng tôi có cái này, và chúng tôi cần dùng cái này và cái này.” Còn người nào không làm như vậy mà đổi chác (với lời nói) “Hãy dùng cái này đổi lấy cái này”; thì (phạm tội) tùy theo vật phẩm. Thấy người ăn đồ thừa, nếu nói “Hãy ăn cơm này rồi mang thuốc nhuộm hoặc củi đến”, thì (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị tùy theo số lượng vỏ cây nhuộm và số lượng củi. Nếu nói “Hãy ăn cơm này rồi làm vật tên là như vậy”, rồi nhờ các thợ thủ công như thợ ngà, v.v. làm các vật dụng đó trong các việc như làm ống thổi, v.v., hoặc nhờ thợ giặt giặt vải; thì (phạm tội) tùy theo vật phẩm. Nhờ thợ cạo cắt tóc, nhờ thợ thuyền làm công việc mới; thì (phạm tội) tùy theo vật phẩm. Nhưng nếu không nói “Hãy ăn cơm này rồi làm việc này”, mà nói “Hãy ăn cơm này; thầy đã ăn, thầy sẽ ăn; hãy làm việc tên là như vậy”, thì được phép. Và ở đây, dù trong việc giặt vải, hoặc cắt tóc, hoặc công việc mới như quét dọn đất đai, v.v., không có việc vật phẩm của người khác vào tay mình phải được từ bỏ. Nhưng vì trong sách Đại Chú Giải đã nói một cách chắc chắn, nên không thể bác bỏ điều đó. Do đó, giống như khi vật phải từ bỏ đã được dùng hoặc bị mất, phải phát lồ tội Pācittiya, cũng vậy ở đây, phải phát lồ.

596.Kayavikkaye kayavikkayasaññītiādimhi yo kayavikkayaṃ samāpajjati, so tasmiṃ kayavikkayasaññī vā bhavatu vematiko vā, na kayavikkayasaññī vā nissaggiyapācittiyameva. Cūḷattike dvīsu padesu dukkaṭamevāti evamattho daṭṭhabbo.
596. Trong (nhóm ba trường hợp) bắt đầu bằng “Đối với việc mua bán, có tưởng là mua bán“, người nào thực hiện việc mua bán, dù người đó có tưởng là mua bán, hay có nghi ngờ, hay không có tưởng là mua bán đối với việc đó, thì vẫn phạm tội Ưng Xả Đối Trị. Trong nhóm ba nhỏ, ở hai trường hợp (cuối), chỉ phạm tội Tác Ác; ý nghĩa phải được hiểu như vậy.

597.Agghaṃ pucchatīti ‘‘ayaṃ tava patto kiṃ agghatī’’ti pucchati. ‘‘Idaṃ nāmā’’ti vutte pana sace tassa kappiyabhaṇḍaṃ mahagghaṃ hoti, evañca naṃ paṭivadati ‘‘upāsaka, mama idaṃ vatthu mahagghaṃ, tava pattaṃ aññassa dehī’’ti. Taṃ sutvā itaro ‘‘aññaṃ thālakampi dassāmī’’ti vadati gaṇhituṃ vaṭṭati, ‘‘idaṃ amhākaṃ atthī’’ti vuttalakkhaṇe patati . Sace so patto mahaggho, bhikkhuno vatthu appagghaṃ, pattasāmiko cassa appagghabhāvaṃ na jānāti, patto na gahetabbo, ‘‘mama vatthu appaggha’’nti ācikkhitabbaṃ. Mahagghabhāvaṃ ñatvā vañcetvā gaṇhanto hi gahitabhaṇḍaṃ agghāpetvā kāretabbataṃ āpajjati. Sace pattasāmiko ‘‘hotu, bhante, sesaṃ mama puññaṃ bhavissatī’’ti deti, vaṭṭati.
597. “Hỏi giá” có nghĩa là hỏi: “Bình bát này của ông giá bao nhiêu?” Nhưng nếu khi được nói “Giá là từng này”, nếu vật phẩm hợp lệ của vị ấy có giá trị cao, và vị ấy đáp lại rằng: “Thưa cận sự nam, vật này của tôi có giá trị cao, xin hãy đưa bình bát của ông cho người khác.” Nghe vậy, nếu người kia nói “Tôi sẽ cho thêm một cái mâm nữa”, thì được phép nhận; (trường hợp này) rơi vào đặc điểm đã nói “chúng tôi có cái này”. Nếu bình bát đó có giá trị cao, vật của Tỳ khưu ít giá trị, và người chủ bình bát không biết tình trạng ít giá trị của nó, thì không được nhận bình bát; phải nói rõ “Vật của tôi ít giá trị”. Vì người nào biết tình trạng giá trị cao (của bình bát) mà lừa dối để nhận, thì phạm tội phải bị định giá vật đã nhận rồi bắt đền bù. Nếu người chủ bình bát nói “Thôi được, bạch Đại đức, phần còn lại sẽ là phước của tôi” rồi dâng, thì được phép.

Kappiyakārakassaācikkhatīti yassa hatthato bhaṇḍaṃ gaṇhāti, taṃ ṭhapetvā aññaṃ antamaso tassa puttabhātikampi kappiyakārakaṃ katvā ‘‘iminā imaṃ nāma gahetvā dehī’’ti ācikkhati. So ce cheko hoti, punappunaṃ apanetvā vivaditvā gaṇhāti, tuṇhībhūtena ṭhātabbaṃ. No ce cheko hoti, na jānāti gahetuṃ, vāṇijako taṃ vañceti, ‘‘mā gaṇhā’’ti vattabbo.
“Báo cho người làm vật phẩm hợp lệ” có nghĩa là trừ người mà mình nhận vật phẩm từ tay, (Tỳ khưu) chỉ định một người khác, ít nhất là con trai hoặc anh/em trai của người đó, làm người làm vật phẩm hợp lệ rồi báo rằng: “Hãy dùng cái này nhận lấy vật tên là như vậy rồi đưa (cho tôi).” Nếu người đó khéo léo, nhiều lần mang đi rồi tranh cãi để nhận, thì phải im lặng đứng nhìn. Nếu không khéo léo, không biết cách nhận, bị người bán lừa gạt, thì phải nói: “Đừng nhận.”

Idaṃ amhākantiādimhi ‘‘idaṃ paṭiggahitaṃ telaṃ vā sappi vā amhākaṃ atthi, amhākañca aññena appaṭiggahitakena attho’’ti bhaṇati. Sace so taṃ gahetvā aññaṃ deti, paṭhamaṃ attano telaṃ na mināpetabbaṃ. Kasmā? Nāḷiyañhi avasiṭṭhatelaṃ hoti, taṃ pacchā minantassa appaṭiggahitakaṃ dūseyyāti. Sesaṃ uttānameva.
Trong (lời nói) bắt đầu bằng “Cái này của chúng tôi“, (Tỳ khưu) nói: “Dầu hoặc bơ lỏng đã nhận này là của chúng tôi, và chúng tôi cần dùng thứ khác chưa được nhận.” Nếu người đó lấy vật đó rồi đưa vật khác, thì trước tiên không được cho đong dầu của mình. Tại sao? Vì trong ống đong có thể còn sót dầu, dầu đó khi đong sau này có thể làm ô uế vật chưa được nhận. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Chasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Sáu sự phát sinh, là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Mua Bán đã hoàn tất.

Niṭṭhito kosiyavaggo dutiyo.

Phần về Tơ Lụa thứ hai đã hoàn tất.

3. Pattavaggo

3. Phần về Bình Bát

1. Pattasikkhāpadavaṇṇanā

1. Giải thích học giới về Bình Bát

598.Tena samayenāti pattasikkhāpadaṃ. Tattha pattavāṇijjanti gāmanigamādīsu vicarantā pattavāṇijjaṃ vā karissanti. Āmattikāpaṇaṃ vāti amattāni vuccanti bhājanāni, tāni yesaṃ bhaṇḍaṃ te āmattikā, tesaṃ āmattikānaṃ āpaṇaṃ āmattikāpaṇaṃ, kulālabhaṇḍavāṇijakāpaṇanti attho.
598. “Vào thời điểm đó” là học giới về Bình Bát. Ở đó, “buôn bán bình bát” có nghĩa là họ đi lại trong các làng, thị trấn, v.v. và sẽ thực hiện việc buôn bán bình bát. “Hoặc cửa hàng đồ dùng” – “amattāni” được gọi là các đồ đựng; những người có đồ dùng đó là “āmattikā”; cửa hàng của những người “āmattikā” đó là “āmattikāpaṇa”; có nghĩa là cửa hàng của những người buôn bán đồ gốm.

602.Tayopattassa vaṇṇāti tīṇi pattassa pamāṇāni. Aḍḍhāḷhakodanaṃ gaṇhātīti magadhanāḷiyā dvinnaṃ taṇḍulanāḷīnaṃ odanaṃ gaṇhāti. Magadhanāḷi nāma aḍḍhaterasapalā hotīti andhakaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Sīhaḷadīpe pakatināḷi mahantā, damiḷanāḷi khuddakā, magadhanāḷi pamāṇayuttā, tāya magadhanāḷiyā diyaḍḍhanāḷi ekā sīhaḷanāḷi hotīti mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Catubhāgaṃ khādananti odanassa catutthabhāgappamāṇaṃ khādanaṃ, taṃ hatthahāriyassa muggasūpassa vasena veditabbaṃ. Tadupiyaṃ byañjananti tassa odanassa anurūpaṃ macchamaṃsasākaphalakaḷīrādibyañjanaṃ.
602. “Ba loại bình bát” có nghĩa là ba kích thước của bình bát. “Chứa được cơm của một aḍhāḷhaka” có nghĩa là chứa được cơm nấu từ hai nāḷi gạo theo đơn vị nāḷi của xứ Magadha. Một nāḷi của xứ Magadha là mười hai pala rưỡi, theo như đã nói trong sách Andhakaṭṭhakathā. Ở đảo Sīhaḷa (Tích Lan), nāḷi thông thường thì lớn, nāḷi của người Damiḷa (Tamil) thì nhỏ, nāḷi của xứ Magadha thì vừa phải. Một nāḷi rưỡi theo đơn vị nāḷi của xứ Magadha đó bằng một nāḷi của xứ Sīhaḷa, theo như đã nói trong sách Đại Chú Giải. “Một phần tư đồ ăn cứng” có nghĩa là đồ ăn cứng có kích thước bằng một phần tư của cơm đó; điều đó phải được hiểu theo lượng súp đậu xanh vừa tay. “Thức ăn kèm tương xứng” có nghĩa là thức ăn kèm phù hợp với cơm đó như cá, thịt, rau, trái cây, măng, v.v.

Tatrāyaṃ vinicchayo – anupahatapurāṇasālitaṇḍulānaṃ sukoṭṭitaparisuddhānaṃ dve magadhanāḷiyo gahetvā tehi taṇḍulehi anuttaṇḍulaṃ akilinnaṃ apiṇḍitaṃ suvisadaṃ kundamakuḷarāsisadisaṃ avassāvitodanaṃ pacitvā niravasesaṃ patte pakkhipitvā tassa odanassa catutthabhāgappamāṇo nātighano nātitanuko hatthahāriyo sabbasambhārasaṅkhato muggasūpo pakkhipitabbo. Tato ālopassa ālopassa anurūpaṃ yāvacarimālopappahonakaṃ macchamaṃsādibyañjanaṃ pakkhipitabbaṃ, sappitelatakkarasakañjikādīni pana gaṇanūpagāni na honti, tāni hi odanagatikāneva, neva hāpetuṃ na vaḍḍhetuṃ sakkonti. Evametaṃ sabbampi pakkhittaṃ sace pattassa mukhavaṭṭiyā heṭṭhimarājisamaṃ tiṭṭhati, suttena vā hīrena vā chindantassa suttassa vā hīrassa vā heṭṭhimantaṃ phusati, ayaṃ ukkaṭṭho nāma patto. Sace taṃ rājiṃ atikkamma thūpīkataṃ tiṭṭhati, ayaṃ ukkaṭṭhomako nāma patto. Sace taṃ rājiṃ na sampāpuṇāti, antogatameva hoti, ayaṃ ukkaṭṭhukkaṭṭho nāma patto.
Về đó, đây là sự quyết định – lấy hai nāḷi gạo sāli cũ không bị hư, đã được giã kỹ và làm sạch, dùng số gạo đó nấu thành cơm không còn hạt gạo sống, không nhão, không vón cục, tơi xốp, giống như đống nụ hoa lài, không chắt nước, rồi đổ hết vào bình bát. Phải đổ vào một lượng súp đậu xanh có kích thước bằng một phần tư của cơm đó, không quá đặc, không quá loãng, vừa tay, được chế biến với đầy đủ gia vị. Sau đó, phải đổ vào thức ăn kèm như cá, thịt, v.v. phù hợp với từng miếng cơm, cho đến khi đủ cho miếng cơm cuối cùng. Còn bơ lỏng, dầu, nước sữa chua, nước hồ, v.v. thì không được tính vào số lượng; vì những thứ đó đi theo cơm, không thể làm giảm hay làm tăng (kích thước của cơm). Như vậy, nếu tất cả những thứ đã đổ vào này đứng ngang bằng với vạch dưới của vành miệng bình bát, hoặc khi cắt bằng sợi chỉ hay sợi dây, nó chạm vào mép dưới của sợi chỉ hay sợi dây, thì đây gọi là bình bát loại lớn. Nếu nó vượt quá vạch đó và vun lên thành đống, thì đây gọi là bình bát loại lớn-nhỏ. Nếu nó không chạm đến vạch đó, mà chỉ nằm bên trong, thì đây gọi là bình bát loại lớn-lớn.

Nāḷikodananti magadhanāḷiyā ekāya taṇḍulanāḷiyā odanaṃ. Patthodananti magadhanāḷiyā upaḍḍhanāḷikodanaṃ. Sesaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ. Ayaṃ pana nāmamatte viseso – sace nāḷikodanādi sabbampi pakkhittaṃ vuttanayeneva heṭṭhimarājisamaṃ tiṭṭhati, ayaṃ majjhimo nāma patto. Sace taṃ rājiṃ atikkamma thūpīkataṃ tiṭṭhati, ayaṃ majjhimomako nāma patto. Sace taṃ rājiṃ na sampāpuṇāti antogatameva hoti, ayaṃ majjhimukkaṭṭho nāma patto. Sace patthodanādi sabbampi pakkhittaṃ heṭṭhimarājisamaṃ tiṭṭhati, ayaṃ omako nāma patto. Sace taṃ rājiṃ atikkamma thūpīkataṃ tiṭṭhati, ayaṃ omakomako nāma patto. Sace taṃ rājiṃ na pāpuṇāti antogatameva hoti, ayaṃ omakukkaṭṭho nāma pattoti evamete nava pattā. Tesu dve apattā ukkaṭṭhukkaṭṭho ca omakomako ca. ‘‘Tato ukkaṭṭho apatto omako apatto’’ti idañhi ete sandhāya vuttaṃ. Ukkaṭṭhukkaṭṭho hi ettha ukkaṭṭhato ukkaṭṭhattā ‘‘tato ukkaṭṭho apatto’’ti vutto. Omakomako ca omakato omakattā tato omako apattoti vutto. Tasmā ete bhājanaparibhogena paribhuñjitabbā, na adhiṭṭhānupagā, na vikappanupagā. Itare pana satta adhiṭṭhahitvā vā vikappetvā vā paribhuñjitabbā, evaṃ akatvā taṃ dasāhaṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyanti taṃ sattavidhampi pattaṃ dasāhaparamaṃ kālaṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
“Cơm của một nāḷi” là cơm nấu từ một nāḷi gạo theo đơn vị nāḷi của xứ Magadha. “Cơm của nửa nāḷi” là cơm nấu từ nửa nāḷi gạo theo đơn vị nāḷi của xứ Magadha. Phần còn lại phải được hiểu theo cách đã nói. Nhưng đây là sự khác biệt chỉ về tên gọi – nếu tất cả cơm của một nāḷi, v.v. đã đổ vào đứng ngang bằng với vạch dưới theo cách đã nói, thì đây gọi là bình bát loại trung. Nếu nó vượt quá vạch đó và vun lên thành đống, thì đây gọi là bình bát loại trung-nhỏ. Nếu nó không chạm đến vạch đó mà chỉ nằm bên trong, thì đây gọi là bình bát loại trung-lớn. Nếu tất cả cơm của nửa nāḷi, v.v. đã đổ vào đứng ngang bằng với vạch dưới, thì đây gọi là bình bát loại nhỏ. Nếu nó vượt quá vạch đó và vun lên thành đống, thì đây gọi là bình bát loại nhỏ-nhỏ. Nếu nó không chạm đến vạch đó mà chỉ nằm bên trong, thì đây gọi là bình bát loại nhỏ-lớn. Như vậy, có chín loại bình bát này. Trong số đó, hai loại không phải là bình bát (hợp lệ): loại lớn-lớn và loại nhỏ-nhỏ. Vì câu “Lớn hơn mức đó không phải là bình bát, nhỏ hơn mức đó không phải là bình bát” được nói liên quan đến những loại này. Vì ở đây, loại lớn-lớn do lớn hơn loại lớn, nên được gọi là “lớn hơn mức đó không phải là bình bát”. Và loại nhỏ-nhỏ do nhỏ hơn loại nhỏ, nên được gọi là “nhỏ hơn mức đó không phải là bình bát”. Do đó, những loại này phải được dùng như đồ đựng, không thích hợp để chú nguyện, không thích hợp để làm thành tịnh thí. Còn bảy loại kia, sau khi chú nguyện hoặc làm thành tịnh thí, thì được phép dùng. Nếu không làm như vậy mà để bảy loại bình bát đó quá mười ngày, thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị; tức là người để bảy loại bình bát đó quá thời gian tối đa mười ngày thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị.

607.Nissaggiyaṃ pattaṃ anissajjitvā paribhuñjatīti yāguṃ pivitvā dhote dukkaṭaṃ, khañjakaṃ khāditvā bhattaṃ bhuñjitvā dhote dukkaṭanti evaṃ payoge payoge dukkaṭaṃ.
607. “Dùng bình bát phải từ bỏ mà chưa từ bỏ” có nghĩa là sau khi uống cháo rồi rửa (bát), phạm tội Tác Ác; sau khi ăn bánh, ăn cơm rồi rửa (bát), phạm tội Tác Ác; như vậy, mỗi khi dùng đều phạm tội Tác Ác.

608.Anāpatti antodasāhaṃ adhiṭṭheti vikappetīti ettha pana pamāṇayuttassapi adhiṭṭhānavikappanupagattaṃ evaṃ veditabbaṃ – ayopatto pañcahi pākehi mattikāpatto dvīhi pākehi pakko adhiṭṭhānupago, ubhopi yaṃ mūlaṃ dātabbaṃ, tasmiṃ dinneyeva. Sace ekopi pāko ūno hoti, kākaṇikamattampi vā mūlaṃ adinnaṃ, na adhiṭṭhānupago. Sacepi pattasāmiko vadati ‘‘yadā tumhākaṃ mūlaṃ bhavissati, tadā dassatha, adhiṭṭhahitvā paribhuñjathā’’ti neva adhiṭṭhānupago hoti, pākassa hi ūnattā pattasaṅkhaṃ na gacchati, mūlassa sakalassa vā ekadesassa vā adinnattā sakabhāvaṃ na upeti, aññasseva santako hoti, tasmā pāke ca mūle ca niṭṭhiteyeva adhiṭṭhānupago hoti. Yo adhiṭṭhānupago, sveva vikappanupago, so hatthaṃ āgatopi anāgatopi adhiṭṭhātabbo vikappetabbo vā. Yadi hi pattakārako mūlaṃ labhitvā sayaṃ vā dātukāmo hutvā ‘‘ahaṃ, bhante, tumhākaṃ pattaṃ katvā asukadivase nāma pacitvā ṭhapessāmī’’ti vadati, bhikkhu ca tena paricchinnadivasato dasāhaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Sace pana pattakārako ‘‘ahaṃ tumhākaṃ pattaṃ katvā pacitvā sāsanaṃ pesessāmī’’ti vatvā tatheva karoti, tena pesitabhikkhu pana tassa bhikkhuno na āroceti, añño disvā vā sutvā vā ‘‘tumhākaṃ, bhante, patto niṭṭhito’’ti āroceti, etassa ārocanaṃ napamāṇaṃ. Yadā pana tena pesitoyeva āroceti, tassa vacanaṃ sutadivasato paṭṭhāya dasāhaṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Sace pattakārako ‘‘ahaṃ tumhākaṃ pattaṃ katvā pacitvā kassaci hatthe pahiṇissāmī’’ti vatvā tatheva karoti, pattaṃ gahetvā āgatabhikkhu pana attano pariveṇe ṭhapetvā tassa na āroceti, añño koci bhaṇati ‘‘api, bhante, adhunā ābhato patto sundaro’’ti! ‘‘Kuhiṃ, āvuso, patto’’ti? ‘‘Itthannāmassa hatthe pesito’’ti. Etassapi vacanaṃ na pamāṇaṃ. Yadā pana so bhikkhu pattaṃ deti , laddhadivasato paṭṭhāya dasāhaṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Tasmā dasāhaṃ anatikkāmetvāva adhiṭṭhātabbo vikappetabbo vā.
608. Ở đây, trong “Không phạm tội khi chú nguyện hoặc làm thành tịnh thí trong vòng mười ngày“, tính chất thích hợp để chú nguyện và làm thành tịnh thí của cả (bình bát) đúng kích thước cũng phải được hiểu như vầy: Bình bát bằng sắt được nung năm lần, bình bát bằng đất được nung hai lần, thì thích hợp để chú nguyện; cả hai loại, chỉ khi tiền gốc phải trả đã được trả xong. Nếu thiếu dù chỉ một lần nung, hoặc dù chỉ một kākaṇika tiền gốc chưa được trả, thì không thích hợp để chú nguyện. Dù người chủ bình bát nói “Khi nào các ngài có tiền gốc, thì hãy trả; xin hãy chú nguyện rồi dùng”, thì cũng không thích hợp để chú nguyện. Vì do việc nung chưa đủ, nó không được kể là bình bát; do tiền gốc toàn bộ hoặc một phần chưa được trả, nó chưa thuộc sở hữu của mình, mà vẫn là của người khác. Do đó, chỉ khi việc nung và việc trả tiền gốc đã hoàn tất, thì mới thích hợp để chú nguyện. Vật nào thích hợp để chú nguyện, thì cũng thích hợp để làm thành tịnh thí; vật đó dù đã đến tay hay chưa đến tay, cũng phải được chú nguyện hoặc làm thành tịnh thí. Vì nếu người làm bình bát sau khi nhận tiền gốc, hoặc tự mình muốn dâng, rồi nói “Bạch Đại đức, con sẽ làm bình bát cho ngài, rồi vào ngày kia nung xong sẽ cất giữ”, và Tỳ khưu để quá mười ngày kể từ ngày đã định đó, thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị. Còn nếu người làm bình bát nói “Con sẽ làm bình bát cho các ngài, nung xong sẽ gửi tin báo” rồi làm y như vậy, nhưng Tỳ khưu được người đó sai đi báo lại không báo cho Tỳ khưu kia, một người khác thấy hoặc nghe rồi báo “Bạch Đại đức, bình bát của ngài đã làm xong”, thì lời báo của người này không được tính. Nhưng khi chính người được sai đi báo, người để quá mười ngày kể từ ngày nghe lời báo của vị ấy thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị. Nếu người làm bình bát nói “Con sẽ làm bình bát cho các ngài, nung xong sẽ gửi qua tay một người nào đó” rồi làm y như vậy, nhưng Tỳ khưu nhận bình bát mang đến lại cất ở phòng riêng của mình mà không báo cho vị kia, một người nào đó khác nói “Thưa Đại đức, bình bát vừa được mang đến có đẹp không!” (Vị kia hỏi:) “Này Hiền giả, bình bát ở đâu?” (Người đó đáp:) “Đã được gửi qua tay người tên là như vậy.” Lời nói của người này cũng không được tính. Nhưng khi Tỳ khưu đó giao bình bát, người để quá mười ngày kể từ ngày nhận được thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị. Do đó, phải chú nguyện hoặc làm thành tịnh thí mà không để quá mười ngày.

