Phụ Chú Giải Tập Yếu Luật Tạng – 20. Luận giải về hành vi tiếp nhận vật dụng

20. Paṭiggahaṇavinicchayakathā

20. Lời Thuyết Về Sự Quyết Định việc Nhận Lãnh

104. Khādanīyādipaṭiggāhoti ajjhoharitabbassa yassa kassaci khādanīyassa vā bhojanīyassa vā paṭiggahaṇaṃ. Tatrāyaṃ vinicchayo – pañcahi aṅgehi paṭiggahaṇaṃ ruhati, thāmamajjhimassa purisassa uccāraṇamattaṃ hoti, hatthapāso paññāyati, abhihāro paññāyati, devo vā manusso vā tiracchānagato vā kāyena kāyapaṭibaddhena nissaggiyena vā deti, tañce bhikkhu kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā paṭiggaṇhāti. Evaṃ pañcahaṅgehi paṭiggahaṇaṃ ruhati.
104. Việc nhận lãnh đồ ăn cứng v.v. là việc nhận lãnh bất cứ thứ gì có thể ăn được, dù là đồ ăn cứng hay đồ ăn mềm. Ở đây, sự quyết định này như sau – việc nhận lãnh được xem là hợp lệ khi có đủ năm yếu tố: vật đó có thể được một người đàn ông sức trung bình nhấc lên, nằm trong tầm tay, vật được dâng đến, do một vị trời, người, hay loài vật dâng bằng thân thể, bằng vật liên hệ đến thân thể, hoặc bằng cách trao tay, và Tỳ-khưu đó nhận bằng thân thể hoặc bằng vật liên hệ đến thân thể. Việc nhận lãnh hợp lệ khi có đủ năm yếu tố như vậy.

Tattha ṭhitanisinnanipannānaṃ vasena evaṃ hatthapāso veditabbo – sace bhikkhu nisinno hoti, āsanassa pacchimantato paṭṭhāya, sace ṭhito, paṇhiantato paṭṭhāya, sace nipanno, yena passena nipanno, tassa pārimantato paṭṭhāya, dāyakassa nisinnassa vā ṭhitassa vā nipannassa vā ṭhapetvā pasāritahatthaṃ yaṃ āsannataraṃ aṅgaṃ, tassa orimantena paricchinditvā aḍḍhateyyahattho hatthapāso nāma.
Về tầm tay, nên được hiểu theo tư thế đứng, ngồi, hoặc nằm như sau – nếu Tỳ-khưu đang ngồi, thì tính từ mép sau của chỗ ngồi; nếu đang đứng, thì tính từ gót chân; nếu đang nằm, thì tính từ mép ngoài của bên đang nằm. Đối với người dâng, dù đang ngồi, đứng, hay nằm, trừ bàn tay đang duỗi ra, tính từ mép trong của bộ phận cơ thể nào gần nhất, tầm tay được xác định là hai gang tay rưỡi.

Sace pana dāyakapaṭiggāhakesu eko ākāse hoti, eko bhūmiyaṃ, bhūmaṭṭhassa ca sīsena, ākāsaṭṭhassa ca ṭhapetvā dātuṃ vā gahetuṃ vā pasāritahatthaṃ yaṃ āsannataraṃ aṅgaṃ, tassa orimantena hatthapāsapamāṇaṃ paricchinditabbaṃ. Sacepi eko kūpe hoti, eko kūpataṭe, eko vā pana rukkhe, eko pathaviyaṃ, vuttanayeneva hatthapāsapamāṇaṃ paricchinditabbaṃ. Evarūpe hatthapāse ṭhatvā sacepi pakkhī mukhatuṇḍakena vā hatthī vā soṇḍāya gahetvā pupphaṃ vā phalaṃ vā deti, paṭiggahaṇaṃ ruhati. Sace pana aḍḍhaṭṭhamaratanassapi hatthino khandhe nisinno tena soṇḍāya dīyamānaṃ gaṇhāti, vaṭṭatiyeva. Hatthādīsu yena kenaci sarīrāvayavena antamaso pādaṅguliyāpi dīyamānaṃ kāyena dinnaṃ nāma hoti. Paṭiggahaṇepi eseva nayo. Yena kenaci hi sarīrāvayavena gahitaṃ kāyena gahitameva hoti. Sacepi natthukaraṇiyaṃ dīyamānaṃ nāsāpuṭena akallako vā mukhena paṭiggaṇhāti, ābhogameva hettha pamāṇaṃ.
Tuy nhiên, nếu trong số người dâng và người nhận, một người ở trên không, một người ở dưới đất, thì tầm tay được xác định bằng mép trong của bộ phận cơ thể nào gần nhất, tính từ đầu của người ở dưới đất và trừ bàn tay duỗi ra để dâng hoặc nhận của người ở trên không. Ngay cả khi một người ở trong giếng, một người ở trên bờ giếng, hoặc một người ở trên cây, một người ở dưới đất, tầm tay cũng được xác định theo cách đã nói. Trong tầm tay như vậy, ngay cả khi một con chim dùng mỏ hoặc một con voi dùng vòi để dâng hoa hoặc quả, việc nhận lãnh cũng hợp lệ. Ngay cả khi ngồi trên lưng một con voi cao bảy rưỡi ratana và nhận vật được nó dâng bằng vòi, cũng được phép. Việc dâng bằng bất kỳ bộ phận cơ thể nào như tay v.v., cho đến cả ngón chân, cũng được gọi là dâng bằng thân thể. Trong việc nhận lãnh cũng theo cách này. Việc nhận bằng bất kỳ bộ phận cơ thể nào cũng được xem là nhận bằng thân thể. Ngay cả khi một người không tay nhận thuốc nhỏ mũi bằng lỗ mũi hoặc bằng miệng, thì ý định ở đây là điều cốt yếu.

105. Kaṭacchuādīsu pana yena kenaci upakaraṇena dinnaṃ kāyapaṭibaddhena dinnaṃ nāma hoti. Paṭiggahaṇepi eseva nayo. Yena kenaci hi sarīrasambaddhena pattathālakādinā gahitaṃ kāyapaṭibaddhena gahitameva hoti. Kāyato pana kāyapaṭibaddhato ca mocetvā hatthapāse ṭhitassa kāye vā kāyapaṭibaddhe vā pātiyamānampi nissaggiyena payogena dinnaṃ nāma hoti. Eko bahūni bhattabyañjanabhājanāni sīse katvā bhikkhussa santikaṃ āgantvā ṭhitakova ‘‘gaṇhathā’’ti vadati, na tāva abhihāro paññāyati, tasmā na gahetabbaṃ. Sace pana īsakampi onamati, bhikkhunā hatthaṃ pasāretvā heṭṭhimabhājanaṃ ekadesenapi sampaṭicchitabbaṃ. Ettāvatā sabbabhājanāni paṭiggahitāni honti. Tato paṭṭhāya oropetvā ugghāṭetvā vā yaṃ icchati, taṃ gahetuṃ vaṭṭati. Bhattapacchiādimhi pana ekabhājane vattabbameva natthi.
105. Tuy nhiên, việc dâng bằng bất kỳ dụng cụ nào như muỗng v.v. được gọi là dâng bằng vật liên hệ đến thân thể. Trong việc nhận lãnh cũng theo cách này. Việc nhận bằng bất kỳ vật gì liên quan đến thân thể như bát, đĩa v.v. cũng được xem là nhận bằng vật liên hệ đến thân thể. Việc trao tay bằng cách thả vật vào thân thể hoặc vật liên hệ đến thân thể của người đang đứng trong tầm tay, sau khi đã rời khỏi thân thể hoặc vật liên hệ đến thân thể của mình, được gọi là dâng bằng cách trao tay. Nếu một người đội nhiều bình cơm canh trên đầu, đến gần Tỳ-khưu và đứng nói: “Xin ngài hãy nhận,” thì vật dâng chưa được xem là đã dâng đến, vì vậy không nên nhận. Nhưng nếu người đó hơi cúi xuống một chút, Tỳ-khưu nên duỗi tay ra và chạm vào dù chỉ một phần của chiếc bình dưới cùng. Chỉ cần như vậy, tất cả các bình đều được xem là đã được nhận. Từ đó trở đi, được phép hạ xuống, mở ra, và lấy bất cứ thứ gì mình muốn. Đối với một bình duy nhất như giỏ cơm v.v., thì không cần phải nói gì thêm.

