Chú giải Thái kinh Tăng Chi Bộ I – Chương 3 – 1.2. Phẩm Người Ngu
อรรถกถา อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ พาลวรรคที่ ๑
Giải thích về phần Aṅguttaranikāya, Tiṇṇibāta, phần đầu tiên, Phần người ngu
๒. ลักขณสูตร
2. Lakkhaṇa Sūtra
อรรถกถาลักขณสูตรที่ ๒
Giải thích về Lakkhaṇa Sūtra số 2
พึงทราบวินิจฉัยในลักขณสูตรที่ ๒ ดังต่อไปนี้ :-
Cần biết rằng phán xét trong Lakkhaṇa Sūtra số 2 như sau:
กรรมที่เป็นไปทางกายทวารเป็นต้นเป็นลักษณะ คือเป็นเหตุให้หมายรู้บุคคลนั้น เหตุนั้น บุคคลนั้นจึงชื่อว่ามีกรรมเป็นลักษณะ.
Nghiệp dẫn đến hành động qua các cửa giác quan là đặc điểm, tức là là nguyên nhân để nhận biết người đó, và vì lý do đó, người đó được gọi là có nghiệp đặc trưng.
ปัญญาที่งามด้วยความประพฤติ (จริต) ชื่อว่าอปทานโสภนีปัญญา.
Trí tuệ đẹp qua hành vi (tính cách) được gọi là trí tuệ đẹp của người tu hành.
อธิบายว่า พาลและบัณฑิตย่อมปรากฏด้วยกรรมที่ตนประพฤติมาแล้วนั่นแล.
Giải thích rằng kẻ ngu và bậc trí sẽ thể hiện qua nghiệp mà họ đã thực hành.
จริงอยู่ ทางที่คนพาลไปแล้ว ย่อมเป็นเหมือนทางไปของไฟป่าซึ่งลามไปเผาไหม้ต้นไม้ กอไม้ คามนิคมเป็นต้นฉะนั้น.
Quả thực, con đường mà kẻ ngu đi qua giống như con đường của một ngọn lửa rừng, lan rộng thiêu cháy cây cối, bụi rậm và làng mạc.
ปรากฏเหลือก็แต่เพียงสถานที่ที่ปลูกบ้านเท่านั้นซึ่งเต็มไปด้วยถ่าน เขม่าและเถ้า.
Chỉ còn lại những nơi trồng nhà, đầy than, bồ hóng và tro.
ส่วนทางที่บัณฑิตไป เหมือนทางที่เมฆฝนซึ่งตั้งเค้าขึ้นทั้ง ๔ ทิศแล้วตกลงมา เต็มหลุมและบ่อเป็นต้น นำความงอกงามของรวงข้าวกล้าชนิดต่างๆ มาให้ฉะนั้น.
Con đường mà bậc trí đi giống như con đường mà mây mưa tụ lại ở bốn phương rồi rơi xuống, đầy các hố và ao, đem lại sự phát triển của các giống lúa khác nhau.
สถานที่ที่มีน้ำเต็มและมีผลาผลของข้าวกล้าชนิดต่างๆ งอกงาม ปรากฏอยู่ในทางที่เมฆฝน ซึ่งตั้งเค้าขึ้นฉันใด ในทางที่บัณฑิตดำเนินไป ก็มีแต่สมบัติอย่างเดียวเท่านั้น ไม่มีวิบัติเลยฉันนั้น.
Những nơi đầy nước và có các sản phẩm lúa mạch khác nhau đang phát triển, xuất hiện trên con đường mà mây mưa tụ lại như thế. Cũng vậy, trên con đường mà bậc trí đi qua, chỉ có tài sản mà không có sự suy đồi.
บทที่เหลือในสูตรนี้ มีความหมายง่ายทั้งนั้น.
Các chương còn lại trong sūtra này đều có ý nghĩa dễ hiểu.
จบอรรถกถาลักขณสูตรที่ ๒
Kết thúc giải thích về Lakkhaṇa Sūtra số 2.