Tattha dve pattassa adhiṭṭhānā – kāyena vā adhiṭṭhāti, vācāya vā adhiṭṭhāti. Tesaṃ vasena adhiṭṭhahantena ca ‘‘imaṃ pattaṃ paccuddharāmī’’ti vā ‘‘etaṃ pattaṃ paccuddharāmī’’ti vā evaṃ sammukhe vā parammukhe vā ṭhitaṃ purāṇapattaṃ paccuddharitvā aññassa vā datvā navaṃ pattaṃ yattha katthaci ṭhitaṃ hatthena parāmasitvā ‘‘imaṃ pattaṃ adhiṭṭhāmī’’ti cittena ābhogaṃ katvā kāyavikāraṃ karontena kāyena vā adhiṭṭhātabbo, vacībhedaṃ katvā vācāya vā adhiṭṭhātabbo. Tatra duvidhaṃ adhiṭṭhānaṃ – sace hatthapāse hoti ‘‘imaṃ pattaṃ adhiṭṭhāmī’’ti vācā bhinditabbā. Atha antogabbhe vā uparipāsāde vā sāmantavihāre vā hoti, ṭhapitaṭṭhānaṃ sallakkhetvā ‘‘etaṃ pattaṃ adhiṭṭhāmī’’ti vācā bhinditabbā.
Ở đó, có hai cách chú nguyện bình bát: chú nguyện bằng thân hoặc chú nguyện bằng lời. Và người chú nguyện theo những cách đó, sau khi xả bình bát cũ đang ở trước mặt hoặc không ở trước mặt bằng cách nói “Tôi xin xả bình bát này” hoặc “Tôi xin xả bình bát đó”, hoặc sau khi cho người khác, phải lấy bình bát mới, dù ở bất cứ đâu, chạm vào bằng tay, tác ý trong tâm “Tôi xin chú nguyện bình bát này” và thực hiện một cử chỉ thân thể để chú nguyện bằng thân, hoặc nói ra lời để chú nguyện bằng lời. Ở đó, có hai cách chú nguyện (bằng lời): nếu bình bát ở trong tầm tay, phải nói ra lời “Tôi xin chú nguyện bình bát này”. Còn nếu bình bát ở trong phòng, trên lầu hoặc ở tu viện gần đó, sau khi xác định nơi cất giữ, phải nói ra lời “Tôi xin chú nguyện bình bát đó”.

Adhiṭṭhahantena pana ekakena adhiṭṭhātumpi vaṭṭati, aññassa santike adhiṭṭhātumpi vaṭṭati. Aññassa santike ayamānisaṃso – sacassa ‘‘adhiṭṭhito nu kho me, no’’ti vimati uppajjati, itaro sāretvā vimatiṃ chindissatīti. Sace koci dasa patte labhitvā sabbeva attanāva paribhuñjitukāmo hoti, na sabbe adhiṭṭhātabbā. Ekaṃ pattaṃ adhiṭṭhāya punadivase taṃ paccuddharitvā añño adhiṭṭhātabbo. Etenupāyena vassasatampi pariharituṃ sakkā.
Còn người chú nguyện, được phép chú nguyện một mình, cũng được phép chú nguyện trước mặt người khác. (Chú nguyện) trước mặt người khác có lợi ích này: nếu vị ấy phát sinh nghi ngờ “Ta đã chú nguyện hay chưa?”, người kia sẽ nhắc nhở và làm tan biến sự nghi ngờ. Nếu có người nào nhận được mười bình bát và muốn tự mình dùng tất cả, thì không được chú nguyện tất cả. Sau khi chú nguyện một bình bát, vào ngày hôm sau, xả bình bát đó rồi chú nguyện bình bát khác. Bằng phương tiện này, có thể sử dụng (nhiều bình bát) dù cả trăm năm.

Evaṃ appamattassa bhikkhuno siyā adhiṭṭhānavijahananti? Siyā. Sace hi ayaṃ pattaṃ aññassa vā deti, vibbhamati vā sikkhaṃ vā paccakkhāti, kālaṃ vā karoti, liṅgaṃ vāssa parivattati, paccuddharati vā, patte vā chiddaṃ hoti, adhiṭṭhānaṃ vijahati. Vuttampi cetaṃ –
Đối với Tỳ khưu không buông lung như vậy, sự chú nguyện có thể mất hiệu lực không? Có thể. Vì nếu vị này cho bình bát cho người khác, hoặc bị mất trí, hoặc xả giới, hoặc mệnh chung, hoặc giới tính của vị ấy thay đổi, hoặc xả (chú nguyện), hoặc bình bát bị thủng, thì sự chú nguyện mất hiệu lực. Điều này cũng đã được nói –

‘‘Dinnavibbhantapaccakkhā , kālaṃkiriyakatena ca;
Liṅgapaccuddharā ceva, chiddena bhavati sattama’’nti.
‘Do cho, mất trí, và xả (giới), do mệnh chung;
Chuyển giới tính và xả (chú nguyện), thứ bảy là do bị thủng.’

Coraharaṇavissāsaggāhehipi vijahatiyeva. Kittakena chiddena adhiṭṭhānaṃ bhijjati? Yena kaṅgusitthaṃ nikkhamati ceva pavisati ca. Idañhi sattannaṃ dhaññānaṃ lāmakadhaññasitthaṃ, tasmiṃ ayacuṇṇena vā āṇiyā vā paṭipākatike kate dasāhabbhantare puna adhiṭṭhātabbo. Ayaṃ tāva ‘‘antodasāhaṃ adhiṭṭheti vikappetī’’ti ettha adhiṭṭhāne vinicchayo.
(Sự chú nguyện) cũng mất hiệu lực do bị trộm lấy đi và do lấy dùng với sự thân tín. Sự chú nguyện bị mất do lỗ thủng lớn đến mức nào? (Lỗ thủng) mà hạt kê có thể lọt ra và lọt vào. Vì đây là hạt của loại ngũ cốc nhỏ nhất trong bảy loại ngũ cốc. Nếu lỗ thủng đó được sửa lại bằng bột sắt hoặc bằng đinh, thì trong vòng mười ngày phải chú nguyện lại. Đây là sự quyết định về việc chú nguyện trong câu “chú nguyện hoặc làm thành tịnh thí trong vòng mười ngày“.

Vikappane pana dve vikappanā – sammukhāvikappanā ca parammukhāvikappanā ca. Kathaṃ sammukhāvikappanā hoti? Pattānaṃ ekabahubhāvaṃ sannihitāsannihitabhāvañca ñatvā ‘‘imaṃ patta’’nti vā ‘‘ime patte’’ti vā ‘‘etaṃ patta’’nti vā ‘‘ete patte’’ti vā vatvā ‘‘tuyhaṃ vikappemī’’ti vattabbaṃ. Ayamekā sammukhāvikappanā. Ettāvatā nidhetuṃ vaṭṭati, paribhuñjituṃ vā vissajjetuṃ vā adhiṭṭhātuṃ vā na vaṭṭati. ‘‘Mayhaṃ santakaṃ paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ vā karohī’’ti evaṃ pana vutte paccuddhāro nāma hoti, tatopabhuti paribhogādayopi vaṭṭanti.
Còn về việc làm thành tịnh thí, có hai cách làm thành tịnh thí: làm thành tịnh thí trực tiếp và làm thành tịnh thí gián tiếp. Làm thành tịnh thí trực tiếp là như thế nào? Sau khi biết số lượng bình bát là một hay nhiều, ở gần hay không ở gần, phải nói “bình bát này” hoặc “những bình bát này” hoặc “bình bát đó” hoặc “những bình bát đó”, rồi nói “tôi xin làm thành tịnh thí cho thầy”. Đây là một cách làm thành tịnh thí trực tiếp. Làm như vậy thì được phép cất giữ, nhưng không được phép dùng, hoặc cho đi, hoặc chú nguyện. Nhưng khi được nói rằng “Vật sở hữu của tôi, thầy hãy dùng, hoặc cho đi, hoặc làm tùy theo duyên”, thì đó gọi là sự hoàn lại; từ đó trở đi, việc dùng, v.v. cũng được phép.

Aparo nayo – tatheva pattānaṃ ekabahubhāvaṃ sannihitāsannihitabhāvañca ñatvā tasseva bhikkhuno santike ‘‘imaṃ patta’’nti vā ‘‘ime patte’’ti vā ‘‘etaṃ patta’’nti vā ‘‘ete patte’’ti vā vatvā pañcasu sahadhammikesu aññatarassa attanā abhirucitassa yassa kassaci nāmaṃ gahetvā ‘‘tissassa bhikkhuno vikappemī’’ti vā ‘‘tissāya bhikkhuniyā sikkhamānāya sāmaṇerassa tissāya sāmaṇeriyā vikappemī’’ti vā vattabbaṃ, ayaṃ aparāpi sammukhāvikappanā. Ettāvatā nidhetuṃ vaṭṭati, paribhogādīsu pana ekampi na vaṭṭati. Tena pana bhikkhunā ‘‘tissassa bhikkhuno santakaṃ…pe… tissāya sāmaṇeriyā santakaṃ paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ vā karohī’’ti vutte paccuddhāro nāma hoti. Tatopabhuti paribhogādayopi vaṭṭanti.
Một cách khác nữa – cũng vậy, sau khi biết số lượng bình bát là một hay nhiều, ở gần hay không ở gần, nói với chính Tỳ khưu đó “bình bát này” hoặc “những bình bát này” hoặc “bình bát đó” hoặc “những bình bát đó”, rồi nêu tên một người nào đó trong năm hạng bạn đồng tu mà mình thích, phải nói “tôi xin làm thành tịnh thí cho Tỳ khưu Tissa” hoặc “cho Tỳ khưu ni Tissā, cho Thức-xoa-ma-na, cho Sa-di Tissa, cho Sa-di-ni Tissā”. Đây cũng là một cách làm thành tịnh thí trực tiếp khác. Làm như vậy thì được phép cất giữ, nhưng không một việc nào trong số dùng, v.v. được phép. Nhưng khi Tỳ khưu đó nói “Vật sở hữu của Tỳ khưu Tissa… cho đến… vật sở hữu của Sa-di-ni Tissā, thầy hãy dùng, hoặc cho đi, hoặc làm tùy theo duyên”, thì đó gọi là sự hoàn lại. Từ đó trở đi, việc dùng, v.v. cũng được phép.

Kathaṃ parammukhāvikappanā hoti? Pattānaṃ tatheva ekabahubhāvaṃ sannihitāsannihitabhāvañca ñatvā ‘‘imaṃ patta’’nti vā ‘‘ime patte’’ti vā ‘‘etaṃ patta’’nti vā ‘‘ete patte’’ti vā vatvā ‘‘tuyhaṃ vikappanatthāya dammī’’ti vattabbaṃ. Tena vattabbo – ‘‘ko te mitto vā sandiṭṭho vā’’ti? Tato itarena purimanayeneva ‘‘tisso bhikkhūti vā…pe… tissā sāmaṇerī’’ti vā vattabbaṃ. Puna tena bhikkhunā ‘‘ahaṃ tissassa bhikkhuno dammī’’ti vā…pe… ‘‘tissāya sāmaṇeriyā dammī’’ti vā vattabbaṃ, ayaṃ parammukhāvikappanā. Ettāvattā nidhetuṃ vaṭṭati, paribhogādīsu pana ekampi na vaṭṭati. Tena pana bhikkhunā dutiyasammukhāvikappanāyaṃ vuttanayeneva ‘‘itthannāmassa santakaṃ paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ vā karohī’’ti vutte paccuddhāro nāma hoti. Tatopabhuti paribhogādayopi vaṭṭanti.
Làm thành tịnh thí gián tiếp là như thế nào? Cũng vậy, sau khi biết số lượng bình bát là một hay nhiều, ở gần hay không ở gần, nói “bình bát này” hoặc “những bình bát này” hoặc “bình bát đó” hoặc “những bình bát đó”, rồi phải nói “tôi xin giao cho thầy để làm thành tịnh thí”. Vị đó phải được hỏi: “Ai là bạn hoặc người quen của thầy?” Sau đó, người kia phải nói theo cách trước “Tỳ khưu Tissa…” hoặc cho đến “…Sa-di-ni Tissā”; đây là cách làm thành tịnh thí gián tiếp. Làm như vậy thì được phép cất giữ, nhưng không một việc nào trong số dùng, v.v. được phép. Nhưng khi Tỳ khưu đó nói theo cách đã được trình bày trong phần làm thành tịnh thí trực tiếp thứ hai rằng “Vật sở hữu của người tên là như vậy, thầy hãy dùng, hoặc cho đi, hoặc làm tùy theo duyên”, thì đó gọi là sự hoàn lại. Từ đó trở đi, việc dùng, v.v. cũng được phép.

Imāsaṃ pana dvinnaṃ vikappanānaṃ nānākaraṇaṃ, avaseso ca vacanakkamo sabbo paṭhamakathinasikkhāpadavaṇṇanāyaṃ vuttanayeneva veditabbo saddhiṃ samuṭṭhānādīhīti.
Nhưng sự khác biệt giữa hai cách làm thành tịnh thí này, và toàn bộ trình tự lời nói còn lại, phải được hiểu theo cách đã nói trong phần giải thích học giới Kaṭhina thứ nhất, cùng với sự phát sinh, v.v.

Pattasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Bình Bát đã hoàn tất.

2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā

2. Giải thích học giới về (Bình Bát) Có Ít Hơn Năm Dây Buộc

609.Tena samayenāti ūnapañcabandhanasikkhāpadaṃ. Tattha na yāpetīti so kira yadi ariyasāvako nābhavissā, aññathattampi agamissā, evaṃ tehi ubbāḷho, sotāpannattā pana kevalaṃ sarīreneva na yāpeti, tena vuttaṃ – ‘‘attanāpi na yāpeti, puttadārāpissa kilamantī’’ti.
609. “Vào thời điểm đó” là học giới về (Bình Bát) Có Ít Hơn Năm Dây Buộc. Ở đó, “không thể duy trì (cuộc sống)” – nghe nói, nếu vị ấy không phải là bậc Thánh Thinh Văn, thì có lẽ đã trở thành khác đi (tức hoàn tục). Bị họ làm phiền não như vậy, nhưng do là bậc Dự Lưu, vị ấy chỉ không thể duy trì thân mạng mà thôi. Do đó đã nói: “Cả bản thân cũng không thể duy trì (cuộc sống), vợ con của vị ấy cũng khốn khổ.”

612-3.Ūnapañcabandhanenāti ettha ūnāni pañca bandhanāni assāti ūnapañcabandhano, nāssa pañca bandhanāni pūrentīti attho, tena ūnapañcabandhanena. Itthambhūtassa lakkhaṇe karaṇavacanaṃ. Tattha yasmā abandhanassāpi pañca bandhanāni na pūrenti, sabbaso natthitāya, tasmā padabhājane ‘‘abandhano vā’’tiādi vuttaṃ . ‘‘Ūnapañcabandhanenā’’ti ca vuttattā yassa pañcabandhano patto hoti, tassa so apatto, tasmā aññaṃ viññāpetuṃ vaṭṭati. Bandhanañca nāmetaṃ yasmā bandhanokāse sati hoti, asati na hoti, tasmā tassa lakkhaṇaṃ dassetuṃ ‘‘abandhanokāso nāmā’’tiādi vuttaṃ.
612-3. Ở đây, “bởi (bình bát) có ít hơn năm dây buộc” – (bình bát) có ít hơn năm dây buộc là (bình bát) có ít hơn năm dây buộc. Có nghĩa là nó không đủ năm dây buộc; bởi (bình bát) có ít hơn năm dây buộc đó. Đây là công cụ cách dùng để chỉ đặc điểm của vật như vậy. Ở đó, vì ngay cả (bình bát) không có dây buộc cũng không đủ năm dây buộc, do hoàn toàn không có. Do đó, trong phần Phân tích Từ ngữ đã nói: “hoặc không có dây buộc…”, v.v. Và vì đã nói “bởi (bình bát) có ít hơn năm dây buộc”, nên bình bát nào có năm dây buộc, thì đó không phải là bình bát (hợp lệ theo học giới này). Do đó, được phép xin bình bát khác. Và dây buộc này, vì khi có chỗ buộc thì có, khi không có thì không có. Do đó, để chỉ ra đặc điểm của nó, đã nói: “chỗ không có dây buộc tên là…”, v.v.

Dvaṅgulā rāji na hotīti mukhavaṭṭito heṭṭhā dvaṅgulappamāṇā ekāpi rāji na hoti. Yassa dvaṅgulā rāji hotīti yassa pana tādisā ekā rāji hoti, so tassā rājiyā heṭṭhimapariyante pattavedhakena vijjhitvā pacitvā suttarajjuka-makacirajjukādīhi vā tipusuttakena vā bandhitabbo, taṃ bandhanaṃ āmisassa alagganatthaṃ tipupaṭṭakena vā kenaci baddhasilesena vā paṭicchādetabbaṃ. So ca patto adhiṭṭhahitvā paribhuñjitabbo, sukhumaṃ vā chiddaṃ katvā bandhitabbo. Suddhehi pana madhusitthakalākhāsajjulasādīhi bandhituṃ na vaṭṭati. Phāṇitaṃ jhāpetvā pāsāṇacuṇṇena bandhituṃ vaṭṭati. Mukhavaṭṭisamīpe pana pattavedhakena vijjhiyamāno kapālassa bahalattā bhijjati, tasmā heṭṭhā vijjhitabbo. Yassa pana dve rājiyo ekāyeva vā caturaṅgulā, tassa dve bandhanāni dātabbāni. Yassa tisso ekāyeva vā chaḷaṅgulā, tassa tīṇi. Yassa catasso ekāyeva vā aṭṭhaṅgulā, tassa cattāri. Yassa pañca ekāyeva vā dasaṅgulā, so baddhopi abaddhopi apattoyeva, añño viññāpetabbo. Esa tāva mattikāpatte vinicchayo.
“Không có vạch hai ngón tay” có nghĩa là từ vành miệng xuống dưới, không có dù chỉ một vạch có kích thước hai ngón tay. “Bình bát nào có vạch hai ngón tay” có nghĩa là bình bát nào có một vạch như vậy, thì phải dùng dùi chọc bình bát đục lỗ ở mép dưới của vạch đó, rồi nung và buộc bằng dây chỉ, dây vỏ cây mắc-ca-di, v.v. hoặc bằng chỉ chì. Dây buộc đó, để vật thực không dính vào, phải được che bằng miếng chì hoặc bằng một chất dính nào đó đã được buộc chặt. Và bình bát đó, sau khi chú nguyện, phải được dùng; hoặc phải đục một lỗ nhỏ rồi buộc. Nhưng không được phép buộc bằng sáp ong, nhựa thông, nhựa cây thông, v.v. thuần túy. Được phép buộc bằng cách nấu chảy đường phèn rồi trộn với bột đá. Nhưng nếu đục bằng dùi chọc bình bát ở gần vành miệng, thì do thành bát dày, nó sẽ bị vỡ; do đó phải đục ở dưới. Còn bình bát nào có hai vạch, hoặc chỉ một vạch bốn ngón tay, thì phải buộc hai dây. Bình bát nào có ba vạch, hoặc chỉ một vạch sáu ngón tay, thì (buộc) ba dây. Bình bát nào có bốn vạch, hoặc chỉ một vạch tám ngón tay, thì (buộc) bốn dây. Bình bát nào có năm vạch, hoặc chỉ một vạch mười ngón tay, thì dù có buộc hay không buộc, cũng đều không phải là bình bát (hợp lệ); phải xin bình bát khác. Đây là sự quyết định đối với bình bát bằng đất.

Ayopatte pana sacepi pañca vā atirekāni vā chiddāni honti, tāni ce ayacuṇṇena vā āṇiyā vā lohamaṇḍalakena vā baddhāni maṭṭhāni honti, sveva patto paribhuñjitabbo, na añño viññāpetabbo. Atha pana ekampi chiddaṃ mahantaṃ hoti, lohamaṇḍalakena baddhampi maṭṭhaṃ na hoti, patte āmisaṃ laggati, akappiyo hoti, ayaṃ apatto. Añño viññāpetabbo.
Còn đối với bình bát bằng sắt, dù có năm lỗ thủng hoặc nhiều hơn, nếu những lỗ đó được hàn bằng bột sắt, hoặc bằng đinh, hoặc bằng miếng kim loại tròn và được làm nhẵn, thì chính bình bát đó phải được dùng, không được xin bình bát khác. Nhưng nếu dù chỉ một lỗ thủng mà lớn, dù được hàn bằng miếng kim loại tròn cũng không làm nhẵn được, vật thực dính vào bình bát, trở thành không hợp lệ; đây là bình bát không (hợp lệ). Phải xin bình bát khác.

615.Thero vattabboti patte ānisaṃsaṃ dassetvā ‘‘ayaṃ, bhante, patto pamāṇayutto sundaro therānurūpo, taṃ gaṇhathā’’ti vattabbo. Yo na gaṇheyyāti anukampāya na gaṇhantassa dukkaṭaṃ. Yo pana santuṭṭhiyā ‘‘kiṃ me aññena pattenā’’ti na gaṇhāti, tassa anāpatti. Pattapariyantoti evaṃ parivattetvā pariyante ṭhitapatto.
615. “Trưởng lão nên nói” – sau khi chỉ ra lợi ích của bình bát, nên nói: “Bạch Đại đức, bình bát này đúng kích thước, đẹp đẽ, phù hợp với Trưởng lão; xin hãy nhận lấy.” “Người nào không nhận” – người không nhận do lòng bi mẫn thì phạm tội Tác Ác. Còn người nào do biết đủ mà không nhận (với ý nghĩ) “Ta cần gì bình bát khác nữa”, thì người đó không phạm tội. “Giới hạn của bình bát” là bình bát còn lại ở cuối sau khi đã đổi chác như vậy.

Na adeseti mañcapīṭhachattanāgadantakādike adese, na nikkhipitabbo. Yattha purimaṃ sundaraṃ pattaṃ ṭhapeti, tattheva ṭhapetabbo. Pattassa hi nikkhipanadeso ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ādhāraka’’ntiādinā nayena khandhake vuttoyeva.
“Không phải ở nơi không thích hợp” có nghĩa là không được đặt ở những nơi không thích hợp như giường, ghế, dù, móc ngà voi, v.v. Nơi nào trước đây đặt bình bát đẹp, thì phải đặt ngay ở đó. Vì nơi đặt bình bát đã được nói đến trong Khandhaka (Chương) theo cách bắt đầu bằng “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép giá đỡ (bình bát)…”.

Naabhogenāti yāgurandhanarajanapacanādinā aparibhogena na paribhuñjitabbo. Antarāmagge pana byādhimhi uppanne aññasmiṃ bhājane asati mattikāya limpetvā yāguṃ vā pacituṃ udakaṃ vā tāpetuṃ vaṭṭati.
“Không phải bằng cách dùng sai mục đích” có nghĩa là không được dùng bằng cách dùng sai mục đích như nấu cháo, nấu thuốc nhuộm, v.v. Nhưng giữa đường, khi bệnh phát sinh, nếu không có đồ đựng nào khác, thì được phép trét đất sét (vào bình bát) rồi nấu cháo hoặc hâm nóng nước.

Na vissajjetabboti aññassa na dātabbo. Sace pana saddhivihāriko vā antevāsiko vā aññaṃ varapattaṃ ṭhapetvā ‘‘ayaṃ mayhaṃ sāruppo, ayaṃ therassā’’ti gaṇhāti, vaṭṭati. Añño vā taṃ gahetvā attano pattaṃ deti, vaṭṭati. ‘‘Mayhameva pattaṃ āharā’’ti vattabbakiccaṃ natthi.
“Không được cho đi” có nghĩa là không được cho người khác. Nhưng nếu vị đồng trú hoặc đệ tử đặt một bình bát tốt khác xuống rồi nhận (bình bát đó) với ý nghĩ “Cái này phù hợp với tôi, cái này của Trưởng lão”, thì được phép. Hoặc người khác lấy bình bát đó rồi đưa bình bát của mình, thì được phép. Không cần phải nói: “Hãy mang chính bình bát của tôi đến.”