Kājena bhattaṃ harantopi sace kājaṃ onametvā deti, vaṭṭati. Tiṃsahattho veṇu hoti, ekasmiṃ ante guḷakumbho baddho, ekasmiṃ sappikumbho, tañce paṭiggaṇhāti, sabbaṃ paṭiggahitameva. Ucchuyantadoṇito paggharantameva ‘‘rasaṃ gaṇhathā’’ti vadati, abhihāro na paññāyatīti nao. Sace pana kasaṭaṃ chaḍḍetvā hatthena ussiñcitvā deti, vaṭṭati. Bahū pattā mañce vā pīṭhe vā kaṭasāre vā doṇiyaṃ vā phalake vā ṭhapitā honti, yattha ṭhitassa dāyako hatthapāse hoti, tattha ṭhatvā paṭiggahaṇasaññāya mañcādīni aṅguliyāpi phusitvā ṭhitena vā nisinnena vā nipannena vā yaṃ tesu pattesu dīyati, taṃ sabbaṃ paṭiggahitaṃ hoti. Sacepi ‘‘paṭiggahessāmī’’ti mañcādīni abhiruhitvā nisīdati, vaṭṭatiyeva.
Người mang cơm bằng đòn gánh, nếu hạ đòn gánh xuống và dâng, thì được phép. Nếu có một cây tre dài ba mươi gang tay, một đầu buộc một hũ đường mật, một đầu buộc một hũ bơ sữa, nếu nhận lấy nó, thì tất cả đều được xem là đã được nhận. Người ta nói: “Xin hãy nhận nước mật,” trong khi nó đang chảy từ máng ép mía, thì vật dâng chưa được xem là đã dâng đến, không nên nhận. Nhưng nếu người ta loại bỏ bã mía, dùng tay múc lên và dâng, thì được phép. Nếu nhiều bát được đặt trên giường, ghế, chiếu, máng, hoặc tấm ván, Tỳ-khưu đứng ở nơi mà người dâng ở trong tầm tay, rồi với ý định nhận lãnh, dùng ngón tay chạm vào giường v.v., dù đang đứng, ngồi, hay nằm, bất cứ vật gì được dâng vào các bát đó, tất cả đều được xem là đã được nhận. Ngay cả khi nói: “Tôi sẽ nhận,” rồi leo lên giường v.v. và ngồi, cũng được phép.

Pathaviyaṃ pana sacepi kucchiyā kucchiṃ āhacca ṭhitā honti, yaṃ yaṃ aṅguliyā vā sūciyā vā phusitvā nisinno hoti, tattha tattha dīyamānameva paṭiggahitaṃ hoti. Yattha katthaci mahākaṭasārahatthattharaṇādīsu ṭhapitapatte paṭiggahaṇaṃ na ruhatīti vuttaṃ, taṃ hatthapāsātikkamaṃ sandhāya vuttanti veditabbaṃ, hatthapāse pana sati yattha katthaci vaṭṭati aññatra tatthajātakā. Tatthajātake pana paduminipaṇṇe vā kiṃsukapaṇṇādimhi vā na vaṭṭati. Na hi taṃ kāyapaṭibaddhasaṅkhyaṃ gacchati. Yathā ca tatthajātake, evaṃ khāṇuke bandhitvā ṭhapitamañcādimhi asaṃhārime phalake vā pāsāṇe vā na ruhatiyeva. Tepi hi tatthajātakasaṅkhyupagā honti. Bhūmiyaṃ atthatesu sukhumesu tintiṇikādipaṇṇesu paṭiggahaṇaṃ na ruhati. Na hi tāni sandhāretuṃ samatthānīti. Mahantesu pana paduminipaṇṇādīsu ruhati. Sace hatthapāsaṃ atikkammaṭhito dīghadaṇḍakena uḷuṅkena deti, ‘‘āgantvā dehī’’tio. Vacanaṃ asutvā vā anādiyitvā vā patte ākiratiyeva, puna paṭiggahetabbaṃ. Dūre ṭhatvā bhattapiṇḍaṃ khipantepi eseva nayo.
Tuy nhiên, nếu các bát được đặt trên mặt đất, dù đặt sát vào nhau, Tỳ-khưu dùng ngón tay hoặc cây kim chạm vào bát nào rồi ngồi, thì chỉ vật được dâng vào bát đó mới được xem là đã được nhận. Có nói rằng, việc nhận lãnh trong các bát được đặt trên chiếu lớn, khăn trải tay v.v. ở bất cứ đâu là không hợp lệ, điều đó nên được hiểu là nhắm đến trường hợp vượt quá tầm tay. Nhưng nếu ở trong tầm tay, thì ở bất cứ đâu cũng được phép, trừ những vật mọc tại chỗ. Tuy nhiên, trên lá sen hoặc lá cây kiṃsuka mọc tại chỗ thì không được phép. Vì nó không được xem là vật liên hệ đến thân thể. Giống như đối với vật mọc tại chỗ, việc nhận lãnh trên giường v.v. được buộc vào cọc, trên tấm ván hoặc tảng đá không thể di chuyển cũng không hợp lệ. Vì chúng cũng được xếp vào loại vật mọc tại chỗ. Việc nhận lãnh trên các lá cây nhỏ như lá me v.v. được trải trên mặt đất là không hợp lệ. Vì chúng không đủ sức để giữ. Nhưng trên các lá lớn như lá sen v.v. thì hợp lệ. Nếu người dâng đứng ngoài tầm tay và dâng bằng một cái gáo có cán dài, Tỳ-khưu nên nói: “Hãy đến đây và dâng.” Nếu người đó không nghe hoặc không quan tâm mà cứ đổ vào bát, thì phải nhận lại. Trường hợp người ta đứng xa và ném vắt cơm vào cũng theo cách này.

106. Sace pattathavikato nīhariyamāne patte rajanacuṇṇāni honti, sati udake dhovitabbo, asati rajanacuṇṇaṃ puñchitvā paṭiggahetvā vā piṇḍāya caritabbaṃ. Sace piṇḍāya carantassa patte rajaṃ patati, paṭiggahetvā bhikkhā gaṇhitabbā, appaṭiggahetvā gaṇhato vinayadukkaṭaṃ, taṃ pana puna paṭiggahetvā bhuñjato anāpatti. Sace pana ‘‘paṭiggahetvā dethā’’ti vutte vacanaṃ asutvā vā anādiyitvā vā bhikkhaṃ dentiyeva, vinayadukkaṭaṃ natthi, puna paṭiggahetvā aññā bhikkhā gahetabbā. Sace mahāvāto tato tato rajaṃ pāteti, na sakkā hoti bhikkhaṃ gahetuṃ, ‘‘anupasampannassa dassāmī’’ti suddhacittena ābhogaṃ katvā gaṇhituṃ vaṭṭati. Evaṃ piṇḍāya caritvā vihāraṃ vā āsanasālaṃ vā gantvā taṃ anupasampannassa datvā puna tena dinnaṃ vā tassa vissāsena vā paṭiggahetvā bhuñjituṃ vaṭṭati. Sace bhikkhācāre sarajaṃ pattaṃ bhikkhussa deti, soo ‘‘imaṃ paṭiggahetvā bhikkhaṃ vā gaṇheyyāsi paribhuñjeyyāsi vā’’ti, tena tathā kātabbaṃ. Sace rajaṃ upari uppilavati, kañjikaṃ pavāhetvā sesaṃ bhuñjitabbaṃ. Sace antopaviṭṭhaṃ hoti, paṭiggahetabbaṃ. Anupasampanne asati hatthato amocenteneva yattha anupasampanno atthi, tattha netvā paṭiggahetabbaṃ. Sukkhabhatte patitarajaṃ apanetvā bhuñjituṃ vaṭṭati. Sace atisukhumaṃ hoti, upari bhattena saddhiṃ apanetabbaṃ, paṭiggahetvā vā bhuñjitabbaṃ. Yāguṃ vā sūpaṃ vā purato ṭhapetvā āluḷentānaṃ bhājanato phusitāni uggantvā patte patanti, patto paṭiggahetabbo.
106. Nếu trong bát lấy ra từ túi đựng bát có bột thuốc nhuộm, nếu có nước thì phải rửa, nếu không có thì phải lau sạch bột thuốc nhuộm rồi nhận lãnh hoặc đi khất thực. Nếu trong khi đi khất thực mà bụi rơi vào bát, thì phải nhận lại bát rồi mới nhận vật thực. Nếu không nhận lại mà nhận vật thực, thì phạm tội Tác Ác về giới luật, nhưng nếu sau đó nhận lại rồi ăn thì vô tội. Tuy nhiên, nếu khi được nói: “Xin hãy nhận lại rồi dâng,” mà người ta không nghe hoặc không quan tâm mà cứ dâng vật thực, thì không phạm tội Tác Ác về giới luật, nhưng phải nhận lại bát rồi mới nhận vật thực khác. Nếu gió lớn thổi bụi từ khắp nơi bay vào, không thể nhận vật thực được, thì được phép nhận với tâm trong sạch nghĩ rằng: “Tôi sẽ cho một người chưa thọ Cụ túc giới.” Sau khi đi khất thực như vậy, đến tu viện hoặc nhà hội họp, cho người chưa thọ Cụ túc giới vật đó, rồi nhận lại từ người đó hoặc do tin tưởng người đó mà nhận lại rồi ăn thì được phép. Nếu trong lúc khất thực, người ta dâng một cái bát dính bụi cho một Tỳ-khưu và nói: “Xin ngài hãy nhận cái này rồi nhận vật thực hoặc dùng,” thì vị ấy nên làm như vậy. Nếu bụi nổi lên trên, thì nên đổ nước cháo đi rồi ăn phần còn lại. Nếu bụi đã chìm xuống, thì phải nhận lại. Nếu không có người chưa thọ Cụ túc giới, thì phải giữ bát trong tay, đi đến nơi có người chưa thọ Cụ túc giới rồi nhận lại. Đối với cơm khô bị dính bụi, được phép phủi bụi đi rồi ăn. Nếu bụi rất mịn, thì nên dùng cơm ở trên để loại bỏ, hoặc nhận lại rồi ăn. Khi người ta khuấy cháo hoặc canh đặt trước mặt, nếu có giọt nào bắn ra từ bình và rơi vào bát, thì phải nhận lại bát.

107. Uḷuṅkena āharitvā dentānaṃ paṭhamataraṃ uḷuṅkato thevā patte patanti, supatitā, abhihaṭattā doso natthi. Sacepi carukena bhatte ākiriyamāne carukato masi vā chārikā vā patati, abhihaṭattā nevatthi doso. Anantarassa bhikkhuno dīyamānaṃ pattato uppatitvā itarassa patte patati, supatitaṃ. Paṭiggahitameva hi taṃ hoti. Sace jajjharisākhādiṃ phāletvā ekassa bhikkhuno dentānaṃ sākhato phusitāni aññassa patte patanti, patto paṭiggahetabbo, yassa pattassa upari phālenti, tassa patte patitesu dātukāmatāya abhihaṭattā doso natthi. Pāyāsassa pūretvā pattaṃ denti, uṇhattā heṭṭhā gahetuṃ na sakkoti, mukhavaṭṭiyāpi gahetuṃ vaṭṭati. Sace tathāpi na sakkoti, ādhārakenao. Āsanasālāya pattaṃ gahetvā nisinno bhikkhu niddaṃ okkanto hoti, neva āhariyamānaṃ, na dīyamānaṃ jānāti, appaṭiggahitaṃ hoti. Sace pana ābhogaṃ katvā nisinno hoti, vaṭṭati. Sacepi so hatthena ādhārakaṃ muñcitvā pādena pelletvā niddāyati, vaṭṭatiyeva. Pādena ādhārakaṃ akkamitvā paṭiggaṇhantassa pana jāgarantassapi anādarapaṭiggahaṇaṃ hoti, tasmā na kattabbaṃ. Keci ‘‘evaṃ ādhārakena paṭiggahaṇaṃ kāyapaṭibaddhapaṭibaddhena paṭiggahaṇaṃ nāma hoti, tasmā na vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ vacanamattameva, atthato pana sabbampetaṃ kāyapaṭibaddhameva hoti. Kāyasaṃsaggepi cesa nayo dassito. Yampi bhikkhussa dīyamānaṃ patati, tampi sāmaṃ gahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati.
107. Khi người ta dùng gáo múc và dâng, nếu giọt đầu tiên từ gáo rơi vào bát, thì là rơi đúng cách, vì đã được dâng đến nên không có lỗi. Ngay cả khi đang đổ cơm bằng nồi mà muội hoặc tro từ nồi rơi vào, vì đã được dâng đến nên không có lỗi. Vật được dâng cho Tỳ-khưu bên cạnh, nếu bay từ bát vị ấy và rơi vào bát của mình, thì là rơi đúng cách. Vì đó đã là vật được nhận lãnh. Nếu người ta bẻ một cành rau jajjhari và dâng cho một Tỳ-khưu, nếu có giọt nào từ cành rau đó bắn vào bát của người khác, thì bát đó phải được nhận lại. Đối với những giọt rơi vào bát của người mà người ta đang bẻ rau trên đó, vì đã được dâng đến với ý định cho, nên không có lỗi. Người ta dâng một bát đầy cháo loãng, vì nóng nên không thể cầm ở dưới được, thì được phép cầm ở vành miệng. Nếu vẫn không thể, thì dùng vật kê. Một Tỳ-khưu đang ngồi trong nhà hội họp với cái bát, nếu ngủ gật, không biết vật được mang đến hay được dâng, thì đó là chưa được nhận lãnh. Nhưng nếu vị ấy ngồi với sự chú tâm, thì được phép. Ngay cả khi vị ấy buông vật kê ra khỏi tay và dùng chân để giữ rồi ngủ, cũng được phép. Nhưng đối với người đang thức, nếu dùng chân để giữ vật kê và nhận lãnh, thì đó là sự nhận lãnh thiếu tôn trọng, vì vậy không nên làm. Một số người nói: “Việc nhận lãnh bằng vật kê như vậy được gọi là nhận lãnh bằng vật liên hệ với vật liên hệ đến thân thể, vì vậy không được phép,” đó chỉ là lời nói suông, thực tế tất cả những thứ đó đều là vật liên hệ đến thân thể. Cách này cũng được chỉ ra trong trường hợp tiếp xúc thân thể. Vật được dâng cho Tỳ-khưu mà bị rơi, vị ấy cũng được phép tự mình nhặt lên và dùng.

Tatridaṃ suttaṃ –
Đây là kinh văn liên quan:

‘‘Anujānāmi, bhikkhave, yaṃ dīyamānaṃ patati, taṃ sāmaṃ gahetvā paribhuñjituṃ, pariccattaṃ taṃ, bhikkhave, dāyakehī’’ti (cūḷava. 273).

“Này các Tỳ-khưu, Ta cho phép các con, vật gì được dâng mà bị rơi, hãy tự mình nhặt lên và dùng; này các Tỳ-khưu, vật đó đã được những người dâng từ bỏ.” (cūḷava. 273).

Idañca pana suttaṃ neyyatthaṃ, tasmā evamettha adhippāyo veditabbo – yaṃ dīyamānaṃ dāyakassa hatthato parigaḷitvā suddhāya vā bhūmiyā paduminipaṇṇe vā vatthakaṭasārakādīsu vā patati, taṃ sāmaṃ gahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati. Yaṃ pana sarajāya bhūmiyaṃ patati, taṃ rajaṃ puñchitvā vā dhovitvā vā paṭiggahetvā vā paribhuñjitabbaṃ. Sace pavaṭṭantaṃ aññassa bhikkhuno santikaṃ gacchati, tena āharāpetumpi vaṭṭati. Sace taṃ bhikkhuṃ vadati ‘‘tvaṃyeva khādā’’ti, tassapi khādituṃ vaṭṭati, anāṇattena pana tena na gahetabbaṃ. ‘‘Anāṇattenapi itarassa dassāmīti gahetuṃ vaṭṭatī’’ti kurundiyaṃ vuttaṃ. Kasmā panetaṃ itarassa bhikkhuno gahetuṃ na vaṭṭatīti? Bhagavatā ananuññātattā. Bhagavatā hi ‘‘sāmaṃ gahetvā paribhuñjitu’’nti vadantena yasseva taṃ dīyamānaṃ patati, tassa appaṭiggahitakampi taṃ gahetvā paribhogo anuññāto. ‘‘Pariccattaṃ taṃ, bhikkhave, dāyakehī’’ti vacanena panettha parasantakabhāvo dīpito, tasmā aññassa sāmaṃ gahetvā paribhuñjituṃ na vaṭṭati, tassa pana āṇattiyā vaṭṭatīti ayaṃ kirettha adhippāyo. Yasmā ca etaṃ appaṭiggahitakattā anuññātaṃ, tasmā yathāṭhitaṃyeva anāmasitvā kenaci pidahitvā ṭhapitaṃ dutiyadivasepi paribhuñjituṃ vaṭṭati, sannidhipaccayā anāpatti, paṭiggahetvā pana paribhuñjitabbaṃ. Taṃ divasaṃyeva hi tassa sāmaṃ gahetvā paribhogo anuññāto, na tato paranti ayampi kirettha adhippāyo.
Tuy nhiên, kinh văn này cần được giải thích, vì vậy ý nghĩa ở đây nên được hiểu như sau – vật gì đang được dâng mà bị tuột khỏi tay người dâng và rơi trên nền đất sạch, trên lá sen, hoặc trên vải, chiếu v.v., thì được phép tự mình nhặt lên và dùng. Vật gì rơi trên nền đất có bụi, thì phải lau bụi hoặc rửa sạch, hoặc nhận lại rồi mới dùng. Nếu nó lăn đến gần một Tỳ-khưu khác, vị ấy cũng được phép cho người mang đến. Nếu vị ấy nói với Tỳ-khưu kia: “Chính thầy hãy ăn đi,” thì vị kia cũng được phép ăn, nhưng nếu không được ra lệnh thì không được lấy. Trong sách Kurundiyaṃ có nói: “Dù không được ra lệnh, cũng được phép lấy với ý định sẽ cho người khác.” Nhưng tại sao Tỳ-khưu kia không được phép lấy? Vì Đức Phật không cho phép. Vì Đức Phật, khi nói: “Hãy tự mình nhặt lên và dùng,” đã cho phép chính người mà vật đó được dâng và bị rơi, dù chưa nhận lãnh, cũng được nhặt lên và dùng. Bằng câu nói: “Vật đó đã được những người dâng từ bỏ,” ở đây đã chỉ rõ tính chất thuộc về người khác, vì vậy người khác không được phép tự mình nhặt lên và dùng, nhưng nếu được người kia ra lệnh thì được phép; đây dường như là ý nghĩa ở đây. Và vì điều này được cho phép do chưa được nhận lãnh, nên nếu để nguyên như vậy, không chạm vào, dùng vật gì đó đậy lại, thì ngày hôm sau cũng được phép dùng, vô tội do cất giữ, nhưng phải nhận lại rồi mới dùng. Việc tự mình nhặt lên và dùng chỉ được cho phép trong ngày hôm đó, không phải sau đó; đây dường như cũng là ý nghĩa ở đây.