617.Pavāritānanti ettha saṅghavasena pavāritaṭṭhāne pañcabandhaneneva vaṭṭati. Puggalavasena pavāritaṭṭhāne ūnapañcabandhanenāpi vaṭṭatīti kurundiyaṃ vuttaṃ. Sesamettha uttānatthameva.
617. Ở đây, trong “Đối với những người đã thỉnh mời“, ở nơi được Tăng chúng thỉnh mời, chỉ (bình bát) có năm dây buộc mới hợp lệ. Ở nơi được cá nhân thỉnh mời, (bình bát) có ít hơn năm dây buộc cũng hợp lệ, theo như đã nói trong sách Kurundī. Phần còn lại ở đây có ý nghĩa rõ ràng.

Chasamuṭṭhānaṃ , kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Sáu sự phát sinh, là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về (Bình Bát) Có Ít Hơn Năm Dây Buộc đã hoàn tất.

3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā

3. Giải thích học giới về Thuốc

618.Tena samayenāti bhesajjasikkhāpadaṃ. Tattha attho, bhanteti rājā bhikkhū uyyuttappayutte therassa leṇatthāya pabbhāraṃ sodhente disvā ārāmikaṃ dātukāmo pucchi.
618. “Vào thời điểm đó” là học giới về Thuốc. Ở đó, “Bạch Đại đức, có cần (gì không)?” – Vua thấy các Tỳ khưu đang nỗ lực dọn dẹp hang động để làm chỗ ở cho Trưởng lão, muốn dâng cúng người phục vụ trong tu viện, nên đã hỏi.

619-21.Pāṭiyekkoti visuṃ eko. Mālākiteti katamāle mālādhare, kusumamālāpaṭimaṇḍiteti attho. Tiṇaṇḍupakanti tiṇacumbaṭakaṃ. Paṭimuñcīti ṭhapesi. Sā ahosi suvaṇṇamālāti dārikāya sīse ṭhapitamattāyeva therassa adhiṭṭhānavasena suvaṇṇapadumamālā ahosi. Tañhi tiṇaṇḍupakaṃ sīse ṭhapitamattameva ‘‘suvaṇṇamālā hotū’’ti thero adhiṭṭhāsi. Dutiyampi kho…pe…. Tenupasaṅkamīti dutiyadivaseyeva upasaṅkami.
619-21. “Riêng biệt” có nghĩa là một mình, riêng lẻ. “Mālākita” là người làm vòng hoa, người mang vòng hoa; có nghĩa là người được trang điểm bằng vòng hoa. “Tiṇaṇḍupakaṃ” là vòng lót bằng cỏ. “Đã đội lên” có nghĩa là đã đặt lên. “Nó đã trở thành vòng hoa vàng” – ngay khi được đặt lên đầu cô bé, do sự chú nguyện của Trưởng lão, nó đã trở thành vòng hoa sen vàng. Vì ngay khi vòng lót bằng cỏ đó được đặt lên đầu, Trưởng lão đã chú nguyện: “Nguyện nó trở thành vòng hoa vàng.” Lần thứ hai cũng vậy… cho đến… “Đã đến gặp” có nghĩa là ngay vào ngày thứ hai đã đến gặp.

Suvaṇṇantiadhimuccīti ‘‘sovaṇṇamayo hotū’’ti adhiṭṭhāsi. Pañcannaṃ bhesajjānanti sappiādīnaṃ. Bāhulikāti paccayabāhulikatāya paṭipannā. Kolambepi ghaṭepītiettha kolambā nāma mahāmukhacāṭiyo vuccanti. Olīnavilīnānīti heṭṭhā ca ubhatopassesu ca gaḷitāni. Okiṇṇavikiṇṇāti sappiādīnaṃ gandhena bhūmiṃ khanantehi okiṇṇā, bhittiyo khanantehi upari sañcarantehi ca vikiṇṇā. Antokoṭṭhāgārikāti abbhantare saṃvihitakoṭṭhāgārā.
“Đã quyết ý là vàng” có nghĩa là đã chú nguyện “Nguyện nó làm bằng vàng”. “Của năm loại thuốc” là của bơ lỏng, v.v. “Những người sống xa hoa” là những người thực hành đời sống với nhiều vật dụng. Ở đây, trong “Cả trong kolamba lẫn trong ghata“, “kolambā” được gọi là những cái chum có miệng lớn. “Bị dính và chảy” có nghĩa là bị dính ở dưới và chảy ở cả hai bên. “Bị vương vãi, rơi rớt” – do mùi của bơ lỏng, v.v., (chuột) đào đất làm rơi vãi; do đào tường và đi lại ở trên làm rơi rớt. “Những người có kho chứa bên trong” là những người có kho chứa được sắp đặt bên trong.

622.Paṭisāyanīyānīti paṭisāyitabbāni, paribhuñjitabbānīti attho. Bhesajjānīti bhesajjakiccaṃ karontu vā mā vā, evaṃ laddhavohārāni. ‘‘Gosappī’’tiādīhi loke pākaṭaṃ dassetvā ‘‘yesaṃ maṃsaṃ kappatī’’ti iminā aññesampi migarohitasasādīnaṃ sappiṃ saṅgahetvā dassesi. Yesañhi khīraṃ atthi, sappipi tesaṃ atthiyeva, taṃ pana sulabhaṃ vā hotu dullabhaṃ vā, asammohatthaṃ vuttaṃ. Evaṃ navanītampi.
622. “Những thứ có thể dùng” có nghĩa là những thứ phải được dùng, tức là những thứ phải được tiêu thụ. “Thuốc” là những thứ có tên gọi như vậy, dù chúng có tác dụng chữa bệnh hay không. Sau khi chỉ ra những thứ phổ biến trong đời như “bơ lỏng từ sữa bò“, v.v., bằng câu “những loài mà thịt của chúng hợp lệ“, đã bao gồm và chỉ ra cả bơ lỏng của các loài khác như hươu, nai, thỏ, v.v. Vì những loài nào có sữa, thì cũng có bơ lỏng của chúng; dù nó dễ kiếm hay khó kiếm, (điều này) được nói để tránh sự nhầm lẫn. Bơ đặc cũng vậy.

Sannidhikārakaṃ paribhuñjitabbānīti sannidhiṃ katvā nidahitvā paribhuñjitabbāni. Kathaṃ? Pāḷiyā āgatasappiādīsu sappi tāva purebhattaṃ paṭiggahitaṃ tadahupurebhattaṃ sāmisampi nirāmisampi paribhuñjituṃ vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisaṃ paribhuñjitabbaṃ. Sattāhātikkame sace ekabhājane ṭhapitaṃ, ekaṃ nissaggiyaṃ. Sace bahūsu vatthugaṇanāya nissaggiyāni, pacchābhattaṃ paṭiggahitaṃ sattāhaṃ nirāmisameva vaṭṭati. Purebhattaṃ vā pacchābhattaṃ vā uggahitakaṃ katvā nikkhittaṃ ajjhoharituṃ na vaṭṭati; abbhañjanādīsu upanetabbaṃ. Sattāhātikkamepi anāpatti, anajjhoharaṇīyataṃ āpannattā. ‘‘Paṭisāyanīyānī’’ti hi vuttaṃ. Sace anupasampanno purebhattaṃ paṭiggahitanavanītena sappiṃ katvā deti, purebhattaṃ sāmisaṃ vaṭṭati. Sace sayaṃ karoti, sattāhampi nirāmisameva vaṭṭati. Pacchābhattaṃ paṭiggahitanavanītena pana yena kenaci katasappi sattāhampi nirāmisameva vaṭṭati. Uggahitakena kate pubbe vuttasuddhasappinayeneva vinicchayo veditabbo.
“Phải được dùng sau khi cất giữ” có nghĩa là sau khi làm thành vật cất giữ, cất đi rồi dùng. Như thế nào? Trong số bơ lỏng, v.v. được nói trong Pāḷi, trước hết là bơ lỏng, nếu nhận trước bữa ăn, thì được phép dùng cả với vật thực lẫn không với vật thực trong buổi sáng ngày đó. Kể từ sau bữa ăn, phải dùng không với vật thực trong bảy ngày. Nếu để quá bảy ngày, nếu được cất trong một đồ đựng, thì một (phần đó) trở thành vật phải từ bỏ. Nếu (cất) trong nhiều (đồ đựng), thì (trở thành) vật phải từ bỏ tùy theo số lượng vật phẩm. (Bơ lỏng) nhận sau bữa ăn, chỉ được phép dùng không với vật thực trong bảy ngày. (Bơ lỏng) đã nhận trước bữa ăn hoặc sau bữa ăn, sau khi làm thành vật đã nhận rồi cất đi, thì không được phép nuốt vào; phải dùng để xoa bóp, v.v. Dù quá bảy ngày cũng không phạm tội, vì đã rơi vào tình trạng không được nuốt vào. Vì đã nói là “những thứ có thể dùng”. Nếu người chưa thọ cụ túc giới dùng bơ đặc đã nhận trước bữa ăn để làm thành bơ lỏng rồi dâng, thì được phép dùng với vật thực trong buổi sáng. Nếu tự mình làm, thì chỉ được phép dùng không với vật thực dù trong bảy ngày. Còn bơ lỏng do bất kỳ ai làm từ bơ đặc đã nhận sau bữa ăn, thì chỉ được phép dùng không với vật thực dù trong bảy ngày. Đối với (bơ lỏng) làm từ (bơ đặc) đã nhận, sự quyết định phải được hiểu theo cách của bơ lỏng thuần túy đã nói ở trước.

Purebhattaṃ paṭiggahitakhīrena vā dadhinā vā katasappi anupasampannena kataṃ sāmisampi tadahupurebhattaṃ vaṭṭati. Sayaṃkataṃ nirāmisameva vaṭṭati . Navanītaṃ tāpentassa hi sāmaṃpāko na hoti, sāmaṃpakkena pana tena saddhiṃ āmisaṃ na vaṭṭati. Pacchābhattato paṭṭhāya ca na vaṭṭatiyeva. Sattāhātikkamepi anāpatti, savatthukassa paṭiggahitattā, ‘‘tāni paṭiggahetvā’’ti hi vuttaṃ. Pacchābhattaṃ paṭiggahitehi kataṃ pana abbhañjanādīsu upanetabbaṃ. Purebhattampi ca uggahitakehi kataṃ ubhayesampi sattāhātikkame anāpatti. Eseva nayo akappiyamaṃsasappimhi. Ayaṃ pana viseso – yattha pāḷiyaṃ āgatasappinā nissaggiyaṃ, tattha iminā dukkaṭaṃ. Andhakaṭṭhakathāyaṃ kāraṇapatirūpakaṃ vatvā manussasappi ca navanītañca paṭikkhittaṃ, taṃ duppaṭikkhittaṃ, sabbaaṭṭhakathāsu anuññātattā. Parato cassa vinicchayopi āgacchissati.
Bơ lỏng làm từ sữa hoặc sữa chua đã nhận trước bữa ăn, nếu do người chưa thọ cụ túc giới làm, thì được phép dùng cả với vật thực trong buổi sáng ngày đó. Nếu tự mình làm, thì chỉ được phép dùng không với vật thực. Vì khi nấu chảy bơ đặc, không có sự tự nấu chín. Nhưng đối với (bơ lỏng) đã tự nấu chín đó, không được phép dùng chung với vật thực. Và kể từ sau bữa ăn thì hoàn toàn không được phép. Dù quá bảy ngày cũng không phạm tội, vì đã nhận cùng với vật gốc; vì đã nói: “sau khi nhận những thứ đó”. Còn (bơ lỏng) làm từ (sữa, sữa chua) đã nhận sau bữa ăn, thì phải dùng để xoa bóp, v.v. Và (bơ lỏng) làm từ (sữa, sữa chua) đã nhận trước bữa ăn, cả hai trường hợp, dù quá bảy ngày cũng không phạm tội. Cách này cũng áp dụng cho bơ lỏng từ thịt không hợp lệ. Nhưng có sự khác biệt này: ở đâu đối với bơ lỏng được nói trong Pāḷi (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị, thì ở đó đối với (bơ lỏng từ thịt không hợp lệ) này (phạm tội) Tác Ác. Trong sách Andhakaṭṭhakathā, sau khi nói lý do tương tự, đã bác bỏ cả bơ lỏng và bơ đặc từ người; sự bác bỏ đó là sai lầm, vì đã được cho phép trong tất cả các sách Chú giải. Và sự quyết định về nó cũng sẽ được trình bày ở phần sau.

Pāḷiyaṃ āgataṃ navanītampi purebhattaṃ paṭiggahitaṃ tadahupurebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya nirāmisameva. Sattāhātikkame nānābhājanesu ṭhapite bhājanagaṇanāya ekabhājanepi amissetvā piṇḍapiṇḍavasena ṭhapite piṇḍagaṇanāya nissaggiyāni. Pacchābhattaṃ paṭiggahitaṃ sappinayeneva veditabbaṃ. Ettha pana dadhiguḷikāyopi takkabindūnipi honti, tasmā taṃ dhotaṃ vaṭṭatīti upaḍḍhattherā āhaṃsu. Mahāsīvatthero pana ‘‘bhagavatā anuññātakālato paṭṭhāya takkato uddhaṭamattameva khādiṃsū’’ti āha. Tasmā navanītaṃ paribhuñjantena dhovitvā dadhitakkamakkhikākipillikādīni apanetvā paribhuñjitabbaṃ. Pacitvā sappiṃ katvā paribhuñjitukāmena adhotampi pacituṃ vaṭṭati. Yaṃ tattha dadhigataṃ vā takkagataṃ vā taṃ khayaṃ gamissati, ettāvatā hi savatthukapaṭiggahitaṃ nāma na hotīti ayamettha adhippāyo. Āmisena saddhiṃ pakkattā pana tasmimpi kukkuccāyanti kukkuccakā. Idāni uggahetvā ṭhapitanavanīte ca purebhattaṃ khīradadhīni paṭiggahetvā katanavanīte ca pacchābhattaṃ tāni paṭiggahetvā katanavanīte ca uggahitehi katanavavīte ca akappiyamaṃsanavanīte ca sabbo āpattānāpattiparibhogāparibhoganayo sappimhi vuttakkameneva gahetabbo.
Bơ đặc được nói trong Pāḷi cũng vậy, nếu nhận trước bữa ăn, thì được phép dùng cả với vật thực trong buổi sáng ngày đó; kể từ sau bữa ăn, chỉ được dùng không với vật thực. Nếu để quá bảy ngày, nếu được cất trong nhiều đồ đựng, thì (trở thành) vật phải từ bỏ tùy theo số lượng đồ đựng; nếu được cất trong một đồ đựng mà không trộn lẫn, theo từng viên, thì (trở thành) vật phải từ bỏ tùy theo số lượng viên. (Bơ đặc) nhận sau bữa ăn, phải được hiểu theo cách của bơ lỏng. Nhưng ở đây, cũng có những viên sữa chua và những giọt sữa bơ, do đó, được phép rửa sạch (bơ đặc đó), theo lời các Trưởng lão Upaḍḍha. Nhưng Trưởng lão Mahāsīva nói: “Kể từ khi Đức Thế Tôn cho phép, họ chỉ ăn (bơ đặc) vừa mới lấy ra từ sữa bơ.” Do đó, người dùng bơ đặc phải rửa sạch, loại bỏ sữa chua, sữa bơ, ruồi, kiến, v.v. rồi mới dùng. Người muốn nấu chảy thành bơ lỏng rồi dùng, thì được phép nấu cả khi chưa rửa. Những gì thuộc về sữa chua hoặc sữa bơ ở đó sẽ bị tiêu hủy; chỉ chừng đó thì không gọi là đã nhận cùng với vật gốc – đây là ý định ở đây. Nhưng do được nấu chung với vật thực, nên những người hay nghi ngờ cũng nghi ngờ cả về điều đó. Bây giờ, đối với bơ đặc đã nhận rồi cất giữ; bơ đặc làm từ sữa, sữa chua đã nhận trước bữa ăn; bơ đặc làm từ những thứ đó đã nhận sau bữa ăn; bơ đặc làm từ (sữa, sữa chua) đã nhận (trước bữa ăn); và bơ đặc từ thịt không hợp lệ; tất cả cách thức phạm tội, không phạm tội, dùng, không dùng đều phải được hiểu theo trình tự đã nói về bơ lỏng.

Telabhikkhāya paviṭṭhānaṃ pana bhikkhūnaṃ tattheva sappimpi navanītampi pakkatelampi apakkatelampi ākiranti, tattha takkadadhibindūnipi bhattasitthānipi taṇḍulakaṇāpi makkhikādayopi honti. Ādiccapākaṃ katvā parissāvetvā gahitaṃ sattāhakālikaṃ hoti, paṭiggahetvā ṭhapitabhesajjehi saddhiṃ pacitvā natthupānampi kātuṃ vaṭṭati. Sace vaddalisamaye lajji sāmaṇero yathā tattha patitataṇḍulakaṇādayo na paccanti, evaṃ sāmisapākaṃ mocento aggimhi vilīyāpetvā parissāvetvā puna pacitvā deti, purimanayeneva sattāhaṃ vaṭṭati.
Còn đối với các Tỳ khưu đã vào (nhà) để khất thực dầu, nếu ở đó người ta cũng đổ cả bơ lỏng, bơ đặc, dầu đã nấu, dầu chưa nấu vào, thì ở đó cũng có cả những giọt sữa bơ, sữa chua, những hạt cơm, những hạt gạo tấm, cả ruồi, v.v. (Dầu) được nấu dưới ánh nắng mặt trời, sau khi lọc rồi nhận, thì có thời hạn bảy ngày. Được phép nấu chung với các loại thuốc đã nhận và cất giữ để làm thuốc nhỏ mũi. Nếu vào mùa mưa, Sa-di biết hổ thẹn, để cho các hạt gạo tấm, v.v. đã rơi vào đó không bị nấu chín, như vậy tránh được việc nấu chung với vật thực, rồi làm cho tan chảy trên lửa, lọc, rồi nấu lại và dâng, thì được phép (dùng) trong bảy ngày theo cách trước.

Telesu tilatelaṃ tāva purebhattaṃ paṭiggahitaṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya nirāmisameva. Sattāhātikkame panassa bhājanagaṇanāya nissaggiyabhāvo veditabbo. Pacchābhattaṃ paṭiggahitaṃ sattāhaṃ nirāmisameva vaṭṭati. Uggahitakaṃ katvā nikkhittaṃ ajjhoharituṃ na vaṭṭati, sīsamakkhanādīsu upanetabbaṃ, sattāhātikkamepi anāpatti. Purebhattaṃ tile paṭiggahetvā katatelaṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya anajjhoharaṇīyaṃ hoti, sīsamakkhanādīsu upanetabbaṃ, sattāhātikkamepi anāpatti. Pacchābhattaṃ tile paṭiggahetvā katatelaṃ anajjhoharaṇīyameva, savatthukapaṭiggahitattā, sattāhātikkamepi anāpatti, sīsamakkhanādīsu upanetabbaṃ. Purebhattaṃ vā pacchābhattaṃ vā uggahitakatilehi katatelepi eseva nayo.
Trong các loại dầu, trước hết là dầu mè, nếu nhận trước bữa ăn, thì được phép dùng cả với vật thực trong buổi sáng; kể từ sau bữa ăn, chỉ được dùng không với vật thực. Nhưng nếu để quá bảy ngày, tình trạng trở thành vật phải từ bỏ của nó phải được hiểu tùy theo số lượng đồ đựng. (Dầu mè) nhận sau bữa ăn, chỉ được phép dùng không với vật thực trong bảy ngày. (Dầu mè) đã làm thành vật đã nhận rồi cất đi, không được phép nuốt vào; phải dùng để xoa đầu, v.v.; dù quá bảy ngày cũng không phạm tội. Dầu làm từ mè đã nhận trước bữa ăn, được phép dùng cả với vật thực trong buổi sáng; kể từ sau bữa ăn, trở thành vật không được nuốt vào, phải dùng để xoa đầu, v.v.; dù quá bảy ngày cũng không phạm tội. Dầu làm từ mè đã nhận sau bữa ăn, thì chỉ là vật không được nuốt vào; do đã nhận cùng với vật gốc, dù quá bảy ngày cũng không phạm tội; phải dùng để xoa đầu, v.v. Đối với dầu làm từ mè đã nhận trước bữa ăn hoặc sau bữa ăn, cũng theo cách này.

Purebhattaṃ paṭiggahitakatile bhajjitvā vā tilapiṭṭhaṃ vā sedetvā uṇhodakena vā temetvā katatelaṃ sace anupasampannena kataṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati. Attanā katatelaṃ pana nibbaṭṭitattā purebhattaṃ nirāmisameva vaṭṭati. Sāmaṃpakkattā sāmisaṃ na vaṭṭati, savatthukapaṭiggahitattā pana pacchābhattato paṭṭhāya ubhayampi anajjhoharaṇīyaṃ, sīsamakkhanādīsu upanetabbaṃ, sattāhātikkamepi anāpatti. Yadi pana appaṃ uṇhodakaṃ hoti abbhukkiraṇamattaṃ, abbohārikaṃ hoti, sāmapākagaṇanaṃ na gacchati. Sāsapatelādīsupi avatthukapaṭiggahitesu avatthukatilatele vuttasadisova vinicchayo.
Dầu làm từ mè đã nhận trước bữa ăn, bằng cách rang, hoặc hấp bánh mè, hoặc ngâm nước nóng, nếu do người chưa thọ cụ túc giới làm, thì được phép dùng cả với vật thực trong buổi sáng. Còn dầu do tự mình làm, vì đã được chế biến xong, thì chỉ được phép dùng không với vật thực trong buổi sáng. Do đã tự nấu chín, nên không được phép dùng với vật thực. Nhưng vì đã nhận cùng với vật gốc, nên kể từ sau bữa ăn, cả hai (trường hợp trên) đều là vật không được nuốt vào; phải dùng để xoa đầu, v.v.; dù quá bảy ngày cũng không phạm tội. Nhưng nếu chỉ có một ít nước nóng, chỉ đủ để rưới qua, thì không đáng kể, không được tính là tự nấu chín. Đối với dầu hạt cải, v.v. đã nhận không cùng với vật gốc, sự quyết định cũng tương tự như đã nói về dầu mè không có vật gốc.

Sace pana purebhattaṃ paṭiggahitānaṃ sāsapādīnaṃ cuṇṇehi ādiccapākena sakkā telaṃ kātuṃ, taṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya nirāmisameva, sattāhātikkame nissaggiyaṃ. Yasmā pana sāsapamadhukacuṇṇādīni sedetvā eraṇḍakaṭṭhīni ca bhajjitvā eva telaṃ karonti, tasmā tesaṃ telaṃ anupasampannehi kataṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati. Vatthūnaṃ yāvajīvikattā pana savatthukapaṭiggahaṇe doso natthīti. Attanā kataṃ sattāhaṃ nirāmisaparibhogeneva paribhuñjitabbaṃ. Uggahitakehi kataṃ anajjhoharaṇīyaṃ bāhiraparibhoge vaṭṭati, sattāhātikkamepi anāpatti.
Nhưng nếu có thể làm dầu từ bột hạt cải, v.v. đã nhận trước bữa ăn bằng cách phơi nắng, thì (dầu đó) được phép dùng cả với vật thực trong buổi sáng; kể từ sau bữa ăn, chỉ được dùng không với vật thực; nếu quá bảy ngày thì trở thành vật phải từ bỏ. Nhưng vì người ta làm dầu bằng cách hấp bột hạt cải, cam thảo, v.v. và rang hạt thầu dầu, do đó, dầu của chúng, nếu do người chưa thọ cụ túc giới làm, thì được phép dùng cả với vật thực trong buổi sáng. Nhưng do các vật gốc là loại dùng trọn đời, nên không có lỗi khi nhận cùng với vật gốc. (Dầu) do tự mình làm, phải được dùng không với vật thực trong bảy ngày. (Dầu) làm từ (vật đã) nhận, là vật không được nuốt vào, được phép dùng bên ngoài; dù quá bảy ngày cũng không phạm tội.

Telakaraṇatthāya sāsapamadhukaeraṇḍakaṭṭhīni vā paṭiggahetvā kataṃ telaṃ sattāhakālikaṃ. Dutiyadivase kataṃ chāhaṃ vaṭṭati. Tatiyadivase kataṃ pañcāhaṃ vaṭṭati. Catuttha-pañcama-chaṭṭhasattāmadivase kataṃ tadaheva vaṭṭati. Sace yāva aruṇassa uggamanā tiṭṭhati, nissaggiyaṃ. Aṭṭhame divase kataṃ anajjhoharaṇīyaṃ. Anissaggiyattā pana bāhiraparibhoge vaṭṭati. Sacepi na karoti, telatthāya gahitasāsapādīnaṃ sattāhātikkamane dukkaṭameva. Pāḷiyaṃ pana anāgatāni aññānipi nāḷikeranimbakosambakakaramandaatasīādīnaṃ telāni atthi, tāni paṭiggahetvā sattāhaṃ atikkāmayato dukkaṭaṃ hoti. Ayametesu viseso. Sesaṃ yāvakālikavatthuṃ yāvajīvikavatthuñca sallakkhetvā sāmaṃpākasavatthukapurebhattapacchābhattapaṭiggahitauggahitakavatthuvidhānaṃ sabbaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ.
Dầu làm từ hạt cải, cam thảo, hoặc hạt thầu dầu đã nhận để làm dầu, có thời hạn bảy ngày. (Dầu) làm vào ngày thứ hai, được phép (dùng) sáu ngày. (Dầu) làm vào ngày thứ ba, được phép (dùng) năm ngày. (Dầu) làm vào ngày thứ tư, thứ năm, thứ sáu, thứ bảy, chỉ được phép (dùng) trong ngày đó. Nếu để cho đến khi rạng đông lên, thì trở thành vật phải từ bỏ. (Dầu) làm vào ngày thứ tám, là vật không được nuốt vào. Nhưng vì không phải là vật phải từ bỏ, nên được phép dùng bên ngoài. Dù không làm (dầu), việc để hạt cải, v.v. đã nhận để làm dầu quá bảy ngày cũng phạm tội Tác Ác. Nhưng trong Pāḷi, có những loại dầu khác không được đề cập đến như dầu dừa, dầu nim, dầu kusumba, dầu karamanda, dầu hạt lanh, v.v. Nhận những loại dầu đó rồi để quá bảy ngày thì phạm tội Tác Ác. Đây là sự khác biệt đối với những loại này. Phần còn lại, sau khi xem xét vật dùng trong một thời gian và vật dùng trọn đời, tất cả quy định về vật tự nấu chín, vật có gốc, vật nhận trước bữa ăn, vật nhận sau bữa ăn, vật đã nhận, phải được hiểu theo cách đã nói.

623.Vasātelanti ‘‘anujānāmi, bhikkhave, vasāni bhesajjāni, acchavasaṃ, macchavasaṃ, susukāvasaṃ, sūkaravasaṃ, gadrabhavasa’’nti (mahāva. 262) evaṃ anuññātavasānaṃ telaṃ. Ettha ca ‘‘acchavasa’’nti vacanena ṭhapetvā manussavasaṃ sabbesaṃ akappiyamaṃsāna vasā anuññātā. Macchaggahaṇena ca susukāpi gahitā honti, vāḷamacchattā pana visuṃ vuttaṃ. Macchādiggahaṇena cettha sabbesampi kappiyamaṃsānaṃ vasā anuññātā. Maṃsesu hi dasamanaussa-hatthi-assa-sunakha-ahi-sīha-byaggha-dīpi-accha-taracchānaṃ maṃsāni akappiyāni. Vasāsu ekā manussavasāva. Khīrādīsu akappiyaṃ nāma natthi.
623. “Dầu mỡ” là dầu của các loại mỡ đã được cho phép như vầy: “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép các loại mỡ làm thuốc: mỡ gấu, mỡ cá, mỡ cá sấu, mỡ heo, mỡ lừa.” (mahāva. 262). Và ở đây, bằng lời nói “mỡ gấu”, trừ mỡ người, mỡ của tất cả các loài thịt không hợp lệ đều được cho phép. Và bằng sự thâu nhiếp của “cá”, cá sấu cũng được bao gồm; nhưng do là loài cá dữ, nên được nói riêng. Và ở đây, bằng sự thâu nhiếp của “cá, v.v.”, mỡ của tất cả các loài thịt hợp lệ đều được cho phép. Vì trong các loại thịt, thịt của mười loài: người, voi, ngựa, chó, rắn, sư tử, cọp, báo, gấu, linh cẩu là không hợp lệ. Trong các loại mỡ, chỉ có mỡ người là (không hợp lệ). Trong sữa, v.v. thì không có gì gọi là không hợp lệ.

Anupasampannehi katanibbaṭṭitavasātelaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati. Pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisameva vaṭṭati. Yaṃ pana tattha sukhumarajasadisaṃ maṃsaṃ vā nhāru vā aṭṭhi vā lohitaṃ vā hoti, taṃ abbohārikaṃ. Sace pana vasaṃ paṭiggahetvā sayaṃ karoti, purebhattaṃ paṭiggahetvā pacitvā parissāvetvā sattāhaṃ nirāmisaparibhogena paribhuñjitabbaṃ . Nirāmisaparibhogañhi sandhāya idaṃ vuttaṃ – ‘‘kāle paṭiggahitaṃ kāle nippakkaṃ kāle saṃsaṭṭhaṃ telaparibhogena paribhuñjitu’’nti (mahāva. 262). Tatrāpi abbohārikaṃ abbohārikameva. Pacchābhattaṃ pana paṭiggahituṃ vā kātuṃ vā na vaṭṭatiyeva. Vuttañhetaṃ –
Dầu mỡ đã được chế biến xong do người chưa thọ cụ túc giới làm, nếu nhận trước bữa ăn, thì được phép dùng cả với vật thực trong buổi sáng. Kể từ sau bữa ăn, chỉ được phép dùng không với vật thực trong bảy ngày. Còn những gì ở đó giống như bụi mịn, như thịt, hoặc gân, hoặc xương, hoặc máu, thì đó là không đáng kể. Nhưng nếu sau khi nhận mỡ, tự mình làm, thì sau khi nhận trước bữa ăn, nấu, lọc rồi phải dùng không với vật thực trong bảy ngày. Vì liên quan đến việc dùng không với vật thực, điều này đã được nói: “Nhận đúng thời, nấu chín đúng thời, pha trộn đúng thời, thì được dùng như dùng dầu.” (mahāva. 262). Ở đó cũng vậy, không đáng kể thì vẫn là không đáng kể. Còn sau bữa ăn, thì hoàn toàn không được phép nhận hoặc làm. Điều này đã được nói –

‘‘Vikāle ce, bhikkhave, paṭiggahitaṃ vikāle nippakkaṃ vikāle saṃsaṭṭhaṃ, taṃ ce paribhuñjeyya, āpatti tiṇṇaṃ dukkaṭānaṃ. Kāle ce, bhikkhave, paṭiggahitaṃ vikāle nippakkaṃ vikāle saṃsaṭṭhaṃ, taṃ ce paribhuñjeyya, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ. Kāle ce, bhikkhave, paṭiggahitaṃ kāle nippakkaṃ vikāle saṃsaṭṭhaṃ, taṃ ce paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa. Kāle ce, bhikkhave, paṭiggahitaṃ kāle nippakkaṃ kāle saṃsaṭṭhaṃ, taṃ ce paribhuñjeyya, anāpattī’’ti.
“Này các Tỳ khưu, nếu nhận phi thời, nấu chín phi thời, pha trộn phi thời, nếu dùng vật đó, thì phạm ba tội Tác Ác. Này các Tỳ khưu, nếu nhận đúng thời, nấu chín phi thời, pha trộn phi thời, nếu dùng vật đó, thì phạm hai tội Tác Ác. Này các Tỳ khưu, nếu nhận đúng thời, nấu chín đúng thời, pha trộn phi thời, nếu dùng vật đó, thì phạm tội Tác Ác. Này các Tỳ khưu, nếu nhận đúng thời, nấu chín đúng thời, pha trộn đúng thời, nếu dùng vật đó, thì không phạm tội.”

Upatissattheraṃ pana antevāsikā pucchiṃsu – ‘‘bhante, sappinavanītavasāni ekato pacitvā nibbaṭṭitāni vaṭṭanti, na vaṭṭantī’’ti? ‘‘Na vaṭṭanti, āvuso’’ti. Thero kirettha pakkatelakasaṭe viya kukkuccāyati. Tato naṃ uttari pucchiṃsu – ‘‘bhante, navanīte dadhiguḷikā vā takkabindu vā hoti, etaṃ vaṭṭatī’’ti? ‘‘Etampi, āvuso, na vaṭṭatī’’ti. Tato naṃ āhaṃsu – ‘‘bhante, ekato pacitvā saṃsaṭṭhāni tejavantāni honti, rogaṃ niggaṇhantī’’ti? ‘‘Sādhāvuso’’ti thero sampaṭicchi.
Nhưng các đệ tử đã hỏi Trưởng lão Upatissa: “Bạch Đại đức, bơ lỏng, bơ đặc, mỡ, sau khi nấu chung rồi chế biến xong, có hợp lệ không, hay không hợp lệ?” (Trưởng lão đáp:) “Này các Hiền giả, không hợp lệ.” Nghe nói, ở đây Trưởng lão nghi ngờ giống như đối với dầu đã nấu còn cặn. Sau đó, họ lại hỏi ngài: “Bạch Đại đức, trong bơ đặc có viên sữa chua hoặc giọt sữa bơ, điều đó có hợp lệ không?” (Trưởng lão đáp:) “Này các Hiền giả, điều đó cũng không hợp lệ.” Sau đó, họ thưa với ngài: “Bạch Đại đức, những thứ được nấu chung và pha trộn thì có dược tính mạnh, có thể trị được bệnh phải không?” Trưởng lão chấp nhận: “Lành thay, các Hiền giả.”

Mahāsumatthero panāha – ‘‘kappiyamaṃsavasā sāmisaparibhoge vaṭṭati, itarā nirāmisaparibhoge vaṭṭatī’’ti. Mahāpadumatthero pana ‘‘idaṃ ki’’nti paṭikkhipitvā ‘‘nanu vātābādhikā bhikkhū pañcamūlakasāvayāguyaṃ acchasūkaratelādīni pakkhipitvā yāguṃ pivanti, sā tejussadattā rogaṃ niggaṇhātī’’ti vatvā ‘‘vaṭṭatī’’ti āha.
Nhưng Trưởng lão Mahāsumana nói: “Mỡ từ thịt hợp lệ thì được phép dùng với vật thực; loại khác thì được phép dùng không với vật thực.” Nhưng Trưởng lão Mahāpaduma, sau khi bác bỏ “Điều này là gì?”, đã nói “Chẳng phải các Tỳ khưu bị bệnh gió, sau khi bỏ mỡ gấu, mỡ heo, v.v. vào cháo nấu với nước cốt của năm loại rễ cây rồi uống, cháo đó do có dược tính mạnh mà trị được bệnh sao?”, rồi nói: “Được phép.”

Madhu nāma makkhikāmadhūti madhukarīhi nāma madhumakkhikāhi khuddakamakkhikāhi bhamaramakkhikāhi ca kataṃ madhu. Taṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ purebhattaṃ sāmisaparibhogampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisaparibhogameva vaṭṭati. Sattāhātikkame sace silesasadisaṃ mahāmadhuṃ khaṇḍaṃ khaṇḍaṃ katvā ṭhapitaṃ, itaraṃ vā nānābhājanesu, vatthugaṇanāya nissaggiyāni. Sace ekameva khaṇḍaṃ, ekabhājane vā itaraṃ ekameva nissaggiyaṃ. Uggahitakaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ, arumakkhanādīsu upanetabbaṃ. Madhupaṭalaṃ vā madhusitthakaṃ vā sace madhunā amakkhitaṃ parisuddhaṃ, yāvajīvikaṃ. Madhumakkhitaṃ pana madhugatikameva. Cīrikā nāma sapakkhā dīghamakkhikā, tumbalanāmikā ca aṭṭhipakkhā kāḷamahābhamarā honti, tesaṃ āsayesu niyyāsasadisaṃ madhu hoti, taṃ yāvajīvikaṃ.
“Mật ong tên là mật của ong” là mật do các loài ong làm mật, tức là ong mật, ong nhỏ, ong vò vẽ làm ra. Mật đó, nếu nhận trước bữa ăn, thì được phép dùng cả với vật thực trong buổi sáng; kể từ sau bữa ăn, chỉ được phép dùng không với vật thực trong bảy ngày. Nếu để quá bảy ngày, nếu mật ong lớn giống như keo được cắt thành từng miếng rồi cất giữ, hoặc loại khác (cất) trong nhiều đồ đựng, thì (trở thành) vật phải từ bỏ tùy theo số lượng vật phẩm. Nếu chỉ một miếng, hoặc loại khác (cất) trong một đồ đựng, thì chỉ một (phần đó) trở thành vật phải từ bỏ. (Mật ong) đã nhận phải được hiểu theo cách đã nói; phải dùng để xoa vết thương, v.v. Tàng ong hoặc sáp ong, nếu không dính mật ong, thuần khiết, thì là loại dùng trọn đời. Còn (tàng ong, sáp ong) dính mật ong thì đi theo tình trạng của mật ong. Ong cīrikā là loài ong dài có cánh; và ong tumbala là loài ong vò vẽ lớn màu đen, có cánh cứng; mật giống như nhựa cây trong tổ của chúng là loại dùng trọn đời.

Phāṇitaṃ nāma ucchumhā nibbattanti ucchurasaṃ upādāya apakkā vā avatthukapakkā vā sabbāpi avatthukā ucchuvikati phāṇitanti veditabbā. Taṃ phāṇitaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisameva vaṭṭati. Sattāhātikkame vatthugaṇanāya nissaggiyaṃ. Bahū piṇḍā cuṇṇetvā ekabhājane pakkhittā honti ghanasannivesā, ekameva nissaggiyaṃ. Uggahitakaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ, gharadhūpanādīsu upanetabbaṃ. Purebhattaṃ paṭiggahitena aparissāvitaucchurasena kataphāṇitaṃ sace anupasampannena kataṃ, sāmisampi vaṭṭati. Sayaṃkataṃ nirāmisameva vaṭṭati. Pacchābhattato paṭṭhāya pana savatthukapaṭiggahitattā anajjhoharaṇīyaṃ, sattāhātikkamepi anāpatti. Pacchābhattaṃ aparissāvitapaṭiggahitena katampi anajjhoharaṇīyameva, sattāhātikkamepi anāpatti. Esa nayo ucchuṃ paṭiggahetvā kataphāṇitepi. Purebhattaṃ pana parissāvitapaṭiggahitakena kataṃ sace anupasampannena kataṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisameva. Sayaṃkataṃ purebhattampi nirāmisameva. Pacchābhattaṃ parissāvitapaṭiggahitena kataṃ pana nirāmisameva sattāhaṃ vaṭṭati. Uggahitakakataṃ vuttanayameva. ‘‘Jhāmaucchuphāṇitaṃ vā koṭṭitaucchuphāṇitaṃ vā purebhattameva vaṭṭatī’’ti mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ.
“Đường phèn tên là (sản phẩm) làm từ mía” – dựa vào nước mía, tất cả các chế phẩm từ mía không có vật gốc, dù chưa nấu hay đã nấu không cùng với vật gốc, đều phải được hiểu là đường phèn. Đường phèn đó, nếu nhận trước bữa ăn, thì được phép dùng cả với vật thực trong buổi sáng; kể từ sau bữa ăn, chỉ được phép dùng không với vật thực trong bảy ngày. Nếu để quá bảy ngày, (trở thành) vật phải từ bỏ tùy theo số lượng vật phẩm. Nhiều viên (đường) được nghiền nát rồi đổ vào một đồ đựng, tạo thành một khối đặc, thì chỉ một (phần đó) trở thành vật phải từ bỏ. (Đường phèn) đã nhận phải được hiểu theo cách đã nói; phải dùng để xông nhà, v.v. Đường phèn làm từ nước mía chưa lọc đã nhận trước bữa ăn, nếu do người chưa thọ cụ túc giới làm, thì được phép dùng cả với vật thực. Nếu tự mình làm, thì chỉ được phép dùng không với vật thực. Nhưng kể từ sau bữa ăn, do đã nhận cùng với vật gốc, nên là vật không được nuốt vào; dù quá bảy ngày cũng không phạm tội. (Đường phèn) làm từ (nước mía) chưa lọc đã nhận sau bữa ăn, cũng chỉ là vật không được nuốt vào; dù quá bảy ngày cũng không phạm tội. Cách này cũng áp dụng cho đường phèn làm từ mía đã nhận. Còn (đường phèn) làm từ (nước mía) đã lọc đã nhận trước bữa ăn, nếu do người chưa thọ cụ túc giới làm, thì được phép dùng cả với vật thực trong buổi sáng; kể từ sau bữa ăn, chỉ được dùng không với vật thực trong bảy ngày. Nếu tự mình làm, thì ngay cả (khi dùng) trong buổi sáng cũng chỉ được dùng không với vật thực. Còn (đường phèn) làm từ (nước mía) đã lọc đã nhận sau bữa ăn, thì chỉ được phép dùng không với vật thực trong bảy ngày. (Đường phèn) làm từ (nước mía) đã nhận thì (xử lý) theo cách đã nói. “Đường phèn từ mía cháy hoặc đường phèn từ mía giã, chỉ được phép (dùng) trong buổi sáng”, theo như đã nói trong sách Đại Chú Giải.

Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘etaṃ savatthukapakkaṃ vaṭṭati, no vaṭṭatī’’ti pucchaṃ katvā ‘‘ucchuphāṇitaṃ pacchābhattaṃ novaṭṭanakaṃ nāma natthī’’ti vuttaṃ, taṃ yuttaṃ. Sītudakena kataṃ madhukapupphaphāṇitaṃ purebhattaṃ sāmisaṃ vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisameva. Sattāhātikkame vatthugaṇanāya dukkaṭaṃ. Khīraṃ pakkhipitvā kataṃ madhukaphāṇitaṃ yāvakālikaṃ. Khaṇḍasakkharaṃ pana khīrajallikaṃ apanetvā sodhenti, tasmā vaṭṭati. Madhukapupphaṃ pana purebhattaṃ allaṃ vaṭṭati, bhajjitampi vaṭṭati. Bhajjitvā tilādīhi missaṃ vā amissaṃ vā katvā koṭṭitampi vaṭṭati. Yadi pana taṃ gahetvā merayatthāya yojenti, yojitaṃ bījato paṭṭhāya na vaṭṭati. Kadalī-khajjūrī-amba-labuja-panasa-ciñcādīnaṃ sabbesaṃ yāvakālikaphalānaṃ phāṇitaṃ yāvakālikameva. Maricapakkehi phāṇitaṃ karonti, taṃ yāvajīvikaṃ.
Nhưng trong sách Mahāpaccari, sau khi đặt câu hỏi “Cái này được nấu cùng với vật gốc, có hợp lệ không, hay không hợp lệ?”, đã nói: “Không có gì gọi là đường phèn từ mía không hợp lệ (dùng) sau bữa ăn”; điều đó là hợp lý. Đường phèn từ hoa cam thảo làm bằng nước lạnh, nếu nhận trước bữa ăn, thì được phép dùng với vật thực; kể từ sau bữa ăn, chỉ được dùng không với vật thực trong bảy ngày. Nếu để quá bảy ngày, (phạm tội) Tác Ác tùy theo số lượng vật phẩm. Đường phèn từ hoa cam thảo làm bằng cách cho sữa vào, là loại dùng trong một thời gian. Còn đường cát, người ta loại bỏ váng sữa rồi làm sạch, do đó được phép. Còn hoa cam thảo, nếu (nhận) trước bữa ăn, thì loại tươi được phép, loại rang cũng được phép. Sau khi rang, dù trộn hay không trộn với mè, v.v. rồi giã, cũng được phép. Nhưng nếu lấy nó rồi dùng để làm rượu, thì kể từ khi hạt (bắt đầu lên men), không được phép. Đường phèn của tất cả các loại quả dùng trong một thời gian như chuối, chà là, xoài, sa kê, mít, me, v.v. cũng chỉ là loại dùng trong một thời gian. Họ làm đường phèn bằng tiêu đã chín; đó là loại dùng trọn đời.

Tāni paṭiggahetvāti sacepi sabbānipi paṭiggahetvā eka ghaṭe avinibbhogāni katvā nikkhipati , sattāhātikkame ekameva nissaggiyaṃ. Vinibhuttesu pañca nissaggiyāni. Sattāhaṃ pana anatikkāmetvā gilānenapi agilānenapi vuttanayeneva yathāsukhaṃ paribhuñjitabbaṃ. Sattavidhañhi odissaṃ nāma – byādhiodissaṃ, puggalodissaṃ, kālodissaṃ, samayodissaṃ, desodissaṃ, vasodissaṃ, bhesajjodissanti.
“Sau khi nhận những thứ đó” – dù nhận tất cả rồi cất vào một cái chum làm thành vật không thể phân chia, nếu để quá bảy ngày, thì chỉ một (phần đó) trở thành vật phải từ bỏ. Nếu (cất) riêng biệt, thì cả năm (thứ) đều trở thành vật phải từ bỏ. Nhưng không để quá bảy ngày, dù người bệnh hay người không bệnh, cũng phải dùng tùy ý theo cách đã nói. Vì có bảy loại chỉ định: chỉ định do bệnh, chỉ định do cá nhân, chỉ định do thời gian, chỉ định do thời kỳ, chỉ định do xứ sở, chỉ định do mỡ (làm thuốc), chỉ định do thuốc.

Tattha byādhiodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, amanussikābādhe āmakamaṃsaṃ āmakalohita’’nti (mahāva. 264) evaṃ byādhiṃ uddissa anuññātaṃ, taṃ teneva ābādhena ābādhikassa vaṭṭati, na aññassa. Tañca kho kālepi vikālepi kappiyampi akappiyampi vaṭṭatiyeva.
Ở đó, “chỉ định do bệnh” là – (vật) được cho phép nhắm đến bệnh tật như vầy: “Này các Tỳ khưu, đối với bệnh do phi nhân, Ta cho phép (dùng) thịt sống, máu sống.” (mahāva. 264). Vật đó chỉ hợp lệ đối với người bệnh có chính căn bệnh đó, không hợp lệ đối với người khác. Và vật đó, dù đúng thời hay phi thời, dù hợp lệ hay không hợp lệ, cũng đều được phép.

Puggalodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, romanthakassa romanthanaṃ. Na ca, bhikkhave, bahimukhadvāraṃ nīharitvā ajjhoharitabba’’nti (cūḷava. 273) evaṃ puggalaṃ uddissa anuññātaṃ, taṃ tasseva vaṭṭati, na aññassa.
“Chỉ định do cá nhân” là – (việc) được cho phép nhắm đến cá nhân như vầy: “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép người nhai lại được nhai lại. Và này các Tỳ khưu, không được mang ra khỏi cửa miệng rồi lại nuốt vào.” (cūḷava. 273). Điều đó chỉ hợp lệ đối với chính vị ấy, không hợp lệ đối với người khác.

Kālodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, cattāri mahāvikaṭāni dātuṃ – gūthaṃ, muttaṃ, chārikaṃ, mattika’’nti (mahāva. 268) evaṃ ahinā daṭṭhakālaṃ uddissa anuññātaṃ, taṃ tasmiṃyeva kāle appaṭiggahitakampi vaṭṭati, na aññasmiṃ.
“Chỉ định do thời gian” là – (việc) được cho phép nhắm đến thời gian bị rắn cắn như vầy: “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép cho bốn loại thuốc mạnh: phân, nước tiểu, tro, đất sét.” (mahāva. 268). Điều đó, ngay trong thời gian đó, dù chưa nhận cũng được phép; không (được phép) trong (thời gian) khác.