108. Idāni abbohārikanayo vuccati. Bhuñjantānañhi dantā khīyanti, nakhā khīyanti, pattassa vaṇṇo khīyati, sabbaṃ abbohārikaṃ. Satthakena ucchuādīsu phālitesu malaṃ paññāyati, etaṃ navasamuṭṭhitaṃ nāma, paṭiggahetvā paribhuñjitabbaṃ. Satthakaṃ dhovitvā phālitesu malaṃ na paññāyati, lohagandhamattaṃ hoti, taṃ abbohārikaṃ. Yampi satthakaṃ gahetvā pariharanti, tena phālitepi eseva nayo. Na hi taṃ paribhogatthāya pariharantīti. Mūlabhesajjādīni pisantānaṃ vā koṭṭentānaṃ vā nisadanisadapotakaudukkhalamusalādīni khīyanti, pariharaṇakavāsiṃ tāpetvā bhesajjatthāya takke vā khīre vā pakkhipanti, tattha nīlikā paññāyati, satthake vuttasadisova vinicchayo. Āmakatakkādīsu pana sayaṃ na pakkhipitabbā, pakkhipati ce, sāmaṃpākato na muccati. Deve vassante piṇḍāya carantassa sarīrato vā cīvarato vā kiliṭṭhaudakaṃ patte patati, paṭiggahetabbaṃ. Rukkhamūlādīsu bhuñjantassa patitepi eseva nayo. Sace pana sattāhaṃ vassante deve suddhaṃ udakaṃ hoti, abbhokāsato vā patati, vaṭṭati.
108. Bây giờ, sẽ nói về quy tắc không đáng kể. Khi ăn, răng bị mòn, móng tay bị mòn, màu sắc của bát bị phai, tất cả đều là không đáng kể. Khi dùng dao để chẻ mía v.v., nếu thấy có vết bẩn, đó được gọi là vết bẩn mới phát sinh, phải nhận lại rồi mới dùng. Nếu rửa sạch dao rồi chẻ mà không thấy vết bẩn, chỉ có mùi sắt, thì đó là không đáng kể. Ngay cả khi dùng con dao mang theo người để chẻ, cũng theo cách này. Vì người ta không mang nó theo với mục đích sử dụng. Khi giã hoặc nghiền các loại thuốc từ rễ cây v.v., cối, chày, và vải lót cối bị mòn. Nếu người ta hơ nóng chiếc rìu mang theo người rồi cho vào sữa bơ hoặc sữa để làm thuốc, nếu thấy có màu xanh, sự quyết định cũng tương tự như đã nói về con dao. Tuy nhiên, không được tự mình cho vào sữa bơ sống v.v., nếu cho vào, thì không thoát khỏi tội tự nấu. Khi trời mưa, nếu đi khất thực mà nước bẩn từ thân thể hoặc từ y rơi vào bát, thì phải nhận lại. Khi ăn dưới gốc cây v.v. mà bị rơi vào cũng theo cách này. Nhưng nếu trời mưa suốt bảy ngày mà nước trong, hoặc nước rơi từ ngoài trời vào, thì được phép.

109. Sāmaṇerassa odanaṃ dentena tassa pattagataṃ acchupanteneva dātabbo, patto vāssa paṭiggahetabbo. Appaṭiggahite odanaṃ chupitvā puna attano patte odanaṃ gaṇhantassa uggahitako hoti. Sace pana dātukāmo hutvā ‘‘āhara, sāmaṇera, pattaṃ, odanaṃ gaṇhāhī’’ti vadati, itaro ‘‘alaṃ mayha’’nti paṭikkhipati, puna ‘‘tavetaṃ mayā pariccatta’’nti ca vutte ‘‘na mayhaṃ etenattho’’ti vadati, satakkhattumpi pariccajatu, yāva attano hatthagataṃ, tāva paṭiggahitameva hoti. Sace pana ādhārake ṭhitaṃ nirapekkho ‘‘gaṇhāhī’’ti vadati, puna paṭiggahetabbaṃ. Sāpekkho ādhārake pattaṃ ṭhapetvā ‘‘etto pūvaṃ vā bhattaṃ vā gaṇhāhī’’ti sāmaṇeraṃ vadati, sāmaṇero hatthaṃ dhovitvā sacepi satakkhattuṃ gahetvā attano pattagataṃ aphusantova attano patte pakkhipati, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Yadi pana attano pattagataṃ phusitvā tato gaṇhāti, sāmaṇerasantakena saṃsaṭṭhaṃ hoti, puna paṭiggahetabbaṃ. Keci pana ‘‘sacepi gayhamānaṃ chijjitvā tattha patati, puna paṭiggahetabba’’nti vadanti. Taṃ ‘‘ekaṃ bhattapiṇḍaṃ gaṇha, ekaṃ pūvaṃ gaṇha, imassa guḷapiṇḍassa ettakaṃ padesaṃ gaṇhā’’ti evaṃ paricchinditvā vutte veditabbaṃ, idha pana paricchedo natthi, tasmā yaṃ sāmaṇerassa patte patati, tadeva paṭiggahaṇaṃ vijahati, hatthagataṃ pana yāva sāmaṇero vā ‘‘ala’’nti na oramati, bhikkhu vā na vāreti, tāva bhikkhusseva santakaṃ, tasmā paṭiggahaṇaṃ na vijahati. Sace attano vā bhikkhūnaṃ vā yāgupacanakabhājane kesañci atthāya bhattaṃ pakkhipati, ‘‘sāmaṇera, bhājanassa upari hatthaṃ karohī’’ti vatvā tassa hatthe pakkhipitabbaṃ. Tassa hatthato bhājane patitañhi dutiyadivase bhājanassa akappiyabhāvaṃ na karoti pariccattattā. Sace evaṃ akatvā pakkhipati, pattamiva bhājanaṃ nirāmisaṃ katvā paribhuñjitabbaṃ.
109. Khi cho cơm một sa-di, phải cho mà không chạm vào cơm trong bát của vị ấy, hoặc phải nhận lại bát của vị ấy. Nếu chưa nhận lại mà chạm vào cơm rồi lại lấy cơm trong bát của mình, thì bị tội nhận lại vật đã cho. Nhưng nếu có ý muốn cho và nói: “Này sa-di, mang bát đến đây, nhận cơm đi,” mà người kia từ chối: “Con đủ rồi,” rồi lại nói: “Cái này ta đã từ bỏ cho con,” mà người kia nói: “Con không cần cái này,” dù từ bỏ một trăm lần, miễn là còn trong tay mình, thì vẫn được xem là đã được nhận lãnh. Nhưng nếu để trên vật kê và không còn luyến tiếc mà nói: “Hãy nhận đi,” thì phải nhận lại. Nếu còn luyến tiếc mà để bát trên vật kê và nói với sa-di: “Hãy lấy bánh hoặc cơm từ đây,” nếu sa-di rửa tay và dù lấy một trăm lần mà không chạm vào vật trong bát của mình rồi mới cho vào bát của mình, thì không cần phải nhận lại. Nhưng nếu sau khi chạm vào vật trong bát của mình rồi mới lấy từ đó, thì nó đã bị trộn lẫn với vật của sa-di, phải nhận lại. Một số người lại nói: “Ngay cả khi đang lấy mà bị đứt và rơi vào đó, cũng phải nhận lại.” Điều đó nên được hiểu là khi được nói một cách có giới hạn như: “Hãy lấy một vắt cơm, hãy lấy một cái bánh, hãy lấy một phần của viên đường mật này.” Nhưng ở đây không có sự giới hạn, vì vậy vật gì rơi vào bát của sa-di thì chỉ vật đó mất đi sự nhận lãnh. Còn vật trong tay, miễn là sa-di chưa nói “đủ rồi” hoặc Tỳ-khưu chưa ngăn lại, thì vẫn là của Tỳ-khưu, vì vậy không mất đi sự nhận lãnh. Nếu cho cơm vào nồi nấu cháo của mình hoặc của các Tỳ-khưu vì lợi ích của ai đó, thì nên nói: “Này sa-di, hãy đặt tay lên trên nồi,” rồi cho vào tay vị ấy. Vật rơi từ tay vị ấy vào nồi, vào ngày thứ hai không làm cho cái nồi trở thành không hợp lệ, vì đã được từ bỏ. Nếu không làm như vậy mà cho vào, thì phải dùng nồi đó không có thức ăn đặc như đối với cái bát.