Samayodissaṃ nāma – ‘‘gaṇabhojane aññatra samayā’’tiādinā (pāci. 217) nayena taṃ taṃ samayaṃ uddissa anuññātā anāpattiyo, tā tasmiṃ tasmiṃyeva samaye anāpattiyo honti, na aññadā.
“Chỉ định do thời kỳ” là – các trường hợp không phạm tội được cho phép nhắm đến từng thời kỳ đó theo cách bắt đầu bằng “trong bữa ăn chung, trừ phi đúng thời kỳ” (pāci. 217), v.v. Những (trường hợp đó) chỉ là không phạm tội trong chính thời kỳ đó, không phải vào lúc khác.

Desodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, evarūpesu paccantimesu janapadesu vinayadharapañcamena gaṇena upasampada’’nti (mahāva. 259) evaṃ paccantadese uddissa anuññātāni upasampadādīni, tāni tattheva vaṭṭanti, na majjhimadese.
“Chỉ định do xứ sở” là – các việc như truyền cụ túc giới, v.v. được cho phép nhắm đến xứ biên địa như vầy: “Này các Tỳ khưu, ở những xứ biên địa như vậy, Ta cho phép truyền cụ túc giới với một nhóm năm vị trong đó có một vị luật sư.” (mahāva. 259). Những (việc đó) chỉ hợp lệ ở đó, không hợp lệ ở xứ trung tâm.

Vasodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, vasāni bhesajjānī’’ti (mahāva. 262) evaṃ vasānāmena anuññātaṃ , taṃ ṭhapetvā manussavasaṃ sabbesaṃ kappiyākappiyavasānaṃ telaṃ taṃtadatthikānaṃ telaparibhogena paribhuñjituṃ vaṭṭati.
“Chỉ định do mỡ (làm thuốc)” là – (việc) được cho phép với tên gọi là mỡ như vầy: “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép các loại mỡ làm thuốc.” (mahāva. 262). Mỡ đó, trừ mỡ người, dầu của tất cả các loại mỡ hợp lệ và không hợp lệ, đối với những người cần đến, được phép dùng như dùng dầu.

Bhesajjodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, pañca bhesajjānī’’ti (mahāva. 260-261) evaṃ bhesajjanāmena anuññātāni āhāratthaṃ pharituṃ samatthāni sappinavanītatelamadhuphāṇitanti. Tāni paṭiggahetvā tadahupurebhattaṃ yathāsukhaṃ pacchābhattato paṭṭhāya sati paccaye vuttanayeneva sattāhaṃ paribhuñjitabbāni.
“Chỉ định do thuốc” là – những thứ được cho phép với tên gọi là thuốc như vầy: “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép năm loại thuốc” (mahāva. 260-261), tức là bơ lỏng, bơ đặc, dầu, mật ong, đường phèn, những thứ có khả năng lan tỏa (tác dụng) để nuôi dưỡng. Sau khi nhận những thứ đó, (được phép dùng) tùy ý trong buổi sáng ngày đó; kể từ sau bữa ăn, nếu có duyên, phải dùng trong bảy ngày theo cách đã nói.

624.Sattāhātikkante atikkantasaññī nissaggiyaṃ pācittiyanti sacepi sāsapamattaṃ hoti sakiṃ vā aṅguliyā gahetvā jivhāya sāyanamattaṃ nissajjitabbameva, pācittiyañca desetabbaṃ.
624. “Khi quá bảy ngày, có tưởng là đã quá, phạm tội Ưng Xả Đối Trị” có nghĩa là dù chỉ bằng hạt cải, hoặc chỉ một lần lấy bằng ngón tay rồi nếm bằng lưỡi, cũng phải từ bỏ, và phải phát lồ tội Pācittiya.

Na kāyikena paribhogena paribhuñjitabbanti kāyo vā kāye aru vā na makkhetabbaṃ. Tehi makkhitāni kāsāvakattarayaṭṭhiupāhanapādakathalikamañcapīṭhādīnipi aparibhogāni. ‘‘Dvāravātapānakavāṭesupi hatthena gahaṇaṭṭhānaṃ na makkhetabba’’nti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. ‘‘Kasāve pana pakkhipitvā dvāravātapānakavāṭāni makkhetabbānī’’ti mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ.
“Không được dùng bằng cách dùng cho thân thể” có nghĩa là không được xoa lên thân hoặc lên vết thương trên thân. Những vật bị dính những thứ đó như y ca-sa, gậy chống, giày dép, khăn lót chân, giường, ghế, v.v. cũng không được dùng. “Ngay cả ở cửa ra vào, cửa sổ, chỗ nắm tay cũng không được xoa”, theo như đã nói trong sách Mahāpaccari. “Nhưng sau khi cho vào thuốc sắc, thì được phép xoa lên cửa ra vào, cửa sổ”, theo như đã nói trong sách Đại Chú Giải.

Anāpatti antosattāhaṃ adhiṭṭhetīti sattāhabbhantare sappiñca telañca vasañca muddhanitelaṃ vā abbhañjanaṃ vā madhuṃ arumakkhanaṃ phāṇitaṃ gharadhūpanaṃ adhiṭṭheti, anāpatti. Sace adhiṭṭhitatelaṃ anadhiṭṭhitatelabhājane ākiritukāmo hoti, bhājane ce sukhumaṃ chiddaṃ paviṭṭhaṃ paviṭṭhaṃ telaṃ purāṇatelena ajjhottharīyati, puna adhiṭṭhātabbaṃ. Atha mahāmukhaṃ hoti, sahasāva bahutelaṃ pavisitvā purāṇatelaṃ ajjhottharati, puna adhiṭṭhānakiccaṃ natthi. Adhiṭṭhitagatikameva hi taṃ hoti, etena nayena adhiṭṭhitatelabhājane anadhiṭṭhitatelākiraṇampi veditabbaṃ.
“Không phạm tội khi chú nguyện trong vòng bảy ngày” – trong vòng bảy ngày, nếu chú nguyện bơ lỏng, dầu, mỡ làm dầu xoa đầu hoặc thuốc xoa bóp, mật ong làm thuốc xoa vết thương, đường phèn làm thuốc xông nhà, thì không phạm tội. Nếu muốn đổ dầu đã chú nguyện vào đồ đựng dầu chưa chú nguyện, nếu ở đồ đựng có lỗ thủng nhỏ, dầu chảy vào bị dầu cũ bao phủ, thì phải chú nguyện lại. Còn nếu (miệng đồ đựng) lớn, nhiều dầu chảy vào đột ngột và bao phủ dầu cũ, thì không cần phải chú nguyện lại. Vì nó đi theo tình trạng của vật đã chú nguyện; theo cách này, việc đổ dầu chưa chú nguyện vào đồ đựng dầu đã chú nguyện cũng phải được hiểu.

625.Vissajjetīti ettha sace dvinnaṃ santakaṃ ekena paṭiggahitaṃ avibhattaṃ hoti, sattāhātikkame dvinnampi anāpatti, paribhuñjituṃ pana na vaṭṭati. Sace yena paṭiggahitaṃ, so itaraṃ bhaṇati – ‘‘āvuso, imaṃ telaṃ sattāhamattaṃ paribhuñja tva’’nti. So ca paribhogaṃ na karoti, kassa āpatti? Na kassacipi āpatti . Kasmā? Yena paṭiggahitaṃ tena vissajjitattā, itarassa appaṭiggahitattā.
625. Ở đây, trong “Cho đi“, nếu vật sở hữu của hai người được một người nhận mà chưa phân chia, nếu để quá bảy ngày, cả hai đều không phạm tội; nhưng không được phép dùng. Nếu người đã nhận nói với người kia: “Này Hiền giả, thầy hãy dùng dầu này chỉ trong bảy ngày.” Và người đó không dùng, thì ai phạm tội? Không ai phạm tội cả. Tại sao? Vì người đã nhận đã cho đi, còn người kia chưa nhận.

Vinassatīti aparibhogaṃ hoti. Cattenātiādīsu yena cittena bhesajjaṃ cattañca vantañca muttañca hoti, taṃ cittaṃ cattaṃ vantaṃ muttanti vuccati. Tena cittena puggalo anapekkhoti vuccatti, evaṃ anapekkho sāmaṇerassa datvāti attho. Idaṃ kasmā vuttaṃ? ‘‘Evaṃ antosattāhe datvā pacchā labhitvā paribhuñjantassa anāpattidassanattha’’nti mahāsumatthero āha. Mahāpadumatthero panāha – ‘‘nayidaṃ yācitabbaṃ, antosattāhe dinnassa hi puna paribhoge āpattiyeva natthi. Sattāhātikkantassa pana paribhoge anāpattidassanatthamidaṃ vutta’’nti. Tasmā evaṃ dinnaṃ bhesajjaṃ sace sāmaṇero abhisaṅkharitvā vā anabhisaṅkharitvā vā tassa bhikkhuno natthukammatthaṃ dadeyya, gahetvā natthukammaṃ kātabbaṃ. Sace bālo hoti, dātuṃ na jānāti, aññena bhikkhunā vattabbo – ‘‘atthi te, sāmaṇera, tela’’nti ‘‘āma, bhante, atthī’’ti. ‘‘Āhara, therassa bhesajjaṃ karissāmā’’ti. Evampi vaṭṭati. Sesaṃ uttānatthameva.
“Bị hư hỏng” có nghĩa là không dùng được. Trong “Do đã xả bỏ“, v.v., tâm nào mà thuốc được xả bỏ, từ bỏ, giải thoát, thì tâm đó được gọi là đã xả bỏ, đã từ bỏ, đã giải thoát. Với tâm đó, người đó được gọi là không đoái hoài; có nghĩa là không đoái hoài mà cho Sa-di. Tại sao điều này được nói? Trưởng lão Mahāsumana nói: “Để chỉ ra sự không phạm tội của người cho đi trong vòng bảy ngày rồi sau đó nhận lại mà dùng.” Nhưng Trưởng lão Mahāpaduma nói: “Không nên xin điều này; vì đối với vật đã cho đi trong vòng bảy ngày, khi dùng lại thì không có tội. Nhưng điều này được nói để chỉ ra sự không phạm tội khi dùng (vật) đã quá bảy ngày.” Do đó, thuốc đã được cho như vậy, nếu Sa-di sau khi chế biến hoặc không chế biến, dâng cho Tỳ khưu đó để làm thuốc nhỏ mũi, thì phải nhận lấy rồi làm thuốc nhỏ mũi. Nếu (Sa-di) còn nhỏ dại, không biết cách dâng, thì một Tỳ khưu khác nên nói: “Này Sa-di, thầy có dầu không?” (Sa-di đáp:) “Vâng, bạch Đại đức, có.” (Tỳ khưu nói:) “Hãy mang đến đây, chúng ta sẽ làm thuốc cho Trưởng lão.” Như vậy cũng được phép. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Kathinasamuṭṭhānaṃ, akiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ,

Phát sinh liên quan đến Kaṭhina, là (tội) không hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời,

Ticittaṃ, tivedananti.
Ba tâm, ba cảm thọ.

Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Thuốc đã hoàn tất.

4. Vassikasāṭikasikkhāpadavaṇṇanā

4. Giải thích học giới về Y Đi Mưa

626.Tena samayenāti vassikasāṭikasikkhāpadaṃ. Tattha vassikasāṭikā anuññātāti cīvarakkhandhake visākhāvatthusmiṃ (mahāva. 349 ādayo) anuññātā. Paṭikaccevāti pureyeva.
626. “Vào thời điểm đó” là học giới về Y Đi Mưa. Ở đó, “y đi mưa đã được cho phép” có nghĩa là đã được cho phép trong câu chuyện về Visākhā ở Phẩm Y (mahāva. 349 trở đi). “Paṭikacceva” (trước) có nghĩa là trước đó.

627.Māso seso gimhānanti catunnaṃ gimhamāsānaṃ eko pacchimamāso seso. Katvāti sibbanarajanakappapariyosānena niṭṭhapetvā. Karontena ca ekameva katvā samaye adhiṭṭhātabbaṃ, dve adhiṭṭhātuṃ na vaṭṭanti.
627. “Còn lại một tháng mùa hè” có nghĩa là trong bốn tháng mùa hè, còn lại một tháng cuối cùng. “Sau khi làm xong” có nghĩa là sau khi hoàn tất bằng việc may, nhuộm, và chấm dấu duyệt. Và người làm (y), sau khi làm xong chỉ một cái, phải chú nguyện vào đúng thời điểm; không được phép chú nguyện hai cái.

Atirekamāse sese gimhāneti gimhānanāmake atirekamāse sese.
“Khi còn lại hơn một tháng mùa hè” có nghĩa là khi còn lại hơn một tháng của (thời kỳ) gọi là mùa hè.

Atirekaddhamāsesese gimhāne katvā nivāsetīti ettha pana ṭhatvā vassikasāṭikāya pariyesanakkhettaṃ karaṇakkhettaṃ nivāsanakkhettaṃ adhiṭṭhānakkhettanti catubbidhaṃ khettaṃ, kucchisamayo piṭṭhisamayoti duvidho samayo, piṭṭhisamayacatukkaṃ kucchisamayacatukkanti dve catukkāni ca veditabbāni.
Ở đây, trong câu “Khi còn lại hơn nửa tháng mùa hè, sau khi làm xong rồi mặc“, phải hiểu bốn loại phạm vi liên quan đến y đi mưa: phạm vi tìm cầu, phạm vi làm (y), phạm vi mặc, phạm vi chú nguyện; hai loại thời gian: thời gian bên trong và thời gian bên ngoài; và hai nhóm bốn trường hợp: nhóm bốn trường hợp của thời gian bên ngoài và nhóm bốn trường hợp của thời gian bên trong.

Tattha jeṭṭhamūlapuṇṇamāsiyā pacchimapāṭipadadivasato paṭṭhāya yāva kāḷapakkhuposathā, ayameko addhamāso pariyesanakkhettañceva karaṇakkhettañca. Etasmiñhi antare vassikasāṭikaṃ aladdhaṃ pariyesituṃ laddhaṃ kātuñca vaṭṭati, nivāsetuṃ adhiṭṭhātuñca na vaṭṭati. Kāḷapakkhuposathassa pacchimapāṭipadadivasato paṭṭhāya yāva āsāḷhīpuṇṇamā, ayameko addhamāso pariyesanakaraṇanivāsanānaṃ tiṇṇampi khettaṃ. Etasmiñhi antare pariyesituṃ kātuṃ nivāsetuñca vaṭṭati, adhiṭṭhātuṃyeva na vaṭṭati. Āsāḷhīpuṇṇamāsiyā pacchimapāṭipadadivasato paṭṭhāya yāva kattikapuṇṇamā, ime cattāro māsā pariyesanakaraṇanivāsanādhiṭṭhānānaṃ catunnaṃ khettaṃ. Etasmiñhi antare aladdhaṃ pariyesituṃ laddhaṃ kātuṃ nivāsetuṃ adhiṭṭhātuñca vaṭṭati. Idaṃ tāva catubbidhaṃ khettaṃ veditabbaṃ.
Ở đó, kể từ ngày hạ huyền đầu tiên sau ngày rằm tháng Jeṭṭhamūla cho đến ngày Bố-tát của hắc nguyệt, nửa tháng này là phạm vi tìm cầu và cả phạm vi làm (y). Vì trong khoảng thời gian này, được phép tìm cầu y đi mưa chưa có và làm (y) đã có; không được phép mặc và chú nguyện. Kể từ ngày hạ huyền đầu tiên sau ngày Bố-tát của hắc nguyệt cho đến ngày rằm tháng Āsāḷhī, nửa tháng này là phạm vi của cả ba việc: tìm cầu, làm (y), và mặc. Vì trong khoảng thời gian này, được phép tìm cầu, làm (y), và mặc; chỉ không được phép chú nguyện. Kể từ ngày hạ huyền đầu tiên sau ngày rằm tháng Āsāḷhī cho đến ngày rằm tháng Kattika, bốn tháng này là phạm vi của cả bốn việc: tìm cầu, làm (y), mặc, và chú nguyện. Vì trong khoảng thời gian này, được phép tìm cầu (y) chưa có, làm (y) đã có, mặc, và chú nguyện. Trước hết, bốn loại phạm vi này phải được hiểu.

Kattikapuṇṇamāsiyā pana pacchimapāṭipadadivasato paṭṭhāya yāva jeṭṭhamūlapuṇṇamā, ime satta māsā piṭṭhisamayo nāma. Etasmiñhi antare ‘‘kālo vassikasāṭikāyā’’tiādinā nayena satuppādaṃ katvā aññātakaappavāritaṭṭhānato vassikasāṭikacīvaraṃ nipphādentassa iminā sikkhāpadena nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. ‘‘Detha me vassikasāṭikacīvara’’ntiādinā nayena viññattiṃ katvā nipphādentassa aññātakaviññattisikkhāpadena nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Vuttanayeneva satuppādaṃ katvā ñātakapavāritaṭṭhānato nipphādentassa imināva sikkhāpadena nissaggiyaṃ pācittiyaṃ . Viññattiṃ katvā nipphādentassa aññātakaviññattisikkhāpadena anāpatti. Vuttañhetaṃ parivāre –
Còn kể từ ngày hạ huyền đầu tiên sau ngày rằm tháng Kattika cho đến ngày rằm tháng Jeṭṭhamūla, bảy tháng này gọi là thời gian bên ngoài. Vì trong khoảng thời gian này, người nào sau khi ra hiệu theo cách bắt đầu bằng “Đã đến thời gian của y đi mưa”, rồi làm cho y đi mưa được thành tựu từ nơi không phải bà con, chưa được thỉnh mời, thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị theo học giới này. Người nào sau khi xin theo cách bắt đầu bằng “Xin hãy cho tôi y đi mưa”, rồi làm cho (y) được thành tựu, thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị theo học giới về Việc Xin (Y) Với Người Không Phải Bà Con. Người nào sau khi ra hiệu theo cách đã nói, rồi làm cho (y) được thành tựu từ nơi bà con, đã được thỉnh mời, thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị theo chính học giới này. Người nào sau khi xin rồi làm cho (y) được thành tựu, thì không phạm tội theo học giới về Việc Xin (Y) Với Người Không Phải Bà Con. Điều này đã được nói trong sách Parivāra –

‘‘Mātaraṃ cīvaraṃ yāce, no ca saṅghe pariṇataṃ;
Kenassa hoti āpatti, anāpatti ca ñātake;
Pañhā mesā kusalehi cintitā’’ti. (pari. 481);
‘Xin y từ mẹ, nhưng không dâng cúng cho Tăng chúng;
Do đâu vị ấy phạm tội, và không phạm tội đối với bà con;
Câu hỏi này đã được các bậc thiện xảo suy xét.’ (pari. 481);

Ayañhi pañho imamatthaṃ sandhāya vuttoti. Evaṃ piṭṭhisamayacatukkaṃ veditabbaṃ.
Câu hỏi này thực sự được nói liên quan đến ý nghĩa này. Như vậy, nhóm bốn trường hợp của thời gian bên ngoài phải được hiểu.

Jeṭṭhamūlapuṇṇamāsiyā pana pacchimapāṭipadadivasato paṭṭhāya yāva kattikapuṇṇamā, ime pañca māsā kucchisamayo nāma. Etasmiñhi antare vuttanayena satuppādaṃ katvā aññātakaappavāritaṭṭhānato vassikasāṭikacīvaraṃ nipphādentassa vattabhede dukkaṭaṃ. Ye manussā pubbepi vassikasāṭikacīvaraṃ denti, ime pana sacepi attano aññātakaappavāritā honti, vattabhedo natthi, tesu satuppādakaraṇassa anuññātattā. Viññatiṃ katvā nipphādentassa aññātakaviññattisikkhāpadena nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Idaṃ pana pakatiyā vassikasāṭikadāyakesupi hotiyeva. Vuttanayeneva satuppādaṃ katvā ñātakapavāritaṭṭhānato nipphādentassa iminā sikkhāpadena anāpatti. Viññattiṃ katvā nipphādentassa aññātakaviññattisikkhāpadena anāpatti. ‘‘Na vattabbā detha me’’ti idañhi pariyesanakāle aññātakaappavāriteyeva sandhāya vuttaṃ. Evaṃ kucchisamayacatukkaṃ veditabbaṃ.
Còn kể từ ngày hạ huyền đầu tiên sau ngày rằm tháng Jeṭṭhamūla cho đến ngày rằm tháng Kattika, năm tháng này gọi là thời gian bên trong. Vì trong khoảng thời gian này, người nào sau khi ra hiệu theo cách đã nói, rồi làm cho y đi mưa được thành tựu từ nơi không phải bà con, chưa được thỉnh mời, thì phạm tội Tác Ác do làm trái phận sự. Những người trước đây cũng dâng y đi mưa, nếu những người này dù là người không phải bà con, chưa được thỉnh mời của mình, thì không có việc làm trái phận sự, vì được phép ra hiệu đối với họ. Người nào sau khi xin rồi làm cho (y) được thành tựu, thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị theo học giới về Việc Xin (Y) Với Người Không Phải Bà Con. Điều này cũng xảy ra ngay cả đối với những người thường xuyên dâng y đi mưa. Người nào sau khi ra hiệu theo cách đã nói, rồi làm cho (y) được thành tựu từ nơi bà con, đã được thỉnh mời, thì không phạm tội theo học giới này. Người nào sau khi xin rồi làm cho (y) được thành tựu, thì không phạm tội theo học giới về Việc Xin (Y) Với Người Không Phải Bà Con. “Không được nói: Hãy cho tôi” – điều này thực sự được nói chỉ liên quan đến người không phải bà con, chưa được thỉnh mời trong thời gian tìm cầu. Như vậy, nhóm bốn trường hợp của thời gian bên trong phải được hiểu.

Naggo kāyaṃ ovassāpeti, āpatti dukkaṭassāti ettha udakaphusitagaṇanāya akatvā nhānapariyosānavasena payoge payoge dukkaṭena kāretabbo. So ca kho vivaṭaṅgaṇe ākāsato patitaudakeneva nhāyanto. Nhānakoṭṭhakavāpiādīsu ghaṭehi āsittaudakena vā nhāyantassa anāpatti.
Ở đây, trong “Lõa thể để thân bị mưa ướt, phạm tội Tác Ác“, không tính theo số lần nước chạm vào, mà phải bị (xử phạt) tội Tác Ác mỗi khi thực hiện, tùy theo việc tắm đã hoàn tất. Và đó là chỉ khi tắm bằng nước mưa rơi từ trên trời xuống ở sân trống trải. Người tắm ở nhà tắm, ao, v.v. hoặc bằng nước múc từ chum thì không phạm tội.