110. Dāyakā yāgukuṭaṃ ṭhapetvā gatā, taṃ daharasāmaṇero paṭiggaṇhāpetuṃ na sakkoti, bhikkhu pattaṃ upanāmeti, sāmaṇero kuṭassa gīvaṃ pattassa mukhavaṭṭiyaṃ ṭhapetvā āvajjeti, pattagatā yāgu paṭiggahitāva hoti. Atha vā bhikkhu bhūmiyaṃ hatthaṃ ṭhapeti, sāmaṇero pavaṭṭetvā hatthaṃ āropeti, vaṭṭati. Pūvapacchibhattapacchiucchubhārādīsupi eseva nayo. Sace paṭiggahaṇūpagaṃ bhāraṃ dve tayo sāmaṇerā denti, ekena vā balavatā ukkhittaṃ dve tayo bhikkhū gaṇhanti, vaṭṭati. Mañcassa vā pīṭhassa vā pāde telaghaṭaṃ vā phāṇitaghaṭaṃ vā laggenti, bhikkhussa mañcepi pīṭhepi nisīdituṃ vaṭṭati, uggahitakaṃ nāma na hoti.
110. Người dâng để lại một nồi cháo rồi đi, một sa-di nhỏ không thể làm cho Tỳ-khưu nhận lãnh được, Tỳ-khưu đưa bát đến, sa-di đặt miệng nồi lên vành bát và nghiêng xuống, cháo trong bát được xem là đã được nhận lãnh. Hoặc Tỳ-khưu đặt tay xuống đất, sa-di lăn (nồi) và đặt lên tay, thì được phép. Đối với giỏ bánh, giỏ cơm, bó mía v.v. cũng theo cách này. Nếu một vật nặng cần được nhận lãnh được hai ba sa-di dâng lên, hoặc được một người khỏe mạnh nhấc lên và hai ba Tỳ-khưu nhận, thì được phép. Nếu người ta treo một hũ dầu hoặc hũ đường mật vào chân giường hoặc ghế, Tỳ-khưu được phép ngồi trên giường hoặc ghế đó, không bị xem là tội nhận lại vật đã cho.

Nāgadantake vā aṅkusake vā dve telaghaṭā laggitā honti upari paṭiggahitako, heṭṭhā appaṭiggahitako. Uparimaṃ gahetuṃ vaṭṭati, heṭṭhā paṭiggahitako, upari appaṭiggahitako, uparimaṃ gahetvā itaraṃ gaṇhato uparimo uggahitako hoti. Heṭṭhāmañce appaṭiggahitakaṃ telathālakaṃ hoti, tañce sammajjanto sammuñjaniyā ghaṭṭeti, uggahitakaṃ na hoti, ‘‘paṭiggahitakaṃ gaṇhissāmī’’ti appaṭiggahitakaṃ gahetvā ñatvā puna ṭhapeti, uggahitakaṃ na hoti, bahi nīharitvā sañjānāti, bahi aṭṭhapetvā haritvā tattheva ṭhapetabbaṃ, natthi doso. Sace pana pubbe vivaritvā ṭhapitaṃ, na pidahitabbaṃ. Yathā pubbe ṭhitaṃ, tatheva ṭhapetabbaṃ. Sace bahi ṭhapeti, puna na chupitabbaṃ.
Nếu trên móc treo hoặc giá treo có hai hũ dầu, hũ trên đã được nhận, hũ dưới chưa được nhận, thì được phép lấy hũ trên. Nếu hũ dưới đã được nhận, hũ trên chưa được nhận, người lấy hũ trên rồi lấy hũ kia thì hũ trên bị xem là tội nhận lại vật đã cho. Nếu dưới gầm giường có một đĩa dầu chưa được nhận, nếu khi quét nhà mà dùng chổi chạm vào nó, thì không bị xem là tội nhận lại vật đã cho. Nếu lấy một vật chưa được nhận với ý định “tôi sẽ lấy vật đã được nhận,” rồi biết ra và đặt lại, thì không bị xem là tội nhận lại vật đã cho. Nếu mang ra ngoài rồi mới nhận ra, thì phải để ở ngoài rồi mang về đặt lại chỗ cũ, không có lỗi. Nhưng nếu trước đó nó được mở ra, thì không được đậy lại. Phải để lại như cũ. Nếu để ở ngoài, thì không được chạm lại.

111. Paṭiggahitake telādimhi kaṇṇikā uṭṭheti, siṅgiverādimhi ghanacuṇṇaṃ, taṃsamuṭṭhānameva nāma taṃ, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Tālaṃ vā nāḷikeraṃ vā āruḷho yottena phalapiṇḍiṃ otāretvā upari ṭhitova ‘‘gaṇhathā’’ti vadati, na gahetabbaṃ. Sace añño bhūmiyaṃ ṭhito yottapāsake gahetvā ukkhipitvā deti, vaṭṭati. Saphalaṃ mahāsākhaṃ kappiyaṃ kāretvā paṭiggaṇhāti, phalāni paṭiggahitāneva honti, yathāsukhaṃ paribhuñjituṃ vaṭṭati. Antovatiyaṃ ṭhatvā vatiṃ chinditvā ucchuṃ vā timbarūsakaṃ vā denti, hatthapāse sati vaṭṭati. Daṇḍakesu apaharitvā niggataṃ gaṇhantassa vaṭṭati, paharitvā niggate aṭṭhakathāsu doso na dassito. Mayaṃ pana ‘‘yaṃ ṭhānaṃ pahaṭaṃ, tato sayaṃpatitamiva hotī’’ti takkayāma, tampi ṭhatvā gacchante yujjati suṅkaghātato pavaṭṭetvā bahipatitabhaṇḍaṃ viya. Vatiṃ vā pākāraṃ vā laṅghāpetvā denti, sace pana aputhulo pākāro, antopākāre bahipākāre ca ṭhitassa hatthapāso pahoti, hatthasatampi uddhaṃ gantvā sampattaṃ gahetuṃ vaṭṭati.
111. Nếu váng nổi lên trên dầu v.v. đã được nhận, hoặc bột đặc nổi lên trên gừng v.v., đó chỉ là sự phát sinh từ chính vật đó, không cần phải nhận lại. Người leo lên cây cọ hoặc cây dừa, dùng dây thừng thả một buồng quả xuống, rồi vẫn ở trên cây và nói: “Xin hãy nhận,” thì không nên nhận. Nếu một người khác đứng dưới đất, cầm lấy dây thừng và nhấc lên dâng, thì được phép. Nếu cho làm phép hợp lệ một cành cây lớn có quả rồi nhận lấy, thì các quả đó được xem là đã được nhận, được phép dùng tùy ý. Nếu đứng trong hàng rào, chặt hàng rào và dâng mía hoặc quả dưa leo, nếu ở trong tầm tay thì được phép. Nếu lấy vật đã bị đánh cắp khỏi các que nhọn và nhận, thì được phép. Đối với vật bị đánh cắp sau khi bị đánh, trong các sách Chú giải không thấy nói có lỗi. Nhưng chúng tôi cho rằng: “Nơi nào bị đánh, vật đó giống như tự rơi,” điều đó hợp lý đối với những người đang đi. Giống như hàng hóa bị rơi ra ngoài sau khi bị đẩy ra khỏi trạm thu thuế. Nếu người ta cho vật qua hàng rào hoặc tường rào, và nếu tường rào không quá dày, người đứng trong và ngoài tường rào ở trong tầm tay, thì dù vật đi lên cao một trăm gang tay rồi đến nơi, cũng được phép nhận.