Vassaṃ ukkaḍḍhiyatīti ettha sace katapariyesitāya vassikasāṭikāya gimhānaṃ pacchima māsaṃ khepetvā puna vassānassa paṭhamamāsaṃ ukkaḍḍhitvā gimhānaṃ pacchimamāsameva karonti, vassikasāṭikā dhovitvā nikkhipitabbā. Anadhiṭṭhitā avikappitā dve māse parihāraṃ labhati, vassūpanāyikadivase adhiṭṭhātabbā. Sace satisammosena vā appahonakabhāvena vā akatā hoti, te ca dve māse vassānassa ca cātumāsanti cha māse parihāraṃ labhati. Sace pana kattikamāse kathinaṃ attharīyati, aparepi cattāro māse labhati, evaṃ dasa māsā honti. Tato parampi satiyā paccāsāya mūlacīvaraṃ katvā ṭhapentassa ekamāsanti evaṃ ekādasa māse parihāraṃ labhati. Sace pana ekāhadvīhādivasena yāva dasāhānāgatāya vassūpanāyikāya antovasse vā laddhā ceva niṭṭhitā ca, kadā adhiṭṭhātabbāti etaṃ aṭṭhakathāsu na vicāritaṃ. Laddhadivasato paṭṭhāya antodasāhe niṭṭhitā pana tasmiṃyeva antodasāhe adhiṭṭhātabbā. Dasāhātikkame niṭṭhitā tadaheva adhiṭṭhātabbā. Dasāhe appahonte cīvarakālaṃ nātikkametabbāti ayaṃ no attanomati. Kasmā? ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ticīvaraṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetuṃ; vassikasāṭikaṃ vassānaṃ cātumāsaṃ adhiṭṭhātuṃ, tato paraṃ vikappetu’’nti (mahāva. 358) hi vuttaṃ. Tasmā vassūpanāyikato pubbe dasāhātikkamepi anāpatti. ‘‘Dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabba’’nti (pārā. 462) ca vuttaṃ. Tasmā ekāhadvīhādivasena yāva dasāhānāgatāya vassūpanāyikāya antovasse vā laddhā ceva niṭṭhitā ca vuttanayeneva antodasāhe vā tadahu vā adhiṭṭhātabbā, dasāhe appahonte cīvarakālaṃ nātikkametabbā.
Ở đây, trong “Mùa mưa bị kéo dài“, nếu sau khi đã tìm cầu và làm xong y đi mưa, họ bỏ qua tháng cuối của mùa hè, rồi lại kéo dài tháng đầu của mùa mưa thành tháng cuối của mùa hè, thì y đi mưa phải được giặt rồi cất đi. (Y) chưa chú nguyện, chưa làm thành tịnh thí, được hưởng sự miễn trừ hai tháng; vào ngày an cư mùa mưa, phải được chú nguyện. Nếu do đãng trí hoặc do không đủ (thời gian) mà chưa làm xong, thì (y đó) được hưởng sự miễn trừ hai tháng đó và bốn tháng mùa mưa, tức là sáu tháng. Còn nếu Kaṭhina được trải vào tháng Kattika, thì lại được thêm bốn tháng nữa, như vậy là mười tháng. Sau đó nữa, người nào có hy vọng (nhận được y) mà cất giữ y gốc, thì được thêm một tháng, như vậy được hưởng sự miễn trừ mười một tháng. Nhưng nếu (y) đã nhận và làm xong trong vòng một, hai ngày, v.v. cho đến khi chưa đến mười ngày trước ngày an cư mùa mưa, hoặc trong mùa mưa, thì phải chú nguyện khi nào – điều này không được xem xét trong các sách Chú giải. Nhưng (y) làm xong trong vòng mười ngày kể từ ngày nhận, thì phải được chú nguyện ngay trong vòng mười ngày đó. (Y) làm xong sau khi quá mười ngày, thì phải được chú nguyện ngay trong ngày đó. Khi không đủ mười ngày, không được để quá thời gian (dùng) y – đây là ý kiến của chúng tôi. Tại sao? Vì đã nói: “Này các Tỳ khưu, Ta cho phép chú nguyện ba y, không làm thành tịnh thí; y đi mưa được chú nguyện trong bốn tháng mùa mưa, sau đó làm thành tịnh thí.” (mahāva. 358). Do đó, trước ngày an cư mùa mưa, dù quá mười ngày cũng không phạm tội. Và cũng đã nói: “Y dư thừa được phép giữ tối đa là mười ngày.” (pārā. 462). Do đó, (y) đã nhận và làm xong trong vòng một, hai ngày, v.v. cho đến khi chưa đến mười ngày trước ngày an cư mùa mưa, hoặc trong mùa mưa, thì phải được chú nguyện trong vòng mười ngày hoặc ngay trong ngày đó theo cách đã nói; khi không đủ mười ngày, không được để quá thời gian (dùng) y.

Tattha siyā ‘‘vassānaṃ cātumāsaṃ adhiṭṭhātu’’nti vacanato ‘‘cātumāsabbhantare yadā vā tadā vā adhiṭṭhātuṃ vaṭṭatī’’ti. Yadi evaṃ, ‘‘kaṇḍuppaṭicchādiṃ yāva ābādhā adhiṭṭhātu’’nti vuttaṃ sāpi, ca dasāhaṃ atikkāmetabbā siyā. Evañca sati ‘‘dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabba’’nti idaṃ virujjhati. Tasmā yathāvuttameva gahetabbaṃ, aññaṃ vā acalaṃ kāraṇaṃ labhitvā chaḍḍetabbaṃ. Apica kurundiyampi nissaggiyāvasāne vuttaṃ – ‘‘kadā adhiṭṭhātabbā? Laddhadivasato paṭṭhāya antodasāhe niṭṭhitā pana tasmiṃyeva antodasāhe adhiṭṭhātabbā. Yadi nappahoti yāva kattikapuṇṇamā parihāraṃ labhatī’’ti.
Ở đó, có thể (có ý kiến rằng) do lời nói “được chú nguyện trong bốn tháng mùa mưa”, nên “được phép chú nguyện bất cứ lúc nào trong vòng bốn tháng”. Nếu vậy, khăn trị ghẻ được nói là “được chú nguyện cho đến khi hết bệnh”, cũng có thể được để quá mười ngày. Và như vậy, điều “Y dư thừa được phép giữ tối đa là mười ngày” này sẽ mâu thuẫn. Do đó, phải hiểu theo đúng như đã nói, hoặc sau khi tìm được lý do vững chắc khác thì mới từ bỏ (cách hiểu này). Hơn nữa, trong sách Kurundī, ở cuối phần về vật phải từ bỏ, cũng nói: “Phải chú nguyện khi nào? Nhưng (y) làm xong trong vòng mười ngày kể từ ngày nhận, thì phải được chú nguyện ngay trong vòng mười ngày đó. Nếu không đủ (thời gian), thì được hưởng sự miễn trừ cho đến ngày rằm tháng Kattika.”

630.Acchinnacīvarassāti etaṃ vassikasāṭikameva sandhāya vuttaṃ. Tesañhi naggānaṃ kāyovassāpane anāpatti. Ettha ca mahagghavassikasāṭikaṃ nivāsetvā nhāyantassa corupaddavo āpadā nāma. Sesamettha uttānameva.
630. “Đối với người chưa bị cướp y” – điều này được nói chỉ liên quan đến y đi mưa. Vì đối với những người lõa thể đó, việc để thân bị mưa ướt thì không phạm tội. Và ở đây, sự nguy hiểm do trộm cướp đối với người mặc y đi mưa có giá trị cao rồi tắm, gọi là tai nạn. Phần còn lại ở đây có ý nghĩa rõ ràng.

Chasamuṭṭhānaṃ , kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Sáu sự phát sinh, là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Vassikasāṭikasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Y Đi Mưa đã hoàn tất.

5. Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā

5. Giải thích học giới về Việc Giật Lại Y

631.Tena samayenāti cīvaraacchindanasikkhāpadaṃ. Tattha yampi tyāhanti yampi te ahaṃ. So kira ‘‘mama pattacīvaraupāhanapaccattharaṇāni vahanto mayā saddhiṃ cārikaṃ pakkamissatī’’ti adāsi. Tenevamāha. Acchindīti balakkārena aggahesi, sakasaññāya gahitattā panassa pārājikaṃ natthi, kilametvā gahitattā āpatti paññattā.
631. “Vào thời điểm đó” là học giới về Việc Giật Lại Y. Ở đó, “yampi tyāhaṃ” có nghĩa là “cái mà ta (đã cho) thầy”. Nghe nói, vị ấy đã cho (những thứ đó) với ý nghĩ “người này sẽ mang y bát, giày dép, khăn trải giường của ta cùng ta đi du hành”. Do đó đã nói như vậy. “Đã giật lại” có nghĩa là đã lấy lại bằng vũ lực. Nhưng vì lấy với tưởng là của mình, nên không phạm tội Ba-la-di; do lấy lại sau khi làm phiền (người kia), nên tội (Ưng Xả Đối Trị) được chế định.

633.Sayaṃ acchindati nissaggiyaṃ pācittiyanti ekaṃ cīvaraṃ ekābaddhāni ca bahūni acchindato ekā āpatti. Ekato abaddhāni visuṃ visuṃ ṭhitāni ca bahūni acchindato ‘‘saṅghāṭiṃ āhara, uttarāsaṅgaṃ āharā’’ti evaṃ āharāpayato ca vatthugaṇanāya āpattiyo. ‘‘Mayā dinnāni sabbāni āharā’’ti vadatopi ekavacaneneva sambahulā āpattiyo.
633. “Tự mình giật lại, phạm tội Ưng Xả Đối Trị” có nghĩa là người giật lại một y hoặc nhiều y được buộc chung làm một thì phạm một tội. Người giật lại nhiều y không buộc chung, để riêng rẽ, hoặc người sai bảo mang đến như vầy: “Hãy mang y tăng-già-lê đến, hãy mang y vai trái đến”, thì số tội tùy theo số lượng vật phẩm. Ngay cả người nói “Hãy mang tất cả những gì ta đã cho đến đây”, cũng bằng một lời nói mà phạm nhiều tội.

Aññaṃ āṇāpeti āpatti dukkaṭassāti ‘‘cīvaraṃ gaṇhā’’ti āṇāpeti, ekaṃ dukkaṭaṃ. Āṇatto bahūni gaṇhāti, ekaṃ pācittiyaṃ ‘‘saṅghāṭiṃ gaṇha, uttarāsaṅgaṃ gaṇhā’’ti vadato vācāya vācāya dukkaṭaṃ. ‘‘Mayā dinnāni sabbāni gaṇhā’’ti vadato ekavācāya sambahulā āpattiyo.
“Sai bảo người khác (giật lại), phạm tội Tác Ác” – nếu sai bảo “Hãy lấy y”, thì phạm một tội Tác Ác. Người được sai bảo lấy nhiều y, thì (người sai bảo) phạm một tội Pācittiya. Người nói “Hãy lấy y tăng-già-lê, hãy lấy y vai trái”, thì mỗi lời nói phạm tội Tác Ác. Người nói “Hãy lấy tất cả những gì ta đã cho”, thì bằng một lời nói mà phạm nhiều tội.

634.Aññaṃ parikkhāranti vikappanupagapacchimacīvaraṃ ṭhapetvā yaṃ kiñci antamaso sūcimpi. Veṭhetvā ṭhapitasūcīsupi vatthugaṇanāya dukkaṭāni. Sithilaveṭhitāsu evaṃ. Gāḷhaṃ katvā baddhāsu pana ekameva dukkaṭanti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Sūcighare pakkhittāsupi eseva nayo. Thavikāya pakkhipitvā sithilabaddha gāḷhabaddhesu tikaṭukādīsu bhesajjesupi eseva nayo.
634. “Vật phụ tùng khác” có nghĩa là trừ miếng y nhỏ nhất thích hợp để làm thành tịnh thí, bất cứ thứ gì, ít nhất là cả kim. Đối với các cây kim được cuộn lại rồi cất giữ, (phạm) các tội Tác Ác tùy theo số lượng vật phẩm. Đối với những (kim) được cuộn lỏng lẻo cũng vậy. Còn đối với những (kim) được buộc chặt, thì chỉ phạm một tội Tác Ác, theo như đã nói trong sách Mahāpaccari. Đối với (kim) được bỏ trong ống đựng kim, cũng theo cách này. Đối với các loại thuốc như ba vị cay, v.v. được bỏ vào túi rồi buộc lỏng hay buộc chặt, cũng theo cách này.

635.Sovā detīti ‘‘bhante, tumhākaṃyeva idaṃ sāruppa’’nti evaṃ vā deti, atha vā pana ‘‘āvuso, mayaṃ tuyhaṃ ‘vattapaṭipattiṃ karissati, amhākaṃ santike upajjhaṃ gaṇhissati, dhammaṃ pariyāpuṇissatī’ti cīvaraṃ adamha, so dāni tvaṃ na vattaṃ karosi, na upajjhaṃ gaṇhāsi, na dhammaṃ pariyāpuṇāsī’’ti evamādīni vutto ‘‘bhante, cīvaratthāya maññe bhaṇatha, idaṃ vo cīvara’’nti deti, evampi so vā deti. Disāpakkantaṃ vā pana daharaṃ ‘‘nivattetha na’’nti bhaṇati, so na nivattati. Cīvaraṃ gahetvā rundhathāti, evaṃ ce nivattati, sādhu. Sace ‘‘pattacīvaratthāya maññe tumhe bhaṇatha, gaṇhatha na’’nti deti. Evampi so vā deti, vibbhantaṃ vā disvā ‘‘mayaṃ tuyhaṃ ‘vattaṃ karissatī’ti pattacīvaraṃ adamha, so dāni tvaṃ vibbhamitvā carasī’’ti vadati. Itaro ‘‘gaṇhatha tumhākaṃ pattacīvara’’nti deti, evampi so vā deti. ‘‘Mama santike upajjhaṃ gaṇhantasseva demi, aññattha gaṇhantassa na demi. Vattaṃ karontasseva demi, akarontassa na demi, dhammaṃ pariyāpuṇantasseva demi, apariyāpuṇantassa na demi, avibbhamantasseva demi, vibbhamantassa na demī’’ti evaṃ pana dātuṃ na vaṭṭati, dadato dukkaṭaṃ. Āharāpetuṃ pana vaṭṭati. Cajitvā dinnaṃ acchinditvā gaṇhanto bhaṇḍagghena kāretabbo. Sesamettha uttānamevāti.
635. “Hoặc người đó tự cho” – hoặc cho (lại) với lời nói như vầy: “Bạch Đại đức, cái này phù hợp với ngài”, hoặc là, sau khi bị nói những lời như: “Này Hiền giả, chúng tôi đã cho thầy y với ý nghĩ ‘thầy sẽ thực hành phận sự, sẽ thọ giới với chúng tôi làm Thầy Tế độ, sẽ học hỏi Chánh pháp’, vậy mà bây giờ thầy không thực hành phận sự, không thọ giới (với chúng tôi), không học hỏi Chánh pháp”, (người kia) nói “Bạch Đại đức, con nghĩ các ngài nói vì y, đây là y của các ngài” rồi cho (lại); như vậy cũng là người đó tự cho. Hoặc nói với vị trẻ đã bỏ đi nơi khác: “Thầy có quay lại không?”. Vị đó không quay lại. (Nếu nói) “Hãy lấy y rồi chặn lại”; nếu làm như vậy mà vị đó quay lại, thì tốt. Nếu (vị trẻ) nói “Con nghĩ các thầy nói vì y bát, xin hãy nhận lấy” rồi cho (lại). Như vậy cũng là người đó tự cho. Hoặc thấy (vị trẻ) đã hoàn tục, rồi nói: “Chúng tôi đã cho thầy y bát với ý nghĩ ‘thầy sẽ thực hành phận sự’, vậy mà bây giờ thầy hoàn tục rồi đi lang thang.” Người kia nói “Xin các thầy hãy nhận lại y bát của các thầy” rồi cho (lại); như vậy cũng là người đó tự cho. Nhưng không được phép cho với lời nói như vầy: “Tôi chỉ cho người thọ giới với tôi làm Thầy Tế độ, không cho người thọ giới ở nơi khác. Tôi chỉ cho người thực hành phận sự, không cho người không thực hành. Tôi chỉ cho người học hỏi Chánh pháp, không cho người không học hỏi. Tôi chỉ cho người không hoàn tục, không cho người hoàn tục”; người cho (như vậy) thì phạm tội Tác Ác. Nhưng được phép sai người mang đến. Người giật lại vật đã cho sau khi đã xả bỏ, thì phải bị định giá vật phẩm rồi bắt đền bù. Phần còn lại ở đây có ý nghĩa rõ ràng.

Tisamuṭṭhānaṃ – kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dukkhavedananti.
Ba sự phát sinh – phát sinh từ thân-ý, từ khẩu-ý, và từ thân-khẩu-ý. Là (tội) hành động, được giải thoát nhờ sự tưởng, có tâm, tội thế gian, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, tâm bất thiện, cảm thọ khổ.

Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Việc Giật Lại Y đã hoàn tất.

6. Suttaviññattisikkhāpadavaṇṇanā

6. Giải thích học giới về Việc Xin Chỉ

636.Tenasamayenāti suttaviññattisikkhāpadaṃ. Tattha khomanti khomavākehi katasuttaṃ. Kappāsikanti kappāsato nibbattaṃ. Koseyyanti kosiyaṃsūhi kantitvā katasuttaṃ. Kambalanti eḷakalomasuttaṃ. Sāṇanti sāṇavākasuttaṃ. Bhaṅganti pāṭekkaṃ vākasuttamevāti eke. Etehi pañcahi missetvā katasuttaṃ pana ‘‘bhaṅga’’nti veditabbaṃ.
636. “Vào thời điểm đó” là học giới về Việc Xin Chỉ. Ở đó, “vải gai” là chỉ làm từ vỏ cây gai. “Vải bông” là (chỉ) làm từ bông gòn. “Vải lụa” là chỉ làm bằng cách kéo từ sợi tơ tằm. “Vải len” là chỉ từ lông cừu. “Vải sanh đay” là chỉ từ vỏ cây sanh đay. Một số vị cho rằng “vải gai dầu” chính là chỉ từ vỏ cây riêng biệt. Nhưng chỉ làm bằng cách pha trộn năm loại này phải được hiểu là “vải gai dầu”.

Vāyāpeti payoge payoge dukkaṭanti sace tantavāyassa turivemādīni natthi, tāni ‘‘araññato āharissāmī’’ti vāsiṃ vā pharasuṃ vā niseti, tato paṭṭhāya yaṃ yaṃ upakaraṇatthāya vā cīvaravāyanatthāya vā karoti, sabbattha tantavāyassa payoge payoge bhikkhussa dukkaṭaṃ. Dīghato vidatthimatte tiriyañca hatthamatte vīte nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘yāva pariyosānaṃ vāyāpentassa phalake phalake nissaggiyaṃ pācittiya’’nti vuttaṃ. Tampi idameva pamāṇaṃ sandhāya vuttanti veditabbaṃ. Vikappanupagapacchimañhi cīvarasaṅkhyaṃ gacchatīti.
“Nhờ dệt, mỗi khi thực hiện, phạm tội Tác Ác” có nghĩa là nếu người thợ dệt không có các dụng cụ như thoi, khung cửi, v.v., (Tỳ khưu) mài cái bào hoặc cái rìu với ý nghĩ “tôi sẽ mang (gỗ) từ rừng về (để làm dụng cụ)”, kể từ đó, bất cứ việc gì làm vì mục đích (chuẩn bị) dụng cụ hoặc vì mục đích dệt y, ở mọi nơi, mỗi một hành động của người thợ dệt, Tỳ khưu đều phạm tội Tác Ác. Khi dệt được (vải) dài bằng một gang tay, rộng bằng một gang tay, thì (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị. Nhưng trong sách Mahāpaccari nói: “Người nhờ dệt cho đến khi hoàn tất, mỗi một tấm (vải nhỏ) đều phạm tội Ưng Xả Đối Trị.” Điều đó cũng phải được hiểu là được nói liên quan đến chính kích thước này. Vì (kích thước) nhỏ nhất thích hợp để làm thành tịnh thí được kể là y.

Apicettha evaṃ vinicchayo veditabbo – suttaṃ tāva sāmaṃ viññāpitaṃ akappiyaṃ, sesaṃ ñātakādivasena uppannaṃ kappiyaṃ. Tantavāyopi aññātakaappavārito viññattiyā laddho akappiyo, seso kappiyo. Tattha akappiyasuttaṃ akappiyatantavāyena vāyāpentassa pubbe vuttanayena nissaggiyaṃ. Teneva pana kappiyasuttaṃ vāyāpentassa yathā pubbe nissaggiyaṃ, evaṃ dukkaṭaṃ. Teneva kappiyaṃ akappiyañca suttaṃ vāyāpentassa yadi pacchimacīvarappamāṇena eko paricchedo suddhakappiyasuttamayo, eko akappiyasuttamayoti evaṃ kedārabaddhaṃ viya cīvaraṃ hoti, akappiyasuttamaye paricchede pācittiyaṃ, itarasmiṃ tatheva dukkaṭaṃ. Yadi tato ūnaparicchedā honti, antamaso acchimaṇḍalappamāṇāpi, sabbaparicchedesu paricchedagaṇanāya dukkaṭaṃ. Atha ekantarikena vā suttena dīghato vā kappiyaṃ tiriyaṃ akappiyaṃ katvā vītaṃ hoti, phalake phalake dukkaṭaṃ. Kappiyatantavāyenapi akappiyasuttaṃ vāyāpentassa yathā pubbe nissaggiyaṃ, evaṃ dukkaṭaṃ. Teneva kappiyañca akappiyañca suttaṃ vāyāpentassa sace pacchimacīvarappamāṇā ūnakā vā akappiyasuttaparicchedā honti, tesu paricchedagaṇanāya dukkaṭaṃ. Kappiyasuttaparicchedesu anāpatti. Atha ekantarikena vā suttena dīghato vā kappiyaṃ tiriyaṃ akappiyaṃ katvā vītaṃ hoti, phalake phalake dukkaṭaṃ.
Hơn nữa, ở đây sự quyết định phải được hiểu như vầy – Trước hết, chỉ do tự mình xin mà có thì không hợp lệ; phần còn lại, phát sinh do bà con, v.v. thì hợp lệ. Người thợ dệt cũng vậy, nếu là người không phải bà con, chưa được thỉnh mời, mà có được do sự xin xỏ, thì không hợp lệ; người còn lại thì hợp lệ. Ở đó, người nhờ thợ dệt không hợp lệ dệt chỉ không hợp lệ, thì (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị theo cách đã nói ở trước. Còn nếu nhờ chính người đó dệt chỉ hợp lệ, thì giống như trước đây (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị, (nay phạm tội) Tác Ác. Nếu nhờ chính người đó dệt cả chỉ hợp lệ lẫn chỉ không hợp lệ, nếu y giống như được kết thành từng ô, mỗi ô bằng kích thước y nhỏ nhất, một ô bằng chỉ không hợp lệ, một ô (khác cũng) bằng chỉ không hợp lệ, thì ở ô bằng chỉ không hợp lệ, (phạm tội) Pācittiya; ở ô khác, cũng vậy, (phạm tội) Tác Ác. Nếu các ô nhỏ hơn mức đó, ít nhất là bằng tròng mắt, thì ở tất cả các ô, (phạm tội) Tác Ác tùy theo số lượng ô. Còn nếu dệt bằng cách xen kẽ một sợi, hoặc theo chiều dài là chỉ hợp lệ, theo chiều ngang là chỉ không hợp lệ, thì mỗi một tấm (vải nhỏ) đều (phạm tội) Tác Ác. Ngay cả khi nhờ thợ dệt hợp lệ dệt chỉ không hợp lệ, thì giống như trước đây (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị, (nay phạm tội) Tác Ác. Nếu nhờ chính người đó dệt cả chỉ hợp lệ lẫn chỉ không hợp lệ, nếu các ô bằng chỉ không hợp lệ nhỏ hơn kích thước y nhỏ nhất, thì ở những ô đó, (phạm tội) Tác Ác tùy theo số lượng ô. Ở các ô bằng chỉ hợp lệ thì không phạm tội. Còn nếu dệt bằng cách xen kẽ một sợi, hoặc theo chiều dài là chỉ hợp lệ, theo chiều ngang là chỉ không hợp lệ, thì mỗi một tấm (vải nhỏ) đều (phạm tội) Tác Ác.