Bhikkhu gilānaṃ sāmaṇeraṃ khandhena vahati, so phalāphalaṃ disvā gahetvā khandhe nisinnova deti, vaṭṭati. Aparo bhikkhuṃ vahanto khandhe nisinnassa bhikkhuno deti, vaṭṭatiyeva. Bhikkhu phaliniṃ sākhaṃ chāyatthāya gahetvā gacchati, phalāni khādituṃ citte uppanne paṭiggahāpetvā khādituṃ vaṭṭati. Macchikavāraṇatthaṃ kappiyaṃ kāretvā paṭiggaṇhāti, khāditukāmo ce hoti, mūlapaṭiggahaṇameva vaṭṭati, khādantassa natthi doso. Bhikkhu paṭiggahaṇārahaṃ bhaṇḍaṃ manussānaṃ yāne ṭhapetvā maggaṃ gacchati, yānaṃ kaddame laggati, daharo cakkaṃ gahetvā ukkhipati, vaṭṭati, uggahitakaṃ nāma na hoti. Nāvāya ṭhapetvā nāvaṃ arittena vā pājeti, hatthena vā kaḍḍhati, vaṭṭati. Uḷumpepi eseva nayo. Cāṭiyaṃ vā kuṇḍake vā ṭhapetvāpi taṃ anupasampannena gāhāpetvā anupasampannaṃ bāhāyaṃ gahetvā tarituṃ vaṭṭati. Tasmimpi asati anupasampannaṃ gāhāpetvā taṃ bāhāyaṃ gahetvā tarituṃ vaṭṭati.
Một Tỳ-khưu cõng một sa-di bị bệnh. Vị ấy thấy quả này quả kia, nhặt lấy và dâng ngay khi còn ngồi trên vai, thì được phép. Một người khác cõng một Tỳ-khưu, dâng cho Tỳ-khưu đang ngồi trên vai, cũng được phép. Một Tỳ-khưu cầm một cành cây có quả để che mát và đi, khi có ý muốn ăn quả, có thể cho người khác nhận lãnh rồi ăn thì được phép. Nếu cho làm phép hợp lệ một vật để ngăn cá rồi nhận, nếu muốn ăn thì việc nhận lãnh từ gốc là đủ, người ăn không có lỗi. Một Tỳ-khưu để vật cần được nhận lãnh trên xe của người đời rồi đi trên đường. Xe bị lún trong bùn, một người trẻ tuổi cầm bánh xe và nhấc lên, thì được phép, không bị xem là tội nhận lại vật đã cho. Nếu để trên thuyền và chèo thuyền bằng mái chèo hoặc dùng tay kéo, thì được phép. Đối với bè cũng theo cách này. Nếu để trong chậu hoặc hũ, rồi cho một người chưa thọ Cụ túc giới cầm, và vịn vào cánh tay người đó để qua sông, cũng được phép. Nếu không có người đó, thì cho một người chưa thọ Cụ túc giới cầm, và vịn vào cánh tay người đó để qua sông, cũng được phép.

Upāsakā gamikabhikkhūnaṃ pātheyyataṇḍule denti, sāmaṇerā bhikkhūnaṃ taṇḍule gahetvā attano taṇḍule gahetuṃ na sakkonti, bhikkhū tesaṃ taṇḍule gaṇhanti, sāmaṇerā attanā gahitataṇḍulesu khīṇesu itarehi taṇḍulehi yāguṃ pacitvā sabbesaṃ pattāni paṭipāṭiyā ṭhapetvā yāguṃ ākiranti, paṇḍito sāmaṇero attano pattaṃ gahetvā therassa deti, therassa pattaṃ dutiyattherassāti evaṃ sabbānipi parivatteti, sabbehi sāmaṇerassa santakaṃ bhuttaṃ hoti, vaṭṭati. Sacepi sāmaṇero apaṇḍito hoti, attano patte yāguṃo pātuṃ ārabhati, ‘‘āvuso, tuyhaṃ yāguṃ mayhaṃ dehī’’ti therehi paṭipāṭiyā yācitvāpi pivituṃ vaṭṭati, sabbehi sāmaṇerassa santakameva bhuttaṃ hoti, neva uggahitapaccayā, na sannidhipaccayā vajjaṃ phusanti. Ettha pana mātāpitūnaṃ telādīni, chāyādīnaṃ atthāya sākhādīni ca harantānaṃ imesañca viseso na dissati, tasmā kāraṇaṃ upaparikkhitabbaṃ.
Các cận sự nam cho gạo làm lương thực đi đường cho các Tỳ-khưu đi xa. Các sa-di nhận gạo của các Tỳ-khưu, không thể nhận gạo của mình được. Các Tỳ-khưu nhận gạo của họ. Khi các sa-di đã dùng hết gạo của mình, họ dùng gạo kia để nấu cháo, đặt bát của tất cả mọi người theo thứ tự rồi múc cháo vào. Một sa-di có trí tuệ lấy bát của mình đưa cho vị trưởng lão, lấy bát của vị trưởng lão đưa cho vị trưởng lão thứ hai, và cứ thế đổi tất cả. Như vậy, tất cả mọi người đều đã dùng vật của sa-di, được phép. Nếu sa-di không có trí tuệ, bắt đầu uống cháo trong bát của mình, các vị trưởng lão có thể lần lượt xin: “Này hiền hữu, hãy cho tôi cháo của thầy,” rồi uống, cũng được phép. Tất cả mọi người đều đã dùng vật của sa-di, không vướng phải lỗi do nhận lại vật đã cho hay do cất giữ. Tuy nhiên, ở đây không thấy có sự khác biệt giữa trường hợp này và trường hợp mang dầu v.v. cho cha mẹ, hoặc mang cành cây v.v. để che bóng, vì vậy cần phải xem xét lý do.

112. Sāmaṇero bhattaṃ pacitukāmo taṇḍule dhovitvā niccāletuṃ na sakkoti, bhikkhunā taṇḍule ca bhājanañca paṭiggahetvā taṇḍule dhovitvā niccāletvā bhājanaṃ uddhanaṃ āropetabbaṃ, aggi na kātabbo, pakkakāle vivaritvā pakkabhāvo jānitabbo. Sace duppakkaṃ hoti, pākatthāya pidahituṃ na vaṭṭati, rajassa vā chārikāya vā apatanatthāya vaṭṭati, pakkakāle oropituṃ bhuñjitumpi vaṭṭati, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Sāmaṇero paṭibalo pacituṃ, khaṇo panassa natthi katthaci gantukāmo, bhikkhunā sataṇḍulodakaṃ bhājanaṃ paṭiggahetvā uddhanaṃ āropetvā ‘‘aggiṃ jāletvā gacchā’’tio. Tato paraṃ purimanayeneva sabbaṃ kātuṃ vaṭṭati. Bhikkhu yāguatthāya suddhabhājanaṃ āropetvā udakaṃ tāpeti, vaṭṭati. Tatte udake sāmaṇero taṇḍule pakkhipati, tato paṭṭhāya bhikkhunā aggi na kātabbo, pakkayāguṃ paṭiggahetvā pātuṃ vaṭṭati. Sāmaṇero yāguṃ pacati, hatthakukkuccako bhikkhu kīḷanto bhājanaṃ āmasati, pidhānaṃ āmasati, uggataṃ pheṇaṃ chinditvā paharati, tasseva pātuṃ na vaṭṭati, durupaciṇṇaṃ nāma hoti. Sace pana dabbiṃ vā uḷuṅkaṃ vā gahetvā anukkhipanto āloḷeti, sabbesaṃ na vaṭṭati, sāmaṃpākañceva hoti durupaciṇṇañca. Sace ukkhipati, uggahitakampi hoti.
112. Một sa-di muốn nấu cơm, vo gạo xong không thể chắt nước được. Tỳ-khưu phải nhận lại cả gạo và nồi, vo gạo và chắt nước, rồi đặt nồi lên bếp. Không được nhóm lửa. Khi cơm chín, phải mở ra và xem đã chín chưa. Nếu chưa chín kỹ, không được đậy lại để cho chín, nhưng được phép đậy lại để bụi hoặc tro không rơi vào. Khi đã chín, được phép nhấc xuống và ăn, không cần phải nhận lại. Một sa-di có khả năng nấu ăn, nhưng không có thời gian vì muốn đi đâu đó. Tỳ-khưu phải nhận lại cái nồi có cả gạo và nước, đặt lên bếp và nói: “Hãy nhóm lửa rồi đi.” Từ đó về sau, mọi việc được phép làm theo cách đã nói ở trước. Một Tỳ-khưu đặt một cái nồi sạch lên bếp và đun nước để nấu cháo, thì được phép. Khi nước sôi, sa-di cho gạo vào, từ đó trở đi Tỳ-khưu không được nhóm lửa. Được phép nhận lại cháo đã chín và uống. Một sa-di nấu cháo, một Tỳ-khưu có thói quen táy máy tay chân, đùa giỡn và chạm vào nồi, chạm vào nắp, bẻ và ném bọt nổi lên, thì chính vị ấy không được phép uống, đó gọi là hành vi xấu. Nhưng nếu vị ấy cầm muỗng hoặc gáo và khuấy đảo không ngừng, thì tất cả mọi người đều không được phép dùng, vừa là tự nấu vừa là hành vi xấu. Nếu nhấc lên, thì còn là tội nhận lại vật đã cho.

113. Bhikkhunā piṇḍāya caritvā ādhārake patto ṭhapito hoti. Tatra ce añño lolabhikkhu kīḷanto pattaṃ āmasati, pattapidhānaṃ āmasati, tasseva tato laddhabhattaṃ na vaṭṭati. Sace na pattaṃ ukkhipitvā ṭhapeti, sabbesaṃ na vaṭṭati. Tatthajātakaphalinisākhāya vā valliyā vā gahetvā cāleti, tasseva tato laddhaphalaṃ na vaṭṭati, durupaciṇṇadukkaṭañca āpajjati. ‘‘Phalarukkhaṃ pana apassayituṃ vā tattha kaṇṭakaṃ vā bandhituṃ vaṭṭati, durupaciṇṇaṃ na hotī’’ti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Araññe patitaṃ pana ambaphalādiṃ disvā ‘‘sāmaṇerassa dassāmī’’ti āharitvā dātuṃ vaṭṭati. Sīhavighāsādiṃ disvāpi ‘‘sāmaṇerassa dassāmī’’ti paṭiggahetvā vā appaṭiggahetvā vā āharitvā dātuṃ vaṭṭati. Sace pana sakkoti vitakkaṃ sodhetuṃ, tato laddhaṃ khāditumpi vaṭṭati, neva āmakamaṃsapaṭiggahaṇapaccayā, na uggahitakapaccayā vajjaṃ phusati. Mātāpitūnaṃ atthāya telādīni gahetvā gacchato antarāmagge byādhi uppajjati, tato yaṃ icchati, taṃ paṭiggahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati. Sace pana mūlepi paṭiggaahitaṃ hoti, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Mātāpitūnaṃ taṇḍule āharitvā deti, te tatoyeva yāguādīni sampādetvā tassa denti, vaṭṭati, sannidhipaccayā uggahitapaccayā vā doso natthi.
113. Một Tỳ-khưu đi khất thực về và để bát trên vật kê. Nếu một Tỳ-khưu ham vui khác đùa giỡn và chạm vào bát, chạm vào nắp bát, thì chính vị ấy không được dùng cơm nhận được từ đó. Nếu nhấc bát lên và để, thì tất cả mọi người đều không được dùng. Nếu cầm một cành hoặc dây leo có quả mọc tại chỗ và lay động, thì chính vị ấy không được dùng quả nhận được từ đó, và phạm tội Tác Ác do hành vi xấu. Trong Mahāpaccariyaṃ có nói: “Được phép không nhìn cây có quả hoặc buộc gai vào đó, thì không phải là hành vi xấu.” Tuy nhiên, nếu thấy quả xoài v.v. rụng trong rừng, được phép nhặt lên và mang về với ý định “tôi sẽ cho sa-di.” Nếu thấy sư tử ăn thừa v.v., cũng được phép nhận hoặc không nhận rồi mang về với ý định “tôi sẽ cho sa-di.” Nhưng nếu có thể thanh lọc được suy nghĩ, thì cũng được phép ăn vật nhận được từ đó, không vướng phải lỗi do nhận thịt sống hay do nhận lại vật đã cho. Nếu đang mang dầu v.v. cho cha mẹ mà giữa đường bị bệnh, thì được phép nhận và dùng bất cứ thứ gì mình muốn từ đó. Nhưng nếu ngay từ đầu đã được nhận lãnh, thì không cần phải nhận lại. Nếu mang gạo về cho cha mẹ, họ dùng chính gạo đó để chuẩn bị cháo v.v. và cho vị ấy, thì được phép, không có lỗi do cất giữ hay do nhận lại vật đã cho.

114. Bhikkhu pidahitvā udakaṃ tāpeti, yāva parikkhayā paribhuñjituṃ vaṭṭati. Sace panettha chārikā patati, paṭiggahetabbaṃ. Dīghasaṇḍāsena thālakaṃ gahetvā telaṃ pacantassa chārikā patati, hatthena amuñcanteneva pacitvā otāretvā paṭiggahetabbaṃ. Sace aṅgārāpi dārūnipi paṭiggahetvā ṭhapitāni, mūlapaṭiggahaṇameva vaṭṭati. Bhikkhu ucchuṃ khādati, sāmaṇero ‘‘mayhampi dethā’’ti vadati, ‘‘ito chinditvā gaṇhā’’ti vutto gaṇhāti, avasese puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Guḷapiṇḍaṃ khādantassapi eseva nayo. Vuttokāsato chinditvā gahitāvasesañhi ajahitapaṭiggahaṇameva hoti. Bhikkhu guḷaṃ bhājento paṭiggahetvā koṭṭhāse karoti, bhikkhūpi sāmaṇerāpi āgantvā ekaggahaṇeneva ekamekaṃ koṭṭhāsaṃ gaṇhanti, gahitāvasesaṃ paṭiggahitameva hoti. Sace lolasāmaṇero gaṇhitvā gaṇhitvā puna ṭhapeti, tassa gahitāvasesaṃ appaṭiggahitakameva hoti.
114. Một Tỳ-khưu đậy nắp và đun nước, được phép dùng cho đến khi hết. Nếu có tro rơi vào đây, thì phải nhận lại. Khi đang cầm một cái đĩa bằng kẹp dài và nấu dầu, nếu có tro rơi vào, thì phải giữ nguyên tay như vậy mà nấu cho xong, nhấc xuống rồi mới nhận lại. Nếu cả than và củi cũng đã được nhận lãnh và cất giữ, thì việc nhận lãnh từ gốc là đủ. Một Tỳ-khưu đang ăn mía, một sa-di nói: “Xin hãy cho con nữa.” Nếu được bảo: “Hãy bẻ từ đây và lấy,” rồi vị ấy lấy, thì phần còn lại không cần phải nhận lại. Đối với người đang ăn một viên đường mật cũng theo cách này. Phần còn lại sau khi đã bẻ và lấy từ chỗ đã nói vẫn là vật đã được nhận lãnh không bị gián đoạn. Một Tỳ-khưu đang chia đường mật, sau khi nhận lãnh, chia thành nhiều phần. Cả Tỳ-khưu và sa-di đến và chỉ bằng một lần nhận là lấy được mỗi người một phần, phần còn lại vẫn là vật đã được nhận lãnh. Nếu một sa-di ham vui lấy đi lấy lại rồi đặt xuống, thì phần còn lại sau khi vị ấy lấy là vật chưa được nhận lãnh.

Bhikkhu dhūmavaṭṭiṃ paṭiggahetvā dhūmaṃ pivati, mukhañca kaṇṭho ca manosilāya litto viya hoti, yāvakālikaṃ bhuñjituṃ vaṭṭati, yāvakālikena yāvajīvikasaṃsagge doso natthi. Pattaṃ vā rajanaṃ vā pacantassa kaṇṇanāsacchiddehi dhūmo pavisati, byādhipaccayā pupphaṃ vā phalaṃ vā upasiṅghati, abbohārikattā vaṭṭati. Bhattuggāro tāluṃ āhacca antoyeva pavisati, avisayattā vaṭṭati, mukhaṃ paviṭṭhaṃ pana ajjhoharato vikāle āpatti. Dantantare laggassa āmisassa raso pavisati, āpattiyeva. Sace sukhumaṃ āmisaṃ hoti, raso na paññāyati, abbohārikapakkhaṃ bhajati. Upakaṭṭhe kāle nirudakaṭṭhāne bhattaṃ bhuñjitvā kakkhāretvā dve tayo kheḷapiṇḍe pātetvā udakaṭṭhānaṃ gantvā mukhaṃ vikkhāletabbaṃ. Paṭiggahetvā ṭhapitasiṅgiverādīnaṃ aṅkurā nikkhamanti, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Loṇe asati samuddodakena loṇakiccaṃ kātuṃ vaṭṭati, paṭiggahetvā ṭhapitaloṇodakaṃ loṇaṃ hoti, loṇaṃ vā udakaṃ hoti, raso vā phāṇitaṃ hoti, phāṇitaṃ vā raso hoti, mūlapaṭiggahaṇameva vaṭṭati.
Một Tỳ-khưu nhận một điếu thuốc và hút. Miệng và cổ họng như bị bôi một lớp thần sa. Được phép ăn vật dụng dùng trong thời hạn, không có lỗi trong việc trộn lẫn vật dụng dùng trọn đời với vật dụng dùng trong thời hạn. Khi đang nấu nồi hoặc thuốc nhuộm, khói bay vào lỗ tai và lỗ mũi. Vì lý do bệnh tật mà ngửi hoa hoặc quả, được phép vì đó là không đáng kể. Cơm ợ lên, chạm vào vòm miệng rồi đi vào lại, được phép vì không nằm trong phạm vi. Nhưng nếu đã vào miệng rồi mà nuốt xuống vào lúc phi thời, thì phạm tội. Nước bọt của thức ăn dính ở kẽ răng đi vào, vẫn phạm tội. Nếu thức ăn rất nhỏ, không cảm nhận được vị, thì thuộc về trường hợp không đáng kể. Vào lúc gần hết giờ, ở nơi không có nước, sau khi ăn cơm xong, khạc ra hai ba miếng đờm, rồi đến nơi có nước để súc miệng. Gừng v.v. đã nhận và cất giữ, nếu nảy mầm, không cần phải nhận lại. Nếu không có muối, được phép dùng nước biển để thay muối. Nước muối đã nhận và cất giữ trở thành muối, hoặc muối trở thành nước, hoặc nước cốt trở thành đường mật, hoặc đường mật trở thành nước cốt, việc nhận lãnh từ gốc là đủ.