Yadi pana dve tantavāyā honti, eko kappiyo eko akappiyo, suttañca akappiyaṃ, te ce vārena vinanti, akappiyatantavāyena vīte phalake phalake pācittiyaṃ, ūnatare dukkaṭaṃ. Itarena vīte ubhayattha dukkaṭaṃ. Sace dvepi vemaṃ gahetvā ekato vinanti, phalake phalake pācittiyaṃ. Atha suttaṃ kappiyaṃ, cīvarañca kedārabaddhādīhi saparicchedaṃ, akappiyatantavāyena vīte paricchede paricchede dukkaṭaṃ, itarena vīte anāpatti. Sace dvepi vemaṃ gahetvā ekato vinanti, phalake phalake dukkaṭaṃ. Atha suttampi kappiyañca akappiyañca, te ce vārena vinanti, akappiyatantavāyena akappiyasuttamayesu pacchimacīvarappamāṇesu paricchedesu vītesu paricchedagaṇanāya pācittiyaṃ. Ūnakataresu kappiyasuttamayesu ca dukkaṭaṃ. Kappiyatantavāyena akappiyasuttamayesu pamāṇayuttesu vā ūnakesu vā dukkaṭameva. Kappiyasuttamayesu anāpatti.
Nhưng nếu có hai người thợ dệt, một người hợp lệ, một người không hợp lệ, và chỉ cũng không hợp lệ, nếu họ thay phiên nhau dệt, thì đối với (vải) được dệt bởi người thợ không hợp lệ, mỗi một tấm (vải nhỏ) đều (phạm tội) Pācittiya; nếu nhỏ hơn (kích thước quy định) thì (phạm tội) Tác Ác. Đối với (vải) được dệt bởi người kia (thợ hợp lệ), trong cả hai trường hợp (đủ hay thiếu kích thước) đều (phạm tội) Tác Ác. Nếu cả hai cùng cầm khung cửi dệt chung, thì mỗi một tấm (vải nhỏ) đều (phạm tội) Pācittiya. Còn nếu chỉ hợp lệ, và y có các ô như được kết thành từng ô, v.v., thì đối với các ô được dệt bởi người thợ không hợp lệ, mỗi một ô đều (phạm tội) Tác Ác; đối với (các ô) được dệt bởi người kia, thì không phạm tội. Nếu cả hai cùng cầm khung cửi dệt chung, thì mỗi một tấm (vải nhỏ) đều (phạm tội) Tác Ác. Còn nếu chỉ vừa hợp lệ vừa không hợp lệ, nếu họ thay phiên nhau dệt, thì đối với các ô bằng chỉ không hợp lệ có kích thước bằng y nhỏ nhất được dệt bởi người thợ không hợp lệ, (phạm tội) Pācittiya tùy theo số lượng ô. Đối với những (ô) nhỏ hơn, và những (ô) bằng chỉ hợp lệ, thì (phạm tội) Tác Ác. Đối với các ô bằng chỉ không hợp lệ, dù đủ kích thước hay thiếu kích thước, được dệt bởi người thợ hợp lệ, thì cũng chỉ (phạm tội) Tác Ác. Đối với các ô bằng chỉ hợp lệ, thì không phạm tội.

Atha ekantarikena vā suttena dīghato vā akappiyaṃ tiriyaṃ kappiyaṃ katvā vinanti, ubhopi vā te vemaṃ gahetvā ekato vinanti, aparicchede cīvare phalake phalake dukkaṭaṃ, saparicchede paricchedavasena dukkaṭānīti. Ayaṃ pana attho mahāaṭṭhakathāyaṃ apākaṭo, mahāpaccariyādīsu pākaṭo. Idha sabbākāreneva pākaṭo.
Còn nếu họ dệt bằng cách xen kẽ một sợi, hoặc theo chiều dài là chỉ không hợp lệ, theo chiều ngang là chỉ hợp lệ, hoặc cả hai cùng cầm khung cửi dệt chung, thì đối với y không có ô, mỗi một tấm (vải nhỏ) đều (phạm tội) Tác Ác. Đối với (y) có ô, thì (phạm) các tội Tác Ác tùy theo từng ô. Nhưng ý nghĩa này không rõ ràng trong sách Đại Chú Giải, (mà) rõ ràng trong sách Mahāpaccari, v.v. Ở đây, (ý nghĩa đó) rõ ràng về mọi phương diện.

Sace suttampi kappiyaṃ, tantavāyopi kappiyo ñātakappavārito vā mūlena vā payojito, vāyāpanapaccayā anāpatti. Dasāhātikkamanapaccayā pana āpattiṃ rakkhantena vikappanupagappamāṇamatte vīte tante ṭhitaṃyeva adhiṭṭhātabbaṃ. Dasāhātikkamena niṭṭhāpiyamānañhi nissaggiyaṃ bhaveyyāti. Ñātakādīhi tantaṃ āropetvā ‘‘tumhākaṃ, bhante, idaṃ cīvaraṃ gaṇheyyāthā’’ti niyyātitepi eseva nayo.
Nếu cả chỉ cũng hợp lệ, người thợ dệt cũng hợp lệ, (vì là) bà con, đã được thỉnh mời, hoặc được thuê bằng tiền, thì do duyên nhờ dệt, không phạm tội. Nhưng người giữ gìn (để không) phạm tội do duyên để quá mười ngày, thì khi (vải) được dệt đủ kích thước thích hợp để làm thành tịnh thí, phải chú nguyện ngay khi còn trên khung cửi. Vì nếu để quá mười ngày mới làm xong, thì có thể trở thành vật phải từ bỏ. Ngay cả khi bà con, v.v. căng khung cửi rồi giao (cho Tỳ khưu) với lời nói “Bạch Đại đức, xin ngài hãy nhận y này”, cũng theo cách này.

Sace tantavāyo evaṃ payojito vā sayaṃ dātukāmo vā hutvā ‘‘ahaṃ, bhante, tumhākaṃ cīvaraṃ asukadivase nāma vāyitvā ṭhapessāmī’’ti vadati, bhikkhu ca tena paricchinnadivasato dasāhaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
Nếu người thợ dệt được thuê như vậy, hoặc tự mình muốn dâng, rồi nói: “Bạch Đại đức, con sẽ dệt y cho ngài rồi vào ngày kia cất giữ”, và Tỳ khưu để quá mười ngày kể từ ngày đã định đó, thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị.

Sace pana tantavāyo ‘‘ahaṃ tumhākaṃ cīvaraṃ vāyitvā sāsanaṃ pesessāmī’’ti vatvā tatheva karoti, tena pesitabhikkhu pana tassa bhikkhuno na āroceti, añño disvā vā sutvā vā ‘‘tumhākaṃ, bhante, cīvaraṃ niṭṭhita’’nti āroceti, etassa ārocanaṃ na pamāṇaṃ. Yadā pana tena pesitoyeva āroceti, tassa vacanaṃ sutadivasato paṭṭhāya dasāhaṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
Còn nếu người thợ dệt nói “Con sẽ dệt y cho các ngài rồi gửi tin báo” rồi làm y như vậy, nhưng Tỳ khưu được người đó sai đi báo lại không báo cho Tỳ khưu kia, một người khác thấy hoặc nghe rồi báo “Bạch Đại đức, y của ngài đã làm xong”, thì lời báo của người này không được tính. Nhưng khi chính người được sai đi báo, người để quá mười ngày kể từ ngày nghe lời báo của vị ấy thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị.

Sace tantavāyo ‘‘ahaṃ tumhākaṃ cīvaraṃ vāyitvā kassaci hatthe pahiṇissāmī’’ti vatvā tatheva karoti, cīvaraṃ gahetvā gatabhikkhu pana attano pariveṇe ṭhapetvā tassa na āroceti, añño koci bhaṇati ‘‘api, bhante, adhunā ābhataṃ cīvaraṃ sundara’’nti? ‘‘Kuhiṃ, āvuso, cīvara’’nti? ‘‘Itthannāmassa hatthe pesita’’nti. Etassapi vacanaṃ na pamāṇaṃ. Yadā pana so bhikkhu cīvaraṃ deti, laddhadivasato paṭṭhāya dasāhaṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Sace pana vāyāpanamūlaṃ adinnaṃ hoti, yāva kākaṇikamattampi avasiṭṭhaṃ, tāva rakkhati.
Nếu người thợ dệt nói “Con sẽ dệt y cho các ngài rồi gửi qua tay một người nào đó” rồi làm y như vậy, nhưng Tỳ khưu nhận y mang đến lại cất ở phòng riêng của mình mà không báo cho vị kia, một người nào đó khác nói “Thưa Đại đức, y vừa được mang đến có đẹp không!” (Vị kia hỏi:) “Này Hiền giả, y ở đâu?” (Người đó đáp:) “Đã được gửi qua tay người tên là như vậy.” Lời nói của người này cũng không được tính. Nhưng khi Tỳ khưu đó giao y, người để quá mười ngày kể từ ngày nhận được thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị. Còn nếu tiền công dệt chưa được trả, dù chỉ còn thiếu một kākaṇika, thì (y) vẫn được bảo vệ (khỏi tội).

640.Anāpatti cīvaraṃ sibbetunti cīvarasibbanatthāya suttaṃ viññāpentassa anāpattīti attho. Āyogetiādīsupi nimittatthe bhummavacanaṃ, āyogādinimittaṃ viññāpentassa anāpattīti vuttaṃ hoti. Sesamettha uttānatthamevāti.
640. “Không phạm tội (khi xin chỉ) để may y” có nghĩa là người xin chỉ để may y thì không phạm tội. Trong “Dây đeo vai“, v.v. cũng là vị trí cách dùng với nghĩa mục đích; tức là người xin (chỉ) với mục đích làm dây đeo vai, v.v. thì không phạm tội. Phần còn lại ở đây có ý nghĩa rõ ràng.

Chasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Sáu sự phát sinh, là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Suttaviññattisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Việc Xin Chỉ đã hoàn tất.

7. Mahāpesakārasikkhāpadavaṇṇanā

7. Giải thích học giới về (Việc Nhờ) Thợ Dệt Lớn

641.Tena samayenāti mahāpesakārasikkhāpadaṃ. Tattha suttaṃ dhārayitvāti suttaṃ tuletvā palaparicchedaṃ katvā. Appitanti ghanaṃ. Suvītanti suṭṭhu vītaṃ, sabbaṭṭhānesu samaṃ katvā vītaṃ. Suppavāyitanti suṭṭhu pavāyitaṃ sabbaṭṭhānesu samaṃ katvā tante pasāritaṃ. Suvilekhitanti lekhaniyā suṭṭhu vilikhitaṃ. Suvitacchitanti kocchena suṭṭhu vitacchitaṃ, suniddhotanti attho. Paṭibaddhanti vekallaṃ . Tanteti tante dīghato pasāraṇeyeva upanetvāti attho.
641. “Vào thời điểm đó” là học giới về (Việc Nhờ) Thợ Dệt Lớn. Ở đó, “sau khi nhận chỉ” có nghĩa là sau khi cân chỉ và xác định số lượng pala. “Dày” có nghĩa là đặc. “Được dệt kỹ” có nghĩa là được dệt tốt, được dệt đều ở mọi chỗ. “Được căng kỹ” có nghĩa là được căng tốt, được căng đều ở mọi chỗ trên khung cửi. “Được chải kỹ” có nghĩa là được chải kỹ bằng bàn chải. “Được làm tơi kỹ” có nghĩa là được làm tơi kỹ bằng bàn chải; tức là được làm sạch kỹ. “Paṭibaddha” (khuyết điểm) là sự thiếu sót. “Trên khung cửi” có nghĩa là chỉ mang đến khi (chỉ) đã được căng theo chiều dài trên khung cửi.

642.Tatra ce so bhikkhūti yatra gāme vā nigame vā te tantavāyā tatra. Vikappaṃ āpajjeyyāti visiṭṭhaṃ kappaṃ adhikavidhānaṃ āpajjeyya. Pāḷiyaṃ pana yenākārena vikappaṃ āpanno hoti, taṃ dassetuṃ ‘‘idaṃ kho, āvuso’’tiādi vuttaṃ.
642. “Nếu Tỳ khưu đó ở đó” – ở làng hoặc thị trấn nào có những người thợ dệt đó. “Đưa ra sự lựa chọn” có nghĩa là đưa ra sự lựa chọn đặc biệt, sự quy định thêm. Nhưng trong Pāḷi, để chỉ ra cách thức mà sự lựa chọn được đưa ra, đã nói bắt đầu bằng: “Này Hiền giả, cái này quả thật…”.

Dhammampi bhaṇatīti dhammakathampi katheti, ‘‘tassa vacanena āyataṃ vā vitthataṃ vā appitaṃ vā’’ti suttavaḍḍhanaākārameva dasseti.
“Cũng nói pháp” có nghĩa là cũng thuyết một bài pháp. “Do lời nói của vị ấy, (vải) được làm dài hơn, hoặc rộng hơn, hoặc dày hơn” – chỉ chỉ ra cách thức làm tăng chỉ.

Pubbeappavāritoti cīvarasāmikehi pubbe appavārito hutvā. Sesaṃ uttānatthamevāti.
“Trước đó chưa được thỉnh mời” có nghĩa là trước đó chưa được những người chủ của y thỉnh mời. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Chasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ,

Sáu sự phát sinh, là (tội) hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời,

Ticittaṃ, tivedananti.
Ba tâm, ba cảm thọ.

Mahāpesakārasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về (Việc Nhờ) Thợ Dệt Lớn đã hoàn tất.

8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā

8. Giải thích học giới về Y Khẩn Cấp

646-9.Tena samayenāti accekacīvarasikkhāpadaṃ. Tattha dasāhānāgatanti dasa ahāni dasāhaṃ, tena dasāhena anāgatā dasāhānāgatā, dasāhena asampattāti attho, taṃ dasāhānāgataṃ, accantasaṃyogavasena bhummatthe upayogavacanaṃ, tenevassa padabhājane ‘‘dasāhānāgatāyā’’ti vuttaṃ. Pavāraṇāyāti idaṃ pana yā sā dasāhānāgatāti vuttā, taṃ sarūpato dassetuṃ asammohatthaṃ anupayogavacanaṃ.
646-9. “Vào thời điểm đó” là học giới về Y Khẩn Cấp. Ở đó, “chưa đến mười ngày” – mười ngày là dasāha; chưa đến mười ngày đó là dasāhānāgatā; có nghĩa là chưa đủ mười ngày. “Dasāhānāgataṃ” đó, là cách dùng ở vị trí cách do sự liên kết tuyệt đối; do đó, trong phần Phân tích Từ ngữ của nó đã nói: “dasāhānāgatāya”. “Của lễ Tự Tứ” – điều này, cái mà được gọi là “chưa đến mười ngày” đó, là cách dùng không theo vị trí (ngữ pháp) để chỉ ra hình thức của nó nhằm tránh sự nhầm lẫn.

Kattikatemāsikapuṇṇamanti paṭhamakattikatemāsikapuṇṇamaṃ. Idhāpi paṭhamapadassa anupayogattā purimanayeneva bhummatthe upayogavacanaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – ‘‘‘yato paṭṭhāya paṭhamamahāpavāraṇā dasāhānāgatā’ti vuccati, sacepi tāni divasāni accantameva bhikkhuno accekacīvaraṃ uppajjeyya, ‘accekaṃ ida’nti jānamānena bhikkhunā sabbampi paṭiggahetabba’’nti. Tena pavāraṇāmāsassa juṇhapakkhapañcamito paṭhāya uppannassa cīvarassa nidhānakālo dassito hoti. Kāmañcesa ‘‘dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabba’’nti imināva siddho, atthuppattivasena pana apubbaṃ viya atthaṃ dassetvā sikkhāpadaṃ ṭhapitaṃ.
“Ngày rằm của ba tháng Kattika” là ngày rằm của ba tháng Kattika đầu tiên. Ở đây cũng vậy, do từ đầu tiên không được dùng theo vị trí (ngữ pháp), nên là cách dùng ở vị trí cách theo cách trước. Điều này có nghĩa là – “Kể từ khi Đại lễ Tự Tứ đầu tiên được gọi là ‘chưa đến mười ngày’, dù trong những ngày đó, y khẩn cấp có phát sinh cho Tỳ khưu một cách hoàn toàn, Tỳ khưu sau khi biết “đây là y khẩn cấp” thì phải nhận tất cả.” Bằng điều đó, thời gian cất giữ y phát sinh kể từ ngày mồng năm của bạch nguyệt tháng Tự Tứ được chỉ ra. Dù điều này đã được xác định bằng câu “Y dư thừa được phép giữ tối đa là mười ngày”, nhưng do sự phát sinh của vấn đề, học giới được thiết lập sau khi chỉ ra ý nghĩa như thể là điều mới mẻ.

Accekacīvaranti accāyikacīvaraṃ vuccati, tassa pana accāyikabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘senāya vā gantukāmo hotī’’tiādi vuttaṃ. Tattha saddhāti iminā saddhāmattakameva dassitaṃ. Pasādoti iminā suppasannā balavasaddhā. Etaṃ accekacīvaraṃ nāmāti etaṃ imehi kāraṇehi dātukāmena dūtaṃ vā pesetvā sayaṃ vā āgantvā ‘‘vassāvāsikaṃ dassāmī’’ti evaṃ ārocitaṃ cīvaraṃ accekacīvaraṃ nāma hotī. Chaṭṭhito paṭṭhāya pana uppannaṃ anaccekacīvarampi paccuddharitvā ṭhapitacīvarampi etaṃ parihāraṃ labhatiyeva.
“Y khẩn cấp” được gọi là y cần dùng gấp. Nhưng để chỉ ra tính chất cần dùng gấp của nó, đã nói bắt đầu bằng: “Hoặc muốn đi cùng quân đội…“. Ở đó, “đức tin” – bằng từ này, chỉ đức tin đơn thuần được chỉ ra. “Lòng trong sạch” – bằng từ này, (chỉ) đức tin mạnh mẽ, hoàn toàn trong sạch. “Đây gọi là y khẩn cấp” – y được báo trước như vầy “Tôi sẽ dâng y an cư mùa mưa”, do người muốn dâng vì những lý do này, bằng cách gửi người đưa tin hoặc tự mình đến, thì gọi là y khẩn cấp. Còn y không phải khẩn cấp phát sinh kể từ ngày mồng sáu, và cả y đã xả rồi cất giữ, cũng vẫn được hưởng sự miễn trừ này.

Saññāṇaṃ katvā nikkhipitabbanti kiñci nimittaṃ katvā ṭhapetabbaṃ. Kasmā etaṃ vuttaṃ? Yadi hi taṃ pure pavāraṇāya vibhajanti. Yena gahitaṃ, tena chinnavassena na bhavitabbaṃ. Sace pana hoti, taṃ cīvaraṃ saṅghikameva hoti. Tato sallakkhetvā sukhaṃ dātuṃ bhavissatīti.
“Phải làm dấu hiệu rồi cất giữ” có nghĩa là phải làm một dấu hiệu nào đó rồi cất giữ. Tại sao điều này được nói? Vì nếu họ chia y đó trước lễ Tự Tứ. Người nào đã nhận, người đó không được là người đã hết mùa an cư. Còn nếu là (người đã hết mùa an cư), thì y đó vẫn là của Tăng chúng. Sau đó, sau khi xem xét, sẽ dễ dàng để cho.

650.Accekacīvare accekacīvarasaññīti evamādi vibhajitvā gahitameva sandhāya vuttaṃ. Sace pana avibhattaṃ hoti, saṅghassa vā bhaṇḍāgāre, cīvarasamayātikkamepi anāpatti. Iti atirekacīvarassa dasāhaṃ parihāro. Akatassa vassikasāṭikacīvarassa anatthate kathine pañca māsā, vasse ukkaḍḍhite cha māsā, atthate kathine apare cattāro māsā. Hemantassa pacchime divase mūlacīvarādhiṭṭhānavasena aparopi eko māsoti ekādasa māsā parihāro. Satiyā paccāsāya mūlacīvarassa eko māso, accekacīvarassa anatthate kathine ekādasadivasādhiko māso, atthate kathine ekādasadivasādhikā pañca māsā, tato paraṃ ekadivasampi parihāro natthīti veditabbaṃ.
650. “Đối với y khẩn cấp, có tưởng là y khẩn cấp“, v.v. được nói chỉ liên quan đến y đã nhận sau khi chia. Còn nếu (y) chưa được chia, (để) trong kho của Tăng chúng, thì dù quá thời gian (dùng) y cũng không phạm tội. Như vậy, sự miễn trừ mười ngày đối với y dư thừa. Đối với y đi mưa chưa làm xong, khi Kaṭhina chưa được trải, (sự miễn trừ là) năm tháng; khi mùa mưa bị kéo dài, (là) sáu tháng; khi Kaṭhina đã được trải, (là) thêm bốn tháng nữa. Vào ngày cuối của mùa đông, do sự chú nguyện y gốc, lại thêm một tháng nữa, như vậy sự miễn trừ là mười một tháng. Đối với y gốc, nếu có hy vọng (nhận được y khác), (sự miễn trừ là) một tháng. Đối với y khẩn cấp, khi Kaṭhina chưa được trải, (sự miễn trừ là) một tháng cộng thêm mười một ngày; khi Kaṭhina đã được trải, (là) năm tháng cộng thêm mười một ngày. Sau đó, không có sự miễn trừ dù chỉ một ngày, điều này phải được hiểu.

Anaccekacīvareti accekacīvarasadise aññasmiṃ. Sesamettha uttānatthamevāti.
“Đối với y không phải khẩn cấp” có nghĩa là đối với y khác tương tự như y khẩn cấp. Phần còn lại ở đây có ý nghĩa rõ ràng.

Kathinasamuṭṭhānaṃ – akiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Phát sinh liên quan đến Kaṭhina – là (tội) không hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về Y Khẩn Cấp đã hoàn tất.

9. Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā

9. Giải thích học giới về (Nơi Ở) Có Sự Nguy Hiểm

652.Tenasamayenāti sāsaṅkasikkhāpadaṃ. Tattha vutthavassā āraññakesūti te pubbepi araññeyeva vihariṃsu. Dubbalacīvarattā pana paccayavasena gāmantasenāsane vassaṃ vasitvā niṭṭhitacīvarā hutvā ‘‘idāni nippalibodhā samaṇadhammaṃ karissāmā’’ti āraññakesu senāsanesu viharanti. Kattikacorakāti kattikamāse corā. Paripātentīti upaddavanti, tattha tattha ādhāvitvā uttāsenti palāpenti. Antaraghare nikkhipitunti antogāme nikkhipituṃ. Bhagavā yasmā paccayā nāma dhammena samena dullabhā, sallekhavā hi bhikkhu mātarampi viññāpetuṃ na sakkoti. Tasmā cīvaraguttatthaṃ antaraghare nikkhipituṃ anujānāti. Bhikkhūnaṃ pana anurūpattā araññavāsaṃ na paṭikkhipi.
652. “Vào thời điểm đó” là học giới về (Nơi Ở) Có Sự Nguy Hiểm. Ở đó, “những vị đã an cư xong, ở trong các (nơi ở) trong rừng” – họ trước đây cũng đã trú trong rừng. Nhưng do y yếu kém, họ đã an cư mùa mưa ở nơi ở gần làng để có vật dụng, sau khi y đã hoàn tất, (nghĩ rằng) “bây giờ không còn ràng buộc, chúng ta sẽ thực hành Sa-môn pháp”, họ trú trong các nơi ở trong rừng. “Bọn trộm tháng Kattika” là bọn trộm (hoạt động) trong tháng Kattika. “Gây náo loạn” có nghĩa là gây phiền nhiễu; chạy đến chỗ này chỗ kia, làm cho hoảng sợ, làm cho bỏ chạy. “Để cất giữ trong nhà” có nghĩa là để cất giữ trong làng. Đức Thế Tôn, vì các vật dụng theo lẽ thường thì khó kiếm được một cách đúng pháp, bình đẳng; Tỳ khưu thực hành pháp khổ hạnh thì ngay cả mẹ mình cũng không thể xin. Do đó, để bảo vệ y, Ngài cho phép cất giữ trong nhà (dân). Nhưng do sự phù hợp của các Tỳ khưu, Ngài không bác bỏ việc ở trong rừng.

653.Upavassaṃ kho panāti ettha upavassanti upavassa; upavasitvāti vuttaṃ hoti. Upasampajjantiādīsu viya hi ettha anunāsiko daṭṭhabbo. Vassaṃ upagantvā vasitvā cāti attho. Imassa ca padassa ‘‘tathārūpesu bhikkhu senāsanesu viharanto’’ti iminā sambandho. Kiṃ vuttaṃ hoti? Vassaṃ upagantvā vasitvā ca tato paraṃ pacchimakattikapuṇṇamapariyosānakālaṃ yāni kho pana tāni āraññakāni senāsanāni sāsaṅkasammatāni sappaṭibhayāni; tathārūpesu bhikkhu senāsanesu viharanto ākaṅkhamāno tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ antaraghare nikkhipeyyāti. Yasmā pana yo vassaṃ upagantvā yāva paṭhamakattikapuṇṇamaṃ vasati, so vuṭṭhavassānaṃ abbhantaro hoti, tasmā idaṃ atigahanaṃ byañjanavicāraṇaṃ akatvā padabhājane kevalaṃ cīvaranikkhepārahaṃ puggalaṃ dassetuṃ ‘‘vuṭṭhavassāna’’nti vuttaṃ. Tassāpi ‘‘bhikkhu senāsanesu viharanto’’ti iminā sambandho. Ayañhi ettha attho ‘‘vuṭṭhavassānaṃ bhikkhu senāsanesu viharanto’’ti evarūpānaṃ bhikkhūnaṃ abbhantare yo koci bhikkhūti vuttaṃ hoti.
653. Ở đây, “Nhưng sau khi đã an cư mùa mưa” – “upavassaṃ” là “upavassa”; có nghĩa là “sau khi đã ở (qua mùa mưa)”. Vì ở đây, âm mũi phải được hiểu giống như trong “upasampajjanti”, v.v. Có nghĩa là sau khi đã vào mùa mưa và đã ở (qua mùa mưa). Và từ này có liên quan đến cụm từ “Tỳ khưu trú trong những nơi ở như vậy”. Điều gì được nói đến? Sau khi đã vào mùa mưa và đã ở, và sau đó, vào thời điểm kết thúc ngày rằm tháng Kattika cuối cùng, những nơi ở trong rừng nào được xem là có sự nguy hiểm, có sự sợ hãi; Tỳ khưu trú trong những nơi ở như vậy, nếu muốn, có thể cất giữ một trong ba y ở trong nhà (dân). Nhưng vì người nào sau khi vào mùa mưa, ở cho đến ngày rằm tháng Kattika đầu tiên, thì vị ấy thuộc về những người đã an cư xong. Do đó, không xem xét văn tự quá phức tạp này, trong phần Phân tích Từ ngữ, chỉ để chỉ ra cá nhân xứng đáng được cất giữ y, đã nói: “của người đã an cư xong”. Từ đó cũng có liên quan đến cụm từ “Tỳ khưu trú trong các nơi ở“. Vì đây là ý nghĩa ở đây: “Tỳ khưu trú trong các nơi ở của những người đã an cư xong” – có nghĩa là bất kỳ Tỳ khưu nào trong số các Tỳ khưu như vậy.

Araññalakkhaṇaṃ adinnādānavaṇṇanāyaṃ vuttaṃ. Ayaṃ pana viseso – sace vihāro parikkhitto hoti, parikkhittassa gāmassa indakhīlato aparikkhittassa parikkhepārahaṭṭhānato paṭṭhāya yāva vihāraparikkhepā minitabbaṃ. Sace vihāro aparikkhitto hoti, yaṃ sabbapaṭhamaṃ senāsanaṃ vā bhattasālā vā dhuvasannipātaṭṭhānaṃ vā bodhivā cetiyaṃ vā dūre cepi senāsanato hoti, taṃ paricchedaṃ katvā minitabbaṃ. Sacepi āsanne gāmo hoti, vihāre ṭhitehi gharamānusakānaṃ saddo sūyati, pabbatanadīādīhi pana antaritattā na sakkā ujuṃ gantuṃ, yo cassa pakatimaggo hoti, sacepi nāvāya sañcaritabbo, tena maggena gāmato pañcadhanusatikaṃ gahetabbaṃ. Yo āsannagāmassa aṅgasampādanatthaṃ tato tato maggaṃ pidahati, ayaṃ ‘‘dhutaṅgacoro’’ti veditabbo.
Đặc điểm của rừng đã được nói trong phần giải thích về Trộm Cắp. Nhưng có sự khác biệt này – nếu tu viện được bao bọc, thì phải đo từ cột mốc của làng đã được bao bọc, hoặc từ nơi đáng được bao bọc của (làng) chưa được bao bọc, cho đến vòng rào của tu viện. Nếu tu viện không được bao bọc, thì nơi ở đầu tiên nhất, hoặc nhà ăn, hoặc nơi thường xuyên hội họp, hoặc cây bồ đề hay tháp, dù ở xa nơi ở, cũng phải lấy đó làm ranh giới mà đo. Dù làng ở gần, người ở trong tu viện nghe thấy tiếng người trong nhà, nhưng do bị núi sông, v.v. ngăn cách nên không thể đi thẳng, thì con đường tự nhiên của nó là con đường nào, dù phải đi bằng thuyền, cũng phải lấy năm trăm cung từ làng theo con đường đó. Người nào vì muốn đạt được điều kiện (ở rừng) của làng gần đó mà chặn đường đi lối này lối khác, người đó phải được hiểu là “kẻ trộm hạnh đầu-đà”.

Sāsaṅkasammatānīti ‘‘sāsaṅkānī’’ti sammatāni; evaṃ saññātānīti attho. Padabhājane pana yena kāraṇena tāni sāsaṅkasammatāni, taṃ dassetuṃ ‘‘ārāme ārāmūpacāre’’tiādi vuttaṃ.
“Được xem là có sự nguy hiểm” có nghĩa là được xem là “có sự nguy hiểm”; tức là được biết đến như vậy. Nhưng trong phần Phân tích Từ ngữ, để chỉ ra lý do mà chúng được xem là có sự nguy hiểm, đã nói bắt đầu bằng: “trong tu viện, trong phạm vi phụ cận tu viện…”.

Saha paṭibhayena sappaṭibhayāni, sannihitabalavabhayānīti attho. Padabhājane pana yena kāraṇena tāni sappaṭibhayāni; taṃ dassetuṃ ‘‘ārāme ārāmūpacāre’’tiādi vuttaṃ.
Cùng với sự sợ hãi là “có sự sợ hãi“; có nghĩa là có sự sợ hãi mạnh mẽ ở gần. Nhưng trong phần Phân tích Từ ngữ, để chỉ ra lý do mà chúng có sự sợ hãi; đã nói bắt đầu bằng: “trong tu viện, trong phạm vi phụ cận tu viện…”.

Samantā gocaragāme nikkhipeyyāti āraññakassa senāsanassa samantā sabbadisābhāgesu attanā abhirucite gocaragāme satiyā aṅgasampattiyā nikkhipeyya.
“Nên cất giữ ở làng khất thực xung quanh” có nghĩa là nên cất giữ ở làng khất thực mà mình thích, trong tất cả các vùng hướng xung quanh nơi ở trong rừng, với sự có mặt của các điều kiện đầy đủ.

Tatrāyaṃ aṅgasampatti – purimikāya upagantvā mahāpavāraṇāya pavārito hoti, idamekaṃ aṅgaṃ. Sace pacchimikāya vā upagato hoti chinnavasso vā, nikkhipituṃ na labhati. Kattikamāsoyeva hoti, idaṃ dutiyaṃ aṅgaṃ. Kattikamāsato paraṃ na labhati, pañcadhanusatikaṃ pacchimameva pamāṇayuttaṃ senāsanaṃ hoti, idaṃ tatiyaṃ aṅgaṃ. Ūnappamāṇe vā gāvutato atirekappamāṇe vā na labhati, yatra hi piṇḍāya caritvā puna vihāraṃ bhattavelāyaṃ sakkā āgantuṃ, tadeva idha adhippetaṃ. Nimantito pana addhayojanampi yojanampi gantvā vasituṃ pacceti, idamappamāṇaṃ. Sāsaṅkasappaṭibhayameva hoti, idaṃ catutthaṃ aṅgaṃ. Anāsaṅkaappaṭibhaye hi aṅgayuttepi senāsane vasanto nikkhipituṃ na labhatīti.
Về đó, đây là các điều kiện đầy đủ – đã tham dự và đã làm lễ Tự Tứ của Đại lễ Tự Tứ đầu tiên; đây là một điều kiện. Nếu đã tham dự (Đại lễ Tự Tứ) sau, hoặc đã hết mùa an cư, thì không được phép cất giữ. Phải là tháng Kattika; đây là điều kiện thứ hai. Sau tháng Kattika thì không được phép. Nơi ở phải có kích thước đúng chuẩn là tối đa năm trăm cung; đây là điều kiện thứ ba. (Nơi ở) có kích thước nhỏ hơn hoặc lớn hơn một gāvuta thì không được phép. Vì nơi nào sau khi đi khất thực có thể trở lại tu viện vào giờ ăn, thì chính nơi đó được nhắm đến ở đây. Còn người được thỉnh mời, đi nửa do-tuần hoặc một do-tuần rồi trở về ở, thì điều này không phải là tiêu chuẩn. (Nơi ở) phải có sự nguy hiểm, có sự sợ hãi; đây là điều kiện thứ tư. Vì người trú trong nơi ở dù có đủ các điều kiện (khác) nhưng không có sự nguy hiểm, không có sự sợ hãi, thì không được phép cất giữ.

Aññatra bhikkhusammutiyāti yā udositasikkhāpade kosambakasammuti (pārā. 475) anuññātā tassā sammutiyā aññatra; sace sā laddhā hoti, chārattātirekampi vippavasituṃ vaṭṭati.
“Trừ phi có sự đồng ý của Tỳ khưu” – trừ sự đồng ý Kosambaka đã được cho phép trong học giới Udosita (pārā. 475); nếu sự đồng ý đó đã được nhận, thì được phép xa lìa (y) dù quá sáu đêm.

Puna gāmasīmaṃ okkamitvāti sace gocaragāmato puratthimāya disāya senāsanaṃ; ayañca pacchimadisaṃ gato hoti, senāsanaṃ āgantvā sattamaṃ aruṇaṃ uṭṭhāpetuṃ asakkontena gāmasīmampi okkamitvā sabhāyaṃ vā yattha katthaci vā vasitvā cīvarappavattiṃ ñatvā pakkamituṃ vaṭṭatīti attho. Evaṃ asakkontena tattheva ṭhitena paccuddharitabbaṃ, atirekacīvaraṭṭhāne ṭhassatīti. Sesaṃ uttānameva.
“Sau khi lại vào ranh giới làng” có nghĩa là nếu nơi ở nằm ở phía đông của làng khất thực; và vị này đã đi về phía tây, người không thể đến nơi ở để đón rạng đông ngày thứ bảy, thì được phép vào cả ranh giới làng, ở nhà hội hoặc bất cứ đâu, sau khi biết tình trạng của y rồi mới bỏ đi. Người không thể làm như vậy, thì phải xả (y) ngay tại chỗ đó; (y) sẽ ở trong tình trạng y dư thừa. Phần còn lại có ý nghĩa rõ ràng.

Kathinasamuṭṭhānaṃ – kāyavācato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, akiriyā, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
Phát sinh liên quan đến Kaṭhina – phát sinh từ thân-khẩu, và từ thân-khẩu-ý; là (tội) không hành động, không được giải thoát nhờ sự tưởng, không có tâm, tội do chế định, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, ba tâm, ba cảm thọ.

Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về (Nơi Ở) Có Sự Nguy Hiểm đã hoàn tất.

10. Pariṇatasikkhāpadavaṇṇanā

10. Giải thích học giới về (Vật Phẩm) Đã Được Chuyển Hướng

657.Tena samayenāti pariṇatasikkhāpadaṃ. Tattha pūgassāti samūhassa; dhammagaṇassāti attho. Paṭiyattanti paṭiyāditaṃ. Bahū saṅghassa bhattāti saṅghassa bahūni bhattāni anekāni lābhamukhāni; na saṅghassa kenaci parihānīti dīpenti. Oṇojethāti detha. Kiṃ panevaṃ vattuṃ vaṭṭatīti kasmā na vaṭṭati? Ayañhi abhihaṭabhikkhā abhiharitvā ekasmiṃ okāse saṅghassatthāya paṭiyattā abhihaṭapaṭiyatte ca uddissa ṭhapitabhāge ca payuttavācā nāma natthi.
657. “Vào thời điểm đó” là học giới về (Vật Phẩm) Đã Được Chuyển Hướng. Ở đó, “của hội chúng” có nghĩa là của tập thể; tức là của nhóm (học) Pháp. “Đã được chuẩn bị” là đã được sắm sẵn. “Nhiều bữa ăn cho Tăng chúng” có nghĩa là Tăng chúng có nhiều bữa ăn, nhiều nguồn lợi lộc; họ làm sáng tỏ rằng Tăng chúng không bị thiếu thốn bất cứ thứ gì. “Xin hãy dâng cúng” có nghĩa là xin hãy cho. Vậy, có được phép nói như vậy không? Tại sao lại không được phép? Vì đây là vật thực khất thực được mang đến, sau khi mang đến, được chuẩn bị sẵn ở một nơi vì lợi ích của Tăng chúng; và đối với vật đã được mang đến, đã được chuẩn bị sẵn, và đối với phần đã được chỉ định, cất giữ, thì không có lời nói nào được dùng (để chuyển hướng).

658.Saṅghikanti saṅghassa santakaṃ. So hi saṅghassa pariṇatattā hatthaṃ anārūḷhopi ekena pariyāyena saṅghassa santako hoti, padabhājane pana ‘‘saṅghikaṃ nāma saṅghassa dinnaṃ hoti pariccatta’’nti evaṃ atthuddhāravasena nippariyāyatova saṅghikaṃ dassitaṃ. Lābhanti paṭilabhitabbavatthuṃ āha. Tenevassa niddese ‘‘cīvarampī’’tiādi vuttaṃ. Pariṇatanti saṅghassa ninnaṃ saṅghassa poṇaṃ saṅghassa pabbhāraṃ hutvā ṭhitaṃ. Yena pana kāraṇena so pariṇato hoti, taṃ dassetuṃ ‘‘dassāma karissāmāti vācā bhinnā hotī’’ti padabhājanaṃ vuttaṃ.
658. “Thuộc Tăng chúng” là vật sở hữu của Tăng chúng. Vì vật đó, do đã được chuyển hướng cho Tăng chúng, dù chưa vào tay (Tăng chúng), cũng theo một cách nào đó là vật sở hữu của Tăng chúng. Nhưng trong phần Phân tích Từ ngữ, “Vật thuộc Tăng chúng tên là vật đã được dâng cho Tăng chúng, đã được xả bỏ” – như vậy, tính chất thuộc Tăng chúng được chỉ ra một cách không gián tiếp, theo cách rút gọn ý nghĩa. “Lợi lộc” – nói đến vật phẩm phải được nhận. Do đó, trong phần giải thích của nó đã nói bắt đầu bằng: “cả y…”. “Đã được chuyển hướng” là (vật) đã nghiêng về Tăng chúng, đã hướng về Tăng chúng, đã dốc về Tăng chúng mà tồn tại. Còn lý do mà nó được chuyển hướng, để chỉ ra điều đó, trong phần Phân tích Từ ngữ đã nói: “Lời nói ‘chúng tôi sẽ dâng, chúng tôi sẽ làm’ đã được thốt ra”.

659.Payogedukkaṭanti pariṇatalābhassa attano pariṇāmanapayoge dukkaṭaṃ, paṭilābhena tasmiṃ hatthaṃ ārūḷhe nissaggiyaṃ. Sace pana saṅghassa dinnaṃ hoti, taṃ gahetuṃ na vaṭṭati, saṅghasseva dātabbaṃ. Yopi ārāmikehi saddhiṃ ekato khādati, bhaṇḍaṃ agghāpetvā kāretabbo. Pariṇataṃ pana sahadhammikānaṃ vā gihīnaṃ vā antamaso mātusantakampi ‘‘idaṃ mayhaṃ dehī’’ti saṅghassa pariṇatabhāvaṃ ñatvā attano pariṇāmetvā gaṇhantassa nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. ‘‘Imassa bhikkhuno dehī’’ti evaṃ aññassa pariṇāmentassa suddhikapācittiyaṃ. Ekaṃ pattaṃ vā cīvaraṃ vā attano, ekaṃ aññassa pariṇāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyañceva suddhikapācittiyañca. Eseva nayo bahūsu. Vuttampi cetaṃ –
659. “Khi thực hiện, phạm tội Tác Ác” có nghĩa là khi thực hiện việc chuyển hướng lợi lộc đã được chuyển hướng (cho Tăng chúng) về cho mình, thì phạm tội Tác Ác. Khi nhận được, (tức là) vật đó đã vào tay, thì (phạm tội) Ưng Xả Đối Trị. Còn nếu (vật đó) đã được dâng cho Tăng chúng, thì không được phép nhận, mà phải dâng cho chính Tăng chúng. Cả người nào ăn chung với những người phục vụ trong tu viện, cũng phải bị định giá vật phẩm rồi bắt đền bù. Còn (vật) đã được chuyển hướng (cho Tăng chúng), dù là của các bạn đồng tu, hoặc của tại gia, ít nhất là cả vật sở hữu của mẹ, người nào sau khi biết tình trạng đã được chuyển hướng cho Tăng chúng, lại chuyển hướng về cho mình rồi nhận lấy, thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị. Người chuyển hướng cho người khác như vầy: “Hãy cho Tỳ khưu này”, thì phạm tội Pācittiya đơn thuần. Nếu chuyển hướng một bình bát hoặc một y về cho mình, một (bình bát hoặc y khác) cho người khác, thì phạm cả tội Ưng Xả Đối Trị lẫn tội Pācittiya đơn thuần. Cách này cũng áp dụng cho nhiều (vật phẩm). Điều này cũng đã được nói –

‘‘Nissaggiyena āpattiṃ, suddhikena pācittiyaṃ;
Āpajjeyya ekato;
Pañhā mesā kusalehi cintitā’’ti. (pari. 480);
‘Phạm tội Ưng Xả, tội Pācittiya đơn thuần;
Có thể phạm cùng một lúc;
Câu hỏi này đã được các bậc thiện xảo suy xét.’ (pari. 480);

Ayañhi pariṇāmanaṃ sandhāya vutto. Yopi vassikasāṭikasamaye mātugharepi saṅghassa pariṇataṃ vassikasāṭikaṃ ñatvā attano pariṇāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Parassa pariṇāmeti, suddhikapācittiyaṃ. Manussā ‘‘saṅghabhattaṃ karissāmā’’ti sappitelādīni āharanti, gilāno cepi bhikkhu saṅghassa pariṇatabhāvaṃ ñatvā kiñci yācati, nissaggiyaṃ pācittiyameva. Sace pana so ‘‘tumhākaṃ sappiādīni ābhaṭāni atthī’’ti pucchitvā ‘‘āma, atthī’’ti vutte ‘‘mayhampi dethā’’ti vadati, vaṭṭati. Athāpi naṃ kukkuccāyantaṃ upāsakā vadanti – ‘‘saṅghopi amhehi dinnameva labhati; gaṇhatha, bhante’’ti evampi vaṭṭati.
Điều này thực sự được nói liên quan đến việc chuyển hướng. Cả người nào trong thời gian (dùng) y đi mưa, dù ở nhà mẹ, sau khi biết y đi mưa đã được chuyển hướng cho Tăng chúng, lại chuyển hướng về cho mình, thì phạm tội Ưng Xả Đối Trị. Nếu chuyển hướng cho người khác, thì phạm tội Pācittiya đơn thuần. Người ta mang bơ lỏng, dầu, v.v. đến với ý nghĩ “chúng tôi sẽ làm bữa ăn cho Tăng chúng”; dù Tỳ khưu bệnh, sau khi biết tình trạng đã được chuyển hướng cho Tăng chúng, mà lại xin chút gì, thì vẫn phạm tội Ưng Xả Đối Trị. Nhưng nếu vị ấy hỏi “Các thầy có bơ lỏng, v.v. được mang đến không?”, và khi được trả lời “Vâng, có”, rồi nói “Xin hãy cho tôi nữa”, thì được phép. Hoặc nếu khi vị ấy đang do dự, các cận sự nam nói: “Tăng chúng cũng nhận những gì do chúng tôi dâng thôi; bạch Đại đức, xin hãy nhận”, thì như vậy cũng được phép.

660.Saṅghassa pariṇataṃ aññasaṅghassāti ekasmiṃ vihāre saṅghassa pariṇataṃ aññaṃ vihāraṃ uddisitvā ‘‘asukasmiṃ nāma mahāvihāre saṅghassa dethā’’ti pariṇāmeti .
660. “(Vật) đã được chuyển hướng cho Tăng chúng (này), (lại chuyển hướng) cho Tăng chúng khác” có nghĩa là (vật) đã được chuyển hướng cho Tăng chúng ở một tu viện, (vị ấy) lại nhắm đến một tu viện khác rồi chuyển hướng (với lời nói): “Xin hãy dâng cho Tăng chúng ở đại tu viện tên là như vậy”.

Cetiyassa vāti ‘‘kiṃ saṅghassa dinnena, cetiyassapūjaṃ karothā’’ti evaṃ cetiyassa vā pariṇāmeti.
“Hoặc cho tháp” – hoặc chuyển hướng cho tháp như vầy: “Dâng cho Tăng chúng làm gì, hãy cúng dường cho tháp đi.”

Cetiyassapariṇatanti ettha niyametvā aññacetiyassatthāya ropitamālāvacchato aññacetiyamhi pupphampi āropetuṃ na vaṭṭati. Ekassa cetiyassa pana chattaṃ vā paṭākaṃ vā āropetvā ṭhitaṃ disvā sesaṃ aññassa cetiyassa dāpetuṃ vaṭṭati.
Ở đây, trong “(Vật) đã được chuyển hướng cho tháp“, không được phép lấy dù chỉ một bông hoa từ cây hoa đã được trồng chỉ định vì lợi ích của một tháp khác để dâng cúng cho tháp khác. Nhưng sau khi thấy lọng hoặc cờ phướn đã được dâng lên cho một tháp, thì được phép cho dâng phần còn lại cho một tháp khác.

Puggalassa pariṇatanti antamaso sunakhassāpi pariṇataṃ ‘‘imassa sunakhassa mā dehi, etassa dehī’’ti evaṃ aññapuggalassa pariṇāmeti, dukkaṭaṃ. Sace pana dāyakā ‘‘mayaṃ saṅghassa bhattaṃ dātukāmā, cetiyassa pūjaṃ kātukāmā, ekassa bhikkhuno parikkhāraṃ dātukāmā, tumhākaṃ ruciyā dassāma; bhaṇatha, kattha demā’’ti vadanti. Evaṃ vutte tena bhikkhunā ‘‘yattha icchatha, tattha dethā’’ti vattabbā. Sace pana kevalaṃ ‘‘kattha demā’’ti pucchanti, pāḷiyaṃ āgatanayeneva vattabbaṃ. Sesamettha uttānatthameva.
“(Vật) đã được chuyển hướng cho cá nhân” – dù (vật) đã được chuyển hướng cho ít nhất là một con chó, nếu chuyển hướng cho một cá nhân khác như vầy: “Đừng cho con chó này, hãy cho người này”, thì phạm tội Tác Ác. Nhưng nếu những người thí chủ nói: “Chúng tôi muốn dâng bữa ăn cho Tăng chúng, muốn cúng dường cho tháp, muốn dâng vật phụ tùng cho một Tỳ khưu; chúng tôi sẽ dâng theo ý thích của các ngài; xin hãy cho biết, chúng tôi nên dâng ở đâu?” Khi được nói như vậy, Tỳ khưu đó phải nói: “Các vị muốn dâng ở đâu, thì hãy dâng ở đó.” Còn nếu họ chỉ hỏi “Chúng tôi nên dâng ở đâu?”, thì phải trả lời theo cách đã được trình bày trong Pāḷi. Phần còn lại ở đây có ý nghĩa rõ ràng.

Tisamuṭṭhānaṃ – kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, akusalacittaṃ, tivedananti.
Ba sự phát sinh – phát sinh từ thân-ý, từ khẩu-ý, và từ thân-khẩu-ý. Là (tội) hành động, được giải thoát nhờ sự tưởng, có tâm, tội thế gian, hành động thuộc thân và hành động thuộc lời, tâm bất thiện, ba cảm thọ.

Samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya

Trong Samantapāsādikā, bản Chú Giải Luật,

Pariṇatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích học giới về (Vật Phẩm) Đã Được Chuyển Hướng đã hoàn tất.

Niṭṭhito pattavaggo tatiyo.

Phần về Bình Bát thứ ba đã hoàn tất.

Nissaggiyavaṇṇanā niṭṭhitā.

Phần giải thích các Pháp Ưng Xả Đối Trị đã hoàn tất.

Pārājikakaṇḍa-aṭṭhakathā niṭṭhitā.

Phần Chú Giải Chương Ba-la-di đã hoàn tất.