Himakarakā udakagatikā eva. Pārihārikena katakaṭṭhinā udakaṃ pasādenti, taṃ abbohārikaṃ, āmisena saddhiṃ vaṭṭati. Āmisagatikehi kapitthaphalādīhi pasāditaṃ purebhattameva vaṭṭati. Pokkharaṇīādīsu udakaṃ bahalaṃ hoti, vaṭṭati. Sace pana mukhe hatthe ca laggati, na vaṭṭati, paṭiggahetvā paribhuñjitabbaṃ. Khettesu kasitaṭṭhāne bahalaṃ udakaṃ hoti, paṭiggahetabbaṃ. Sace sanditvā kandarādīni pavisitvā nadiṃ pūreti, vaṭṭati. Kakudhasobbhādayo honti rukkhato patitehi pupphehi sañchannodakā. Sace puppharaso na paññāyati, paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Parittaṃ udakaṃ hoti, raso paññāyati, paṭiggahetabbaṃ. Pabbatakandarādīsu kāḷavaṇṇapaṇṇacchannaudakepi eseva nayo.
Nước đá cũng thuộc loại nước. Nếu dùng phèn làm từ cây bàng để lọc nước, thì đó là không đáng kể, được phép dùng chung với vật thực. Nếu lọc bằng quả thị v.v. thuộc loại vật thực, thì chỉ được dùng trước buổi trưa. Trong ao hồ v.v., nếu nước đặc, thì được phép. Nhưng nếu dính vào miệng và tay, thì không được phép, phải nhận lại rồi mới dùng. Ở những nơi cày cấy trong ruộng, nếu nước đặc, thì phải nhận lại. Nếu nó chảy vào khe suối v.v. và làm đầy sông, thì được phép. Có những hố nước kakudha, nước bị che phủ bởi hoa rụng từ cây. Nếu không cảm nhận được vị hoa, thì không cần phải nhận lại. Nếu nước ít, cảm nhận được vị, thì phải nhận lại. Đối với nước bị che phủ bởi lá cây màu đen trong các hang núi v.v. cũng theo cách này.

Pānīyaghaṭe sareṇukāni vā savaṇṭakhīrāni vā pupphāni pakkhittāni honti, paṭiggahetabbaṃ, pupphāni vā paṭiggahetvā pakkhipitabbāni. Pāṭalimallikā pakkhittā honti, vāsamattaṃ tiṭṭhati, taṃ abbohārikaṃ. Dubhiyadivasepi āmisena saddhiṃ vaṭṭati. Bhikkhunā ṭhapitapupphavāsitakapānīyato sāmaṇero pānīyaṃ gahetvā pītāvasesakaṃ tattheva ākirati, paṭiggahetabbaṃ. Padumasarādīsu udakaṃ santharitvā ṭhitaṃ pupphareṇuṃ ghaṭena vikkhambhetvā udakaṃ gahetuṃ vaṭṭati. Kappiyaṃ kārāpetvā paṭiggahetvā ṭhapitaṃ dantakaṭṭhaṃ hoti, sace tassa rasaṃ pivitukāmo, mūlapaṭiggahaṇameva vaṭṭati, appaṭiggahetvā ṭhapitaṃ paṭiggahetabbaṃ. Ajānantassa rase paviṭṭhepi āpattiyeva. Acittakañhi idaṃ sikkhāpadaṃ.
Nếu trong bình nước có cho vào hoa sareṇu hoặc hoa có cuống, thì phải nhận lại, hoặc phải nhận lại hoa rồi mới cho vào. Nếu cho vào hoa lài, hoa nhài, chỉ còn lại mùi thơm, thì đó là không đáng kể. Vào ngày khó khăn cũng được phép dùng chung với vật thực. Từ nước uống có ướp hoa do Tỳ-khưu để, một sa-di lấy nước và đổ phần còn lại sau khi uống vào đó, thì phải nhận lại. Trong các ao sen v.v., được phép dùng bình để ngăn phấn hoa đang phủ trên mặt nước và lấy nước. Nếu có một cây tăm xỉa răng đã được cho làm phép hợp lệ, nhận và cất giữ, nếu muốn uống nước cốt của nó, thì việc nhận lãnh từ gốc là đủ. Nếu chưa nhận mà cất giữ, thì phải nhận lại. Dù không biết mà nước cốt đi vào, vẫn phạm tội. Vì đây là điều học không phụ thuộc vào tâm.

115. Mahābhūtesu kiṃ vaṭṭati, kiṃ na vaṭṭatīti? Khīraṃ tāva vaṭṭati, kappiyamaṃsakhīraṃ vā hotu akappiyamaṃsakhīraṃ vā, pivantassa anāpatti. Assu kheḷo siṅghāṇikā muttaṃ karīsaṃ semhaṃ dantamalaṃ akkhigūthako kaṇṇagūthako sarīre uṭṭhitaloṇanti idaṃ sabbaṃ vaṭṭati. Yaṃ panettha ṭhānato cavitvā patte vā hatthe vā patati, taṃ paṭiggahetabbaṃ, aṅgalaggaṃ paṭiggahitakameva. Uṇhapāyāsaṃ bhuñjantassa sedo aṅgulianusārena ekābaddhova hutvā pāyāse santiṭṭhati, piṇḍāya vā carantassa hatthato pattassa mukhavaṭṭito vā pattatalaṃ orohati, ettha paṭiggahaṇakiccaṃ natthi, jhāmamahābhūte idaṃ nāma na vaṭṭatīti natthi, dujjhāpitaṃ pana na vaṭṭati. Sujjhāpitaṃ pana manussaṭṭhimpi cuṇṇaṃ katvā lehe upanetuṃ vaṭṭati. Cattāri mahāvikaṭāni asati kappiyakārake sāmaṃ gahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭanti. Ettha ca dubbacopi asamatthopi kappiyakārako asantapakkheyeva tiṭṭhati. Chārikāya asati sukkhadāruṃ jhāpetvā chārikā gahetabbā. Sukkhadārumhi asati alladāruṃ rukkhato chinditvāpi kātuṃ vaṭṭati. Idaṃ pana catubbidhampi mahāvikaṭaṃ kālodissaṃ nāma, sappadaṭṭhakkhaṇeyeva vaṭṭati.
115. Trong các đại nguyên tố, cái gì được phép, cái gì không được phép? Trước hết, sữa thì được phép. Dù là sữa của loài vật có thịt hợp lệ hay không hợp lệ, người uống vô tội. Nước mắt, nước bọt, nước mũi, nước tiểu, phân, đờm, bựa răng, ghèn mắt, ráy tai, và muối nổi lên trên cơ thể, tất cả những thứ này đều được phép. Vật nào trong số này rời khỏi vị trí và rơi vào bát hoặc tay, thì phải nhận lại. Vật dính trên người thì đã được nhận lãnh. Khi đang ăn cháo loãng nóng, mồ hôi chảy thành dòng theo ngón tay và đọng lại trên cháo, hoặc khi đang đi khất thực mà mồ hôi từ tay hoặc từ vành bát chảy xuống đáy bát, ở đây không cần phải nhận lại. Trong các đại nguyên tố đã bị cháy, không có thứ gì gọi là không được phép. Nhưng vật bị cháy không đúng cách thì không được phép. Vật được cháy đúng cách, ngay cả xương người cũng có thể nghiền thành bột và dùng làm thuốc mỡ. Bốn loại đại biến chất, nếu không có người làm phép hợp lệ, được phép tự mình lấy và dùng. Ở đây, người làm phép hợp lệ dù nói khó nghe hay không có khả năng cũng được xem là không có mặt. Nếu không có tro, phải đốt củi khô để lấy tro. Nếu không có củi khô, được phép chặt cả cây tươi từ trên cây để làm. Tuy nhiên, bốn loại đại biến chất này chỉ được dùng trong trường hợp khẩn cấp, được phép ngay lúc bị rắn cắn.

Iti pāḷimuttakavinayavinicchayasaṅgahe

Như thế này trong Tập hợp phân tích giới luật ngoài Tam Tạng Pāḷi,

Paṭiggahaṇavinicchayakathā samattā.

Lời Thuyết Về Sự Quyết Định việc Nhận Lãnh đã chấm dứt.